liv sağlık köşesi

Obezite Cerrahisi (Bariatrik Cerrahi) Nedir?

Oluşturma Tarihi: 04.10.2023 09:45 | Son Güncelleme: 13.12.2023 14:55

Obezite Cerrahisi İşlemleri

Obezite Cerrahisi (Bariatrik Cerrahi), obezite ve bu duruma bağlı olarak ortaya çıkabilen metabolik hastalıkların tedavisinde kullanılan cerrahi müdahaleleri ifade eder. Obezite, vücut yağının aşırı birikmesi sonucu ortaya çıkan bir sağlık sorunudur ve birçok ciddi sağlık komplikasyonuna neden olabilir. Bu komplikasyonlar arasında tip 2 diyabet, yüksek tansiyon, kalp hastalığı, uyku apnesi, eklem problemleri, karaciğer hastalığı ve daha pek çok metabolik sorun bulunur.

Obezite Nedir?

Obezite, vücutta aşırı yağ dokusunun birikmesidir ve çağımızın en önemli hastalıklarındandır. Obezite, hem kronik hastalıklara hem de hem hayat konforunda kayıplara neden olan önemli bir halk sağlığı problemidir.

Obezite Cerrahisi (Bariatrik Cerrahi) Nedir?

Obezite cerrahisi, obeziteyi tedavi etmek amacıyla yapılan cerrahi operasyonlara verilen genel isimdir. Bu operasyonlar, kilo kaybını teşvik etmek ve obeziteyle ilişkili sağlık sorunlarını azaltmak için kullanılır. Bariatrik cerrahi olarak da bilinen obezite cerrahisi, obeziteyle mücadele etmek için diğer kilo verme yöntemleriyle başarılı olunamadığında tercih edilen bir seçenektir.

Obezite cerrahisi, mideyi küçültme veya sindirim sistemini değiştirme gibi farklı tekniklerle gerçekleştirilebilir. Bu işlemler, genellikle hastanın yeme alışkanlıklarını ve metabolizmasını değiştirerek kilo kaybını teşvik eder. Obezite cerrahisi ayrıca, obeziteye bağlı sağlık sorunlarını azaltmada da etkili olabilir.

Post Bariatrik Cerrahi Nedir?

Post bariatrik cerrahi, bariatrik cerrahinin ardından hastaların sağlıklı bir şekilde kilo kaybetmelerine ve cerrahi sonrası sağlık sorunlarını ele almalarına yardımcı olmak için tasarlanmış bir dizi prosedür ve destek programını içerir.

Bariatrik Cerrahi (Obezite Cerrahisi) İşlemleri Nelerdir?

Bariatrik cerrahi, obeziteyi tedavi etmek ve kilo kaybını teşvik etmek amacıyla uygulanan cerrahi işlemleri ifade eder. Bu işlemler iki temel kategoriye ayrılır: Kısıtlayıcı ameliyatlar ve emilim bozucu ameliyatlar.

Kısıtlayıcı ameliyatlar, midenin boyutunu küçülterek veya yiyecek alımını sınırlayarak kilo kaybını teşvik eder. Örnekler arasında Sleeve Gastrektomi (Tüp Mide Cerrahisi) ve Laparoskopik Ayarlanabilir Mide Bandı (Lap-Band) yer alır.

Emilim bozucu ameliyatlar ise midenin yanı sıra bağırsakların yapı ve işlevlerini değiştirerek, besinlerin emilimini sınırlar. Örnekler arasında Roux-en-Y Gastric Bypass ve Biliopankreatik Diverzyon (BPD)/Duodenal Switch bulunur. Küçük kesilerden yapılan bu ameliyatlar bariatrik cerrahi ileri laparoskopi olarak da adlandırılır.

Obezite Cerrahisi Nedir

Bariatrik (Obezite Cerrahi) İşlemleri Kimler İçin Uygundur?

Bariatrik cerrahi işlemleri, obezite ile mücadele etmek için kullanılan yöntemlerdir. Ancak bu işlemler her obezite hastası için uygun olmayabilir.

Bariatrik cerrahinin uygun olduğu kişiler şunlardır:

  • Vücut Kitle İndeksi (VKİ) 40 ve üzeri olan kişiler: VKİ 40 ve üzeri olan kişiler aşırı obezite sınıfına girer ve bariatrik cerrahi düşünülebilir.
  • VKİ 35-40 arasında olan kişiler: Obeziteye bağlı sağlık sorunları varsa veya obeziteye bağlı olarak yaşam kalitesi önemli ölçüde etkileniyorsa bariatrik cerrahi düşünülebilir.
  • 18-65 yaş arasındaki kişiler: Bariatrik cerrahi genellikle 18-65 yaş arasındaki kişilere uygulanır. Ancak bazı durumlarda yaş sınırları esnetilebilir veya daraltılabilir.
  • Diğer kilo verme yöntemleriyle başarısız olan kişiler: Bariatrik cerrahi, diyet, egzersiz ve yaşam tarzı değişiklikleri gibi diğer kilo verme yöntemleriyle başarılı olunamadığında düşünülebilir.

​​​​​​Bariatrik (Obezite Cerrahi) İşlemler Kimler İçin Uygun Değildir?

Bariatrik cerrahi veya obezite cerrahisi, belirli koşullara veya durumlara sahip olan kişiler için uygun olmayabilir. Bu işlemler, iyi sağlığa sahip olmayan, düşük vücut kitle indeksi (VKİ) olan (VKİ 35'in altında), ciddi psikolojik veya psikiyatrik sorunları olan, bağımlılık sorunlarına sahip veya cerrahi sonrası yaşam tarzı değişikliklerine isteksiz olan kişilere genellikle önerilmez. Ayrıca, yaşlı bireylerde cerrahi riskler artabilir. 

Bariatrik Cerrahi (Obezite Cerrahi) İşlemlerinin Riskleri Nelerdir?

Bariatrik cerrahi (obezite cerrahisi) işlemlerinin bazı riskleri bulunmaktadır. Bu riskler arasında genel cerrahi riskler (enfeksiyon, kanama, anestezi komplikasyonları), yara iyileşmesi sorunları, beslenme sorunları (vitamin ve mineral eksiklikleri, protein eksikliği), safra taşı oluşumu, mide asiditesi artışı ve yanması, reflü, yeniden ameliyat ihtiyacı gibi faktörler yer almaktadır. Ancak, her hasta farklı olduğundan ve bireysel durumlar dikkate alındığında riskler ve faydalar değerlendirilmelidir.

Obezite Cerrahisi Kimler İçin Uygundur

Vücut Kitle İndeksi Kategorileri

Vücut Kitle İndeksi (VKİ), kişinin boy ve kilosuna bağlı olarak belirlenen bir ölçüttür. VKİ değerleri, kişinin vücut ağırlığının boy uzunluğuyla orantılı olarak değerlendirilmesini sağlar. VKİ kategorileri aşağıdaki gibi belirlenir:

  • 18,5 ve altı: Zayıf
  • 18,5-24,9: Normal kilolu
  • 25-29,9: Hafif şişman (Kategori 1)
  • 30-34,9: Şişman (Kategori 2)
  • 35-39,9: İleri derecede şişman (Kategori 3)
  • 40 ve üzeri: Morbid (ölümcül) şişman

Obezite Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Obezite ameliyatı, obezite tedavisinde kullanılan en etkili yöntemlerden biridir. Bu ameliyatlar, midenin boyutunu küçülterek veya bağırsakların emilim kapasitesini azaltarak kilo kaybını sağlar. Obezite ameliyatları, genel anestezi altında yapılır. İşlemler, laparoskopik yöntemle veya açık cerrahi yöntemle yapılabilir. Laparoskopik yöntem, açık cerrahiye göre daha az invazivdir ve iyileşme süresi daha kısadır. Obezite ameliyatlarının amacı, hastaların kilo vermesine ve obeziteyle ilişkili yandaş hastalıkların tedavisine yardımcı olmaktır.

Obezite Ameliyatları Nelerdir?

Obezite ameliyatı yöntemleri çeşitlilik gösterir ve kişinin durumuna, kilo kaybı hedeflerine ve sağlık durumuna bağlı olarak belirlenir.

İşte obezite ameliyatlarının bazı yaygın yöntemleri:

  1. Mide Balonu: Mide balonu, midenin içine yerleştirilen şişirilebilir bir balondur. Midenin hacmi artırılarak kişinin daha az yiyecek tüketmesi sağlanır.

  2. Tüp Mide Ameliyatı (Sleeve Gastrektomi): Midenin büyük bir kısmı çıkarılır ve küçük bir tüp şeklinde bırakılır.

  3. Gastrik Bypass: Midenin bir kısmının çıkarılması ve ince bağırsağa bağlanmasıyla gerçekleştirilen bir işlemdir. Bu yöntemde, yiyeceklerin bir kısmı midenin atlanarak doğrudan ince bağırsağa geçer.

  4. Biliopankreatik Diversiyon: Bu yöntemde midenin bir kısmı çıkarılır ve ince bağırsak yeniden düzenlenir. Yiyeceklerin emilimi daha da azalır ve kilo kaybı daha fazla olabilir.

Kısıtlayıcı Ameliyatlar

Kısıtlayıcı ameliyatlar, midenin boyutunu küçülterek alınan besin miktarını azaltır. Bu ameliyatlar, mide bandı ameliyatı, tüp mide ameliyatı ve mini gastrik bypass ameliyatı gibi farklı yöntemler ile yapılabilir. Bu ameliyatlar, resrektif ameliyatlar olarak da bilinir.

Emilim Bozucu Ameliyatlar

Emilim bozucu ameliyatlar, bağırsakların emilim kapasitesini azaltarak alınan besinlerin emilimini engeller. Bu ameliyatlar, gastrik bypass ameliyatı ve duodenal switch ameliyatı gibi farklı yöntemler ile yapılabilir.

Mide Bandı ile Tedavi Yöntemi (Lap-Band)

Lap-Band, ayarlanabilir bir mide bandının mide üst kısmına yerleştirilerek uygulanan bir bariatrik cerrahi prosedürdür. Bu bant, midenin üst kısmını sıkıştırarak daha küçük bir mide kesesi oluşturur. Bu, kişinin daha az yemek yemesine ve kilo kaybetmesine yardımcı olur. Bandın sıkılığı ayarlanabilir, bu nedenle gerektiğinde gevşetilebilir veya sıkıştırılabilir. Lap-Band cerrahisi, diğer bariatrik prosedürlere göre daha az invaziftir ve geri dönüşebilir bir işlemdir.

Tüp Mide (Sleeve Gastrektomi) Ameliyatı

Tüp mide ameliyatı, midenin büyük bir kısmının çıkarılması ve geriye sadece dar bir tüp mide bırakılması işlemidir. Bu, midenin hacmini azaltır ve yemek yeme miktarını sınırlar. Ayrıca iştah kontrolünü artırabilir ve bazı hormonal değişikliklere neden olabilir.

Gastrik Bypass

Gastrik bypass ameliyatı (Roux-en-Y gastrik bypass), midenin küçültülmesi ve ince bağırsağa bağlanması ile yapılır. Bu, hem yemek yeme miktarını sınırlar hem de besinlerin emilimini sınırlar. İki kısım arasındaki bağlantı, "yapay bağırsak" olarak adlandırılır ve besinlerin bir kısmının bağırsağın daha alt kısmına geçmesini engeller.

Mini Gastrik Bypass

Mini gastrik bypass, geleneksel gastrik bypass ameliyatından daha kısa bir bağırsak kesisi ile gerçekleştirilen bir tür gastrik bypass işlemidir. Mide küçültme ve bağırsak yönlendirme kısmı benzerdir, ancak daha kısa bir bağırsağın kullanılması bu işlemi daha hızlı yapar. Mini gastrik bypass, bazı hastalar için daha az invazif bir seçenek olabilir.

Duodenal Switch Ameliyatı

Duodenal switch ameliyatı, mideyi küçültme ve bağırsakları yeniden düzenleme işlemini içerir. Bu, hem yemek yeme miktarını sınırlar hem de besin emilimini etkiler. Duodenal switch ameliyatı, obezite ve metabolik hastalıkları tedavi etmek için kullanılır.

Obezite Ameliyatı

Bariatrik Cerrahi (Obezite Cerrahi) Sonrası Beslenme Nasıl Olmalı?

Bariatrik cerrahi sonrası beslenme, farklı aşamalardan oluşuru. 3 adımlı beslenme programı şu şekilde:

Sıvı Diyeti: Ameliyat sonrası ilk 2 gün, berrak sıvılar tüketilmelidir. Bu sıvılar arasında su, şekersiz çay, şekersiz komposto, et suyu, protein tozu gibi besinler bulunur.

Püre Diyeti: Ameliyat sonrası 2. günden itibaren püre şeklindeki besinlere başlanabilir. Bu besinler arasında yoğurt, meyve püresi, çorba, pürelenmiş et ve sebze gibi besinler bulunur.

Katı Gıdalara Geçiş: Ameliyat sonrası 2-3 hafta içinde katı gıdalara geçilebilir. Ancak, bu dönemde de küçük porsiyonlar halinde ve sık sık yemek yemeye özen gösterilmelidir.

Bariatrik cerrahi sonrası beslenme, hastaların doktoru veya uzman diyetisyen tarafından verilen diyet planı doğrultusunda yapılmalıdır.

Obezite Cerrahisi Sonrası İyileşme Süreci Nasıl Olur?

Obezite cerrahisi sonrası iyileşme süreci, ameliyat türüne ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Genel olarak, hastalar ameliyat sonrası ilk birkaç gün hastanede izlenir ve ağrı kontrolü sağlanır. Ameliyat sonrası dönemde beslenme düzeni kademeli olarak değiştirilir, sıvı diyetiyle başlanır ve daha sonra katı gıdalara geçilir. Fiziksel aktivite, ameliyat türüne ve hastanın durumuna bağlı olarak doktorun önerilerine uygun bir şekilde başlatılır.

Obezite Cerrahisi Sonrası Ne Zaman Spor Yapabilirim?

Obezite cerrahisi sonrası spor yapmaya ne zaman başlayabileceğiniz, ameliyat türüne, kişisel sağlık durumunuza ve doktorunuzun tavsiyelerine bağlı olarak değişebilir. Genellikle, ameliyat sonrası hafif fiziksel aktivitelere, doktorunuzun onayından sonra ve ağır egzersizlerden kaçınarak başlanabilir. Ameliyat sonrası ilk birkaç hafta boyunca vücudun iyileşmesine ve adapte olmasına izin vermek önemlidir. Daha sonra doktorunuzun önerilerine uygun şekilde egzersiz programınıza başlamalısınız.

Obezite Cerrahisi Sonrası Tüketilmemesi Gereken Besinler Nelerdir?

Obezite cerrahisi sonrası tüketilmemesi gereken besinler arasında genellikle şekerli ve yağlı yiyecekler yer alır. Bunlar, ameliyat sonrası kilo kontrolünü zorlaştırabilir ve sindirim sisteminizi rahatsız edebilir. Şekerli içecekler, tatlılar, hamur işleri, şeker içeren atıştırmalıklar ve fast food gibi yüksek kalorili, işlenmiş yiyeceklerden uzak durmak önemlidir. Ayrıca, yağlı yiyecekler, kızartmalar, yağlı etler, kremalı soslar ve yüksek yağ içeren atıştırmalıklar da tüketilmemesi gereken besinler arasındadır. Bunun yanı sıra, gazlı içecekler, alkollü içecekler ve kafeinli içeceklerin de sınırlı tüketilmesi önerilir.

Obezite Cerrahisi Sonrası Tüketilmesi Gereken Besinler Nelerdir?

Protein, vitamin ve mineral açısından zengin besinleri tercih etmek önemlidir. Protein, iyileşmeyi destekler, kas kaybını önler ve tokluk hissi sağlar. İyi protein kaynakları arasında tavuk, balık, yumurta, az yağlı süt ve süt ürünleri, tofu ve baklagiller bulunur. Sebzeler ve meyveler, vitamin ve mineral ihtiyacınızı karşılar ve bağışıklık sisteminizi güçlendirir. Tam tahıllar, lif ve enerji sağlar, uzun süre tok kalmanıza yardımcı olur. Sağlıklı yağlar da önemlidir ve avokado, zeytinyağı, balık gibi besinlerden alınabilir. Ayrıca, yeterli miktarda su içmek de önemlidir.

* Bu içeriğin geliştirilmesinde Liv Hospital Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
* Web sitemizdeki içerikler sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz. Sayfa içeriğinde Liv Hospital'da tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir.

Uzmanına Sor / Görüntülü Görüşmeler ve Sağlık Hizmetleri Evinizde