Sezeryan Doğum

Doğum eylemi vajinal doğum ve sezaryen doğum olmak üzere iki şekilde gerçekleşir. Sezaryen, annenin karnının ve rahminin açıldığı bir ameliyat ile bebeğin alınmasını sağlayan bir doğum yöntemidir. Vajinal doğumun uygun olmadığı durumlarda anne ve bebek sağlığını korumak için doktor tarafından sezaryen doğum yapılmasına karar verilebilir. Sezaryen doğum anne ve bebek için güvenli bir doğum yöntemidir.

Sezaryen Doğum Nasıl Yapılır?

Sezaryen doğum genellikle vücudun alt kısmının uyuşmasını sağlayan spinal veya epidural anestezi altında gerçekleştirilir. Bazı durumlarda ise vücudun tamamen uyuşturulduğu genel anestezi yöntemi tercih edilir. Spinal veya epidural anestezi durumunda anne adayı uyutulmaz. Vücudun alt tarafı uyuşturulduğu için anne adayı uyanık olmasına rağmen herhangi bir acı hissetmez. Sezaryen doğum sırasında vücudun alt tarafının görülmesini engelleyen  bir ekran yerleştirilir. Böylece anne adayı yapılan kesileri göremez. Bebeğin dünyaya gelebilmesi için genellikle karnın alt kısmında yaklaşık 10 ile 20 cm uzunluğunda bir kesi yapılır. Sezaryen doğumda tüm işlemler genellikle 40 ile 50 dakika sürer. Sezaryen doğum sonrasında annenin ve bebeğin sağlık durumuna göre bebek doğar doğmaz annenin kucağına verilebilir.

Sezaryen Türleri

Sezaryen doğum önceden planlama durumuna göre iki gruba ayrılır. Bunlar şu şekildedir:

1. Planlanan Sezaryen: Doğum eyleminin sezaryen ile olacağının önceden karar verilmesi durumuna planlanan sezaryen denir. Sezaryen doğumda çoğunlukla  epidural veya spinal blok şeklinde lokal anestezi alınır. Lokal anestezide anne adayı uyutulmaz ve yapılan işlemlerin farkındadır. Uygulanan lokal anestezi vücudun belden aşağısını uyuşturarak  doğum sırasında herhangi bir acı oluşmamasına yardımcı olur. Sezaryen doğumun gerçekleşmesi için karına ve rahime kesiler açılır. Ardından bebek ameliyat ile açılan bölgeden alınır. Bebek alındıktan sonra rahimden karına kadar olan katmanlar dikilir.
2. Acil Sezaryen: Doğum eyleminde son anda gerçekleşen olumsuzluklar nedeniyle acil sezaryene karar verilebilir. Acil sezaryen karar verilmiş sezaryenden daha hızlı gerçekleşebilir. Acil sezaryen durumunda anne adayı lokal veya genel anestezi alabilir. Genel anestezi alan anne adayı sezaryen işlemi boyunca uyutulur.

Planlanan sezaryende doğuma yönelik önceden bir hazırlık süreci bulunsa da iki sezaryen doğum türünde de uygulanan prosedürler hemen hemen aynıdır.

Sezaryen Neden Yapılır?

Sezaryen doğum anne adayının tercih ettiği bir doğum yöntemi olabilir. Ayrıca vajinal doğum yönteminin riskli olduğu durumlarda anne ve bebek sağlığının korunması için doktor tarafından sezaryen doğuma karar verilebilir. Sezaryen doğum yapılmasının gerekli olduğu durumlardan bazıları şu şekildedir:

• Bebeğin anne karnındaki pozisyonun vajinal doğum yapmaya uygun olmaması sonucunda sezaryen doğum yapılması gerekebilir. Ayrıca bebeğin vajinal doğum yapmaya müsade etmeyecek kadar büyük olması durumunda da sezaryen doğum tercih edilebilir.
• Daha önce sezaryen doğum yapan anne adaylarının bir sonraki doğum yönteminin de sezaryen doğum ile gerçekleşmesi gerekebilir. Sağlık açısından herhangi bir riskin bulunmadığı durumlarda sezaryen doğum sonrası vajinal doğum da gerçekleşebilir.
• Anne adayında diyabet veya hipertansiyon hastalığının olması durumunda doktor tarafından sezaryen doğum tercih edilebilir. Diyabet ve hipertansiyon gebeler için sezaryen doğum daha güvenli olabilir.
• Gebeliğin sonlarında ortaya çıkan genital herpes enfeksiyonu veya tedavi edilmemiş HIV gibi enfeksiyonların olması durumunda vajinal doğum yöntemi bebek ve anne için riskli olabilir. Bu tür durumlarda doktor tarafından sezaryen doğum tercih edilebilir.
• Bebeğin anne karnında oksijensiz kalması veya yeteri kadar besin alamaması durumunda doğum eyleminin hızlı bir şekilde gerçekleşmesi gerekebilir. Sezaryen doğum acil durumlarda tercih edilen doğum yöntemidir.
• Doğum eyleminin ilerlemesiyle ilgili sorunlar arasında uzamış birinci aşama (uzun süreli dilatasyon veya serviksin açılması) veya uzamış ikinci aşama (tam servikal dilatasyondan sonra uzamış itme süresi) vajinal doğum eyleminin gerçekleşmesine engel olarak doğum distosisi oluşmasına neden olur. Vajinal doğumun ilerlemediği doğum distosisi durumunda sezaryen doğum tercih edilebilir.
• İkiz, üçüz veya daha fazla bebek taşıyan anne adayları için sezaryen doğum tercih edilebilir.
• Plasentanın serviks açıklığını kapatarak vajinal doğum yöntemine müsade etmediği durumlarda doktor tarafından sezaryen doğum önerilebilir.
• Doğum kanalını tıkayan büyük bir miyom, pelvik kırık veya bebeğin başın alışılmadık derecede büyük olmasına neden olabilecek bir durum (şiddetli hidrosefali) olması halinde sezaryen doğum tercih edilebilir.

Sezaryen doğumun anne ve bebek için daha sağlıklı olduğu durumlarda sezaryen doğumu tercih etmek gerekir.

Sezaryen Doğum Riskleri

Sezaryen doğum anne ve bebek için güvenli bir doğum yöntemidir. Bununla birlikte her ameliyatta olabileceği gibi sezaryen doğum sonucunda bazı komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Sezaryen doğum sonrası oluşabilecek komplikasyonlardan bazıları şu şekildedir:

• Sezaryen doğum ile dünyaya gelen bebeklerde doğumdan sonra çok hızlı nefes almalarına neden olan bir solunum sorunu (geçici takipne) oluşabilir.
• Sezaryen doğum gerçekleştiren anne adayının dikiş bölgesinde enfeksiyon gelişebilir.
• Sezaryen doğum sonrası anne adayının kanaması çok olabilir. Yoğun kanama sonucunda anne adayında kan kaybı gerçekleşebilir.
• Sezaryen doğumda anne adayına acı hissetmemesi için lokal veya genel anestezi verilir. Alınan anestezi sonucunda vücutta anestezi reaksiyonları gerçekleşebilir.
• Sezaryen doğum özellikle bacaklarda veya pelviste derin bir damar içinde kan pıhtılaşması (derin ven trombozu) riskini artırabilir. Bir kan pıhtısının akciğerlere giderek  kan akışını engellemesi sonucunda pulmoner emboli oluşur. Pulmoner emboli hayatı tehdit edebilir.

Sezaryen doğum sırasında ve doğum eylemi gerçekleştikten sonra herhangi bir komplikasyon gelişmemesi için doğum öncesi düzenli kontrollere gitmek önemlidir.

Sezaryen Doğum Sonrası İyileşme

Sezaryen doğum sonrası iyileşme genellikle vajinal doğum sonrası iyileşmeden daha uzun sürer. Herhangi bir komplikasyon olmaması durumunda sezaryen geçirdikten 1-2 gün sonra anne ve bebek hastaneden taburcu edilebilir. Sezaryen doğum sonrası ilk birkaç gün karında ağrı hissi oluşabilir. Sezaryen sonrası oluşabilecek ağrılar için doktor tarafından ağrı kesici ilaçlar verilebilir. Sezaryen doğum sonrası annenin tam olarak toparlanması biraz zaman alabilir. Bu nedenle tam iyileşme durumunun sağlıklı gerçekleşmesi için yoğun ev işleri gibi bazı aktivitelerin kısıtlanması gerekebilir. Sezaryen doğum sonrası karında oluşan yara izi de zamanla iyileşme gösterir.

Sezaryen Doğum Sonrası Yara Bakımı

Sezaryen doğum sonrası açılan karın bölgesi dikiş atılarak dikilir. Doğum sonrası herhangi bir enfeksiyon oluşmasını önlemek için sezaryen bölgesine yara bakımı yapmak önemlidir. Sezaryen sonrası yara bakımında uygulanabilecek yöntemlerden bazıları şu şekildedir:

• Sezaryen bölgesinin temiz tutulması önemlidir. Sezaryen sonrası doktor önerisine göre banyo yapmak ve yara bölgesini temiz tutmak yara iyileşme sürecini destekleyebilir.
• Yara bölgesinde hasar oluşturabilecek uygulamalardan kaçınmak yara iyileşmesi için oldukça önemlidir. Bu nedenle yara bölgesinin temizliği yapılırken yumuşak bir lif ile hafifçe temizlenmelidir.
• Yaranın iyileşme sürecini desteklemek için doktor tarafından uygun görülene kadar havuz veya denize girilmemelidir.
• Kesi ağrısını yönetmek için doktor tarafından önerilen ibuprofen veya asetaminofen gibi ağrı kesicilerin düzenli kullanılması önemlidir.
• Yara bölgesinin kızarması veya şişmesi yara bölgesinde enfeksiyon oluştuğunun göstergesi olabilir. Yara bölgesinin enfeksiyon belirtileri açısından gözlemlenmesi ve herhangi bir yan etki hissedildiğinde doktora başvurulması yaranın sağlıklı bir şekilde iyileşmesi için önemlidir.

Sezaryen doğum sonrası rutin hayata geri dönmek için doğum sonrası doktor tarafından önerilen uygulamaları yapmak oldukça önemlidir.

Sezaryen Doğumdan Sonra Cinsel İlişki

Sezaryen doğum sonrasında vücutta enfeksiyon oluşabilir. Sezaryen doğum sonrası enfeksiyon oluşmasını önlemek için en az altı hafta cinsel ilişkiye girilmemesi gerektiğine yönelik yaygın kanaat vardır. Bu alanda detaylı bilgileri hekiminize sormanız cinsel sağlığınız açısından tavsiye edilir.

Doğum öncesi dönemde düzenli hastane kontrollerine gitmek anne ve bebeğin doğum sürecini sağlıklı geçirmesine katkı sağlar. Sağlıklı bir doğum süreci hastane kontrollerine gitmek önemlidir. Siz de sağlıklı bir doğum süreci geçirmek istiyorsanız rutin hastane kontrollerine gitmeyi ihmal etmeyin. Liv Hospital hastanelerinde doğum süreci rutin kontrolleri yapılmakta olup doğum süreci ile ilgili bilgilendirme hizmeti verilmektedir.