Trigliserid Yüksekliği

Trigliserid, bir lipit türü olup kanda bulunur. Yemek yenildikten sonra vücut hemen kullanılması gerekmeyen kalorileri daha sonra kullanılabilmesi üzere trigliseritlere dönüştürür. Trigliseritler yağ hücrelerinde depolanır. Daha sonrasında hormon sentezlenmesi, öğünler arasında enerji salgılanması için depolanan trigliseritler serbest bırakılır ve enerji metabolizmasına katılır. Yüksek kaloriyle beslenmek, özellikle yüksek karbonhidratlı gıdalardan zengin bir beslenme planı uygulamak trigliserid seviyelerini artırabilir. Bu durum beraberinde çeşitli sağlık problemlerini getirebilir. Bazı bireylerde düşük trigliserid seviyeleri ile karşılaşmak mümkün olabilir. Trigliserid düşüklüğünün neden kaynaklandığının tespit edilmesi de hayati bir öneme sahip olabilir. Bu nedenler doğrultusunda trigliserid seviyelerinin ideal seviyelerde bulunması bireyin genel sağlık durumu için önemlidir. Trigliserid testi sayesinde kan dolaşımında bulunan trigliserid oranı incelenebilir. Özellikle ciddi bir yükseklik tespit edilmesi halinde bu durum aksatılmamalı ve trigliserid seviyelerinin ideal aralıklarda olmasına yönelik tedavi planlaması yapılmalıdır.

Trigliseridin Vücuttaki Rolü Nedir?

Trigliseritlerin vücutta çeşitli rolleri bulunur. Öncelikle trigliserit ve kolesterol birbirleriyle karıştırılmamalıdır. Her ikisi de kanda bulunan bir lipit türü olurken trigliseridler kullanılmayan kalorileri depolar ve vücuda enerji sağlar. Kolesterol ise hücreleri ve belirli hormonları oluşturmak için kullanılır.

Trigliseritler 3 yağ asidi zincirine bağlı bir gliserol molekülünden oluşur. Bu 3 yağ zinciri her molekül için değişiklik gösterebilir. Bu durum birçok farklı türde trigliserit oluşmasına neden olur. Vücut için enerji kaynaklarından biri olan trigliserit lipoliz olarak bilinen bir işlemle kırılarak enerji metabolizmasına katılır ve vücuda enerji sağlar. Trigliserid vücut için gerekli olan lipit türlerinden biri olurken aşırı miktarda bulunması çeşitli sağlık problemlerine neden olabilir.

İdeal Trigliserid Değeri Nedir?

Trigliserit seviyelerinin doğru bir şekilde ölçülebilmesi için alınacak kan örneği öncesinde 12 saat aç kalınması önerilir. Yemek sonrası kandaki trigliserid seviyeleri normalden daha yüksek olabilir. Bu nedenle trigliserit yüksekliği veya düşüklüğü tespit edilebilmesi için açlık önemli bir unsurdur. Kandaki trigliserit seviyeleri trigliserid testi ile kan örneği alınarak incelenir. Trigliserid testi ile genellikle toplam kolesterol, HDL ve LDL kolesterol seviyeleri de incelenir. Sağlıklı yetişkin bir birey için ideal trigliserit düzeyi 150 mg/dL değerinin altında olmalıdır. 150 ve 199 mg/dL arasındaki değerler sınır değer olarak kabul edilir. Trigliserit seviyesinin 200 mg/dL üstü tespit edilmesi halinde ise kişi yüksek trigliserid değerine sahip kabul edilir.

Trigliserid Neden Yükselir?

Trigliserid yüksekliği toplumda oldukça yaygın görülen sağlık durumlarından biridir. Laboratuvar sonuçlarını inceleyen bir birey “trigliserid neden yükselir?” sorusunun cevabını merak edebilir.

Yüksek trigliserit seviyeleri diyette tüketilen kalori miktarı ile yakından ilişkilidir. Trigliserit seviyeleri vücuda alınan fazla kalorinin depolanması ile yükselir. Trigliserid seviyelerinde artış kardiyovasküler hastalıklar gibi ciddi sağlık sorunlarını beraberinde getirebilir.

Trigliserit seviyelerinde yükselme beslenmenin yanı sıra farklı faktörlerden kaynaklı da açığa çıkabilir. Kullanılan bazı diüretik ilaçlar, östrojen ve progesteron takviyeleri, steroidler ve retinoidler trigliserit seviyelerinde yükselişe neden olabilir. Yüksek trigliserid seviyeleri obezite ve metabolik sendromun bir işareti olabilir. Kalp hastalıkları riskine sahip olan bu hastalıkların gelişmesi halinde trigliserid seviyelerinde yükselme gerçekleşebilir. Bunların yanı sıra Tip 2 diyabet veya prediyabet ve düşük tiroit hormon seviyeleri (hipotiroidizm) de trigliserit seviyelerinde yükselişe neden olabilir. Nadir de olsa vücudun yağı enerjiye dönüştürme şeklini etkileyen bazı genetik durumlar da trigliserid seviyelerinde yükselişe sebebiyet verebilir.

Yüksek Trigliserid Değerinin Zararı Nedir?

Yüksek trigliserit değerleri ciddi sağlık problemlerine neden olabilir. Bu problemler arasında ilk sırada kalp hastalıkları riskinin artması yer alır. Trigliseritler, kan damarlarında birikerek plak oluşumuna ve arteriyel tıkanıklıklara neden olabilir. Bu durum beraberinde kalp krizi ve inme riskini artırabilir.

Yüksek trigliserit seviyeleri pankreasta iltihaplanmalara yol açabilir. Pankreatit olarak adlandırılan bu durum ciddi karın ağrısı, mide bulantısı, kusma ve sindirim sorunlarını beraberinde getirebilir. Tedavi edilmemesi halinde hayati risk teşkil eden bir boyuta ulaşabilir.

Trigliserid seviyelerinde artış karaciğerde yağ birikmesine yol açarak karaciğer yağlanmasına neden olabilir. Karaciğer yağlanmasının durdurulmaması halinde bu durum karaciğer hasarına ve ileri boyutlarda siroz gibi ciddi komplikasyonlara ve karaciğer yetmezliğine sebep olabilir.

Trigliserid seviyelerinde artışın tüm bu zararlarından korunabilmek adına trigliserid seviyelerini ideal değerler aralığında tutulmalıdır. Sağlıklı değerler için dengeli beslenme ve hareketli bir yaşam tarzı benimsenmesi önerilir.

Trigliserid Yüksekliği Belirtileri Nelerdir?

Yüksek trigliserid genellikle herhangi bir belirti açığa çıkarmaz. Ancak trigliserid seviyelerinin hangi değerler aralığında bulunduğu beraberinde gelebilecek olan sağlık problemlerinin ciddiyetini etkileyebilir. Sınırda veya yüksek kan trigliserit değeri olması halinde kalp komplikasyonları riski artabilir iken trigliserit değerlerinin 500 mg/dL üzerinde olması halinde aşağıdaki sağlık problemleri ile karşılaşılabilir.

• Pankreatit (pankreas iltihabı)
• Baş ağrısı
• Kronik yorgunluk
• Dirsek ve diz eklemlerinde nodül oluşması
• Cilt problemleri
• Kısa süreli hafıza kayıpları
• Karaciğer ve dalakta şişme
• Mide ağrısı
• Alkol kullanımı ile ciltte kızarma

Trigliserid Yüksekliği Tedavisi Nasıl Uygulanır

Trigliserid yüksekliğinin tedavisinde yaşamsal değişiklikler ve gerekli durumlarda ilaç tedavileri uygulanır. Trigliserit seviyesi yüksek olan bireylerin düzenli egzersiz yapması önerilir. Günde en az 30 dakika olacak şekilde fiziksel aktivite yapılması trigliserit seviyelerinin düşmesini destekler. Beslenme üzerinde yapılacak olan değişimler de yine trigliserit yüksekliğinin tedavisinde büyük bir yere sahiptir. Şeker ve rafine karbonhidratların tüketiminin sınırlandırılması bunun yerine günlük beslenmede tam tahıllar gibi kompleks karbonhidratların tüketimine yer verilmesi önerilir.

Özellikle göbek çevresinde yağlanma bulunan bireylerin kilo vermesi ve ideal kilolarını ulaşması hedeflenir. Günlük alınan kalorinin azaltılması ile sağlıklı bir şekilde kilo verilmesi sağlanmalıdır. Bu noktada hastalar bir diyetisyen desteği alabilir. Bireyler günlük beslenmelerinde doymuş yağ yerine zeytinyağı gibi sıvı yağlara yönelmelidir. Kırmızı et tüketimi yerine somon ve uskumru gibi yağlı balık tüketimine günlük beslenmede yer verilebilir.

Trigliserid yüksekliği problemi yaşayan kişilerin alkol tüketimini de sınırlandırması gerekir. Alkol, yüksek kalori ve şeker içeriğine sahiptir. Bu nedenle alkol tüketimi trigliserid seviyelerinde yükselişe neden olabilir.

Yaşamsal değişikliklerin yanı sıra bazı durumlarda statin olarak adlandırılan kolesterol düşürücü ilaçlara başvurulabilir. İlaç planlaması doktor tarafından yapılmalı ve uygun dozaj hastaya göre belirlenmelidir.


 

Trigliserid Düşüklüğü Neye Sebep Olur?

Trigliserit vücut tarafından üretilebilen bir lipittir. Buna ek olarak tüketilen yiyeceklerden fazla kalori alınması halinde kaloriler trigliseritlere dönüştürülür ve daha sonra kullanılmak üzere yağ hücrelerinde depolanır. Nadir de olsa bazı kişilerde trigliserid seviyelerinde düşüklük görülebilir. Trigliserid seviyelerinde düşüşün temelinde düşük yağlı diyetler, hipertiroidizm (aşırı aktif tiroid), malabsorbsiyon sendromu ve yetersiz beslenme yer alabilir.  

Düşük trigliserid seviyeleri genellikle tehlikeli olarak kabul edilmez. Yapılan araştırmalar düşük trigliserid düzeylerinin belirli sağlık yararları sağlayabileceği fikrini destekler. Ancak trigliserid seviyelerinde ciddi bir düşüş olması farklı bir sağlık probleminin habercisi olabilir. Bu nedenle düşük trigliserid seviyesine neden olan altta yatan ana durumun tespit edilmesi ve tedavi edilmesi gerekebilir.

Sağlıklı trigliserid değerlerine sahip olmak genel sağlık durumunu korumak adına oldukça önemlidir. Liv Hospital laboratuvar hizmetleri sayesinde trigliserid seviyesi ölçülebilir.