Verem Belirtileri

Verem (tüberküloz) mycobacterium tuberculosis adlı bakterinin neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Hava damlacıkları aracılığıyla yayılır ve genellikle akciğerleri etkiler. Aktif verem öksürük, kilo kaybı ve ateş gibi belirtilerle kendini gösterirken, latent verem genellikle belirti göstermez. Aynı zamanda verem akciğerler dışındaki organları da etkileyerek başka semptomlara da neden olabilir.

Verem Nedir?

Mycobacterium tuberculosis adı verilen mikroorganizma solunum yoluyla yayılır ve özellikle akciğerleri etkiler. Pek çok kişi bu bakteri ile karşılaşsa da bağışıklık sistemi çoğu zaman bu mikroorganizmayı kontrol altında tutar ve belirtiler ortaya çıkmaz. Fakat bağışıklık sistemi zayıflamış veya diğer faktörlerle etkilenmiş bireylerde bu bakterilerin kontrolsüz çoğalması ve vücudu etkilemesi sonucunda aktif bir verem enfeksiyonu ortaya çıkabilir. Bu durumda kişiler uzun süreli öksürük, halsizlik, kilo kaybı, nefes darlığı gibi belirtiler yaşayabilirler. Tedavi uzun süreli antibiyotik kullanımını içerir ve düzenli ilaç kullanımı önemlidir. Hasta kişilerin toplum içindeki temaslarını sınırlamak ve hijyen önlemlerine dikkat etmek de hastalığın yayılmasını önlemek için kritiktir.

Verem Aşamaları

Verem farklı aşamalardan oluşan bir hastalıktır. Bu aşamalar hastalığın seyrini ve tedavi yaklaşımlarını belirlemede önemlidir. Verem aşamaları şunlardır:

• Maruziyet ve Enfeksiyon: Mikroskobik mycobacterium tuberculosis bakterileriyle ilk temas bir kişinin enfekte olmasına neden olabilir. Bu aşamada genellikle belirgin semptomlar ortaya çıkmaz ve kişi enfekte olduğunu fark etmez.
• Latent (inaktif) Verem: Latent dönem, verem bakterilerin vücutta varlığını sürdürdüğü ancak hastalık belirtilerinin görülmediği bir durumu tanımlar. Hasta semptom göstermez ve başkalarına bulaştırma riski düşüktür. Bu durumda bağışıklık sistemi bakterileri kontrol altında tutar. Fakat bağışıklık sistemi zayıflarsa, latent verem aktif hale gelebilir.
• Aktif Verem (Tüberküloz Hastalığı): Aktif verem bakterilerin vücutta kontrolsüz bir şekilde çoğaldığı durumu ifade eder. Bu durumda hastada belirgin semptomlar ortaya çıkar. Uzun süreli öksürük, halsizlik, kilo kaybı, nefes darlığı gibi belirtilerle kendini gösterir.  Eğer bağışıklık sistemi zayıflarsa veya başka nedenlerle etkilenirse latent verem aktif hale geçebilir.
• Miliyer Verem: Miliyer verem bakterilerin vücutta yayılarak birçok organı etkilediği ciddi bir durumdur. Bu durumda bakteriler küçük nodüller oluşturarak vücutta yayılır. Miliyer verem özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde görülür ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Akciğer Veremi Belirtileri

Verem çoğu zaman akciğerleri etkileyen bir hastalıktır. Bakteri akciğerlere yerleşir ve zamanla çoğalır. Hastalığın ilk döneminde belirtiler fark edilemeyebilir. Fakat hastalığın ilerleyen aşamalarında bazı ciddi semptomlar ortaya çıkabilir.

Akciğer veremi belirtileri şunlardır:

Kronik Öksürük: Akciğer dokusunda oluşan tahribat vücudun bu mikroorganizmayı temizleme çabasının bir sonucudur. Bu süreç özellikle gece ve sabahları şiddetlenen kronik bir öksürüğe neden olabilir. Genellikle üç haftadan fazla devam eden bir öksürük söz konusudur. Öksürük sırasında kanlı balgam çıkabilir. Bu durum veremin ilerlemiş aşamalarında daha belirgin olabilir. Akciğerlerdeki verem bakterisi bağışıklık sistemini harekete geçirir ve bu da öksürük refleksini uyarır. Bu öksürük refleks olarak akciğerleri temizlemeye ve bakteriyi dışarı atmaya yönelik gelişir.

Nefes Darlığı: Veremle ilgili nefes darlığı genellikle hastalığın ilerleyen evrelerinde ortaya çıkar. Bakteriler akciğerleri işgal ettiğinde vücudun savunma mekanizması olarak bağışıklık sistemi hücreleri bu bölgeye yönlendirilir. Bu durum akciğer dokusunda iltihaplanma ve hasarın artmasına neden olabilir. Nefes darlığı bu iltihaplanma ve hasarın sonucunda ortaya çıkar. Akciğer dokusu normal işlevini yerine getiremez hale geldiğinde kişi solunum sırasında zorlanabilir.

Göğüs Ağrısı: Veremin neden olduğu akciğer dokusu iltihaplanması akciğer zarının (pleura) etkilenmesiyle göğüs ağrısına yol açabilir. Aynı zamanda enfeksiyonun neden olduğu öksürük de akciğer dokusundaki hasarı artırarak göğüs ağrısını tetikleyebilir. Akciğerlerde oluşan lezyonlar da göğüs ağrısını artırabilir. Derin bir nefes almak veya öksürmek ağrıyı artırabilir. Vereme bağlı göğüs ağrısı akciğere yakın bölgelerde sıkışma, yanma veya keskin bir ağrı şeklinde tanımlanabilir.

Ateş: Vereme neden olan bakteriler vücuda girdiğinde bağışıklık sistemi bu bakterilere karşı vücudu korumaya çalışır. Bunun için vücut savunma hücreleri olan beyaz kan hücrelerini harekete geçirir. Beyaz kan hücreleri bakterilerle savaşırken vücut sıcaklığını artıran kimyasal maddeler salgılar. Bu sıcaklık artışı da ateşin ortaya çıkmasına neden olur.

Gece Terlemeleri: Veremin vücutta oluşturduğu tepki özellikle gece saatlerinde vücut sıcaklığının yükselmesine ve terlemenin artmasına neden olur. Vereme bağlı gece terlemeleri genellikle yoğun ve aşırıdır. Gece terlemeleri hastalığın ilerlemiş evrelerinde ve ateşin eşlik ettiği dönemlerde daha belirgin hale gelir.

Ağırlık Kaybı: Veremin neden olduğu bağışıklık tepkisi vücut enerjisinin artan bir şekilde kullanılmasına neden olur. Aynı zamanda hastalığın neden olduğu iştah kaybı da ağırlık kaybına katkıda bulunabilir. Vereme bağlı ağırlık kaybı çoğu zaman hızlı ve belirgin bir şekilde ortaya çıkar. Verem hastalığının tedavi edilmediği durumlarda ağırlık kaybı devam edebilir ve hastalığın ilerleyen aşamalarında daha belirgin hale gelebilir.

Halsizlik ve Yorgunluk: Verem vücutta sürekli bir iltihaplanmaya yol açabilir. Bu durum enerji seviyelerini düşürebilir ve halsizlik hissini artırabilir. Aynı zamanda hastalığın neden olduğu iştah kaybı ve beslenme sorunları da vücudun yeterli besin almasını engelleyerek enerji eksikliğine neden olabilir.

Deri Veremi Belirtileri

Deri veremi çoğu zaman akciğer tüberkülozunun bir sonucu olarak yayılır. Akciğerlerdeki enfeksiyon bakterilerin kana karışmasına ve vücudun diğer bölgelerine taşınmasına neden olabilir. Deriye yerleşen bakteriler eller veya yüz gibi açık olan bölgelere yerleşir. Bu, deride nodüllerin veya kabarıklıkların oluşmasına yol açabilir. Deri vereminin görünümü sert, kabarık, kırmızımsı veya mor renkte nodüllerle karakterizedir. Bu nodüller zamanla içerdikleri sıvıyı salarak yara izlerine neden olabilir.

Deri veremi belirtileri şunlardır:

Deride Nodüller veya Kabarıklıklar: Deri vereminin en yaygın belirtisi kırmızımsı renkte ve hassas olabilen deri altı nodülleridir. Bu nodüller zamanla sertleşebilir ve büyüyebilir.

Yara İzleri: Deri üzerinde yaralanmaların iyileşmesi sürecinde ortaya çıkan izlerde tipik olarak deri veremi belirtileri gözlemlenebilir. Bu izler özellikle nodüllerin çevresinde görülebilir.

Soyulma ve Renk Değişiklikleri: Deri veremi etkilenen bölgede soyulma ve renk değişikliklerine neden olabilir. Derideki renk değişiklikleri genellikle koyu renkli lekeler şeklinde ortaya çıkar.

Omurilik Veremi Belirtileri

Verem bakterileri akciğer tüberkülozunun bir sonucu olarak kan yoluyla omuriliğe ulaşır. Omuriliği çevreleyen zarları enfekte eder ve bu zarların iltihaplanmasına neden olur. İltihaplanma, omuriliği saran kemiklerin arasındaki disklerin etrafında hasara yol açabilir. Omurilik veremi özellikle omurilikteki disklerde dejenerasyon ve kemik dokusunda hasarla kendini gösterir. Omurilik veremi bel ağrısı, omurga eğriliği, kas zayıflığı ve koordinasyon bozuklukları gibi belirtilerle ortaya çıkar. Enfeksiyon ilerledikçe bacaklarda hissizlik, karıncalanma ve kas kontrolünün kaybı gibi semptomlar görülebilir.

Kemik Veremi Belirtileri

Kemik veremi mycobacterium tuberculosis adlı bakterinin kemik dokularını etkilediği bir tüberküloz türüdür. Bu durum vücuttaki diğer bölgelerdeki tüberküloz enfeksiyonlarının yayılması sonucu ortaya çıkar. Bakteriler kana karışır ve vücutta dolaşım yapar. Kemiklere ulaştığında bakteriler kemik dokularında enfeksiyon oluşturabilir. Kemik veremi belirtileri enfekte olan kemik bölgesinde ağrı ve şişlikle kendini gösterir. Ağrı zamanla artar. İlerleyen kemik veremi durumlarında enfekte olan kemiklerdeki ağrı ve şişlik nedeniyle hareket kısıtlılığı yaşanabilir. Bu durum günlük aktiviteleri olumsuz etkileyebilir. Kemik veremi, vücut genelinde yayıldığında ateş, gece terlemeleri ve kilo kaybı gibi genel belirtiler de ortaya çıkabilir.

Böbrek Veremi Belirtileri

Verem bakterisi çoğu zaman solunum yoluyla yayılsa da bazen kan dolaşımı yoluyla da yayılabilir. Bu durumda böbreklere bu bakteriler ulaşarak enfeksiyon oluşturabilir. Böbrek vereminin neden olduğu belirtiler şunlardır:

• Bel ağrısı,
• İdrarda kan görülmesi,
• Sık idrara çıkma,
• İdrar yaparken zorlanma,
• Ateş,
• Yorgunluk,
• Kilo kaybı.

Sıkça Sorulan Sorular

Verem hakkında merak edilen pek çok soru mevcuttur. Verem hakkında daha fazla bilgiye profesyonel sağlık kuruluşları ve uzman doktorlardan ulaşabilirsiniz.

Verem Belirtileri Ne Zaman Ortaya Çıkar?

Bir kişi enfekte olduktan sonra semptomlar hemen ortaya çıkmaz. Belirtilerin ortaya çıkma süresi bağışıklık sistemiyle mücadele etme yeteneğine bağlı olarak değişebilir. Fakat çoğu kişinin enfekte olduktan sonra belirtiler göstermeye başlaması haftalar ya da aylar sürebilir. Özellikle verem belirtileri kişinin bağışıklık sisteminin zayıf olduğu bir dönemde ortaya çıkar.

Verem Nasıl Bulaşır?

Mycobacterium tuberculosis bakterisi enfekte bir kişinin öksürmesi, hapşırması veya konuşması sırasında havaya karışan küçük damlacıklar yoluyla yayılır. Bu damlacıklar bir kişi bu havayı soluduğunda veya ağız, burun, boğaz mukozasına temas ettiğinde bulaşabilir.

Verem Tedavisi Kaç Ay Sürer?

Tüberküloz (verem) tedavi süresi, hastanın türüne (aktif veya latent), tüberküloz türüne (akciğer veya diğer organlarda), hastalığın şiddetine ve kullanılan ilaçlara bağlı olarak değişebilir. Tipik olarak, aktif tüberküloz tedavisi daha uzun sürer.

Aktif tüberküloz tedavisi genellikle 6 ay ila 9 ay arasında sürer. Bu süre zarfında, antibiyotiklerle bir kombinasyon tedavisi uygulanır. İlaç kombinasyonu ve tedavi süresi, tıbbi duruma ve ülkenin tüberküloz kontrol politikalarına bağlı olarak değişebilir.