Beynimizdeki Fay Hatları

Beyin İşlevimizi Aniden Yitirmemiz Sonucunda Ölmek Veya Felç Olmak! 

Bu tablo, hem hasta hem de ailesi için feci bir depremdir. Bu depremin başlıca nedeni de, beyin kanaması veya beyin damarındaki tıkanıklıktır. Depreme yol açan fay tattı da, beyin damarımızdaki baloncuk veya daralma olarak kabul edilebilir.  Damarlarımızdaki baloncuklara “ anevrizma “ adı verilmektedir. Liv Hospital Nöroradyoloji Uzmanı Prof. Dr. Özenç Minareci anevrizma ve güncel tedavi yöntemi hakkında bilgi verdi. 





Anevrizma, damarımızdaki zayıf bir noktanın zamanla balonlaşmasıdır. Aynı bir otomobil veya bisiklet lastiğinde olduğu gibi, bu baloncuk aniden patlayabilir. Bu patlama sonucunda hastaların % 20 si aniden, yarısı da ilk bir ay içerisinde ölmektedir.  Bu nedenle, anevrizma adı verilen bu baloncukların patlamadan önce saptanması büyük önem taşımaktadır. Depreme karşı korunmak amacıyla binalarımızı nasıl yeniliyor veya sağlamlaştırıyorsak, anevrizmamızın da tedavi edilmesi gerekmektedir.  Yapılan araştırmalar toplumun % 5-6’sında anevrizma olduğunu göstermektedir. Yani çevremizdeki 20 kişiden birisinde her an kırılmaya hazır bir fay hattı vardır. Bu depremin ne zaman ve ne şiddette olacağını ise bilmek mümkün değildir. 
 

Anevrizma kimlerde daha sıklıkla görülür? 

Ailesinde beyin kanaması öyküsü olanlar veya beyin damar hastalığı bulunan kişilerde anevrizma daha sık görülmektedir.  Kan basıncı yüksek olan veya yoğun sigara içen kişilerde de, anevrizma görülme olasılığı artmaktadır. Bir kişide ikiden fazla anevrizma varsa, yakın akrabalarında da görülme olasılığı diğer kişilere göre beş kat daha fazladır. 
 

Anevrizma tanısı nasıl konulur?

Bu hastalığa tanı konulabilmesi için, damarlarımızın görüntülenmesi gerekmektedir. Başlıca damar görüntüleme yöntemleri; MR yöntemi ile elde edilen anjiyografi, yani damar resminin çekilmesidir. Tarama amacıyla kullanılabilecek bu yöntemde bir kuşku duyulması halinde de, daha detaylı damar görüntüleme yöntemi olan DSA anjiografi (kasıktan kateterle girilerek yapılan tetkik ) çekilmelidir.
 

Anevrizma tedavisi nasıl yapılır?

Bu hastalığın ilaçla tedavisi yoktur. Mutlaka bir girişim uygulanmalıdır. İki türlü tedavi yöntemi vardır; açık operasyon veya damar içerisinden gerçekleştirilen kapalı yöntemle tedavi. Damar içerisinden gerçekleştirilen bu tedavi yöntemine  “endovasküler tedavi“ veya “embolizasyon“ adı verilmektedir. Saptanan anevrizmanın hangi yöntemle tedavisinin daha uygun olacağı, hangi damarda olduğuna ve yapısına bağlıdır. Günümüzde çok gelişmiş olan tıp teknolojisi sayesinde hastalarımızın pek çoğunun kapalı yöntemle tedavisi mümkündür. 

Tedavideki amaç, anevrizma içerisine kan girişinin engellenmesidir. Bunun için de ya açık cerrahi yöntemle anevrizma boynuna bir klip konulur, ya da kapalı yöntemle anevrizmanın içi doldurulur ve/veya boynuna stent adı verilen bir cihaz yerleştirilir.  Stentler genellikle damar tıkanıklıklarını açmak amacıyla kullanılmakla birlikte, değişik ve örgülü tipleri bu bölgedeki kan akımını yönlendirir. Kapalı yöntemle tedavi edilen bir anevrizma hastası ortalama 1-2 gün hastanede yatar ve birkaç gün sonra da, tamamen normal olarak yaşamına devam eder. Tedavisi böylesine kolay olan anevrizma adlı fay hattından, deprem olmadan önce haberdar olmak ve tedavisini gerçekleştirmek büyük önem taşımaktadır.