liv sağlık köşesi

EGFR Nedir?

Oluşturma Tarihi: 26.10.2023 11:18 | Son Güncelleme: 14.11.2023 10:48

EGFR Nedir

Böbrekler, vücuttaki kanı temizleyerek atıkları ve fazla suyu idrar olarak dışarı atarlar. Bu temizleme sürecinde, kan içinde bulunan maddeler glomerüller adı verilen mikroskobik filtrelerden geçer. EGFR (tahmini glomerüler filtrasyon hızı) vücut boyutuna bağlı olarak bu filtrelerin her dakika ne kadar kan temizlediğini ölçer ve böbreklerin ne kadar etkili bir şekilde çalıştığını belirler. EGFR'nin değeri, bir dakika içinde glomerüller tarafından süzülen kan miktarını ifade eder. Normalde, sağlıklı bir yetişkinin EGFR değeri 90 ml/dakika veya daha yüksektir. Ancak, bu değer kişinin yaşına, cinsiyetine ve genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir.

EGFR Nedir?

EGFR, "Estimate Glomerular Filtration Rate" kelimelerinin kısaltması olup, böbreklerin ne kadar iyi çalıştığını kontrol eden bir kan testidir. Böbrekler omurganın her iki yanında, bel bölgesine yakın iki organdır. Böbreklerde glomerül adı verilen küçük filtreleri bulunmakta olup bu filtreler kandaki atıkları ve fazla suyu idrar yolu ile atılmasına yardımcı olurlar. EGFR testi vücut kütlesine bağlı olarak bu filtrelerin dakika ne kadar kan temizlediğini ölçer.

EGFR Testi Neden Yapılır?

EGFR, böbrek fonksiyonlarının genel sağlığı hakkında önemli bilgiler sağlar.

EGFR testinin yapıldığı yaygın nedenler şunlardır:

  • Böbrek Sağlığının İzlenmesi: EGFR testi, kişinin böbrek fonksiyonlarını düzenli olarak izlemek amacıyla yapılır. Kronik böbrek hastalığı veya diğer sorunların erken tespiti ve yönetimi için önemlidir.
  • Kronik Böbrek Hastalığı (KBH) İzlemi: Kronik böbrek hastalığı riski taşıyan veya bu hastalığı zaten yaşayan bireylerde, EGFR testi düzenli aralıklarla yapılır.
  • Diyabetik Nefropati Takibi: Diyabet, böbrek hasarına neden olabilir ve EGFR testi, diyabetik nefropati olarak adlandırılan bu hasarı izlemek için kullanılır.
  • Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon) İzlemi: Yüksek tansiyon, böbreklere zarar verebilir. EGFR testi, hipertansiyonun böbrek fonksiyonları üzerindeki etkilerini değerlendirmek için kullanılır.
  • İdrar Yolu Enfeksiyonları veya Böbrek Taşları Sonrası Değerlendirme: Böbrek enfeksiyonları veya taşları geçiren bireylerde, EGFR testi böbrek fonksiyonlarını değerlendirmek için kullanılabilir.
  • Nefrotoksik İlaç Kullanımı İzlemi: Bazı ilaçlar böbrekleri etkileyebilir. EGFR testi, nefrotoksik etkilere sahip ilaçların kullanımı sırasında böbrek fonksiyonlarını izlemek için kullanılır.
EGFR Yüksekliği

EGFR Yüksekliği Nedir?

Yüksek EGFR böbrek fonksiyonlarının hızlı bir şekilde süzülmesini gösteren bir parametredir. Yüksek EGFR değerlerinin genellikle zararlı olması beklenmez ancak bazı durumlarda bazı potansiyel riskler görülebilir.

Bu potansiyel risk faktörleri şunlardır:

  • Aşırı Süzme ve Elektrolit Dengesizliği: Yüksek EGFR, böbreklerin aşırı miktarda sıvı ve elektroliti süzmesine neden olabilir, bu da elektrolit dengesizliği riskini artırabilir.
  • İlaç Metabolizması ve Dozaj Sorunları: Bazı ilaçların normalden hızlı bir şekilde metabolize edilmesine neden olabilir, bu da ilaç dozajının ayarlanması gerekliliğini ortaya çıkarabilir.
  • İdrar Yolu Enfeksiyonu Riski: Hızlı süzme, idrar yollarında bakteriyel enfeksiyon riskini artırabilir, çünkü sık idrara çıkma ve düşük idrar konsantrasyonu bu enfeksiyonlara zemin hazırlayabilir.
  • Dehidrasyon Tehlikesi: Aşırı süzme, vücuttaki sıvı miktarını azaltabilir ve dehidrasyon riskini artırabilir, bu da genel sağlık üzerinde olumsuz etkiler yapabilir.
  • İlerleyen Böbrek Hasarı: Yüksek EGFR değerleri, bazen böbrek dokusunda hızlı filtrasyon nedeniyle uzun vadede böbrek hasarı riskini artırabilir.

EGFR Düşüklüğü Nedir?

EGFR düşüklüğü, böbreklerin glomerüler filtrasyon hızının azaldığı bir durumu ifade eder. Düşük EGFR değerleri, böbrek fonksiyonlarında azalma veya hasarın bir belirtisi olabilir.

EGFR düşüklüğünün potansiyel nedeni şunlardır:

  • Kronik Böbrek Hastalığı (KBH): En yaygın nedenlerden biri kronik böbrek hastalığıdır. KBH, böbrek dokusunda uzun vadeli hasara neden olarak EGFR düşüklüğüne yol açabilir.
  • Diyabet: Diyabet, vücuttaki kan şekeri seviyelerinin kontrolsüz olduğu durumda böbreklere zarar verebilir. Bu durum, uzun vadeli bir EGFR düşüklüğüne katkıda bulunabilir.
  • Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon): Yüksek tansiyon, böbrek damarlarına zarar vererek ve böbrek dokusunda hasara yol açarak EGFR düşüklüğüne neden olabilir.
  • İnflamatuar Hastalıklar: Bazı sistemik inflamatuar durumlar, böbrek fonksiyonlarını etkileyebilir ve EGFR düşüklüğüne yol açabilir.
  • Genetik Faktörler: Böbrek sağlığını etkileyen genetik faktörler, EGFR düşüklüğü riskini artırabilir.
EGFR Düşüklüğü

Kan Tahlili EGFR Değeri Nedir?

’EFGR nedir kaç olmalı?’’ sorusu böbrek rahatsızlığı yaşayan hastaların sıkça karşılaştıkları sorudur. Kan tahlili sırasında ölçülen EGFR değeri, böbrek fonksiyonlarını değerlendirmek için kullanılan önemli bir parametredir. EGFR değeri, birim zamanda böbrekler tarafından süzülen kan miktarını ölçer ve genellikle mililitre başına dakika cinsinden ifade edilir. EGFR değeri, yaş, cinsiyet ve genel sağlık durumu gibi faktörlere bağlı olarak değişebilir. EGFR değeri, çoğunlukla 90 ml/dakika veya daha yüksek olan sağlıklı böbrek fonksiyonlarını gösterir. Ancak, EGFR değerinin düşük olması, böbreklerde bir sorun olabileceğini gösterebilir.

EFGR Değeri Kategorileri Nelerdir?

EGFR değerinin, kategorileri şu şekilde sıralanabilir:

  • 90 ml/dakika ve üzeri: Normal böbrek fonksiyonları
  • 60-89 ml/dakika: Hafif böbrek hasarı
  • 30-59 ml/dakika: Orta derecede böbrek hasarı
  • 15-29 ml/dakika: Ağır böbrek hasarı
  • 15 ml/dakika ve altı: Böbrek yetmezliği
EGFR Testi

EGFR Testi Hakkında Sık Sorulan Sorular

Böbrek fonksiyonları genetik yatkınlık, otoimmün hastalıklar, hipertansiyon gibi birçok farklı durumdan etkilenebilirler. EGFR böbrek rahatsızlıklarının erken teşhisi ve tedavisi için kullanılan önemli bir testtir.

EGFR Ne Demek?

EGFR, "Estimate Glomerular Filtration Rate" kelimelerinin kısaltmasıdır ve  "Glomerüler Filtrasyon Hızını Tahmin Etme" anlamına gelir. Bu bir laboratuvar testidir ve böbrek fonksiyonlarını değerlendirmek amacıyla kullanılır. EGFR değeri, böbreklerin ne kadar etkili bir şekilde çalıştığını ölçer ve böbrek sağlığı hakkında bilgi sağlar.

EGFR Testi Nedir?

EGFR, testi böbreklerin kanı ne kadar etkili bir şekilde filtrelediğini ölçerek glomerüler filtrasyon hızını tahmin eder. Düşük EGFR değerleri, böbrek hastalığı veya diğer sağlık sorunlarına işaret edebilir. EGFR testi, böbrek sağlığını izlemek, böbrek hastalığını erken tanımak ve tedaviye başlamak için önemli bir araçtır.

EGFR Yüksek Çıkması Nedir?

EGFR'nin yüksek çıkması, glomerüler filtrasyon hızının (GFR) normalden daha yüksek olduğunu gösteren bir durumdur. Bu durum, böbreklerin kanı daha hızlı bir şekilde temizleyerek atık ürünleri süzmeye çalıştığını gösterir. Yüksek EGFR değerleri böbrek hastalıkları veya diğer sağlık sorunlarına işaret edebilir. Ancak, her zaman patolojik bir durumu belirtmez ve bazen geçici bir durumun sonucu olabilir.

EGFR Testi Nedir Kan Tahlili Testi Nasıl Yapılır?

EGFR testi, kan örneği alınarak gerçekleştirilen bir laboratuvar testidir. Kan örneği çoğunlukla kolunuzdaki bir damardan alınır ve laboratuvarda özel ekipmanlar kullanılarak analiz edilir. EGFR, genellikle serum kreatinin düzeyi ile birlikte değerlendirilir. Sonuçlar uzman bir doktor tarafından böbrek fonksiyonlarını değerlendirmede önemli bir parametre olarak kullanılır.

EGFR Değeri Kaç Olmalı?

EGFR normal değeri, böbreklerin kandaki atıkları süzme yeteneğini gösteren bir testtir. EGFR değeri, yaşınıza, cinsiyetinize ve vücut kütlenize göre değişir.

Yetişkinler için normal EGFR değerleri şunlardır:

  • 90-122 ml/dk
  • 60-89 ml/dk: Hafif böbrek yetmezliği
  • 30-59 ml/dk: Orta derecede böbrek yetmezliği
  • 15-29 ml/dk: Ağır böbrek yetmezliği
  • 15 ml/dk'nın altı: Son dönem böbrek hastalığı

Çocuklar için normal EGFR değerleri şunlardır:

  • 20-29 yaş: 116 ml/dk
  • 30-39 yaş: 107 ml/dk
  • 40-49 yaş: 99 ml/dk
  • 50-59 yaş: 93 ml/dk
  • 60-69 yaş: 85 ml/dk

EGFR değeri düşükse, böbrekleriniz kandaki atıkları yeterince süzmeyebilir. Bu durum, böbrek yetmezliğine yol açabilir.

* Bu içeriğin geliştirilmesinde Liv Hospital Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
* Web sitemizdeki içerikler sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz. Sayfa içeriğinde Liv Hospital'da tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir.

Uzmanına Sor / Görüntülü Görüşmeler ve Sağlık Hizmetleri Evinizde