Qastroenterologiya

Qastroenterologiya

Liv Bona Dea Hospitalın Qastroenterologiya Klinikasında endoskopik müayinə və prosedurlar üçün xəstənin rahatlığı ön planda tutulur. Endoskopiya bölməsində diaqnoz, müalicə və təqib məqsədilə müntəzəm Üst Mədə-Bağırsaq Sisteminin Endoskopiyası, Alt Üst Mədə-Bağırsaq Sisteminin Endoskopiyası, Endoskopik Retroqrad Xolangiopankreatoqrafiya (ERCP), Endoskopik Ultrasonografiya (EUS), Videokapsul Endoskopiya, Cüt Balon Enteroskopiyası, Manometriya – pH-metriya - İmpedans, Ezofagial manometriya, Anal manometriya, Kapsul Endoskopiya, Fibroscan müayinələri və prosedurları həyata keçirilir.

Terapevtik müdaxilələrdə həyata keçirilir

Mədə-bağırsaq darlıqlarda dilatasiya, stent yerləşdirmə, mədə-bağırsaq mənfəzində polipektomiya, qida borusunun varikoz damarlarının qanaxmalarında varikoz damarın liqasiyası, skleroterapiya, varikoz damarlarından kənar qanaxmalarda skleroterapiya, heater probe, hemoklips tətbiqi, arqon plazma koaqulyasiyası, cüt balon enteroskopiyası, oral qidalana bilməyən xəstələrdə perkutan endoskopik qastrostomiya, kök xəstələrdə mədədaxili balon yerləşdirmə, öd yolları və mədəaltı vəzi xəstəliklərində terapevtik müdaxilələr, qaraciyər biopsiyası müntəzəm şəkildə həyata keçirilir.

Zenker Divertikulası
Ümumi Baxış

Udma pozğunluğu ilə özünü büruzə verən Zenker divertikulası, həyat keyfiyyətini olduqca aşağı salır və diaqnozu reflüks xəstəliyi ilə qarışdırıldığından gecikə bilər. Bu səbəblə təcrübəli əllərdə təqib və müalicə edilməlidir.

Zenker Divertikulası Nədir?

Qida borusunun üst hissəsində meydana gələn genişlənmə ilə divertikula adlandırılan kisə yaranır. Qidalar bu kisə içərisində yığılaraq şikayətə səbəb olur. Divertikula adlandırılan kisə qida borusunun keçid yolunu tıxadığı üçün qidalar qida borusuna keçə bilmir və udma pozğunluğu yaranır. Kisənin içərisində yığılan həzm olunmamış qidalar ağıza geri qayıdır. Ağciyərə düşərək pnevmoniyaya (sətəlcəm) səbəb ola bilər. Ağız qoxusu yarada bilər. Şikayətlər daha çox irəli yaşlarda görülməyə başlayır. 

Zenker Divertikulasının Diaqnozu Necə Qoyulur?

Diaqnoz əsasən endoskopiya ilə qoyulur. Bariumlu ya da kontrastlı pasaj qrafiyaları və tomoqrafiyalarından da diaqnostikada istifadə oluna bilər.

Müalicəsi Necə Aparılır?

Müalicədə cərrahi və endoskopik üsullardan istifadə olunur. Açıq cərrahiyyədə döş qəfəsinin içərisinə girilməli olduğu üçün döş qəfəsini kəsmək lazımdır. Ya da torakal cərrahlar boyun hissəsini açaraq laparoskopik olaraq icra edə bilərlər. Ancaq bu üsullarda divertikula çıxardılarkən bəzi ağırlaşmalar yarana bilər. Qida borusunda darlıqlar ya da sızmalar ola bilər. Bundan başqa, açıq cərrahiyyələrdə endoskopik üsullara görə sağalma müddəti daha uzundur. 

Endoskopik Müalicə Necə Aparılır? 

Bir neçə cür üsul vardır. Biri divertikulektomiya üsuludur; birbaşa olaraq divertikula əzələləri kəsilərək müdaxilə edilir. Bundan başqa, “Zenker- Peroral Endoskopik Miotomiya (Z-POEM)” adlandırılan üsulla endoskopik, yəni əməliyyat olunmadan qida  borusunun içərisində kiçik bir kəsik açılır və divertikulanın lazımi əzələlərinə çataraq bu əzələlər xüsusi endoskopik bıcaqlarla kəsilir. Açılan kiçik kəsik də endoskopik sıxaclarla bağlanılır. Beləliklə, qida borusunun mənfəzi açılmış olur və xəstənin qida borusunda yaranan təzyiq düşür. Qidalar divertikulanın əvəzinə yemək borusuna lazımi qaydada gedir. Prosedur təxminən 1 saatadək davam edir. Xəstə prosedurdan sonrakı ilk gün su, kompot kimi mayelər içməyə başlayır. İkinci gün qatıq, sup kimi qatı yeməklər yeməyə başlaya bilərlər. İkinci günün sonunda xəstəxanadan evə yazılır. 

Divertikula Xərçəngə Çevrilirmi?

Divertikula xərçəng riskinin artmasına səbəb olur. Divertikula içərisində skvamatoz hüceyrəli karsinoma tezliyində artım olduğunu bilirik. 

Divertikula Ağrı Verirmi?

Qida borusundakı divertikulanın ağrıya səbəb olduğunu söyləmək olmaz. Ağrıdan daha çox udma çətinliyi ilə özünü göstərir. 
Endoskopik Submukozal Disseksiya (ESD)

Ümumi Baxış

Həzm sistemindəki şiş və poliplər erkən mərhələdə yüksək dəqiqlikli endoskoplardan istifadə olunaraq çox erkən mərhələlərdə aşkarlana bilər. Poliplər və erkən mərhələdə aşkarlanan şişlər isə artıq əməliyyata ehtiyac olmadan endospik üsullarla götürülə bilər.

ESD Nədir?

Endoskopik Submukozal Disseksiya üsulu (ESD) həzm sistemindəki erkən mərhələli xərçənglərin və poliplərin əməliyyatsız çıxarılmasında istifadə olunan bir üsuldur. 

Hansı Xəstəliklərdə Tətbiq Olunur? 

Həzm sistemi xərçəngləri Türkiyədə və dünyada ən çox görülən xərçəng növləri arasındadır. Xüsusilə qida borusu, mədə və bağırsaqlarda görülür. Həzm sistemi xərçənglərini erkən mərhələlərdə qabaqcıl endoskopik üsullarla müalicə edə bilmək mümkündür. Qida borusu, mədə, nazik bağırsaq və yoğun bağırsaqda ortaya çıxan, erkən mərhələ olaraq adlandırılan, yəni müəyyən bir mərhələni keçmədiyi düşünülən lezyonlarda ESD üsulundan inamla istifadə olunur. Erkən dövrdə xərçəngli ya da xərçəng xəbərçisi lezyonlar bu prosedurla götürülə bilər.

ESD-nin Üstünlükləri Nələrdir? 

Hər hansı bir əməliyyatdan fərqli olaraq bədəndə bir kəsik açılmadan həyata keçirilən bu prosedurda xəstələr əsasən 1-2 gün ərzində xəstəxanadan evə buraxılırlar. ESD üsulunun müvəffəqiyyət nisbəti yüksək, ağırlaşma nisbətinin də aşağı olması səbəbilə erkən mərhələdə olan polip və şişlərin çıxarılmasında artıq bütün dünyada olduğu kimi ölkəmizdə də geniş şəkildə istifadə olunmağa başlanmışdır. İrəli yaşdakı fərdlərdə, ürək, böyrək xəstəliyi ya da fərqli sistemik xəstəlikləri olanlarda endoskopiya ilə aparıldığı və əməliyyata ehtiyac olmadığı üçün xüsusilə üstünlük verilir.
Eyni qayda üzrə bu üsullarla dərinə getməmiş erkən mərhələli səthi yoğun bağırsaq-mədə-qida borusu xərçəngləri də müalicə edilə bilər. Beləliklə, cərrahi əməliyyatlara məruz qalmadan müalicə mümkün ola bilər. Erkən mərhələli səthi xərçənglərin dərinliyini ölçə bilmək üçün texnoloji ilkin müayinələrdən istifadə olunur. Optik boyama qabiliyyətinə malik xüsusi endoskoplar, xüsusi boyamalarla (Xromoendoskopiya), böyütmə xüsusiyyətlərinə malik endoskoplar ve endoskopik ultrasəsin istifadə olunduğu müayinə üsulları ilə yoğun bağırsağın daxili səthindən başqa, yoğun bağırsaq divarları müayinə olunur və şişin strukturunun dərinliyi birbaşa ölçülə bilər.

ESD Necə Tətbiq Olunur?

ESD proseduru yüksək dəqiqlikli video kamera və digər cihazlarla təchiz edilmiş  endoskop adlandırılan cihazlarla həyata keçirilir. Prosedur yoğun bağırsaq nahiyəsində həyata keçiriləcəksə, kolonoskopiya hazırlığında olduğu kimi xəstə həkimin tövsiyə edəcəyi qaydada müxtəlif dərmanlarla bağırsaq təmizliyi etməlidir. Mədə, nazik bağırsaq ya da qida borusu nahiyəsində prosedur icra olunacaqsa, ən az 8 saatlıq ac qalma kifayətdir. ESD endoskopiya bölməsində anesteziya altında tətbiq olunur. Ucunda yüksək dəqiqlikli kamera olan incə bir boru adlandırılan endoskopla müvafiq nahiyəyə daxil olunur. Endoskop kanalının içərisindən keçirilən xüsusi endoskopik kəsicilər və xüsusi qan durdurucu alətlərlə lezyon tam bir parça şəklində çıxardılır.

Xəstə Üçün Üstünlükləri Nələrdir?

ESD erkən mərhələ həzm sistemi xərçənglərinin müalicəsində istifadə olunan əməliyyatsız bir prosedurdur. Endoskopik olaraq tətbiq olunur. Bədəndə hər hansı bir kəsik açılmır. Xəstələr prosedurdan bir neçə saat sonra gəzməyə başlayır, özünü prosedur olmamışcasına yaxşı hiss edirlər.
Xərçəng xəstələrində bu prosedurdan sonra kimyaterapiyaya ehtiyac qalmır. Ancaq lezyon çıxarıldığında çox dərin əzələ toxumasına qədər gedib çıxdığı ortaya çıxarsa, cərrah və onkoloqlarla birlikdə yenidən dəyərləndirmə aparılır.  ESD-də lezyon qaşıma proseduru ilə çıxarıldığı üçün mərhələ düzgün müəyyən oluna bilər. Əgər xərçəng erkən mərhələdədirsə, müalicə oluna bilən prosedurdur. Erkən mərhələdə deyilsə, xəstəliyin mərhələsinin və əməl olunmalı müalicə üsulunun təyin olunmasında faydalıdır. 

ESD ilə Bağlı Maraqlı Məqamlar

Prosedur nə qədər davam edir?

Polipin, lezyonun, erkən mərhələ şişin harada yerləşdiyinə, böyüklüyünə, endoskopik görüntüsünə bağlı olaraq yarım saatla bir neçə saat arasında davam edə bilər. Prosedurdan sonra pəhrizdə nələrə diqqət olunmalıdır?  Xəstələrə ilk olaraq maye və yumşaq qidalarla qidalanmaları tövsiyə olunur. Yağlı, ədviyyatlı yeməklər əvəzinə qatıq, sup, muhallebi, kompot, tərəvəz yeməkləri kimi daha çox maye və yumşaq yeməklər yeyilməlidir. 

Poliplər mütləq götürülməlidirmi?

Polip anormal toxuma böyüməsidir. Həzm sistemində böyüdüyü zaman bunun xüsusilə müəyyən növləri həzm sistemi xərçənglərinə səbəb olur. Mədədə bu proses bir az daha sürətlə baş verir. Yoğun bağırsaqda polipdən şiş olma mərhələsinə keçənədək orta hesabla 5-6 illik müddət müşahidə oluna bilər. Ancaq risk yarada biləcəyi üçün poliplər mütləq götürülməlidir.

Polip yaranması üçün risk amilləri nələrdir?

Polip yaranmasında ailəvi amillər olduqca təsirlidir. 1-ci ya da 2-ci dərəcəli yaxınlarında polip tarixçəsi olan şəxslər bu mövzuda diqqətli olmalıdır. Siqaret və spirtli içki istifadəsi, piylənmə, fast food istifadəsi, yağlı karbohidratlı yeməklərin həddindən çox miqdarda istifadə edilməsi kimi yanlış qidalanma vərdişləri polipin yaranması üçün risk amilləridir.

Yoğun bağırsaqda polip olduğu başa düşülürmü?

Yoğun bağırsaqda qanaxma, bağırsaq vərdişlərində dəyişikliklər qəbizlik ya da ishal müşahidə oluna bilər. Nəcisdə incəlmə başlaya bilər. Qarın ağrısı, bəzən qarında şişkinlik, qaz kimi şikayətlər olmağa başlaya bilər. 45 yaşdan aşağı olan şəxslərdə bu göstəricilər diqqətə alınmalıdır.

Mədə xərçəngi və lezyonları əlamət verirmi?

Mədə xərçənglərində və ya erkən mərhələli lezyonlarda ürəkbulanması, qusma müşahidə oluna bilər. Şiş mədənin üst hissəsində yerləşirsə, udma çətinliyi, ağızdan qan gəlməsi, nəcisdən qan gəlməsi ya da nəcisin qara rəngdə olması da əlamətlər arasındadır. Dərman müalicəsinə reaksiya verməyən qarın ağrıları da nəzərə alınmalıdır. 

Mədə xərçəngi və poliplərində ESD tətbiq oluna bilərmi?

ESD prosedurunun həzm sistemində tətbiqi üçün şişlərin erkən mərhələdə aşkarlanması birinci şərtdir. Erkən mərhələdə mədə xərçənglərində də ESD üsulu tətbiq olunur. 

PEG (Perkutan Endoskopik Qastrostomiya)

Mədəyə qidalanma borusunun taxılmasına PEG deyilir. Prosedur endoskopiya zamanı həyata keçirilir və təxminən 20 dəqiqəyədək davam edir. Ümumi qayda olaraq 3 həftədən daha uzun müddət qidalana bilməyəcək xəstələrə PEG taxılması göstərişi vardır. Taxılan borudan 12 saatadək istifadə olunmur. Ancaq ondan sonra borudan qidalandırıcı yeməklər və qidalar rahat şəkildə verilə bilər. Boru ümumilikdə ildə bir dəfə dəyişdirilməlidir.

Kimlərə PEG açılmalıdır?

• Onkoloji pozğunluqlarda;
●    Qulaq, burun və boğaz nahiyəsindəki şişlərdə
●    Mədə-bağırsaq sisteminin üst nahiyəsindəki şişlərdə
●    Əməliyyat oluna bilməyən xəstəlik hallarında palyativ olaraq

• Nevroloji pozğunluqlarda;

●    Serebrovaskulyar insult
●    Beyin şişləri
●    Bulbar iflic
●    Parkinson xəstəliyi
●    Beyin iflici

Son dövr alzheimer xəstəliyi olan və yemək uda bilməyən xəstələrdə taxıla bilər.

Həm xəstə, həm də xəstəyə baxım göstərənlər üçün həyatı olduqca asanlaşdıran bir prosedurdur. Prosedurdan əvvəl veriləcək sedasiyanın təsiri 3-4 saatadək davam edəcəyindən xəstələrin avtomobil idarə etməmələri lazımdır. Bu səbəblə, mütləq onları evlərinədək müşayiət edə biləcək biri ilə randevularına gəlmələri tövsiyə olunur.

Qabaqcıl Endoskopik Müdaxilələr

Endoskopiya mədə və buna oxşar içi boş orqanların daxili hissələrinin inkişaf etmiş optik cihazlarla birbaşa görüntülənərək müayinəsidir.

•  Üst həzm sisteminin endoskopiyası 
   (Ezofaqoqastroduodenoskopiya)
 • Kolonoskopiya
 • Endoskopik retroqrad xolangiopankreatoqrafiya (ERCP)
 • Perkutan endoskopik qastrostomiyanın (PEG) açılması
 • Endoskopik ultrasonoqrafiya (EUS)
 • Videokapsul endoskopiya (VKE)
 • Cüt balon enteroskopiya
 • Manometriya – pH-metriya
 • Mədə balonunun yerləşdirilməsi (mədədaxili balon)

Endoskopik prosedurlarımızın bir hissəsi diaqnoz qoymaq məqsədi daşıyır; bir hissəsi də terapevtik müdaxilələrdən ibarətdir.

Peroral Endoskopik Miotomiya (POEM)

Peroral endoskopik miotomiya (POEM) proseduru Axalaziya və yemək borusunun bəzi funksional xəstəliklərində tətbiq olunan endoskopik müalicə üsuludur. 
Axalaziya nadir görülən bir vəziyyətdir, qida borusu və qida borusunun mədə ilə birləşdiyi hissədəki əzələlərə və sinirlərə təsir göstərən bir xəstəlikdir. Udma çətinliyi requrqitasiya kimi tərif olunan qidaların ağıza həzm olunmadan geri gəlməsi, sinə ağrısı və ağız qoxusu kimi şikayətlərə yol aça bilər. 
Diaqnoz qoyulması çətin olan Axalaziya xəstəliyində diaqnoz üçün ən doğru və etibarlı üsul HRM adlandırılan yüksək dəqiqlikli manometriya testidir. Diaqnoz qoymaqda gecikilən bəzi xəstələrdə qida borusunda yığılan qidalar ağciyərə geri qayıdaraq həyati təhlükəli aspirasiya pnevmoniyası kimi hallara da səbəb ola bilər. 
Müalicənin əsas nöqtəsi miotomiyadır; məqsəd qida borusu və mədə arasında qidaların keçidindən məsul olan alt qida borusunun sfinkter əzələlərini kəsməkdir. Son illərdə Axalaziya diaqnozu qoyulan xəstələrə cərrahi müalicə üsulu olan Heller miotomiyası əvəzinə bor çox ölkə və mərkəzdə POEM müalicəsi tətbiq olunur. 

POEM Necə Tətbiq Olunur?

Ümumi anesteziya altında tətbiq olunan bu prosedurda endoskopla yemək borusuna və mədəyə doğru gedilir. Daha sonra qida borusunda ilk qat olan mukozanın altındakı 2-ci qat olan submukozaya bir tunel açılır və qida borusunun alt ucundan 2 sm aşağıyadək gedilir. Tunel yaradıldıqdan sonra qida borusundakı əzələlər kəsilir və mukozal defekt bağlanılır və prosedur başa çatdırılır. 

POEM Ağırlaşmaları Nələrdir?

POEM ümumilikdə etibarlı bir prosedurdur, nadir hallarda görülən ağırlaşmalar; qanaxma və perforasiya, yəni dəlinmədir. Bu nadir görülən ağırlaşmaların bir çoxu daha böyük bir cərrahi müalicəyə ehtiyac olmadan müalicə edilə bilər. 

Diaqnostik və terapevtik Endoskopik Müdaxilələr

 • Polipektomiya
 • Skleroterapiya
 • Qida borusu darlıqlarında buji və balon dilatasiyası
 • Yoğun bağırsaq və qida borusu darlıqlarında stent implantasiyası
 • Qida borusunun bant liqasiyası
 • Hemoroidlərə bant liqasiyası
 • Fundus varikozlarına sklerozan maddə inyeksiyası
 • Yad cismin çıxarılması
 • Perkutan endoskopik qastrostomiya (PEG)
 • Arqon plazma koaqulyasiyası (APC)
 • Öd yollarından balon və basket köməyilə daş çıxarılması
 • Mədə balonunun yerləşdirilməsi

VKE (Video Kapsul Endoskopiya)

Həzm sistemi ağızdan anusa qədər uzanan uzun bir kanal şəklindədir. Bu kanalın başlanğıc və son hissələrini təşkil edən qida borusu, mədə, onikibarmaq bağırsaq və yoğun bağırsağın qastroskopiya və kolonoskopiya kimi endoskopik üsullarla yoxlanılması mümkündür. Ancaq duedunum, jejenum ve ileum olaraq adlandırılan 3 hissədən ibarət olan orta hissələrinin müayinəsi mümkün deyil. Bu məqsədlə təkmilləşdirilən üsul olan kapsul endoskopiya özünə məxsus işıq mənbəyi və kamerası olan, irihəcmli həb ölçüsündə bir video kapsuludur.

VKE necə tətbiq olunur?

12 saatlıq ac qalmaq lazımdır. Sensorlar xəstə üzərinə yerləşdirilir. Verilənlərin qeydiyyatı cihazı və batereya sistemi xüsusi bir kəmərlə xəstəyə geyindirilir. Kapsul udulur. Kapsulun udulmasının ardınca 2 saatdan sonra xəstə təmiz maye qidalar yeməyə başlaya bilər. Təxminən 4 saat sonra yüngül günorta yeməyi yeyə bilər. 12 saatlıq qeydiyyatdan sonra xəstə və ya üzərindəki avadanlıqlar çıxarılır və bölməyə təhvil verilir. Xəstənin prosedur günü ağır idman hərəkətləri etməməsi və MRT müayinəsinin aparılmaması lazımdır.

Kolonoskopiya Nədir? Hansı Hallarda Həyata Keçirilir?

Hər il dünyada təxminən 850 min şəxs kolon (yoğun bağırsaq) xərçənginə tutulur və hər 4 min şəxsdən biri kolon xərçəngi səbəbilə həyatını itirir. Kolon xərçənglərinin böyük əksəriyyəti polip adlandırılan xoşxassəli şişlərin üzərindən inkişaf edir. Uyğun vaxtda həyata keçirilən kolonoskopiya xərçəng inkişaf etmədən əvvəlki mərhələdə poliplərin aşkarlanaraq götürülməsi təmin olunur. Bu qaydada xəstələri həm xərçəngdən, həm də əməliyyatdan qurtarır.

Kolonoskopiya ilə Nələrə Baxılır?

Yoğun bağırsağından polip götürülən xəstələrin polipin xüsusiyyətinə görə 1 - 3 ildən bir təqib kolonoskopiyalarını etdirmələri lazımdır. Kolonoskopiya, xoralı kolit, Kron xəstəliyi kimi xərçəng istisna olmaqla yoğun bağırsaq xəstəliklərinin diaqnoz və təqibində də istifadə olunur. Kolonoskopiya yoğun bağırsaq qanaxmalarının diaqnoz və müalicəsini təmin edərək xəstələri əməliyyat olmaqdan qurtara bilər.

Kolonoskopiya Necə Həyata Keçirilir?

Ucunda kamera olan incə və bükülə bilən boru ilə anusdan daxil olunaraq bütün yoğun və nazik bağırsaqların yoğun bağırsağa qonşu hissəsinin görüntülənməsi üsuludur. Yoğun bağırsağın anusa yaxın hissəsinin müayinəsinə siqmoidoskopiya deyilir. Prosedurdan əvvəl bağırsaqların laksativ köməyilə təmizlənməsi lazımdır.

Kolonoskopiyanın Faydaları Nədir?

Kolon (yoğun bağırsaq) xərçəngi diaqnostikasında ən etibarlı üsuldur. Bundan başqa, polip və oxşar xərçəng öncəsi lezyonların aşkarlanıb götürülməsini təmin edərək xəstələri xərçəngdən qoruyur.

Kolonoskopiya Neçə Yaşında Olunmalıdır?

Kolon xərçəngindən qorunmaq üçün 50 yaşını keçmiş hər kəsin müayinə olunması tövsiyə olunur. Yaxın qohumlarında kolon xərçəngi olan şəxslərin isə ailədəki ən gənc xərçəngli xəstənin yaşından 10 il öncə kolonoskopiya etdirmələri lazımdır.

Kolonoskopiya Öncəsi Necə Hazırlıq Görülür?

Prosedurdan öncə bağırsaqların laksativ köməyilə təmizlənməsi lazımdır.
Hazırlıq mərhələsi fərdə görə dəyişdiyi üçün təfərrüatlar mütəxəssis həkim tərəfindən xəstəyə izah edilir.

Kolonoskopiya Hansı Hallarda Həyata Keçirilir?

• 50 yaşdan yuxarı bütün qadınlar və kişilər
• 60 yaşdan aşağı kolon xərçəngi aşkar olunan və birinci və ya ikinci dərəcəli qohumlarda kolon xərçəngi aşkar olunanlar
• İltihabi bağırsaq xəstəliyi (Kron) və xoralı kolit xəstələri (xəstəlik başladıqdan 8 və 10 il sonra)
• Ailəsində və ya özündə polip aşkar olunanlar

Kolonoskopiya Necə İldən Bir Həyata Keçirilir?

Hər il nəcisdə gizli qan testi, 5 ildən bir sol kolonoskopiya və 10 ildən bir tam kolonoskopiya etdirməli və göstərilən proqramla 40 yaşında başlamalıdır.

EUS (Endoskopik Ultrasonoqrafiya)

Ultrasonoqrafiya klinik praktikada xüsusilə həzm sistemi xəstəliklərinin diaqnozunda tez-tez istifadə olunan bir üsuldur. Görüntüləmə xüsusiyyəti ilə rentgene oxşasa da, radiasiyasızdır. • EUS, həzm sistemindəki divar qatlarını təfərrüatlı göstərdiyindən həzm sistemində və ya həzm sisteminə qonşu orqanlarda yaranan şişlərin mərhələsinin müəyyən olunmasında (şişin böyüklüyü və dərinliyi, limfa vəzi və qonşu orqana metastazı və s.) və həzm sistemində epitel altında yerləşən lezyonların müayinəsində istifadə olunur. 

Toxuma nümunəsi götürülə bilər

Xüsusilə qida borusu, mədə, mədəaltı vəzi və öd yollarının dəyərləndirilməsində olduqca yardımçı bir üsuldur və yerinə göreğə digər görüntüləmə üsullarından daha üstündür. EUS ilə həzm sitemindən və həzm sisteminə qonşu orqanlardan qaynaqlanan şişlərdən toxuma nümunəsi götürülə bilər; kist və s. formasiyalar boşaldıla bilər (İnvaziv EUS).

Necə həyata keçirilir?

EUS, həzm sisteminin endoskopiyasında istifadə olunan və endoskop olaraq adlandırılan cihazların uc hissəsinə səs dalğalarını yayan və qeydə alan mini ultrasonoqrafiya cihazı yerləşdirilərək həyata keçirilir.

Hepatologiya Nədir?

Qaraciyərin hepatit B və C infeksiyaları, alkoqola bağlı qaraciyər xəstəliyi, qaraciyərin piylənməsi xəstəliyi və digər metabolik xəstəliklərin diaqnoz və müalicəsi uğurla davam etdirilir. Liv Bona Dea Hospitalın Qastroenterologiya Klinikasında dəyişik səbəblərlə ortaya çıxa bilən irəli mərhələli qaraciyər çatışmazlığı olan sirrozun və ağırlaşmalarının müalicəsi və yaxından təqibi aparılır.

Qaraciyər İynə biopsiyası Nədir?

Qaraciyər xəstəliklərinin diaqnostikasında qaraciyərin zədələnmə dərəcəsinin və tətbiq edilən müalicəyə cavabının təyin edilməsində çox əhəmiyyətli olan qaraciyər iynə biopsiyası lazım olan xəstələrimizə təhlükəsiz bir şəkildə tətbiq oluna bilər. İlkin və metastatik qaraciyər şişlərinin müalicəsində istifadə edilən ablasiya müalicələri İnvaziv Radiologiya Klinikamızla birlikdə həyata keçirilir.

Fibroscan Nədir? 

Fibroscan; dəyişik səbəblərə bağlı qaraciyər xəstəliklərində xəstəliyin qaraciyərdə yaratdığı zədənin dərəcəsinin ölçülməsində istifadə oluna bilən bir üsuldur. Tətbiq olunan müalicələrə reaksiyanın dəyərləndirilməsində də kömək edir.

Fibroscan Hansı Xəstəliklərdə İstifadə Olunur?

• Xroniki viral hepatitlər (Hepatit B və C)
• Qaraciyər piylənməsi xəstəliyi
• Digər səbəblərə görə xroniki qaraciyər xəstəlikləri
• Qaraciyər sirrozunun diaqnozu və təqibi 

Fibroscan Necə Həyata Keçirilir?

Qaraciyər piylənməsi Fibroscan adlandırılan qabaqcıl texnoloji cihazla qaraciyərin sərtliyi (elastikliyi) sürətli, ağrısız və əziyyətsiz bir şəkildə ultrasəs dalğalarından istifadə edərək qısa müddətdə ölçülə bilər. Fibroscan bir çox qaraciyər xəstəliyinin diaqnozu üçün lazımsız qaraciyər biopsiyasının həyata keçirilməsinin qarşısını alır və bir çox xəstəlikdə müalicə effektivliyini monitorizasiya edir. Fibroscan istifadəsinin ən faydalı olduğu xəstəliklərdən biri də qaraciyər yağlanmasıdır. Fibroscan ilə qaraciyərdəki yağlanmanın miqdarı və bununla yanaşı yağlanmaya bağlı qaraciyər toxumasında sərtləşmənin olub-olmadığı aşkar olunur.

Anal Manometriya

Xroniki qəbzlik şikayəti cəmiyyətin təxminən 15%-də görülən bir problemdir. Xroniki qəbzlik yaşayan xəstələrin 20%-ə qədərini disinerjik defekasiya (tıxayıcı növdə böyük bayıra çıxma) və maqarektum (rektal genişlənmə) kimi böyük bayıra çıxmanın gecikməsi pozğunluqlarını yaradır. Eyni qaydada cəmiyyətin təxminən 7-21%-də görülən nəcis saxlamazlıqla nəticələrn fekal inkontinans (nəcisin sosial olaraq qəbul edilə bilən zaman və məkanda qeyri-ixtiyari boşaldılması), internal (daxili anal əzələ) və eksternal anal sfinkterlərin (xarici anal əzələ) qeyri-müntəzəm işləməsi nəticəsində yaranır.

Liv Bona Dea Hospitalın Qastroenterologiya Klinikasında; HRAM cihazı, xroniki qəbizlik və fekal inkontinans şikayəti olan xəstələrdə anorektal nahiyəyə bağlı xəstəliklərin diaqnostikasında uğurla tətbiq olunur.

Anorektal manometriya nə məqsədlə kimlərə tətbiq olunur?

Anal manometriya; nəcis qaçırma, qaz saxlaya bilməmə ya da böyük bayıra çıxmada çətinliyin diaqnoz və müalicəsində istifadə olunan bir üsuldur. Anorektal manometriya ilə sfinkterlərin fizioloji vəziyyəti dəyərləndirilir; xəstəliyin olduğu nahiyələrdə həyata keçirilib-keçirilməməsi lazım olan prosedurlar və müdaxilələrə nəticəyə əsasən qərar verilir. Bu müayinədə qaz və nəcis saxlamağı təmin edən xarici anal əzələ (eksternal anal sfinkter), daxili anal əzələ (internal anal sfinkter), puborektal əzələ və levator ani əzələsinin (çanaq diafraqma əzələləri) daralma və rahatlama bacarığı haqqında fikir əldə edilir.

Anorektal manometriya necə həyata keçirilir?

Həm xroniki qəbizlik, həm də fekal inkontinansın (nəcisin sosial olaraq qəbul edilə bilən zaman və məkanda qeyri-ixtiyari boşaldılması) diaqnostikasında və müalicə qərarının verilməsində Anal manometriya testi istifadə olunur. Anal manometriya zamanı xəstələr ağrı hiss etmədiyi üçün hər hansı bir sakitləşdirici tətbiq olunmur. Təxminən 20 dəqiqə davam edən prosedurdan sonra xəstələr gündəlik həyatlarına qayıda bilərlər. Anal manometriya yüksək dəqiqlikli anorektal manometriya (HRAM) cihazları ile həyata keçirilir.