Gerontoloji

Yaşlıların, diğer insanların reddettiği fiziksel değişimlerden ve fiziksel kısıtlamalardan endişe duyması ender rastlanılan bir durum değildir. Toplumda, yaşlıların emsalsizliği ve yaşlarından dolayı diğerleriyle eşit oldukları, kabul edilmiyor. Yaşlıların kendi kendilerine bakabilmeleri için toplumda ön çalışmaların yapılmış olması şarttır, kendi yaşamlarına karşı sorumluluklarını vurgulamak ve onlara hitap etmek de son derece önemlidir. 




Liv Hospital Vadi'de Geriatri ve Nöroloji, Onkoloji ve ilgili kliniklerle oluşturulan Geriontolojik bakış açısıyla yaşlılıkla ilgili konuları yaşlıların yetkinlik, bağımsızlık ve yaşam kalitesini korumak için neler yapabileceğini ortak sorulara cevaplar aramak ve kararlaştırmak için çalışıyor. Liv Hospital Vadi'de uygulamalı gerontolojik danışmanlık hasta ve hasta yakınlarına sunuluyor. 

Yaşlı bireylerin daima gelişim kapasitesi vardır. Yaşlılıkta da insanın gelişme yetenekleri, davranış esnekliği bulunur. Sadece bir tek yetkinlik değil, aksine farklı yetkinlikler göz önüne alınır. Yaşlanma sürecinde meydana gelen değişimler insanın kendi yaşamını tasarlama özgürlüğünü sorgulamasına yol açmamalıdır. Yaşlı bireyler veya aile üyeleri, olası bir sağlık sorununda veya herhangi seçilen koşullar altında bireysel özerkliğini en üst düzeye çıkarmak için yaşam boyunca kendileri ve çevre arasındaki uyumu kontrol etmek için çabalar. Liv Hospital Vadi Gerontoloji Uzmanları uzman hekimlerle birlikte uygulama ve bilgi transferi açısından önemli bir görev üstlenirler. 

Sağlık sorunları

Yaşlı insanlar üst üste binen sorunlara karşı daha hassastır, yani rahatsız edici koşullar yaşlılar için daha dezavantajlıdır. 65 yaş ve üstü nüfusta hafif bilişsel bozukluğun yüzde 30 civarında olduğu dikkate alındığında, bu dezavantajlardan kaynaklanan etkiler aşağı yukarı tahmin edilebilir. Ülkemizde tahminen 800 bin demans hastası, 3-4 milyon kronik (çoğu multimorbidite) hasta ve ortalama yüzde 25’i bakıma muhtaç yaşlı bulunuyor. 

Psişik, sosyal psikolojik, sosyal sorunlar

Tıbbi, psişik, sosyal sorunlarla makro ve mikro düzlemlerde birbiriyle bağlantılı, ancak aynı zamanda spesifik sorunlara yol açıyor. Güncel gelişmeler, bunun devam edeceğine işaret ediyor. Liv Hospital Vadi'de bu süreçte ortaya çıkan kompleks psikolojik, sosyal psikolojik ve sosyal sorunların yaşlılarda ve onlarla ilgilenen aile fertlerinde yarattığı sorunları gidermeye yönelik danışmanlık yapılıyor. 

Hangi sorunlarla ilgileniliyor? 

•    Aile içi gerginlik ve çeşitli türden baskılar
•    Rol değişimleri 
•    Yaşam ödevlerini yerine getirmede yaşanan krizlerin çözümüne destek 
•    Sosyal beraberliğin ve sosyal etkileşimin yaşlıda ve çevresinde değişen değeri
•    Spesifik koşulların yarattığı yeni deneyimler ve düşünceler ve bunlara izin verme istekliliğinde yaşanılan sorunlar 
•    Evlere kapanmak zorunda kalan yaşlılar ve aile fertleri arasında çatışmalı sosyal ilişkilere eğilim ve sosyal ilişkileri dengelemede yaşanılan sorunlar
•    Yaşlı bireyin kendi eylemlerini organize etmede ve bireysel sorumluluk alma istekliliğinde ortaya çıkan problemler ve bu problemlerden etkilenen ailelere yönelik sorunlar

Geriontolojik Destek Yaşlıya Neler Kazandırır?

Liv Hospital Vadi'de yaşlılara yönelik günlük uygulamalarda eşzamanlı teşhis ve eşzamanlı tedavi uygulanıyor. Ayrıca, yaşlılara ve ailelerine eşzamanlı yardım hizmeti sunuluyor. Tedavide yaşlının semptomları, yaşam durumu, kişiliği ve geçmişi hakkında yeterli bilgi, nesnel veriler gibi yaşam durumunu tanımak, önemlidir. Böyle bir anlayış ve “yaşlı-uzman” etkileşiminin profesyonel tasarımı için, profesyonellerin ayrıca mutlaka gerontolojik bilgiye ihtiyacı vardır. 

Hangi Çalışmalar Yapılıyor? 

Yaşlılar Ve Aileleri İçin Gerontolojik Danışmanlık

Yaşlılar ve onlarla ilgilenen aile üyeleri, güncel koşullar bağlamında spesifik gerontolojik danışmanlık hizmetleri ile destekleniyor. Bakıma muhtaç yaşlıların ve onların bakımını üstlenen kişilerin (aile üyesi veya profesyonel bakıcı) karşılaştıkları sorunlara pratik çözümlerin aktarılacağı gerontolojik danışmanlık hizmetleri veya yaşlılar arasında özel bir grup olan Alzheimer hastası yaşlıların bakımını üstlenen aile üyelerinin spesifik sorunlarına yeni çözümler bulunuyor veya çoğu multimorbidite olan kronik hasta yaşlıların genelde aksayan terapi ve meditasyon süreçlerinin en az hasarla atlatılmasını sağlayacak gerontolojik içerikli danışmanlık veriliyor. Özellikle güncel koşulların yaratacağı aile için çatışmalara ve şiddete karşı gerontolojik danışmanlık hizmetleriyle etkin önlemler alınabilir.

Liv Hospital Vadi bünyesinde Geriatri ve diğer birimlerin hekimleriyle birlikte yaşlı hasta ve yakınlarına yönelik İntervensiyon Gerontolojisi uygulanıyor. Yaşlılıkta bireysel yetkinliğin sürdürülmesi ve teşvik edilmesi için öngörülen tüm önlemleri intervensiyonel-gerontolojik önlem olarak tanımlanır. İntervensiyon Gerontolojisi, yaşlanma ve yaşlılık imajlarını düzeltmek veya kayba uğramasını önlemek amacını gütmektedir.   

Gerontolojik intervensiyonların temel varsayımı şudur: Hastalıklar, sakatlıkla son bulmak zorunda değildir. Yani gerontolojik intervensiyonlar daima pozitif bir varsayım ya da pozitif bir vizyon ile başlamaktadır. Sadece olumlu değil, aynı zamanda gerçekçi de olmalıdır.  İntervensiyon Gerontolojisi kavramından, yaşlanma sürecinde ve yaşlılıkta refaha ve memnuniyete katkıda bulunan tüm etkinlikleri anlıyoruz. İntervensiyon gerontolojisi, genel anlamıyla “Psiko-fiziksel yüksek refah düzeyini koruyarak hasta olan veya ileri yaşlara ulaşma çabalarının tümüdür ve Lehr (1979) ve arkadaşlarının ifade ettiği gibi planlanmış davranışsal değişim sürecidir. 

İntervensiyon gerontolojisinin bağlamında Liv Hospital Vadi'de Geriatri, Nörolog ve diğer hekimlerle birlikte yaşlı hastalara şu model uygulanıyor:

Optimizasyon

Olumlu gelişim koşullarının yaratılması. Güçsüz yanları dengelemek ve güçlü yanları teşvik etmek.

Önleme

Beceri kaybının önlemesi. Bedensel, zihinsel ve sosyal yeteneklerin korunması. Sağlığın ve ilgi alanlarının koruması. Yaşlılığa bağlı kayıpların geciktirilmesi, hafifletilmesi veya önlenmesi.

Rehabilitasyon/Terapi

Oluşan rahatsızlık veya hasarların tedavi edilmesi. Kayba uğramış olan yeteneklerin yeniden kazandırılması. 

Yönetim

Değişmeyen sorun haline gelen durumlarda, mevcut kazançların kaybolmaması için güvence altına alınmasına yönelik girişimler. 

Hasta ve yakınlarına

•    Psikoterapik intervensiyonlar
•    Bakım amaçlı intervensiyonlar
•    Psikolojik intervensiyonlar
•    Sağlıklı yaşlanma yönündeki intervensiyonlar 
•    Mimari intervensiyonlar, (yaşlı hastanın; olası- evde düşme ve kazalardan korumaya yönelik uygulamalı gerontolojik bilgiler sunulabilir. Bu alan ülkemizde hiçbir sağlık kurumunda maalesef değerlendirme dışındadır.

Süpervizyon

Hekim-gerontolog-iş birliği kapsamında yapılan süpervizyon kapsamında haftada bir kere olmak üzere hekimlerin ve hemşirelerin (gerekliyse diğer personelin) bir araya geleceği toplantı düzenlenir (en fazla 10-15 kişi). Toplantıya katılan kişiler ölen ve tedavi gören yaşlılarla ilgili yaşadıklarını ve yaşantılarını, duygu ve düşüncelerini, başarılarını ve başarısızlıklarını masaya yatıracak, tecrübelerine dayanan önerilerini ortaya koymaları sağlanır. Bu sayede sahip oldukları streslerini atmaları ve yeni enerji ile işlerine davam etmeleri sağlanır.

Eğer hekim ve gerontolog uygun ve gerekli görürlerse, süpervizyon yaşlı hastaların aile fertlerine de uygulanabilir. Yaşlısı ölen kederli ve yaşlısı tedavi gören umutlu aileler ayrı ya da birlikte süpervisyon olanağından faydalanabilirler. Bu karar hekim-gerontolog-iş birliği ile verilir.

Hekim-gerontolog-iş birliği ile amaç, yaşlı insanı tam teşekkülü bakım altına almak ve onu yönetilen kişi haline getirmek değildir. Amacımız yaşlı insanı özerk ve bağımsız kılmaktır. Hedefimiz ömür boyu sürecek olan yaşlanma sürecinde insanı, içine doğduğu ve içinde yaşadığı sosyal yapıların kapsamında ve kapsamı dışında cereyan eden, yaşlanmasını etkileyen süreçler üzerine aydınlatmak, onun bilgi eksikliğinden kaynaklanan zorunluluklarını ve feragatlerini gidermek ve önlemektir.