Majör Depresyon Nedir?

Depresyon, uzun süren bir üzüntü duygusuna ve yaşama zevkinin ortadan kalkmasına neden olabilen bir duygudurum bozukluğudur. Majör depresyon, Majör depresif bozukluk veya klinik depresyon olarak da adlandırılan bu hastalık yemek yeme, uyuma ve kişisel bakım gibi birçok faaliyeti etkileyerek günlük hayatta duygusal ve fiziksel sorunlar yaşanmasına neden olabilir. Majör depresyon yaşayan bireyler normal günlük aktiviteleri yapmakta zorlanabilir, sosyal ortamlardan kendini izole edebilir veya eskiden ilgi duyduğu şeyleri yapmaktan hoşlanmayabilir. Bununla birlikte majör depresyon tedavi edilebilir bir hastalık türüdür. Bazı ilaçlar ve psikoterapi gibi yöntemler majör depresyonun tedavi edilmesine yardımcı olabilir.

Majör Depresyon Belirtileri Nelerdir?

Majör depresyon hastalığı sonucunda günlük yaşamı etkileyen bazı belirtiler ortaya çıkabilir. Ortaya çıkan belirtilerin en az iki hafta boyunca devam etmesi majör depresyon hastalığını işaret edebilir. Majör depresyon hastalığında oluşabilecek belirtilerden bazıları şu şekildedir:

• Üzüntü ve umutsuzluk hissi,
• Sık sık yaşanan ve nedeni olmayan ağlama atakları,
• Kendini boşlukta hissetme,
• İstenmeyen durumlar karşısında aşırı tepki verme, (öfke patlamaları gibi)
• Cinsel isteksizlik,
• Eskiden ilgi duyduğu şeylerden zevk alamama,
• Uyku bozuklukları (çok fazla uyumak veya az uyumak olabilir)
• Dinlenmekle geçmeyen ve herhangi tıbbi bir nedene bağlı olmayan yorgunluk hissi,
• Yemek yemek istememe, iştahın azalması ve buna bağlı olarak kilo kaybı oluşması,
• Değersizlik ve suçluluk duyguları, geçmiş başarısızlıklara takılma veya kendini suçlama,
• Düşünme, konsantre olma, karar verme ve bir şeyleri hatırlama gibi bilişsel işlevlerde zorlanma,
• Hayattan zevk alamadığını hissetmek ve ölmek istemek,
• Herhangi bir fiziksel nedeni olmayan ve tedavi edilmesine rağmen iyileşme göstermeyen vücut ağrıları,

Majör depresyon sonucunda oluşan semptomlar rutin hayatta aksaklıklar yaşanmasına neden olabilir. Majör depresyon yaşayan bireyler sosyal etkileşimin fazla olduğu ortamlardan kaçınmak ve yalnız kalmak isteyebilir.

Majör depresyon sonucunda oluşan semptomlar yaşa bağlı olarak farklılık gösterebilir. Bulunulan yaşa göre oluşan depresyon belirtileri şu şekildedir:

Çocuklarda ve Gençlerde Majör Depresyon Belirtileri

Majör depresyon yaşayan çocuklarda ve gençlerde bulundukları dönemin özelliklerine göre farklı depresyon belirtileri ortaya çıkabilir. Çocuklarda ve gençlerde oluşan depresyon belirtilerinden bazıları şu şekildedir: 

• Küçük çocuklarda majör depresyon belirtileri arasında üzüntü, sinirlilik, ebeveyne aşırı bağlılık, endişe, ağrı ve sızılar, okula gitmeyi reddetme veya zayıf olma yer alabilir.
• Gençlerde oluşan majör depresyon sosyal ortamlardan uzaklaşma, kendini değersiz hissetme, okula gitmek istememe, hobilere karşı ilgisizlik ve zararlı madde kullanımı gibi belirtileri içerebilir. Gençlerde oluşan majör depresyon sonucunda birey normal aktivitelerden veya sosyal etkileşimden kaçınma eylemi gösterebilir.

Çocuklar doğdukları dönemden itibaren farklı gelişim dönemlerinde farklı özellikler gösterirler. Bu dönemlerde belli yetenek ve becerileri kazanırlar. Anne ve baba çocuğun bu dönemlerdeki özelliklerini bildiğinde ve bu özelliklere uygun davrandığında çocuğun ruhsal gelişimi sağlıklı bir şekilde devam eder. Ancak uygun destek ve yaklaşımlar olmadığında ise ruhsal gelişimde sorunlar ortaya çıkabilir. Bu sorunlar:

• Korkular
• İnatçılık
• Konuşmada gecikme
• Hareketlilik
• Kurallara uymama
• Yeme sorunları
• Uyku sorunları
• Çiş-kaka kaçırma
• Tikler
• Kekeleme şeklinde ortaya çıkabilir.

Çocuk ruh sağlığı uzmanları, sorun olduğu dönemlerde ebeveynlere sorunların çözümünde yol gösterirler ve çocuğun gelişimini tekrar sağlıklı bir yola girmesini sağlarlar.

Ergenlik dönemi depresyon açısından en riskli dönemdir. Okul sorunları ile baş etmeye çalışan genç, bir yandan bağımsızlaşmaya ve kimliğini oluşturmakla, bir yandan da geleceğini inşa etmekle meşguldür. Bu dönemde anne baba ile çatışmalar yaşanabilir. Anne ve babalar sorunların ergenlik özelliklerinden mi, çocuğun depresyonundan mı kaynaklandığını ayırt etmelidirler.

Yetişkinlerde ve Yaşlılarda Majör Depresyon Belirtileri

Majör depresyon hastalığı oluşan yetişkinler ve yaşlı bireyler çevrelerinden destek istemekte veya hastalığı kabul etmekte zorluk çekebilir. Bu durum majör depresyon tanısının geç konulmasına ve tedaviye geç başlanmasına neden olabilir. Bu nedenle yetişkin ve yaşlılarda ait olduğu sosyal çevrenin depresyon belirtilerini anlayabilmesi oldukça önemlidir. Yetişkin ve yaşlı bireylerde majör depresyon sonucunda oluşabilecek belirtilerden bazıları şu şekildedir:

• Hafızada güçlük yaşanması,
• Ani kişilik değişiklikleri,
• Evden dışarıya çıkmak istememek,
• Nedeni açıklanamayan fiziksel ağrılar,
• Başka bir sağlık problemine veya herhangi bir etkene bağlı olmayan yorgunluk, iştahsızlık, uyku sorunları veya cinsel ilgi kaybı,
• Devamlı yalnız kalmak istemek,
• İntihar düşüncesi veya intihar girişimi.

Majör depresyon hastalığının tedavisinde hastalık sonucu oluşan belirtilerin erken fark edilmesi ve tedaviye erken dönemde başlanması oldukça önemlidir.

Majör Depresyon Nedenleri

Majör depresyon hastalığına neden olan faktörler henüz net değildir. Bununla birlikte yaşanılan bazı durumlar majör depresyonun ortaya çıkmasına neden olabilir. Majör depresyon oluşmasına neden olan risk faktörlerinden bazıları şu şekildedir:

• Kendine değer vermeme, karar mekanizmasını kullanamama ve başkalarına bağımlı olma, sürekli kendini eleştirme ve umutsuzluk gibi bazı bireysel özellikler,
• Duygusal, psikolojik, fiziksel veya cinsel tacize uğramış olma
• Çok sevdiği birinin vefat etmesi,
• Zor bir evlilik yaşanması,
• Yaşanılan ekonomik sorunlar,
• Geçmişten kalan travmalar,
• Stresli bir yaşama sahip olmak,
• Aile geçmişinde depresyon, alkolizm ve intihar eylemi gibi psikolojik hastalıkların bulunması,
• Aile veya çevre tarafından kabul görmeyen cinsiyet yönelimleri,
• Anksiyete bozukluğu, yemek yeme ile ilgili yaşanan problemler (fazla iştahlı olmak veya az yemek yemek olabilir) veya yaşanan bir travmanın etkisinden çıkamamak gibi diğer sağlık sorunlarının olması,
• Aşırı alkol tüketimi,
• Yabancı madde tüketilmesi,
• Yaşanılan bazı hastalıklar (Kanser, felç ve kalp hastalıkları gibi),
• Yüksek tansiyon tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar,
• Çocukluk çağı travmaları,
• Sosyal destek çevresinin olmaması,
• Aile içinde yaşanan sorunlar.

Bu tür durumların yaşanması majör depresyon oluşmasına neden olabilir. Majör depresyon için risk oluşturan faktörlerin ortadan kalkması depresyonu önlemeye yardımcı olabilir.

Majör Depresyonu Önlemenin Yolları Nelerdir?

Majör depresyonu önlemenin henüz kesin bir yolu olmamakla birlikte alınabilecek bazı önlemler majör depresyonu önlemeye yardımcı olabilir. Majör depresyonu önlemek için alınabilecek önlemlerden bazıları şu şekildedir:

• Stresli durumlardan ve ortamlardan kaçınmak veya var olan stresi kontrol altına almaya çalışmak,
• Özgüveni artırmak için adımlar atmak,
• Kendine değer vermek ve olumlu yanlarının farkına varmak,
• Sosyal çevreden destek almak, duygu ve düşünceleri aile veya arkadaşlarla paylaşmak,
• Sevilen ve zevk alınan aktiviteler ile meşgul olmak.

Majör Depresyon Nasıl Tedavi Edilir?

Majör depresyon ilaç kullanımı ve psikoterapi desteği ile tedavi edilebilir. Majör depresyon tanısı konulduktan sonra doktor tarafından bireysel farklılıklara ve depresyonun şiddetine göre ilaç tedavisi başlayabilir. Bununla birlikte, depresyonun şiddetine göre doktor tarafından psikoterapi desteği önerilebilir. Psikoterapi, bir akıl sağlığı uzmanıyla yaşanılan durum ve buna neden olabilecek sorunlar hakkında konuşmayı içeren bir tedavi yöntemidir. Doktor tarafından depresyonu tedavi etmek için kişilerarası terapi veya bilişsel davranışçı terapi gibi farklı psikoterapi yöntemleri önerebilir.

Bazı majör depresyon türleri şiddetli olabilir ve hayati tehdit oluşturabilir. Bu tür durumlarda depresyonu tedavi etmek için bireyin hastaneye yatması gerekebilir.

Majör Depresyon Tedavisi Ne Kadar Sürer?

Majör depresyon tanısı koymak için majör depresyon belirtilerinden en az beş semptomun iki hafta süreyle var olması gerekir. İki haftadan uzun süren belirtiler majör depresyon hastalığını işaret edebilir.

Majör depresyonun ne kadar sürede tedavi edileceği depresyonun şiddetine ve tedaviye başlanan zamana göre değişiklik gösterebilir. Bireyin tedavi uyumuna ve tedaviye karşı verilen yanıta göre majör depresyon tedavisi birkaç hafta, birkaç ay veya birkaç yıl sürebilir.

Majör depresyon doğru tedavi yöntemleri uygulandığında önlenebilir bir hastalıktır. Majör depresyon tedavisinin etkili olabilmesi için bir doktor kontrolünde olması önemlidir. Siz de depresyon hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak ve doğru tedavi yöntemlerine ulaşmak istiyorsanız bir sağlık kuruluşuna başvurmayı ihmal etmeyin. Liv Hospital hastanelerinde hastalıklar hakkında bilgilendirme hizmeti verilmekte olup alanında uzman doktorlar tarafından güncel tedavi yöntemleri uygulanmaktadır.