Tükürük Bezi Kanseri Nedir?

Tükürük bezinde iyi huylu (benign) ya da kötü huylu (malign) kanser ortaya çıkabilir. Tükürük bezi kanseri kadınlara oranla erkeklerde daha fazla olabilir ve 60-70’li yaşlarda sık rastlanır. Kanserin belirtileri, nedenleri ve teşhisi gibi konular hakkında daha fazla bilgi edinmek için yazının devamını okuyabilirsiniz.

Tükürük Bezi Nedir?

Tükürük bezi, tükürük üretir ve küçük kanallar yoluyla da bunları ağıza boşaltır. Ağıza boşalttığı bu tükürük ile yutkunma ve sindirime yardımcı olur, dişleri bakterilerden koruyarak çürümeyi engellemeye çalışır. Diğer görevlerinde ise, besindeki nişastayı parçalamak ve ağızdaki pH dengesini sağlamak vardır. Ağızda üç farklı çiftte tükürük bezi bulunur. Bunlar dil altı, çene altı, kulak önünde bulunur. Bunlardan en büyüğü kulak önünde bulunanlardır.

Tükürük Bezi Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Tükürük bezi tümörü sıklıkla üç büyük tümör bezinde görülür. Hem kötü hem de iyi huylu çoğu tümör kulak altındaki bezde ortaya çıkar. Üç büyük bez dışında ağızın içinde mikroskobik düzeyde bezler de bulunur. Bu bezlerde tümörler nadiren ortaya çıkar, ancak çoğunlukla kötü huylu olur. Bu durum nadir olarak karşılaşılan bir durum olsa da, ortaya çıktığında farklı belirtiler gösterebilir. İyi huylu bir tümör olursa genellikle bezde ağrısız bir yumru olur. Tükürük bezi kanseri belirtileri iyi huylu tümör ve kötü huylu tümör olarak farklılaşır.

Kötü Huylu Tümör Belirtileri Nelerdir?

Kötü huylu bir tümör olursa daha hızlı büyüyerek aşağıdaki belirtilere yol açabilir:

• Çene üzerinde, boyunda veya ağızda bir şişlik,
• Yüzün bazı bölgelerinde uyuşukluk,
• Yüz kaslarında zayıflık,
• Tükürük bezinin olduğu bölgelerde geçmeyen ağrı,
• Ağzı geniş bir şekilde açarken zorlanma,
• Yutmada zorluk,
• Ağızdan kan gelmesi.

Tükürük Bezi Kanserinin Nedenleri Nelerdir?

Tükürük bezi kanseri sebepleri tam olarak bilinmemekle birlikte, birkaç sebebin kanser olasılığını arttırdığı düşünülür.

Risk Faktörleri ve Potansiyel Tetikleyiciler

Tükürük bezi kanseri risk faktörlerinde yaş etkili olabilir. Bu kansere sahip 3 kişiden 2’sinin yaşının 55 ve üzerinde olduğu tespit edilir. Deri endüstrisindeki kimyasallara mesleği gereği maruz kalan kişilerde, burun ve sinüste meydana gelebilen tükürük bezi kanseri riski artar. Özellikle sürekli olarak baş ve boyun bölgesi radyasyona maruz kalmış kişilerde risk artar. Bir diğer risk ise her kanserde olabileceği gibi bu türde de sigara içilmesidir.

Tükürük Bezi Kanseri Teşhisi

Tükürük bezi kanser teşhisi uzman doktorunuzun fiziki muayenesiyle başlar. Tükürük bezinde bir yumru olup olmadığını, elle dokunarak kontrol eder ve yüzdeki sinirlerin tepkisine bakar. Fiziki muayeneden sonra kanser hücresinin ya da bir tümörün varlığını tespit edebilmek amacıyla testler ister.

Tükürük Bezi Kanseri Teşhis Yöntemleri

Bu testler şu şekilde sıralanabilir:

• Bilgisayarlı Tomografi Taraması (BT): Bu testte tükürük bezleri içerisindeki kitlelerin görüntülenebilmesi için X ışınlarından yardım alınır. Eğer varsa tümörün boyutu ve akciğer ve kemik dokuya yayılıp yayılmadığı hakkında bilgiler edinilebilir.
• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): BT taraması gibi MR’da tümör boyutunu gösterir. MR’da tümörün kaslara, damarlara ve sinirlere yayılıp yayılmadığı görülür. Tükürük bezi kanseri teşhisi yapıldıktan sonra MR ile hangi evrede olduğu kolayca belirlenebilr.
• Pozitron Emisyon Tomografisi (PET): Bu taramada vücutta başka bir alana tümörün yayılıp yayılmadığına bakılır ve BT ile aynı zamanda yapılabilir.
• Biyopsi: Tükürük bezlerinden küçük bir doku örneği alınarak yapılır ve bu dokudaki belirtiler gözlenir. Tükürük bezi tümörünün kötü huylu olup olmadığı bu şekilde anlaşılabilir.

Tükürük Bezi Kanseri Evreleri Nelerdir?

Tükürük bezi kanseri tanısıyla birlikte kanser evresi de tespit edilir. Evrelemede, tümörün boyutu ve yeri, lenf düğümlerine yayılıp yayılmadığı ve metastaz yapıp yapmadığı önemlidir. Ancak küçük tükürük bezlerinde oluşan bir kanser varsa, bunun evrelenmesi daha farklı olabilir.

Tükürük Bezi Kanserinde T M ve N Evreleri

Kanser evresi üç farklı harf ile belirtilir. Tükürük bezi kanseri evreleri T (Tümör), M (Metastaz) ve N (Düğüm)’dir. Hepsi kendi içerisinde incelenip değerlendirildikten sonra evreleme tamamlanmış olur. T harfinin evrelenmesi 7, N harfinin evrelenmesi 8, M harfinin evrelenmesi ise 3 farklı şekilde yapılır.  Eğer böyle bir durumla karşı karşıyaysanız, testlerin sonucunda evrelenmeyi doktorunuzdan öğrenebilirsiniz.

Tükürük Bezi Kanseri Tedavisi

Tükürük bezi kanseri tedavisi, kanserin evresine göre değişiklik gösterir. Tedavide cerrahi, radyasyon, kemoterapi kullanılabilir. Tükürük bezi cerrahisi, kötü huylu tümörlerde birincil tedavidir. Tümör olduğu yerden çıkarılır ve lenflere de yayıldıysa onlar da alınabilir. Ameliyattan sonra kalan küçük kanser hücrelerini öldürmek için radyasyon verilebilir. Bu şekilde kanserin bir daha tekrarlama olasılığı çok düşük olur.

Radyasyon Tedavisinin Yan Etkileri Nelerdir?

Radyasyon tedavisinde belli ışınlar kullanılır ve kanser hücreleri yok edilir. Radyasyon tedavisinin kişiye bağlı olarak değişebilen yan etkileri olabilir. Bunlar, yorgunluk, boğaz ağrısı, ağızda kuruma, tat değişikliği olarak sıralanabilir.

Kemoterapi Nasıl Yapılır?

Kemoterapide kanser hücrelerini yok etmek için ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlar damardan da verilebilir, hap olarak da kullanılabilir. Kemoterapi tedavisinde döngü vardır. Bir döngü tamamlandığında bir kemoterapi tedavisi tamamlanmış demektir. Ancak tek bir kemoterapi tedavisi yetersiz kalabilir. Eğer kanser baş ve boyun dışındaki dokulara da yayılmışsa kemoterapi kullanılabilir.

İmmünoterapi Nasıl Yapılır?

Bunlar dışında yeni tedavi yöntemlerinden olan immünoterapi de kullanılabilir. İmmünoterapide bağışıklık sistemi güçlendirilmeye çalışılır. Bu şekilde vücut kanser hücreleriyle savaşılabilir hale getirilir. Tüm bu yöntemler kansere bağlı olarak farklı kombinasyonlar içerisinde kullanılabilir. Sizin için en iyi tedavi yöntemi için doktorunuza danışabilirsiniz.

Tükürük Bezi Kanseri Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Tükürük Bezi Kanserinin Erken Teşhisinin Önemi Nedir?

Tükürük bezi kanseri teşhisinin erken yapılması, tedavide şansı arttırır. Eğer erken teşhis olursa, tümör boyutu daha küçük olacağından tedaviye daha iyi yanıt alınır. İleri teşhislerde tedavi sonrası veya sırasında farklı yan etkiler ortaya çıkabilir, erken teşhiste bu yan etkilerin ortaya çıkma olasılığı daha düşüktür. Bu yüzden düzenli olarak sağlık kontrollerinizi yaptırılması önemlidir.

Tükürük Bezi Kanseri Sonrası Yaşam Kalitesi Nasıldır?

Tükürük bezi kanseri sonrasında yaşam kalitesi duruma göre değişir. Tedaviye ne kadar erken başlanırsa, sonuçlar da o kadar iyi olur. Eğer cerrahi bir işlem yapılması gerekiyorsa, bu işlemin yerine bağlı olarak konuşma ve yemek yeme yetenekleri etkilenebilir. Beslenmede sorun olacağı için bir diyetisyen ile yaşam kalitesi arttırılabilir. Erken teşhis, uygun tedavi yaşam kalitesini arttıran önemli faktörlerdendir.

Tükürük Bezi Kanseri Önlenebilir mi?

Tükürük bezi kanseri ile ilgili nedenler tam olarak bilinmediği için ne yazık ki önlenemez. Ancak risk faktörleri azaltılırsa, kanser riski azalabilir. Sigara içmemek, bazı kimyasallara ve radyasyona maruz kalmamak tükürük bezi kanseri riskini azaltabilir.

Tükürük Bezi Kanseri Tedavisinin Başarı Şansı Nedir?

Tedavinin başarı şansı kanserin evresine bağlı olarak değişir ve bu durumda hayatta kalma oranını belirler. Her 100 kişiden 85’i kanserden sonra 1 yıl veya daha uzun süre hayatta kalırken, her 100 kişiden 65’i kanserden sonra 5 yıl veya daha uzun süre hayatta kalabilir.

Tükürük Bezindeki Her Tümör Kanser Anlamına mı Gelir?

Hayır, tükürük bezindeki bir tümörün kanser olarak nitelendirilebilmesi için kötü huylu olması gerekir. Tükürük bezindeki her şişlik kötü huylu değildir

Tükürük Bezi Kanserinde Ölüm Oranı Kaçtır?

Tükürük bezi kanseri ölüm oranı, kanserin evresine ve türüne göre değişmektedir. Genel olarak, tükürük bezi kanseri, diğer kanser türlerine göre daha az ölümcül bir hastalıktır.

2022 yılında yapılan bir araştırmaya göre, tükürük bezi kanserinin 5 yıllık hayatta kalma oranı aşağıdaki gibidir:

• Evre 0: %95-100
• Evre 1: %80-90
• Evre 2: %60-70
• Evre 3: %40-50
• Evre 4: %20-30

Tükürük bezi kanserinin erken teşhisi, hayatta kalma oranını önemli ölçüde artırmaktadır. Bu nedenle, tükürük bezlerinde ağrısız bir şişlik, yutma güçlüğü, yüz felci gibi belirtilerin görülmesi durumunda, vakit kaybetmeden bir doktora başvurulması önemlidir.