Girişimsel Nöroradyoloji
Girişimsel Nöroradyoloji Nedir
Girişimsel nöroradyoloji, baş boyun bölgesi ve beynin hatta omuriliğin damar problemlerinin çözümüne yardımcı olur. Sinir sistemi ve damarlarla ilgili hastalıkların tanı ve tedavisi amacıyla görüntüleme yöntemleri kullanarak yapılan minimal invaziv müdahaleleri içeren bir tıbbi alt alanıdır. Bu alanda uzmanlaşmış olan radyologlar, özel eğitim almış ve genellikle damar cerrahisi ve nöroşirürji alanlarında deneyime sahiptir.
Liv Hospital'da Girişimsel Nöroradyoloji
Liv Hospital Girişimsel Nöroradyoloji Kliniği'nde bu süreçte daha çok anjiyografi yöntemi kullanılır. Kasıktan girip damarın içinden beyine kadar gidip beyinin en uç noktalarındaki damarlara ulaşılır ve buradaki problemlerin tedavisi çoğu kez girişimsel nöroradyoloji yöntemiyle mümkün olabilir. Girişimsel nöroradyoloji, tanıya yönelik ve tedaviye yönelik olarak iki başlıkta düşünülebilir.
Tanıya yönelik girişimler
Görüntüleme yöntemleri eşliğinde biyopsi yapılması; bazı hipofiz tümörlerinde kasık venlerinden kateterle girilerek iki taraflı olarak hipofizin venöz kanının boşaldığı noktadan kan örneklemesi alınarak hormonal inceleme yapılması; ilgilenilen bölgelerdeki damar hastalıklarında anjiyografi yapılarak kesin tanı konulması ve ayrıntılı olarak incelenmesi gibi işlemleri içerir.
Tedaviye yönelik girişimler
Anevrizmaların kateterle damar içerisinden tedavisi (embolizasyon), beyin damarlarındaki A-V malformasyonların tedavisi, beyin atardamar ve toplardamarları arasındaki fistüllerin (kısa devrelerin) damar içerisinden tedavisi, bazı baş-boyun bölgesi ve beyin tümörlerinin tedavi/operasyona hazırlık amacıyla damarlarının tıkanması, baş-boyun bölgesi ve hatta vücudun diğer bölgelerinde de görülen ve hemanjiom adı verilen damar kökenli hastalıkların gerek damar içerisinden ve gerekse görüntüleme yöntemi eşliğinde iğne ile ilaç verilerek tedavisi işlemlerini içerir.
Tedavide tecrübe ve uzmanlık çok önemli
Bunun yanı sıra boyundaki ana damarların ve kafa içerisindeki damarların darlıklarında balon ve stent uygulanarak açılması, özellikle SAK şeklindeki beyin kanamalarında beyin damarlarında gelişen ve hayatı tehdit eden damar büzüşmelerinin kateterle tedavisi, akut inme olgularında ani olarak gelişen damar tıkanıklıklarının acil koşullarda açılarak hastanın felç veya ölüm riskinin ortadan kaldırılması gibi işlemler de vardır. Ayrıca, omurga kırıklarında vertebroplasti ve ağrı tedavisine yönelik bazı girişimler de bazı nöroradyoloji kliniklerinde yoğun olarak yapılır. Günlük pratikte en sık uygulanan işlemler ise; beyin damarı anevrizması, A-V malformasyon, A-V fistül ve tümör olgularında embolizasyon, karotis, vertebral arter, beyin içindeki damarların darlıklarının stentle tedavisi olarak sayılabilir.
Hangi kliniklerle işbirliği yapılır?
- Beyin cerrahisi
- Nöroloji
- Kardiyoloji
- Damar cerrahisi
- Plastik cerrahi
- Ortopedi (omurga operasyonu öncesi ve tümörlerinde)
- KBB
- Göz
Nöroradyolojik yöntemlerle tedavi olanağı bulunan hastalıkların rastlanma oranları:
İntrakranyal anevrizma: Yapılan değişik çalışmalarda, normal toplumdaki insidensi yüzde 2-6 arasında değişiyor. İstanbul’da 300 bin-900 bin arasında anevrizma hastası olduğu düşünülebilir. ABD istatistiklerini uygulayacak olursak, İstanbul’da her yıl 1500 hasta anevrizmaya bağlı beyin kanaması geçiriyor ve bunların yaklaşık yüzde 20’si hastaneye kadar ulaşamadan hayatını kaybedebiliyor. Yüzde 50’si ise kanamayı izleyen bir yıl içerisinde kaybediliyor.
Karotis arter darlığı: NIH (ABD) verilerine göre; ileri derecedeki asemptomatik karotis darlıkları 50 yaş altındaki erkeklerde yüzde 0.2, 80 yaş ve üzerinde yüzde 7.5, genel popülasyonda yüzde 3 oranında (İstanbul’da 450 bin hasta) olarak biliniyor. Koroner arter hastalarının yüzde11-26’sında, periferik arter hastalarının da yüzde 25-49’unda ileri derecede karotis darlığı olduğu biliniyor. Bu istatistiksel sonuçlar incelenen popülasyona göre değişiklik gösterebiliyor.
İntrakranial damar darlığı: ABD’de yapılan araştırmalara göre, 60’lı yaşlardaki popülasyonun yüzde 23’ünde intrakranial stenoz saptanıyor.