Bartholin Kisti

Genital bölgede oluşan kistler, çeşitli rahatsızlıklar nedeni ile ortaya çıkan sıvı dolu keseciklerdir. Kadınlarda sıkça karşılaşılan kistlerden biri Bartholin kistidir. Bartholin salgı bezlerinin tıkanması sonucu oluşan bu kistler, çoğu benign (iyi huylu) olup, genellikle tedavi gerektirmezler.  Ancak kistlerde iltihaplanma durumunda şiddetli ağrı görülebilir. Kistlerde büyüme, ağrı, enfeksiyon belirtileri veya şüpheli bulgular doktor tarafından değerlendirilmelidir Bartholin kistinin tedavisi kistin büyüklüğüne ve kistin enfekte olup olmadığına bağlıdır.

Bartholin Kisti Nedir?

Bartholin bezleri vajinal açıklığın her iki yanında bulunurlar. Bu bezler, vajina içerisinde kayganlık sağlamak amacıyla salgı üreten önemli yapılardır. Ancak bazı rahatsızlıklar nedeni ile bezlerin kanalları tıkanır ve bu da bez içinde sıvı birikimine yol açarak Bartholin kisti oluşturabilir. Kistin boyutu değişebilir ve kistler genellikle ağrı oluşturmazlar, ancak enfekte olması durumunda şiddetli ağrıya neden olabilir. Bartholin kistleri vajinanın dudaklarındaki (labia) derinin altında yuvarlak şişlikler gibi görünürler. Bazıları enfeksiyon meydana geldiğinde kırmızılaşabilir, hassaslaşabilir ve şişebilirler. Bartholin kistleri bezelye kadar küçük olabileceği gibi golf topu kadar da büyük olabilirler.

Bartholin Kisti Neden Olur?

Bartholin kistin oluşma nedenleri arasında enfeksiyonlar, tıkanmalar, yaralanmalar ve bezlerin salgılarının normal şekilde dışarı atılamaması yer alabilir. Enfeksiyonlar, özellikle bakterilerin bezlere girmesi, kistin oluşumunu tetikleyebilir. Bakteriyel enfeksiyonlar gonore veya klamidya gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE) ile  Escherichia Coli gibi diğer bakteriyel enfeksiyonlar olabilir. Bazı durumlarda, cinsel ilişki sırasında yaşanan yaralanma, tahriş gibi travmalar veya bezlerin normal fonksiyonlarında görülen bozukluklar da kistin ortaya çıkmasına neden olabilir.

Bartholin Kisti Belirtileri Nelerdir?

Küçük, enfekte olmayan Bartholin kistleri fark edilmeyebilir ve belirti göstermeyebilirler Kist büyürse vajinal açıklığın yakınında bir şişlik veya kitle hissedebilir. Kist bazen vajinayı çevreleyen dış dudak çiftini (labia majora) etkileyebilir. Bir taraf şişmiş veya normalden daha büyük görünebilir. Bartholin kisti apse (enfeksiyon) oluşturursa semptomlar daha belirgin hale gelip şiddetlenebilir. Yaygın görülen Bartholin kisti belirtileri şunlardır:

• Ağrı: Bartholin kisti, genellikle ağrısızdır, ancak büyüdükçe veya enfekte olduğunda ağrılı olabilir. Cinsel ilişki veya yürüme gibi aktiviteler sırasında artan ağrı hissedilebilir.
• Şişlik: Kistin büyüklüğüne bağlı olarak vajina girişinde bir şişlik hissedilebilir. Şişlik zamanla artabilir.
• Kızarıklık ve Hassasiyet: Kistin enfekte olması durumunda, etrafındaki dokuların kızarması ve hassasiyet oluşabilir. Bu durumda ağrı daha belirgin olabilir.
• Yürüme Zorluğu: Büyük veya enfekte olmuş bir Bartholin kisti, yürümeyi zorlaştırabilir ve genel olarak rahatsızlık verebilir.
• Ateş: Enfekte olmuş bir Bartholin kisti, ateşe neden olabilir. Bu durumda bir enfeksiyonun yayıldığını gösterebilir.

Bartholin Kisti Nasıl Teşhis Edilir?

Bartholin kistinin doğru teşhisi, hastalığın tedavisinin doğru ve etkili bir şekilde uygulanması için önemlidir. Teşhis genellikle ayrıntılı bir fizik muayene, hasta öyküsü alma ve bazı görüntüleme testleri kullanılarak yapılır. Bartholin kistinin teşhisinde kullanılan yöntemler şunlardır:

• Fiziksel Muayene: Uzman doktor, hastanın semptomlarını değerlendirmek ve vajina girişindeki şişliği incelemek için bir fiziksel muayene yapar. Kistin boyutu, rengi ve kıvamı gözlemlenir.
• Görüntüleme Testleri: Doktor tarafından gerekirse, ultrason veya manyetik rezonans (MRG) gibi görüntüleme testleri kullanılabilir. Bu testler, kistin iç yapısını daha ayrıntılı bir şekilde görmek ve olası başka sorunları belirlemek için yapılır.
• Enfeksiyon Durumu Değerlendirmesi: Eğer kist enfekte olmuşsa, doktor tarafından enfeksiyonun yayılıp yayılmadığını incelenir. Bu durumda, genellikle bir kültür testi yapılır.
• Histopatolojik İnceleme: Nadir durumlarda, kistin içeriğinin patolojik bir incelemesi (biyopsi) gerekebilir. Bu, kistin yapısını ve özellikle kistin içinde anormal hücrelerin olup olmadığını belirlemeye yardımcı olabilir.

Bartholin Kisti Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Bartholin kisti için uygulanan tedavi yöntemleri, kistin büyüklüğüne, semptomlara ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Bartholin kisti tedavisi için kullanılan en yaygın yöntemler şu şekilde sıralanabilir:

• Sıcak Su Banyoları ve Kompresler: Bartholin kisti için evde uygulanabilecek basit bir tedavi yöntemi sıcak su banyoları veya sıcak kompreslerdir. Bu, kistin sıcak suyla temasının şişliği azaltmaya ve rahatlama sağlamaya yardımcı olabilir.
• Marsupializasyon: Büyük Bartholin kistleri için cerrahi bir seçenek olan marsupializasyon, kistin dışarıya alınarak bir drenaj torbası oluşturulmasını içerir. Bu yöntem, kistin tekrarlamasını önlemeye yönelik bir tedavi yöntemidir.
• Drenaj: Kistin içinde biriken sıvının boşaltılması amacıyla drenaj yapılabilir. Bu işlem, kistin içeriğinin emilmesini sağlar ve genellikle ağrıyı hafifletir.
• Skleroterapi: Bu yöntemde, kistin içine bir sklerozan madde enjekte edilir. Skleroterapide kistin içine enjekte edilen özel çözelti sayesinde içerisindeki sıvı emilir ve kistin boyutu azalır.  Skleroterapi, küçük Bartholin kistlerinin tedavisinde etkili olabilir.
• Antibiyotik Tedavisi: Eğer Bartholin kisti enfekte olmuşsa, doktorlar genellikle antibiyotik tedavisi önerir. Antibiyotikler, enfeksiyonun kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir.
• Kistin Tamamen Çıkarılması: Özellikle tekrarlayan kistlerde veya büyük kistlerde, cerrahi olarak kistin tamamen çıkarılması gerekebilir.

Bartholin Kisti Ameliyatı Nedir?

Bartholin kisti ameliyatı, perine bölgesinde yer alan Bartholin bezinin tıkanması sonucu oluşan kistin cerrahi olarak çıkarılması işlemidir. Bu ameliyat, genellikle kistin boyutu, hastanın yaşadığı semptomlar ve kistin tekrarlama durumuna göre planlanır. Ameliyat sırasında, hastanın lokal anestezi altında olur. Ameliyat sırasında perine bölgesine küçük bir kesik yapılır. Kistin içeriğinin boşaltılması veya tamamen alınması ile bezin normal fonksiyonunu geri kazanması sağlanabilir.

Bartholin Kisti Ameliyatı Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?

Bartholin kisti ameliyatı sonrasında hastaların dikkat etmeleri gereken bir dizi önemli faktör bulunmaktadır. İlk olarak, doktorun verdiği ağrı kesiciler ve antibiyotikler düzenli olarak kullanılmalıdır. Ameliyat bölgesinde oluşabilecek şişlik ve ağrıyı azaltmak için buz uygulamaları yapılabilir. Hijyen önemlidir, bu nedenle perine bölgesi temiz ve kuru tutulmalıdır. Banyo sırasında agresif temizlik ürünlerinden kaçınılmalı, doktorun önerdiği yöntemle temizlik yapılmalıdır. İyileşme sürecini hızlandırmak adına yatak istirahati önemlidir ve ağır egzersizlerden kaçınılmalıdır.

Bartholin Kisti Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Bartholin Kisti, kisti enfekte olması veya büyümesi durumunda ağrıya yol açabilen ciddiye alınması gereken bir tıbbi durumdur. Takip ve tedavisi dikkatli bir şekilde yapılmadığında semptomlar şiddetlenebilir ve kişilerin günlük aktivitelerini olumsuz etkileyebilir.

Bartholin Kisti Kendiliğinden Geçer mi?

Bartholin kisti genellikle kendiliğinden geçmez, çünkü bu durum çoğunlukla Bartholin bezinin tıkanması sonucu meydana gelir ve kistin doğal bir şekilde açılma eğilimi düşüktür. Kistin kendiliğinden patlaması nadiren görülür ve bu durumda enfekte olmuş sıvının çevresindeki dokulara yayılma riski bulunabilir. Patlamış bir Bartholin kisti genellikle ağrılı ve iltihaplı bir apseye neden olabilir. Bu durumda, ağrı, şişlik ve kızarıklık gibi belirtiler artabilir. Bartholin kisti belirtileri fark edildiğinde, uzman doktor ile görüşmek ve uygun tedavi planını belirlemek önemlidir.

Bartholin Kisti Tekrar Ortaya Çıkar mı?

Bartholin kisti ameliyatı sonrasında, kistin tekrar ortaya çıkma olasılığı bulunabilir. Bu durum, cerrahi müdahalenin tam olarak etkili olmaması veya Bartholin bezi kanallarının tekrar tıkanması nedeniyle gerçekleşebilir. Kistin tekrarlaması durumunda, hastanın semptomlarına, kistin boyutuna ve tekrarlanma sıklığına bağlı olarak doktor yeni bir tedavi planı önerir.

Bartholin Apsesi Nedir?

Bartholin apsesi, Bartholin bezinin enfeksiyonu sonucu oluşan iltihaplanmış bir kitledir. Bartholin bezleri vajinanın açıklığının her iki yanında bulunan küçük bezlerdir. Bu bezlerin kanalları tıkanırsa, bezin içinde sıvı birikerek iltihaplanabilir ve bir apse oluşturabilir.