Trakeobronkomalazi

Trakeobronkomalazi, nadir görülen bir solunum sistemi rahatsızlığıdır. Kişilerin günlük yaşamını olumsuz etkileyebilir. Trakeobronkomalazi bulunan kişilerde, trakea (soluk borusu) veya bronşlar (hava yollarının alt kısımları) normalden daha yumuşak veya zayıf yapıda olurlar.  Solunum sistemi, dışarıdan alınan havanın akciğerlere taşınmasını ve oksijenin kana aktarılmasını sağlayan bir sistemdir. Trakea solunum sisteminde oksijenin kana ulaşmasında önemli rol oynar. Trekeanın yapısı yaklaşık 10 cm uzunluğunda ve 2 cm genişliğinde boru şeklindedir, akciğerlere kadar uzanır. Yarı esnek ve halka şeklindeki kıkırdak halkalardan oluşur. Kıkırdak halkaların arasında, halkaların arka kısmını kaplayan bir bağ dokusu vardır. Bu esnek yapı, trakeanın hareket etmesine ve genişlemesine izin verir. Trakeobronkomalazide, trakea ve bronş duvarlarındaki yapı daha yumuşak ve zayıftır. Bu zayıflık, soluk alıp verirken trakea ve bronşların olması gerektiği gibi açık kalamamasına, daralmasına neden olur. Solunu Sistemindeki bu darlık hastalarda hafif ya da şiddetli semptomlara neden olabilir. Bu belirtiler arasında öksürük, hırıltılı solunum, nefes darlığı ve solunum sıkıntısı bulunabilir. Tedavi genellikle semptomları yönetmeyi ve solunum fonksiyonunu desteklemeyi amaçlar.

Trakeobronkomalazi Nedir, Nasıl Bir Hastalıktır?

Trakeobronkomalazi Nedir? sorusu hastaların uygun destek tedavi arayışları sırasında karşılaşabilecekleri bir sorudur. Trakeobronkomalazi, solunum sistemi ile ilgili bir rahatsızlık olup, soluk borusu (trakea) ve bronşları etkileyen bir yapısal bozukluktur. Bu rahatsızlıkta, soluk borusu ve/veya bronşlar normalden daha yumuşak, zayıf ve kapanmaya veya çökmeye eğilimli yapıda olurlar. Trakeobronkomalazi çoğunlukla doğuştan gelen bir rahatsızlık olup bazen sonradan da görülebilir. Bu rahatsızlık, solunum yollarındaki yapısal bozukluklar nedeniyle solunum fonksiyonlarında zorluklara yol açabilir.

Trakeobronkomalazi Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Trakeobronkomalazi, solunum sistemini etkileyen önemli bir rahatsızlık olup hem bebeklerde hem de yetişkinlerde farklı belirtilerle kendini gösterebilir. Bebeklerde ve yetişkinlerde yaygın karşılaşılan Trakeobronkomalazi belirtileri:

Bebeklerde Trakeobronkomalazi Belirtileri

• Nefes Almada Zorluk: Bebeklerde trakeobronkomalazi genellikle nefes alma zorluğuna yol açar. Özellikle beslenme sırasında, ağlama esnasında veya dinlenme halinde bu zorluk fark edilebilir.
• Hırıltılı Nefes Alma: Trakeobronkomalazi, bebeklerde hırıltılı nefes almaya neden olabilir. Solunum sırasında duyulan bu hırıltı, genellikle hava yollarının daralmasından kaynaklanır.
• Öksürük: Bebeklerde trakeobronkomalazi, öksürüğe de sebep olabilir. Öksürük genellikle solunum sırasında ve bebek uyanık iken daha belirgin olabilir.

Yetişkinlerde Trakeobronkomalazi Belirtileri:

• Nefes Darlığı: Yetişkinlerde trakeobronkomalazi, genellikle fiziksel aktiviteler sırasında artan nefes darlığı ile kendini gösterir. Bu durum, hava yollarındaki daralmadan kaynaklanır.
• Hırıltılı Nefes Alma: Solunum sırasında hırıltılı nefes almak, yetişkinlerde trakeobronkomalazi belirtisi olabilir. Bu durum, hava yollarının istikrarsız olmasından kaynaklanır.
• Göğüs Ağrısı: Trakeobronkomalazi nedeniyle, bazı yetişkinler göğüs ağrısı yaşayabilir. Bu ağrı genellikle solunum sırasında ortaya çıkar.
• Tekrarlayan Solunum Yolu Enfeksiyonları: Yetişkinlerde trakeobronkomalazi, solunum yollarının zayıf olduğu anlamına geldiği için tekrarlayan solunum yolu enfeksiyonlarına yatkınlıkları artabilir.

Trakeobronkomalazi Neden Olur?

Trakeobronkomalazi çoğunlukla doğuştan gelen bir rahatsızlık olup kişilerde çevresel ve alta yatan rahatsızlıklar nedeni sonradan gelişebilir. Trakeobronkomalazi  görülme nedenleri:

Doğuştan Nedenler:

• Genetik Yatkınlık: Trakeobronkomalazi, genetik yatkınlıkla ilişkilidir. Ailesinde bu durumu yaşamış bireylerde risk daha yüksektir. Belirli genetik mutasyonlar veya kalıtsal faktörler, solunum yollarının doğru gelişimini engelleyebilir.
• Gelişimsel Anormallikler: Bebeklerde trakeobronkomalazi, solunum yollarındaki gelişimsel anormallikler nedeniyle ortaya çıkabilir. Trakea ve bronşların doğru şekilde oluşmaması durumu, bu duruma yol açabilir.

Sonradan Gelişen Nedenler:

• Travma ve Hasar: Solunum yollarına yönelik travmatik bir olay veya hasar, trakeobronkomalaziye neden olabilir. Örneğin, bir kaza sonucu yaşanan yaralanmalar bu durumu tetikleyebilir.
• Enfeksiyonlar: Solunum yolu enfeksiyonları, özellikle tekrarlayan veya ciddi enfeksiyonlar, solunum yollarında hasara yol açabilir ve trakeobronkomalazi riskini artırabilir.
• Inflamatuar(İltihaplı) Durumlar: Bazı inflamatuar rahatsızlıklar, solunum yollarında iltihaplanmaya ve zayıflamaya neden olarak trakeobronkomalaziyi tetikleyebilir.
• Tümörler: Solunum yollarındaki tümörler, trakea ve bronşların yapısını etkileyerek trakeobronkomalaziye yol açabilir.

Trakeobronkomalazi Tanı ve Teşhisi Yöntemleri Nelerdir?

Trakeobronkomalazi teşhisi, solunum sisteminin trakea ve bronşlarında meydana gelen anormallikleri belirlemek amacıyla uzman doktor tarafından fiziki muayene, laboratuvar ve görüntüleme testi ile yapılır. Trakeobronkomalazi tanı yöntemlerinde kullanılan bazı uygulamalar:

• Hasta Öyküsü: Uzman doktor tarafından hastanın tıbbi geçmişi incelenir. Özellikle solunum sistemi sorunlarına dair daha önce yaşanan durumlar, ailede benzer durumların olup olmadığı gibi faktörler göz önüne alınır.
• Fizik Muayene: Uzman doktor, hastanın solunum sistemini fiziksel olarak muayene eder. Solunum sesleri, nefes alma güçlükleri ve diğer belirtiler bu aşamada değerlendirilir.
• Solunum Fonksiyon Testleri: Spirometri gibi solunum fonksiyon testleri, hastanın solunum kapasitesini ve performansını ölçer. Bu testler, solunum yollarındaki kısıtlamaları belirlemede yardımcı olabilir.
• Bronkoskopi: Bu görüntüleme yöntemi, esnek bir tüp (bronkoskop) ile solunum yollarının içini doğrudan incelemeyi sağlar. Trakeobronkomalazi durumunda, bu test genellikle tanı koymada önemli bir rol oynar.
• Bilgisayarlı Tomografi (BT) veya Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): Yüksek çözünürlüklü görüntüler elde etmek amacıyla yapılan bu görüntüleme testleri, solunum sisteminin detaylı bir anatomik değerlendirmesini sağlar.
• Floroskopik İnceleme: Solunum yollarının hareketlerini incelemek için floroskopi kullanılabilir. Bu, solunum yollarındaki dinamik değişiklikleri değerlendirmeye yardımcı olabilir.
• Trakeobronkomalazi tanı yöntemleri, genellikle birkaç farklı testin birlikte değerlendirilmesi ile yapılan bir yöntemdir. Her hastanın genel sağlık durumu ve semptomları farklı olabilir, bu nedenle teşhis süreci değişkenlik gösterebilir.

Trakeobronkomalazi Tedavisi Nedir?

Trakeobronkomalazi tedavisi hastalığın belirtilerine, şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak farklı şekilde planlanır. Hastalığın tedavisinde uygulanabilecek yöntemler:

• İlaç Tedavisi: Uzman doktor tarafından solunum yollarını açmak ve hava akışını artırmak amacıyla bronkodilatörler kullanılabilir. Solunum yollarında iltihaplanma oluşmuşsa Anti-inflamatuar İlaçlar yararlı olabilir. Bu tip ilaçlar solunum yollarındaki iltihabı azaltmaya yardımcı olabilir. Ayrıca yoğun mukos yapısı var ise inceltilmesini sağlamak için mukotikler verilebilir.
• Solunum Terapisi: Fizyoterapi seanslarında solunum kaslarını güçlendirmek ve solunumu kolaylaştırmak için özel egzersizler yapmak semptomların azaltmasına yardımcı olabilir. Ayrıca Özel solunum cihazları, solunum yollarındaki daralmayı hafifletmeye yardımcı olabilir. Solunum yollarını açık tutmak için sürekli pozitif hava yolu basıncı (CPAP) veya bileşik pozitif havayolu basıncı (BiPAP) cihazları fayda verebilir.
• Cerrahi Müdahale: Trakeobronkoplasti cerrahi müdahalede kullanılan, solunum yollarındaki daralma veya zayıflık durumlarının düzeltilmesini amaçlayan bir prosedürdür. Bu cerrahi uygulamada solunum yollarındaki daralan bölgeler belirlenerek cerrahi kesim yapılır. Uzman doktor tarafından gerektiğinde stent veya greft gibi destekleyici materyaller kullanılabilir. Ayrıca trakeanın zayıflayan bölgelerine stent takılarak hastanın semptomları hafifletilebilir.
• Endoskopik Girişimler: Bronkoskopi ile Elektrokoter Ablasyon (yakma) uygulaması anormal dokuların ortadan kaldırılmasına yardımcı olabilir.
• Özel Diyet ve Beslenme Desteği: Solunumla ilgili zorluklar nedeniyle beslenme sorunları yaşanıyorsa, özel bir diyet veya beslenme desteği önerilebilir.

Trakeobronkomalazi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Trakeobronkomalazi Hastalığına Ne Sebep Olur?

Trakeobronkomalazi, solunum yollarındaki kıkırdak ve kas dokusunun zayıf veya elastikiyet kaybına uğraması sonucu ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Bu rahatsızlık genellikle doğuştan gelir ve solunum yollarının normal gelişimini engeller. Ayrıca, solunum yollarına yönelik travma, enfeksiyonlar veya inflamatuar durumlar da trakeobronkomalaziye neden olabilir. Hastalığın belirtileri genellikle solunum sırasında hışıltı, öksürük ve nefes darlığıdır. Ancak, hastalığın kesin nedenleri tam olarak anlaşılamamış olup birkaç faktörün birlikte etkileri hastalığa neden olabilir.

Trakeobronkomalazi Hastalığı Tedavi Edilebilir mi?

Trakeobronkomalazi tedavisi genellikle semptomatik yönetimi içerir. Hafif vakalarda, belirtileri kontrol altına almak için ilaçlar kullanılabilir. Ağır durumlarda ise solunum yollarını desteklemek amacıyla solunum cihazları veya cerrahi müdahaleler düşünülebilir. Cerrahi müdahaleler, genellikle solunum yollarındaki kollapsı düzeltmek için tasarlanmıştır. Ancak, tedavi planı bireysel duruma bağlı olarak değişir ve bir uzmana danışılarak belirlenmelidir.

Trakeobronkomalazi Hastalığı İlerleyici midir?

Trakeobronkomalazi çoğunlukla ilerleyici bir hastalık değildir. Ancak, semptomlar zaman içinde değişebilir ve hastalığın durumu kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Hafif vakalarda semptomlar zamanla düzelme eğiliminde olabilir, ancak tedaviye yanıt ve hastalığın seyri kişisel faktörlere bağlı olarak değişebilir.
Trakeobronkomalazi günümüzde nadir görülen bir hastalık olup kişilerin günlük yaşamlarında ciddi problemlere yol açabilir. Trakeobronkomalazi tedavisi hastanın yaşam kalitesini artırabilir ve solunum yetmezliği riskini azaltabilir. Bu nedenle Trakeobronkomalazi rahatsızlığı bulunan kişilerin hastanelerin Göğüs Hastalıkları Bölümünden randevu alarak tedaviye başlamaları önemlidir.