Kıl Dönmesi

Kıl dönmesi, tıp literatüründe "pilondal sinüs" veya "pilondal kist" olarak da adlandırılan bir deri sorunudur. Genellikle sakrum adı verilen bölgenin hemen üstünde, belin altında yer alan kuyruk sokumu çevresinde gelişir. 

Kıl Dönmesi Nedir?

Kıl dönmesi, tüylerin büyümesi sırasında kıl folikülünün cilt altına doğru saplanması sonucu ortaya çıkar. Kıl dönmesinde erken tanı ve tedavi, oluşan sorunların daha ciddi hale gelmesini önleyebilir. Tedavi, kıl dönmesi bölgesindeki enfeksiyonun kontrol altına alınmasını sağlamak ve rahatsızlığın tekrarlamasını önlemek için uygulanır.

Kıl Dönmesi Neden Olur?

Kıl dönmesine sebep olabilecek pek çok durum olduğu için, bir veya birden fazla sebepten kaynaklı oluşabilir. Kıl dönmesine neden olabilecek durumlar şöyle listelenebilir:

• Kıl Folikülünün İçeri Doğru Büyümesi: Kıl dönmesi genellikle kuyruk sokumu (sakrum) bölgesinde, belin altında gelişir. Bu bölgedeki tüylerin, cilt yüzeyine çıkması gereken doğal yolunu takip etmekte sorun yaşaması sonucu ortaya çıkar. Tüyler, cilt altına doğru saplanır ve bir kıl torbası veya kist oluşur.
• Sıkışma ve Sürtünme: Kıl dönmesi riski, kuyruk sokumu bölgesinde sürekli sürtünme ve sıkışma yaşayan kişilerde artabilir. Özellikle fazla kilolu bireylerde veya uzun süre oturarak çalışan kişilerde daha sık görülebilir.
• Tüylerin Trajik Yolu: Bazı durumlarda, cilt altına saplanan tüyler travmatik bir olay sonucu bu bölgeye yönlendirilebilir. Örneğin, düşme, darbe veya aşırı baskı gibi faktörler, tüylerin cilt altına doğru yönlendirilmesine yol açabilir.
• Genetik Faktörler: Aile geçmişi de kıl dönmesi riskini artırabilir. Aile üyelerinde kıl dönmesi öyküsü olan bireylerde risk daha yüksek olabilir.
• Hormonal Değişiklikler: Hormonal değişiklikler, tüy büyümesini etkileyebilir ve dolayısıyla kıl dönmesi riskini artırabilir. Bu nedenle ergenlik dönemi, hamilelik veya hormonal tedavi alan bireylerde risk artabilir.
• Hijyen: Temizlik ve hijyen kurallarına uyulmaması, kıl dönmesi riskini artırabilir. Temizlenmeyen veya tüylerin doğru şekilde kesilmediği bölgelerde enfeksiyon riski daha yüksektir.

Kıl Dönmesi Belirtileri Nelerdir?

Kıl dönmesi, genellikle enfeksiyon geliştirdiğinde daha fazla rahatsızlık yaratan bir durumdur. Bu nedenle kıl dönmesi belirtileri görülüyorsa veya bu konuda bir şüphe varsa, bir sağlık profesyoneline başvurmak önemlidir. Kıl dönmesinin en yaygın belirtileri şunlardır:

• Ağrı: Kıl dönmesi genellikle belirgin bir ağrıya yol açar. Bu ağrı genellikle kuyruk sokumu çevresinde ve alt sırt bölgesinde hissedilir. Oturmak, yürümek veya hareket etmek ağrıyı artırabilir.
• Kızarıklık ve Şişlik: Kıl dönmesi bölgesi kızarabilir ve şişebilir. Bu, cilt altındaki enfeksiyonun bir belirtisi olabilir.
• İrin: Kıl dönmesi enfekte olduğunda, bölgede irin (pü) birikimi olabilir. Bu irin genellikle kötü kokulu ve sarı-yeşil renkte olabilir.
• Kıl Dönmesi Deliği veya Yol Açıklığı: Kıl dönmesinin olduğu bölgede, dışarıya doğru bir delik veya yol açıklığı bulunabilir. Bu, kılın cilt altına doğru saplandığı ve bir kist veya sinüs oluşturduğu bir belirti olabilir.
• Kaşıntı: Kıl dönmesi bölgesi kaşıntıya neden olabilir. Kaşınma, enfeksiyonun bir sonucu veya tüylerin cilt altında saplandığı hissinden kaynaklanabilir.
• Ateş: Kıl dönmesi enfekte olduğunda, vücut ısısı yükselerek ateşe neden olabilir. Bu durum ciddi bir enfeksiyonun belirtisi olabilir.
• Yorgunluk ve Halsizlik: İleri aşamalarda veya tedavi edilmediğinde, kıl dönmesi hastalığı kişinin genel sağlık durumunu etkileyebilir ve yorgunluk, halsizlik gibi belirtilere neden olabilir.

Kıl Dönmesi Tedavisi Nasıl Olmalıdır?

Kıl dönmesi tedavisi, kıl dönmesinin derecesine, tekrarlama riskine, hastanın sağlık durumuna ve doktorun tavsiyelerine bağlı olarak belirlenir. Tedavi sonrası, doktorun önerdiği bakım talimatlarına uymak da önemlidir. Kıl dönmesi tekrarlama riski taşıdığı için, hijyen kurallarına ve düzenli olarak kıl temizliğine dikkat etmek gerekir. Kıl dönmesinde tedavi seçenekleri şunlardır:

• Konservatif (İlaçlı) Tedavi:

• Antibiyotikler: Enfekte olmuş kıl dönmesi durumunda, doktorlar genellikle oral antibiyotikler reçete ederler. Bu antibiyotikler enfeksiyonu kontrol altına alabilir.
• İlaçlı Krem veya Merhemler: Yüzeydeki enfeksiyonun kontrol altına alınmasına yardımcı olabilirler.

• Kil Dönmesi Drenajı:

• İğne Aspirasyonu: Doktor, irin birikimini boşaltmak için steril bir iğne kullanarak drenaj yapabilir. Bu yöntem enfeksiyonun hızla kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir.

• Cerrahi Müdahale:

• Klasik Cerrahi: Kıl dönmesi ameliyatı ile cerrahi olarak çıkarılabilir. Bu prosedür lokal anestezi altında yapılır ve kıl dönmesi bölgesi kesilir ve temizlenir. Bu, kıl dönmesinin tekrarlamasını önleyebilir.
• Kapanmayan Yara Cerrahisi: Bu cerrahi prosedürde, kuyruk sokumu bölgesindeki açıklık açık bırakılır ve yaranın iyileşmesi için zaman verilir. Bu yöntem, kıl dönmesinin tekrarlamasını azaltabilir.
• Minimal İnvaziv Cerrahi: Endoskopik veya lazer gibi minimal invaziv cerrahi teknikler de kullanılabilir. Bu yöntemler daha az invaziv olabilir ve iyileşme sürecini kısaltabilir.

• Lazer veya Radyo Frekans Tedavisi:

• Bu yöntemlerde, kıl dönmesi bölgesine lazer veya radyofrekans enerjisi uygulanarak kıl dönmesinin çıkarılması veya tahrip edilmesi amaçlanır. Bu prosedürler daha az invaziv olabilir.

Kıl Dönmesi Çeşitleri Nelerdir?

Kıl dönmesi çeşitleri, kıl dönmesinin şiddetine ve kıl dönmesinin görüldüğü yere göre değişir. Buna göre kıl dönmesi çeşitlerini aşağıdaki şekilde ifade etmek mümkündür.

• Basit Kıl Dönmesi: Cilt altında tüylerin saplandığı ve bir kist veya sinüs oluşturduğu en yaygın tür olan basit kıl dönmesinde bir enfeksiyon oluşmaz. Tabi basit kıl dönmesi tedavi edilmezse, tekrarlayabilir ve daha ciddi enfeksiyonlara yol açabilir.
• Pilonidal Apse: Basit bir kıl dönmesi, enfekte olursa ve kıl dönmesi bölgesinde ciddi bir irin birikimi gerçekleşirse pilonidal apseye dönüşür. Pilonidal apse türündeki kıl dönmelerinin tedavisi genelde acil cerrahi müdahale gerekir.
• Kuyruk Sokumunda Kıl Dönmesi: Kuyruk sokumu bölgesinde kıl dönmesi oldukça yaygın bir deri sorunudur. Kuyruk sokumu, belin hemen altındaki bölgeyi ifade eder ve bu bölgede tüylerin cilt altına saplanması sonucu kıl dönmesi gelişebilir.
• Genital Bölgede Kıl Dönmesi: Genital bölgede kıl dönmesi, kılların cilt altına doğru büyümesi ve bu nedenle kıl folikülünün iltihaplanmasına yol açan bir cilt sorunudur. Genital bölgede kıl dönmesi, sık tüy alma veya cilt tahrişi nedeniyle sıklıkla meydana gelir.
• Bacakta Kıl Dönmesi: Nadiren de olsa, kıl dönmesi bacaklarda veya vücudun diğer bölgelerinde de görülebilir.
• Koltuk Altı Kıl Dönmesi: Aşırı terleme durumunda ve doğru şekilde epilasyon yöntemleri uygulanmadığında koltuk altı kıl dönmesi oluşabilir.

Kıl Dönmesi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Kıl dönmesi pek çok kişinin hayatında birden fazla kez yaşayabileceği bir deri rahatsızlığı olduğundan, tedavisi ve tekrarlamaması için akıllarda sorular oluşur. Kıl dönmesi hakkında sıkça sorulan bazı sorular şöyle cevaplanabilir:

Kıl Dönmesi Sonucu Hangi Bölüme Başvurulmalı?

Kıl dönmesi sorunu yaşayan kişiler hangi bölüme görünmeleri gerektiği ile ilgili tereddüt edebilirler. Hatta hangi bölüme görünmeleri gerektiğini bilmedikleri için ev şartlarından müdahale etmeye çalışabilir veya kendiliğinden geçmesini bekleyebilirler. Ama bu doğru bir tercih olmaz çünkü bekledikte belirtiler kötüleşebilir veya yapılan müdahaleler enfeksiyonun artmasına neden olabilir. Kıl dönmesi rahatsızlığında başvurulması gereken en doğru bölüm genel cerrahi olur. Çünkü genel cerrahlar kıl dönmesi gibi deri sorunlarının teşhisini yapar, tedavisi belirler ve gerek olursa cerrahi tedavi uygularlar.

Kıl Dönmesi Tekrarlamaması İçin Ne Yapılması Gerekir?

Kıl dönmesi rahatsızlığı gerekli önlemler alınmadığı takdirde tekrarlama potansiyeli yüksek bir rahatsızlıktır. Kıl dönmesinin tekrarlamaması için başta kıllı bölgelerin düzenli olarak temizlenmesine ve kurulanmasına dikkat edilmelidir. Bunun dışında ise gerekli bölgelerde düzenli epilasyon yöntemlerinin uygulanması ve aşırı dar giysiler giyilmemesi önerilir. Ayrıca kılların cilt altına sıkışmasını ve saplanmasını önlemek için yumuşatıcı kremler ve losyonlar kullanılabilir.