Deri Kanseri

Malign Melanom (Deri Kanseri)

Cildimiz vücudumuzun en büyük organıdır. Yaklaşık 20 m2 alan kaplar, vücudu mikroplar korur, ısı dengesini sağlar. Dokunma, sıcaklık ve soğukluk hissini algılamamıza yardımcı olur.



Kanser istatistikleri Türkiye’nin bu konudaki farkındalığının düşük olduğunu gösteriyor. Amerika Birleşik Devletleri’nde en tehlikeli cilt kanseri türü malign melanom tüm kanserler içinde beşinci sırada iken; Globocan’in kanser istatistikleri 2020 Türkiye verilerine göre malign melanom 21. sırada. Bunun nedeni 2020’de sadece 1756 yeni malign melanom hastası tespit edilen ülkemizde malign melanom hastalığı farkındalığının azlığıdır.
 

Malign Melanom Nedir?

Cildimiz üç katmandan oluşur; epidermis, dermis, hipodermis. Epidermis içerisinde cildimizin rengini veren melanin pigmenti bulunur ve buradaki bu pigment melanosit hücrelerince üretilir. Melanositlerin, genetik ve çevresel etmenler (özellikle güneşin ultraviolet-UV ışınlarına maruziyet) ile hasarlanması sonrası kontrolsuz çoğalmasıyla malign melanom denilen cilt kanseri oluşur. Melanositler aynı zamanda göz, iç organlarımızın döşeyici katmanı mukoza ve tırnakta da bulunduğu için; malign melanom sadece ciltte değil, vücudun herhangi bir bölümünde görülebilir.
 

Deri Kanseri Neden Olur?

• Açık tenli olmak
• Güneş yanığı
• Güneş ışığı ve solaryum kökenli UV ışınlara aşırı maruziyet
• Vücutta 50’den fazla büyük ve atipik benlerin varlığı
• Ailede ve kişinin kendisinde malign melanom
• Cilt kanseri ve bununla ilişkili kanser öyküsü
• Organ nakli ve AIDS gibi zayıf bağışıklık durumları
• Xseroderma pigmentosum gibi bazı genetik hastalıklar malign melanom gelişiminde kolaylaştırıcı faktörlerdendir.

 

Deri Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Vücutta daha önce var olan veya yeni gelişen bir benin; şeklinde, renginde ve boyutunda değişiklik olması, kanama, kaşıntı olması durumunda şüphe edilir.

Benin bir yarısının diğer yarısına benzememesi, asimetrik olması, sınırlarının düzensiz olması, renginde değişim (siyah, pembe, kırmızı, beyaz, mavi renge dönüşüm gibi), çapındaki artış, 6 mm’den yani bir kalem ucu silgisinden büyük olması ve benlerdeki değişime bakılıp vakit kaybetmeden Dermatoloji uzmanına başvurmak, saçlı deri ve güneş görmeyen cilt bölgeleri, tırnak yatakları dahil tüm cildin dermatoskopi cihazı ile muayene edilmesi gereklidir.

Deri Kanserinden Nasıl Korunulur?

Güneş ışığına maruziyeti azaltmak, özellikle gündüz saat 10.00-16.00 arası güneşlenmemek, güneşe çıkarken UV filtreli giysi, şapka ve gözlük kullanmak, en az 30 koruma faktörlü güneş koruyucu kremleri güneşe maruz kaldığımız sürece, iki saatte bir tekrar sürmek, benlerimizdeki değişimin fakında olmak ve yıllık düzenli cilt muayenesinden geçmek korunma ve erken tanı adına yapılması gerekenlerdir. 
 

Malign Melanom Tanısı Nasıl Konur?

Malign melanom tanısı biyopsi ile konulur. Dermatoloji uzmanının şüphelendiği cilt alanı kendisi veya plastik cerrahi uzmanı tarafından uygun bir şekilde çıkarılır. Parçanın patoloji raporuna göre hastalığın ilk evrelemesi yapılır. İdeal bir patoloji raporunda Breslow kalınlık durumu (milimetre olarak tümörün ciltteki derinliğini belirtir), mitotik oran (tümörün çoğalma potansiyelini gösterir), ülserasyon, mikrosatellit, lenfovaskuler invazyon durumu (varlıkları tümör agresifliği ile ilişkilidir), pure desmoplazi durumu (nadir görülen, tekrarlama riski yüksek olan tür) belirtilmesi gerekir. Tümör derinliği 1mm’nin altında ise evre 1, 1 mm’nin üzerinde evre 2, çevre lenf nodu tutulumunda evre 3, tümörün bulunduğu alandan uzak lenf nodu ve karaciğer, akciğer, kemik, beyin gibi organ tutulumlarında evre 4 hastalık olarak değerlendirilir. Evre 2’den itibaren vücut taraması ilaçlı tomografi, PET-CT, ve ilaçlı Beyin MR ile yapılır. Evre 3 ve sonrasında patoloji parçasında BRAF, N-ras, C-kit gibi ek testler tedavi seçenekleri için istenir. Sistemik tedavi verilecekse öncesinde tam kan sayımı, böbrek, karaciğer fonksiyonları ve kanda laktat dehidrogenaz testi istenir. 
 

Deri Kanseri Tedavisi Nasıldır?

Liv Hospital’da malign melanom tedavi planı dermatoloji, plastik cerrahi, patoloji, radyoloji, nükleer tıp, genetik, tıbbi onkoloji ve radyasyon onkolojisinin ortak katılımı ile oluşturulan tümör konseylerince multidisipliner bir şekilde yapılır.

Evre 1’de tek başına uygun genişlikte cerrahi eksizyon yeterli iken, evre 2 ve 3’de işaretlenmiş lenf nodları da alınır. Evre 3 ‘te cerrahi sonrası hastalık nüksünü önlemek, gözle görülmeyen sıçramış ( mikrometastatik) tümör odaklarını yok etme amaçlı en az 1 yıl süre ile immünoterapi ilaçları damar yoluyla ve BRAF+mek inhibitörleri gibi hedefe yönelik tablet tedaviler ağız yoluyla uygulanır. Evre 3 Lenf nodu diseksiyonu yapılan, belirli sayıda lenf nodu metastazı olup nüks riski olan hastalara koruyucu radyoterapi yapılır. Sınırlı bölge nüksü ve sınırlı sayıda metastaz yapmış hastalıkta sistemik tedavilere ek olarak cerrahi açıdan ve cerrahi benzeri nokta atışı ışını (stereotaktik radyoterapi-SRS) tedavileri adına hasta değerlendirilir.

Evre 4-Metastatik hastalıkta tedavi  Tıbbi onkoloji bölümünce üstlenilir. Evre 4 Malign melanomda immunoterapiler , braf testi pozitif olan malign melanomlarda hedefe yönelik tedaviler öncelikli tedavi seçenekleridir. İmmünoterapi kanserle savaşan T hücrelerinin aktifleşmesinin önündeki engeli kaldırır. 2018 Nobel Tıp ödülü ile bilim dünyasında da hak ettiği yeri bulan ciddi sağkalım avantajı getiren, çığır açıcı tedavi  immünoterapilerin en etkin olduğu kanser türlerinden biri malign melanomdur. Kemoterapi ilaçları ise diğer seçeneklerdir. Beyin metastazlarında Stereotaktik radyoterapi veya tüm beyin ışınlama, sınırlı akciğer metastazlarında SRS, kemik metastazlarında ağrıyı veya kırık riskini azaltmaya yönelik radyoterapi hastalık ilerlemesini durdurmaya ve yaşam kalitesini artırmaya yönelik destekleyici, palyatif tedavilerdir.