Hiperparatiroidizm Programı

Hiperparatiroidizm Nedir?

Hiperparatiroidizm, paratiroid bezinin aşırı aktivite göstermesidir. Paratiroid bezlerinden bir veya daha fazlası kandaki kalsiyum seviyeleriyle ilişkisiz olarak aşırı miktarda hormon üretir. Kandaki kalsiyum seviyeleri normal olmasına rağmen ve hormon üretmemesi gerekirken, büyük miktarlarda hormon üretmeye devam eder. Bu durum kişiyi yorgun ve halsiz yapabilir, osteoporoza ve daha birçok farklı soruna neden olabilir. 


 

Hiperparatiroidizm Nedenleri Nedir?

Aşırı hormon üretiminin en sık görülen nedeni paratiroid bezlerinden birinde iyi huylu (kanser olmayan) bir tümörün oluşumudur. Paratiroidlerden birinin bu şekilde büyümesine paratiroid adenomu adı verilir. Bu duruma yol açan hastalık ise primer hiperparatiroidizm olarak isimlendirilir.

En yaygın durum paratiroid bezlerinden birinde gelişen bir adenomun tüm hormonu sentezlemesidir. Adenom dışında yüksek kalsiyum seviyelerine uygun yanıt veren diğer 3 bezin ise faaliyeti normaldir.  Bu kontrol dışı paratiroid bezi nadiren kanserlidir; adenom da olsa, kanserli de olsa kan dolaşımına anormal miktarlarda kalsiyumu salgılayarak birçok dokuda harabiyet gelişmesine yol açar ve vücuda yavaş yavaş zarar verir. 

Primer hiperparatiroidizmli hastaların yaklaşık olarak %3-4’ünde 4 paratiroid bezinin birden büyümesi söz konusu olur, bu durum Paratiroid Hiperplazisi olarak adlandırılır. Tüm paratiroid bezleri büyüyerek aşırı miktarda hormon salgılar. 
Hastaların %1’inden daha azında görülen daha da nadir bir durum ise 2 paratiroid adenomu ve 2 normal bezinin bulunmasıdır. Bu çok az görülen bir durumdur ve hastalığın tanısını ve tedavisini biraz zorlaştırabilir. 
 

Hiperparatiroidizm Belirtileri Nelerdir? 

En sık belirtileri yaygın vücut ağrıları, damarlarda kireçlenme ve taş gelişimidir.  Aşırı paratiroid hormonu üretimine bağlı olarak kalsiyum seviyeleri devamlı yüksek olan hastalarda kemik erimesi hatta kendiliğinden gelişebilen kemik kırıkları gibi şikayetler de olabilir. Ayrıca kanda yüksek kalsiyum seviyeleri midenin ve pankreasın iç tabakalarına zarar vererek iltihaba ve ağrıya neden olabilir.

Yüksek kalsiyum düzeylerinin bir diğer sık görülen etkisi de böbrek taşlarıdır. Bazı durumlarda, dokuda çok fazla kalsiyum depolanması nedeniyle böbreğin tamamı kalsifiye olabilir (kireçlenebilir) hatta kemik karakterine bürünebilir. Bu sadece böbrek taşlarına neden olması nedeniyle acı verici değildir, tedavi edilmezse veya primer hiperparatiroidi anlaşılamazsa tekrarlayan taşlar böbrek yetmezliğine de neden olabilir.
 

Hiperparatiroidizm Tedavi Edilmezse Olur? 

• Ciddi osteoporoz ve osteopeni
• Kemik kırıkları
• Böbrek taşları
• Peptik ülser
• Pankreatit
• Sinir sistemi yakınmaları

 

Hiperparatiroidizm Tedavisi Nasıldır?

Primer Hiperparatiroidinin tedavisi cerrahidir, ameliyat ile aşırı çalışan adenom veya kanserin çıkarılmasıdır. Kür oranı %95’den fazla, komplikasyon oranı ise %1 veya daha az olan, bir cerrahi işlemdir. Elbette bu başarı oranı ancak deneyimli cerrah ve deneyimli merkezlerde mümkün olup, nüks gelişiminde ikinci cerrahi girişimlerin başarı şansı daha düşük ve komplikasyon oranı daha yüksektir.