Boğaz İltihabı (Boğaz Enfeksiyonu)

Boğaz enfeksiyonu; vücuda giren hastalık yapıcı mikroorganizmaların boğazda üreyip çoğalarak, orada vücudun savunma sisteminde tepkiye yol açması durumudur. Boğazdaki bu mikroorganizmalar; virüsler, bakteriler ve benzeri benzeri yabancı maddeler olabilir. Bu organizmaların boğazda immün cevabı (bağışıklık sistemi cevabı) aktifleştirmesi ile enfeksiyon durumu oluşur.

Boğaz İltihabı (Boğaz Enfeksiyonu) Nedir?

Boğaz ya da halk adıyla bademcik enfeksiyonları her yaşta görülür ancak, özellikle çocuklarda oldukça yaygındır. Boğaz enfeksiyonlarına genellikle virüsler neden olur ancak streptokok gibi bazı bakteriler de boğaz enfeksiyonlarına yol açabilir. Boğaz enfeksiyonunun semptomları vakadan vakaya değişiklik gösterebilir.

Bazı sık görülen semptomlar şu şekildedir:

• Ağrılı yutkunma,
• Bademciklerin şişmesi,
• Bademciklerin kızarması.

Boğaz iltihaplarının tanısında, öncelikli olarak boğaz muayenesi yapılır. Hekiminiz, gerekli gördüğü durumlarda kan testi isteyebilir, boğaz kültürü yapabilir.

Bakterilerin neden olduğu bademcik iltihabı tedavisi oldukça önemlidir. Tedavi edilmediği durumlarda enfeksiyon, bademcik apsesine dönüşebilir. Tedavide boğaz ağrısı, ağrı kesicilerle (analjeziklerle) hafifletilir. Streptokok bakterisinin neden olduğu enfeksiyon ise antibiyotiklerle tedavi edilir. Bazı durumlarda bademciklerin ameliyatla alınması gerekebilir.

Boğaz İltihabı (Boğaz Enfeksiyonu) Belirtileri Nelerdir?

Boğaz iltihabından muzdarip kişiler bazı belirtiler gösterirler. Bu belirtiler genellikle konuşma ve yutkunma sırasında boğaz ağrısı şeklinde başlar. Bu ağrı çok şiddetli olabilir ve bazen kulaklarda da hissedilir. Bazı kişilerde bunlara ek olarak ateş, baş ağrısı ve mide bulantısı da görülebilir. Bademcikler genellikle şişer ve kızarık görünür. Boğaza bakıldığında bademciklerin üzerinde beyaz lekeler de bazen görülebilir.

İltihaplanma durumunda bağışıklık sistemi harekete geçer. Bu sistemin elemanlarının bulunduğu yapılardan biri olan boyundaki lenf düğümleri, iltihapla savaştıkları için şişebilir ve hassaslaşabilir.

Bademcik enfeksiyonunu sık geçiren kişilerde kimi zaman, bademciklerdeki normal küçük çukurlar beyaz, sertleşmiş salgılarla dolar. Bu salgılar küçük taşlara benzer ve kokuya neden olan bakterileri hapsederek kronik ağız kokusuna sebep olabilirler. Ayrıca uzun vadede insanları bademcik iltihabına daha yatkın hale getirirler.

Soğuk algınlığı virüsü gibi virüs yüzünden boğaz enfeksiyonu olan kişilerde, sıklıkla burun akıntısı, tıkanıklığı ve öksürük semptomları görülür. Bu kişiler hastayken kendilerini aşırı yorgun hissedebilirler.

Boğaz İltihabı (Boğaz Enfeksiyonu) Nedenleri Nelerdir?

Boğaz enfeksiyonları genellikle virüsler nedeniyle ortaya çıkar. Ancak kimi zaman bakteriyel olarak ya da farklı mikroorganizmalar yüzünden de boğaz enfekte olabilir.

Boğaz enfeksiyonu nedenleri şu şekilde sıralanır:

• Virüsler,
• Streptokok ve benzeri bakteriler,
• Mantar enfeksiyonları,
• Parazit enfeksiyonları,
• Sigara kullanımı ve
• Diğer nedenler.

Boğaz enfeksiyonunun en sık sebebi virüslerdir. Sonrasında bakteriyel boğaz enfeksiyonları gelir. Bakteriyel boğaz enfeksiyonlarının tedavisinde antibiyotikler kullanılır ancak viral boğaz enfeksiyonunda kullanılmaz. Çocuklarda boğaz enfeksiyonu, 5 ila 15 yaş aralığında en sık streptokoklar yüzünden ortaya çıkar. Bebeklerde boğaz enfeksiyonu ve yaşlılarda boğaz enfeksiyonu genellikle streptokok nedenli değildir.

Tedavi edilmeyen streptokokal boğaz enfeksiyonu kimi zaman komplikasyonlara neden olabilir.

Komplikasyonlar;

• Bademcik apsesi,
• Romatizmal ateş ve
• Böbrek iltihabı (glomerülonefrit) şeklinde sıralanır.

Bu nedenle boğaz enfeksiyonunda evde tedavi yerine bir hekime danışılmalıdır. Eğer boğaz enfeksiyonu olduğunuzdan şüpheleniyorsanız en yakın sağlık kuruluşuna danışmayı düşünebilirsiniz.

Boğaz İlthiabı (Boğaz Enfeksiyonu) Tanısı Nasıl Konulur?

Boğaz enfeksiyonları viral ya da bakteriyel kaynaklı olabilir. Tedavileri farklı olduğu için bu iki türü ayırt etmek oldukça önemlidir. Ancak viral enfeksiyonlar ile bakteriyel enfeksiyonlar boğazda benzer bir görünüme yol açar ve benzer belirtiler gösterirler. Bu nedenle tanı koyma sırasında hekimin detaylı bir muayene yapması gerekir.

Ayrıca hekim gerekli görürse kan testi Streptokok nedenli boğaz enfeksiyonu tedavi edilmediğinde komplikasyonlara neden olabileceği için, hekimler bu hastalığın tanısına oldukça önem verirler. Bu nedenle bazen hekimler, hastanın boğazından sürüntü örneği alıp streptokok bakterisi tanısını koyabilmek için bazı testler yapabilirler.

Çocuklarda Boğaz İltihabı (Boğaz Enfeksiyonu)

Çocuklarda boğaz enfeksiyonları oldukça yaygın bir sorundur ve genellikle üst solunum yolu enfeksiyonlarına bağlı olarak ortaya çıkarlar. En yaygın boğaz enfeksiyonları şunlar olabilir:

1. Viral Boğaz Enfeksiyonları: Virüsler, çocuklarda boğaz enfeksiyonlarına yol açabilen başlıca nedenlerden biridir. Soğuk algınlığı ve grip gibi viral enfeksiyonlar, boğazda ağrı, kızarıklık ve boğaz tahrişi gibi semptomlara neden olabilir. Bu tür enfeksiyonlar genellikle dinlenme, bol sıvı tüketimi ve semptomları hafifletmek için ağrı kesici veya ateş düşürücü ilaçların kullanılmasıyla tedavi edilir.
2. Streptokok Boğaz Enfeksiyonları: Streptokok bakterileri, boğaz enfeksiyonlarının bir diğer yaygın nedenidir. Streptokok boğaz enfeksiyonları genellikle boğazda şiddetli ağrı, yüksek ateş, boğazın kırmızı ve şişmiş olması, bademciklerde beyaz lekeler ve lenf bezlerinin şişmesi gibi belirtilerle kendini gösterir. Tedavi edilmezse, streptokok enfeksiyonları daha ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bu nedenle, streptokok enfeksiyonları antibiyotiklerle tedavi edilir. Bir doktora başvurmak, doğru teşhis ve tedavi için önemlidir.
3. Diğer Boğaz Enfeksiyonları: Boğaz enfeksiyonlarına diğer bakteriler veya virüsler de neden olabilir. Bu enfeksiyonlar genellikle semptomlarına ve nedenine göre tedavi edilir. Tedavi, semptomların şiddeti ve türüne bağlı olarak değişebilir.

Çocuğunuzun boğaz enfeksiyonu geçiriyor gibi görünüyorsa ve semptomları ciddi ise, bir sağlık profesyoneline başvurmanız önemlidir. Özellikle streptokok boğaz enfeksiyonları gibi bakteriyel enfeksiyonlar zamanında tedavi edilmezse komplikasyonlara yol açabilir. Ayrıca, çocuğunuzun dinlenmesini ve bol sıvı tüketmesini sağlamak da önemlidir. Uygun önlemler alındığında çocuklarda boğaz iltihabının zararsız bir şekilde atlatılması sağlanabilir.

Boğaz İltihabı (Boğaz Enfeksiyonu) Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Boğaz enfeksiyonu tedavisinde genellikle ağrı kesiciler (analjezikler) ve bakteriyel boğaz enfeksiyonu için antibiyotikler kullanılır. Bazı vakalarda bademciklerin cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir.

Tedavinin hangi ilaç veya yöntem ile yapılacağı, enfeksiyona neden olan mikroorganizmaya göre değişiklik gösterir. Analjezikler, boğazdaki ağrının azaltılmasına yardımcı olur. Boğazdaki şişliğin inmesini antiinflamatuvar ilaçlar sağlar. Bazen ılık tuzlu su ile gargara yapılması önerilebilir ancak gargaranın işe yaradığına ve iyileşme sürecine yardımcı olduğuna dair bir kanıt yoktur.

Boğaz enfeksiyonu streptokok kaynaklı ise hekim, hastalarına penisilin ya da amoksisilin gibi antibiyotikler reçete edebilir. Bazı hastaların penisilin alerjisi olduğu durumlarda penisilin yerine klindamisin denilen antibiyotik kullanılabilir.

Tekrarlayan streptokok enfeksiyonu geçiren hastaların sağlığı için bazen bademciklerinin alınması gerekebilir. Bu ameliyata tonsillektomi denir. Genellikle bademcik ameliyatı çocuklara yapılır. Çocuğun boğaz iltihabının sıklığı belirli kriterleri sağladığında bademcik ameliyatı değerlendirilir.

Yetişkinler için bademcik ameliyatı kriterleri çocuklardan daha farklıdır. Nadir de olsa, mesela hasta bademcik taşlarından dolayı şiddetli ağız kokusu yaşıyorsa, bademcik ameliyatı değerlendirilebilir.

Bademcik ameliyatı yapılmasına karar verildiğinde, ameliyat günü ve saati belirlenir. Ameliyatta hekim, büyümüş bademciklerin bir kısmını özel bir makasla, lazerle, radyo frekansı kullanarak ya da elektrokoter aracılığıyla çıkarır. Bu ameliyat sonrasında bademcikler genellikle tekrar büyümez.

Sık Sorulan Sorular

Boğaz enfeksiyonu her yaştan bireyi etkileyebilen bir hastalıktır. Bu nedenle boğaz enfeksiyonu ile ilgili merak edilen pek çok soru vardır. Boğaz enfeksiyonu ile ilgili sık sorulan sorulara yazının devamından ulaşabilirsiniz.

Boğaz Enfeksiyonu Nasıl Geçer?

Boğaz enfeksiyonu tedavisinde, boğaz enfeksiyonu türüne uygun ilaçlar kullanılması daha sağlıklıdır. Viral boğaz enfeksiyonları için antibiyotik işe yaramaz; ancak bakteriyel boğaz enfeksiyonlarında antibiyotik, hastayı tamamen iyileştirebilir. Ayrıca mantar, parazit ya da sigara gibi etmenler de boğaz enfeksiyonuna neden olabileceği için, boğaz enfeksiyonu tedavisi vakadan vakaya değişiklik gösterir. Bu nedenle hastanın tamamen tedavi olmak için bir hekime başvurması daha net sonuç verir.

Boğaz Enfeksiyonu Neden Olur?

Boğaz ilthiabının pek çok nedeni vardır. Bunlardan en sık görüleni virüslerdir. Boğaz enfeksiyonları ayrıca; bakteri, mantar, parazit kaynaklı olabilir ya da sigara kullanımı gibi yabancı maddeler boğaz enfeksiyonuna yol açabilir. Ayrıca, tekrarlayan boğaz enfeksiyonu nedenleri bu sayılanlardan daha farklı olabilir. Boğaz enfeksiyonu sık tekrarladığında hastanın yaşına, semptomlarına ve genel sağlık öyküsüne bağlı olarak değerlendirilmesi önerilir.

Boğaz Enfeksiyonu Bulaşıcı Mıdır?

Boğaz enfeksiyonuna yol açan neden, boğaz enfeksiyonunun bulaşıcı olup olmadığını belirler. Eğer sigara gibi bir dış etken yüzünden boğaz enfeksiyonu ortaya çıktıysa hastalık bulaşıcı değildir. Ancak, bakteriyel ya da viral boğaz enfeksiyonlarında boğaz enfeksiyonu belirtileri geçtikten sonra bile hastalık hala bulaşıcı olabilir.

Boğaz Enfeksiyonu Kaç Günde Geçer?

Boğaz enfeksiyonunun iyileşmesi, hastanın semptomlarına, yaşına ve genel sağlık durumuna bağlıdır. Ayrıca hastalığın şiddeti de iyileşme süresini değiştirir.

Boğaz Enfeksiyonuna Ne İyi Gelir?

Boğaz enfeksiyonunun nedeni bakteriler değilse, tedavi genellikle semptomların giderilmesini amaçlar. Bakteriyel boğaz enfeksiyonlarında ise antibiyotik kullanılır.

Antibiyotikler viral boğaz enfeksiyonu tedavisine faydalı olmayacağı için viral boğaz enfeksiyonu tedavisinde aşağıda sıralananlar uygulanabilir:

• Bol Sıvı Tüketimi: Sıvı alımı vücudu hidrate eder ve boğazı nemli tutar. Sıcak çay, su, bitki çayları ve taze sıkılmış meyve suları içmek faydalı olabilir.

• Tuzlu Su Gargara: Tuzlu suyla gargara yapmak, boğazdaki iltihaplanmayı azaltabilir. Bir bardak ılık suya yarım çay kaşığı tuz ekleyip bu karışımı kullanabilirsiniz.

• Bal ve Limon: Balın doğal antimikrobiyal özellikleri vardır ve boğazı yatıştırabilir. Bir çay kaşığı balı sıcak suyla karıştırıp içebilir veya balı direkt olarak tüketebilirsiniz. Limon suyu da C vitamini içerdiği için bağışıklık sistemini destekleyebilir.

• Pastil ve Sakız Kullanımı: Boğaz pastilleri veya şekersiz sakızlar, boğazınızı rahatlatabilir ve tükürüğü artırarak boğazınızı nemli tutabilir.

• İstirahat ve Uyku: Vücudun iyileşme sürecine odaklanması için yeterli uyku ve dinlenme önemlidir. Aktif olarak dinlenmek, bağışıklık sistemini destekler.

• Baharatlı Yiyeceklerden Kaçınma: Baharatlı veya tahriş edici yiyeceklerden kaçınmak boğazı daha az tahriş edebilir.

• İlaçlar: Ağrı veya ateş varsa, doktorunuzun önerdiği ağrı kesici veya ateş düşürücü ilaçları kullanabilirsiniz. Ancak, bu tür ilaçları kullanmadan önce bir sağlık profesyoneline danışmalısınız.

• Doktora Başvuru: Semptomlar şiddetliyse veya iltihaplanma birkaç gün içinde geçmezse bir sağlık profesyoneline başvurmanız önemlidir. Bakteriyel bir enfeksiyon varsa, antibiyotik tedavisi gerekebilir.

• Boğaz enfeksiyonunuz olduğundan şüpheleniyorsanız, tedavi seçeneklerini değerlendirmeden önce bir hekime başvurmayı düşünebilirsiniz.