Ertesi Gün Hapı

Ertesi gün hapı, doğum kontrolünün olmadığı, korunmasız cinsel ilişkiler sonrası kullanılan bir ilaç grubudur. Mümkün olan en kısa sürede aldığınızda, etkili bir doğum kontrol yöntemidir.

Ertesi Gün Hapı Nedir?

Ertesi gün hapı, acil bir kontrasepsiyon(doğum kontrol) yönetimidir. Korunmasız cinsel ilişki sonrası, cinsel birliktelik esnasında cinsel korunma yöntemlerinin işe yaramaması(cinsel ilişki esnasında kondomun çıkması veya yırtılması, doğum kontrol hapının alınmaması, spiralin kayması vb.) gibi nedenlerle başvurulan tek kullanımlık ilaçlardır. Etken maddeleri ulipristal asetat, levonorgestel olan ilaçları hekiminize ve eczacınıza danışarak uygun doz ve miktarda almalısınız.

Ertesi Gün Hapı Ne İşe Yarar?

Ertesi gün hapı, genellikle korunmasız cinsel ilişkiler sonrası veya başka nedenlerden dolayı plansız gebeliğin önüne geçmek için kullanılan tek kullanımlık ilaçlardır. Acil korunma yöntemleri arasında en sık tercih edilen yöntemdir ve plansız gebeliğin önüne geçer.

Ertesi Gün Hapı Nasıl Kullanılır?

Doğum kontrol yöntemlerinin uygulanmadığı durumlarda, korunmasız cinsel birlikteliklerde gebelik ihtimalinin oluştuğu durumlarda kullanılan ertesi gün hapı, etkili bir acil doğum kontrol yöntemidir.

Ertesi gün haplarının 24 saat içerisinde alınması gerekir. Bu süre uzadığında başarı ilacın başarı oranı düşer (bu süre 72 saate kadar uzadığında). Ertesi gün haplarını hekiminizin ve eczacınızın kontrolünde, gereken doz ve miktarda kullanmalısınız.

Kullanılan ilaçlar ülkeden ülkeye değişebilmektedir ancak Türkiye'de en yaygın kullanılan ertesi gün hapı, ulipristal asetat içeren haplardır. Her ilacın etken maddesi farklıdır ve etki mekanizması da ona göre şekillenir. Ayrıca bazı ilaçları tek doz halinde almanız önerilirken bazı ilaçları iki doz şeklinde almanız gerekebilir.

Ertesi Gün Hapı Yan Etkileri

Ertesi gün hapı, korunmasız cinsel ilişkilerde en çok tercih edilen acil doğum kontrol yöntemidir. Başarı oranı yüksektir ancak hapı ne kadar geç alırsanız bu oran da o kadar düşer. Ertesi gün hapları, yoğun progesteron içeren haplardır ve bazen ciddi yan etkilere yol açabilirler. Bu olası yan etkiler ise şunlardır:

• Adet döngüsünde değişiklikler( normalden daha erken ya da geç olabilir).
• Yorgunluk
• Baş ağrısı ve dönmesi
• Mide bulantısı ve kusma
• Lekelenme (hafif kanama şeklinde)
• Karında veya göğüste hassasiyet

Ertesi gün hapını aldıktan sonra 2 saat içerisinde kusarsanız dozu tekrarlayıp tekrarlamamanız gerektiğini hekiminize ya da eczacınıza danışın. Bu haplar sonrası gerçekleşen beklenmedik kanamalar, bir sonraki adet dönemine kadar devam edebilir. Ayrıca adet döneminizde çok yoğun kanamalar veya daha az kanamalar oluşabilir. Adet döngüsünde düzensizlik yapan bu hapları aldığınız halde 3 hafta içerisinde adet olmazsanız en kısa sürede gebelik testi yaptırmayı ihmal etmeyin.

Ertesi Gün Hapı Zararları

Ertesi gün haplarının çok yaygın zararları yoktur, korunmasız cinsel ilişki sonrası gebelik riski nedeniyle kullanılır ancak rutin olarak kullanılması önerilmez. Ertesi gün hapı diğer normal doğum kontrol yöntemleri kadar etkili değildir. Kullandığınız takdirde bile gebe kalabilme ihtimaliniz vardır ayrıca sizi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara karşı da korumaz.

Ertesi gün hapları kontrolsüz olarak kullanılmamalıdır. İlaç etkileşimi olabileceğinden dolayı ilaçları hekiminize ve eczacınıza bildirmelisiniz.

Ertesi gün hapının, fazla kilolu ya da obez kadınlarda başarı oranı zayıf kadınlara oranla daha az olduğu bilinmelidir. Kullanmadan önce gebelik olup olmadığından emin olmanız gerekir. Ayrıca emzirme dönemindeki etki mekanizması tam bilinmediğinden bu dönemde kullanımı sakıncalıdır.

Ertesi Gün Hapı Kaç Gün Korur?

Acil doğum kontrol yöntemlerinden biri olan ertesi gün hapı, yumurtlamayı önlemek prensibiyle çalışır. Yumurtlama, üremenin doğal bir parçasıdır ve ertesi gün hapları yumurta salınımını engelleyerek yumurtlamayı durdurur ya da geciktirir.Böylece yumurtanın döllenmesi engellenmiş olur.

Doğum kontrol hapları, önlem amaçlı kullanılır. Döllenme gerçekleşmişse, gebeliğin önüne geçemez. Bu nedenle, ilaçların alındığı süre çok önemlidir ve 1-5  gün içerisinde almanız önerilir. Bu hapların sadece progesteron hormonu içerikli olanları 3 gün içerisinde alınabilir ancak kombine ilaçlar ve ulipristal içerikli olanlar  5 güne kadar alınabilir. Yani ilacın etkinliğini ilacın etken maddesi ve ilacı aldığınız süre belirler ve ilacı almadan yumurta döllenmişse işe yaramayabilir.

Ertesi Gün Hapı Ne Zaman İçilir?

Acil kontrasepsiyon yöntemi olarak kullanılan ertesi gün hapları, doğum kontrol yöntemlerinin ihmal edildiği ya da çeşitli nedenlerle uygulanamadığı durumlarda kullanılarak gebeliğin önüne geçilir. 

Yumurtlama dönemlerinde gebelik ihtimali diğer dönemlere kıyasla daha fazladır. Bu dönemlerde alındığında içeriğindeki yüksek progesteron döllenmeye engel olur ve döllenme gerçekleşmişse erken dönemde alırsanız, döllenmiş yumurta rahme tutunamayabilir ve yine gebelik gerçekleşmeyebilir. Ertesi gün hapını sadece korunmasız ilişki durumlarında kullanmanızda  fayda vardır. Rutin bir şekilde kullanımı önerilmez.

Ertesi Gün Hapı Ne Zaman Kullanılır?

Normal doğum kontrolünün sağlanamadığı bazı durumlarda kullanılan ertesi gün hapları, çeşitli nedenlerle kullanılabilir:

• Normal doğum kontrol yöntemlerinin uygulanmaması (spiralin kayması, prezervatifin yırtılması vb.),
• Normalde kullandığınız doğum kontrol haplarından birini veya birkaçını almayı unuttuğunuzda,
• Hapı aldıktan sonra kusma veya ishal olmuşsa,

Ertesi Gün Hapı Ne Kadar Etkili?

Ertesi gün hapının amacı, spermin yumurtayı döllemesine engel olmaktır. Doğum kontrol haplarını kullanırken dikkat edilmesi gereken en önemli unsur, ilaç kullanım zamanına dikkat etmektir. Çünkü ilacın etkinliğini gerçekleştirebilmesi için ilacı doğru zamanda almak önemlidir.Yani ilaç zamanında alındığında, istenmeyen gebeliklerin önüne %85 oranında geçilebilir. Süre kadar kullanılan ilaçlar ve içerikleri de önemlidir. Bu ilaçlardan bazıları şunlardır:

• Yalnızca progesteron içeren haplar: Bu tür ilaçları üç gün içerisinde almalısınız. 5. güne sarktığında etkinlik oranı düşebilir.
• Ulipristal: Zamanında alındığında diğer doğum kontrol haplarından daha etkili olabilmektedir. Hekiminizin veya eczacınızın gözetiminde 5 gün içinde almanız önerilir.
• Kombine doğum kontrol hapları: En sık kullanılan kontraseptif (doğum kontrol) yöntemlerinden biridir. Östrojen ve progesteron içerirler. Kombine ilaçlar, monofazik ve multifazik diye ikiye ayrılır.

Ertesi Gün Hapı Kanama Yapar Mı?

Ertesi gün hapı, acil bir doğum kontrol yöntemidir ve amacı döllenmenin önüne geçmektir. Dolayısıyla normal yumurtlama sürecine müdahale ederek rahimde birtakım değişiklikler meydana getirebilir. Buna bağlı olarak ilacı almanızdan itibaren bazı ara kanamalar meydana gelebilir.

Ertesi Gün Hapı Regl Geciktirir Mi?

Ertesi gün hapı, içerisindeki progesteron hormonu ile normal seyrinde devam eden yumurta atılımına engel olur ve döllenmenin de önüne önüne geçer. Yani bir başka deyişle menstrual döngüye müdahale eder ve ertesi gün hapı kullandığınızda adet döngünüzde değişiklikler meydana gelebilir.(Erken ya da geç regl olma). Doğum kontrol hapları, adet kanamasının az ya da çok gelmesine de sebep olabilir.

Emziren Anneler Ertesi Gün Hapı Kullanabilir Mi?

Doğum kontrol hapları, özellikle de östrojen ve progesteron içeren haplar süt üretimini azalttığından emzirme döneminde kullanmanız önerilmez. Ertesi gün haplarının, pıhtılaşmayı artırıcı özelliği bulunmaktadır. Bu nedenler lohusalık bitmeden kullanmamalısınız. Son zamanlarda yapılan çalışmalar, doğumun üzerinden 4-5 ay geçtikten sonra kullanmakta sakınca olmayacağını göstermektedir ancak genel itibariyle kullanımı önerilmez.

Ertesi Gün Hapı Kaç Gün Etkili?

Ertesi gün haplarını vaktinde kullandığınızda başarılı sonuç vermektedir. Menstrual dönemde herhangi bir zamanda alınabilir ve yaklaşık 3-5 gün içerisinde almalısınız. Ayrıca cinsel birliktelik öncesi alınmamalı çünkü ilaçların amacı, birliktelik sonrası döllenmeyi önlemektir. Geç kalındığı takdirde de etkili olmayabilir. Bu nedenle, ilacınızı zamanında alın ve istenmeyen gebeliğin önüne geçin. Ayrıca ilacı aldıktan 3 hafta sonra adet olmazsanız, gebelik testi yaptırmayı da ihmal etmeyin. Konu ile ilgili hekimlerimize danışabilirsiniz.