Pankreas Kanseri
Teşhis ve tedavisi zor olan pankreas kanserleri acil müdahale gereken hastalıklardır. Teşhis ve tedavide gecikme; uzun yatış, cerrahi tedavi şansını kaybetme ve hatta erken müdahale ile önlenebilecek ölümlere bile yol açabilir. Liv Hospital Ulus Karaciğer, Pankreas ve Safra Hastalıkları Cerrahisi Kliniği'nde doğru ve etkin bir tedavi planlaması için multidisipliner bir ekip çalışması ile hızlı teşhis ve tedavi yapılması hedeflenir.
Belirtileri nelerdir?
Pankreas kanseri oldukça geç belirti verebiliyor. Ancak kimi zaman kanser öncesinde aşağıdaki bu belirtileri de gösterebiliyor.
Sarılık: Ani başlayan sarılık, safra yollarının tıkanmasının bir belirtisidir. Bu belirti ortaya çıktığında muhakkak görüntüleme yöntemleri (ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi ya da MR) ile safra yolları değerlendirilmelidir.
Kilo kaybı: Kısa dönem içerisinde diyet olmadan kilo kaybı araştırılması gereken bir belirtidir.
Diyabet (şeker hastalığı): Ailede şeker hastalığı olmadan yeni diyabetin görülmesi bir belirti olabilir.
Yağlı ishal: Hastaların büyük bir kısmında pankreas enzim yetersizliğine bağlı dışkılama alışkanlığında değişiklikler olabilir. Hastalar bu bulguyu pek önemsemez. Fakat ishalin uzun süre devam etmesi tetkik edilmesi gereken bir belirtidir.
Tanı nasıl konulur?
Pankreas kanserinin belirtileri diğer birçok hastalığın belirtileri ile paralellik taşıdığından hastalar için yeterince uyarıcı bir özellik göstermezler. Teşhis genellikle çeşitli testler yardımıyla ve pankreas ve etrafındaki bölgenin detaylı olarak incelenmesi ve görüntülenmesi yoluyla konur. Tanı için; kan testi, doku analizi, manyetik rezonans görüntüleme, bilgisayarlı tomografi, pozitron emisyon tomografisi, ultrason, endoskopik ultrasonografi (EUS), ERCP, laparoskopi ve biyopsi yöntemleri kullanılır.
Tedavisi nasıl yapılır?
Pankreas kanserinin tedavi yöntemleri cerrahi müdahale, kemoterapi ve radyoterapiden oluşur ve multidisipliner bir yaklaşım gerektirir. Eğer tümör alınabilir durumdaysa cerrahi müdahale en etkili tedavi yöntemidir. Pankreas başını tutan tümörlerde whipple ameliyatı (pankreasın baş kısmı, onikiparmak bağırsak, safra kesesi ve safra yolu ile birlikte çevresel lenf bezleri birlikte çıkarılır), pankreas korpus ve kuyruk tümörlerinde ise distal pankreatektomi (pankreas, orta ve kuyruk bölümüyle dalak ve etraf lenf bezleri birlikte çıkarılır) ameliyatı uygulanır.
Kişiye özel tedavi
Tümörün lokal ileri olduğu durumlarda damar tutulumu varsa (portal ven, splenik ven) ven rezeksiyonu uygulanır. Cerrahi müdahale sonrası kanserin tekrarlanması olasılığına karşın kemoterapi uygulanabilir. Bölgesel olarak ilerlemiş pankreas kanserlerinde standart tedavi seçenekleri kemoterapi ve kemoterapi eşliğinde radyoterapi uygulanmasıdır. Bazen bu tedaviler tümörü küçülterek cerrahi müdahaleye uygun hale getirir. İlerlemiş pankreas kanserleri için uygulanan standart tedavi yöntemlerinden birisi kemoterapi tedavisidir.
Tedavi sonrası hastayı neler bekliyor?
Ameliyat sonrası süreçte eğer hastalık erken evrede yakalanıp tedavi edilmişse sıkıntılar daha azdır. Hastalığın evresine göre ilave kemoterapi ya da radyoterapi planlaması yapılır. Bu süreçte hastada ameliyatla ilgili vücutta bir alışma süreci geçer. Bazen karın ağrısı, kabızlık, dispepsi gibi şikayetler yaşanabilir. Bu şikayetler için doktor tarafından çeşitli ilaçlarla takviye yapılabilir. Beslenme bozukluğu önemli sorunlardan biridir. Hastalar yeterli düzeyde beslenemezse ekstra besin takviyesi ya da beslenme solüsyonları ile ilave destek sağlanabilir. Eğer ağızdan gıda alınamıyorsa damar yolu ile sıvı takviyesi yapılabilir. İlave tedavi gereken (kemoterapi) hastaların da bu süre boyunca beslenmelerine çok dikkat etmesi gerekir.