Kızamık Nedir? Kızamık Belirtisi ve Tedavisi

Kızamık insanlara solunum yoluyla yayılan oldukça bulaşıcı bir viral hastalıktır. Kızamık yaygın aşılamaların olmaması durumunda büyük salgınlara neden olabilir ve ciddi sağlık sorunları oluşturabilir. “Kızamık nedir?” hakkında daha fazla bilgi almak için yazıyı okuyabilirsiniz.

Kızamık Nedir?

Kızamık, kızamık virüsünün neden olduğu genellikle çocukları etkileyen bulaşıcı bir hastalıktır. Bu hastalık solunum yolu damlacıkları yoluyla yayılır. Aşılanmamış bireylerde ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde veya hamile kadınlarda daha tehlikeli olabilir. Bu nedenle toplumun genel sağlığını korumak için aşılamanın önemi büyüktür.

Kızamık Nasıl Bulaşır?

Kızamık virüsü öksürme veya hapşırma sırasında havaya yayılan virüs içeren damlacıkların solunması sonucu bulaşır. “Kızamık nasıl bulaşır?” sorusunun yanıtı solunum yoludur. Virüs havayla temas sonucu solunum yollarına girer ve vücutta çoğalarak döküntü, ateş, öksürük, burun akıntısı gibi semptomlara neden olur. Hastalığın bulaşıcılığı, enfekte bir kişinin öksürmesi veya hapşırması sırasında havada bulunan damlacıkların solunması veya temas ettiğimiz yüzeylere yayılan virüsün elle temas sonucu ağıza, buruna veya göze taşınmasıyla gerçekleşir. Bu nedenle kızamığın yayılmasını önlemek için hijyenik önlemler ve aşılama büyük önem taşır.


 

Kızamık Virüsü Nasıl Olur? 

Kızamık, kızamık virüsünün vücuda girdikten sonra belirli evrelerden geçerek hastalığı oluşturması ile meydana gelir. Kızamık virüsü öncelikle solunum yolu damlacıkları yoluyla vücuda girer. Virüs burun veya ağız mukozasından solunum yollarına ulaşır ve burada çoğalmaya başlar. Virüsün vücuda girdiği andan hastalık belirtilerinin başlamasına kadar geçen dönem genellikle 7-14 gün arasında sürer ve semptomlar belirgin olmayabilir. Bir sonraki aşamada enfekte kişi ateş, halsizlik, burun akıntısı, öksürük gibi grip benzeri semptomlar yaşar. Gözlerde iltihaplanma da görülebilir. Bu evre yaklaşık 2-4 gün sürebilir ve kişi hastalığın farkında olmadan başkalarına bulaştırabilir. Bu evrenin sonunda karakteristik döküntü başlar. Döküntü genellikle yüzde başlar ve vücuda doğru yayılır. Kızarıklık ve lekeler içeren döküntü bazı durumlarda kabarcıklara dönüşebilir. Kızamık döküntüsü genellikle 4-7 gün sürer ve kaşıntıya neden olabilir.

Kızamık Belirtileri

Kızamık hastalığında enfekte kişilerde yüksek ateş, öksürük, burun akıntısı ve gözlerde iltihaplanma gibi solunum yolu semptomları ortaya çıkar. Fakat  hastalığın en karakteristik belirtisi vücutta kırmızı ve lekeli bir döküntüdür.

Bebeklerde kızamık genellikle daha hafif kızamık belirtileri görülür. İlk belirtiler arasında hafif ateş, burun akıntısı, öksürük ve huzursuzluk yer alabilir. Bebeklerde döküntü tipik olarak yüzden başlayarak vücuda yayılır. Bebeklerde kızamık belirtileri şunlardır:

• Hafif ateş,
• Burun akıntısı,
• Öksürük,
• Huzursuzluk,
• Yüzde başlayan döküntü, daha sonra vücuda yayılan kızarıklık ve lekeler,
• Kabarcıkların oluşması (bazı durumlarda),
• Halsizlik,
• İştahsızlık.

Yetişkinlerde kızamık semptomları genellikle daha şiddetli olabilir. Hastalık yüksek ateş, yoğun öksürük, burun akıntısı ve gözlerde tahrişe yol açabilir. Vücutta döküntü, bebeklere kıyasla daha belirgin ve rahatsız edici olabilir. Aynı zamanda  yetişkinlerde yorgunluk, halsizlik ve iştah kaybı gibi semptomlar da sık görülür. Yetişkinlerde kızamık belirtileri şunlardır:

• Yüksek ateş,
• Yoğun öksürük,
• Burun akıntısı,
• Gözlerde tahriş,
• Vücutta belirgin döküntü, kızarıklık ve lekeler,
• Kabarcıkların oluşması,
• Yorgunluk,
• Halsizlik,
• İştah kaybı.

Kızamık Tedavisi

Kızamık hastalığı tedavisi semptomların hafifletilmesi ve komplikasyonların önlenmesi odaklıdır. Kızamık hastalığı için özel bir antiviral tedavi bulunmamaktadır. Enfekte kişilere dinlenmeleri önerilir. Yeterli sıvı alımı, vücuttan sıvı kaybını önlemeye yardımcı olabilir. Sıvı alımı özellikle özellikle yüksek ateşin neden olduğu sıvı kaybını dengelemek için önemlidir. Ağrı, ateş ve halsizlik gibi semptomları hafifletmek için ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçlar doktor tarafından reçete edilebilir.

Kızamığa Ne İyi Gelir

Gözlerde iltihaplanma olduğunda temiz ve nemli bezlerle gözleri temizlemek gerekebilir. Ancak gözlere temas eden ellerin temiz olduğundan emin olunmalıdır. Enfekte olan bireylerin hastalığın bulaşmasını önlemek için evde izole edilmesi ve enfeksiyonun yayılmasını engellemek için temasın sınırlanması önemlidir. “Kızamık nasıl geçer?” için bir sağlık kurumuna başvurmak gerekir. Semptomların takibi ve komplikasyonların erken teşhisi için sağlık profesyonelleri tarafından düzenli izleme yapılması önemlidir.

Kızamık Aşısı

Kızamık hastalığının yayılmasını engellemek için en etkili yöntem aşılamadır. Aşı hem bireysel sağlığı korur hem de toplumsal bağışıklık oluşturarak hastalığın yayılmasını önler. Kızamıktan korunmak için önerilen aşı takvimine uymak büyük önem taşır. Kızamık aşısı vücuda zayıflatılmış veya ölü kızamık virüsünü içeren bir aşı verilmesini içerir. Bu aşı bağışıklık sisteminin hastalığa karşı tepki geliştirmesini sağlar. Vücut aşıda bulunan virüs parçacıklarını tanır ve bunlara karşı antikorlar üretir. Eğer aşılanan kişi daha sonra gerçek kızamık virüsü ile karşılaşırsa bağışıklık sistemi hızla tepki verir ve hastalığın ilerlemesini engeller.

Bebeklerde Kızamık Aşısı

Kızamık aşısı genellikle karma aşılar içerisinde yer alır. “Kızamık aşısı ne zaman yapılır?” için çocukluk döneminde ilk dozu yaptırmak önerilir. 1 yaş civarında ilk doz yapılır ve ardından 4-6 yaş arasında ikinci doz aşı gerçekleştirilir. İki doz aşının da yapılması bağışıklığın güçlenmesini ve uzun süreli koruma sağlanmasını amaçlar.

Kızamık aşısının toplumsal bağışıklık oluşturması büyük önem taşır. Toplumun geniş bir kesiminin aşılanması hastalığın yayılma hızını düşürür. Bu durum aşılanmamış veya bağışıklık sistemleri zayıf olan bireyleri de korur.

Kızamık Hakkında Sık Sorulan Sorular

Kızamık döküntüsü alerjiden nasıl ayırt edilebilir?

Alerji ve kızamık arasındaki fark döküntünün yapısı ile ilgilidir. Kızamığın karakteristik döküntüsü genellikle kendine özgü özelliklere sahiptir ve diğer cilt sorunlarından ayırt edilebilir. Kızamık döküntüsü genellikle saç çizgisi arkasında kulakların ardında başlar ve yüze yayılır. Daha sonra boyun, gövde ve uzuvlara doğru ilerler. Kızamık döküntüsü, küçük kırmızı lekelerden oluşur ve zamanla büyüyerek birleşebilir. Döküntüler genellikle birbirine yakın ve yoğun bir şekilde görülür. Alerjik reaksiyonlar sıklıkla kaşıntılı olabilir. Fakat kızamık döküntüsünde bu tür bir kaşıntı beklenmez. Kızamık döküntüden önce ateş, öksürük, burun akıntısı ve halsizlik gibi semptomlarla başlar. Eğer kişi daha önce aşılanmışsa veya kızamık salgını olmadığı bir bölgede yaşanıyorsa, kızamık olma olasılığı daha düşüktür. Kızamık teşhisi konusunda en güvenilir yol bir sağlık profesyoneline danışmaktır. Doktor fiziksel muayene yaparak ve semptomları değerlendirerek doğru teşhisi koyabilir.

Kızamık aşısı kaç doz uygulanmalıdır?

Kızamık aşısı genellikle iki doz olarak uygulanır. İki doz aşının da tamamlanması bağışıklığın güçlenmesini ve uzun süreli koruma sağlanmasını amaçlar.

Kızamık aşısı hangi yan etkilere neden olabilir?

Kızamık aşısı ciddi yan etkilere neden olmasa da bazı yan etkiler görülebilir. Hafif ateş, hafif kızarıklık veya şişlik aşı yapılan bölgede görülebilir. Nadir durumlarda döküntü veya grip benzeri semptomlar ortaya çıkabilir. Ciddi yan etkiler oldukça nadirdir. Oluşan yan etkiler ise geçicidir.

Kızamık tehlikeli bir hastalık mıdır?

Kızamık akciğerleri etkileyen enfeksiyonlara yol açabilir. Zatürre en yaygın akciğer komplikasyonudur. Özellikle bebekler ve genç çocuklar için tehlikeli olabilir. Kulak enfeksiyonları kızamık sonrası ortaya çıkabilen bir komplikasyondur. Orta kulakta enfeksiyonlar, işitme kaybına neden olabilir. Kızamık bazen beyin ve merkezi sinir sistemi enfeksiyonlarına da yol açabilir.

Kızamık tedavisi komplikasyonları nelerdir?

Bu durum beyin iltihabını (ensefalit) içerebilir ve nörolojik sorunlara neden olabilir. Hastalıktan sonra bağışıklık sistemi bir süreliğine zayıflayabilir, bu da vücudu diğer enfeksiyonlara daha açık hale getirir. Hamilelik sırasında kızamık geçiren kadınlar, düşük yapma riski taşıyabilir. Aynı, fetüsün gelişimi üzerinde olumsuz etkileri olabilir. Kızamıktan korunmak için aşılar büyük önem taşır. Çünkü aşı hem hastalığın kendisini hem de potansiyel komplikasyonları önlemeye yardımcı olur.

Kızamık yayılma hızı ve ciddi sağlık riskleri nedeniyle dikkat edilmesi gereken bir hastalıktır. Hastalığın semptomlarını anlamak ve aşılanma gerekliliği hakkında bilinçlenmek hem bireysel sağlığı hem de toplum sağlığını korumak için öneme sahiptir. Aşı takvimine uygun olarak Liv Hospital’da kızamık aşıları gerçekleştirilebilir.