Orbital Dekompresyon (Pörtlek Göz)

Yapısal olarak veya tiroit hastalığına bağlı olarak bazı hastalarımızda pörtlek (iri) göz yapısı mevcuttur. Liv Hospital  Göz Hastalıkları Kliniği’nde bu hastalarda gözün fonksiyonlarını korumak veya kozmetik olarak daha iyi bir görünüme sahip olabilmek için orbital dekompresyon ameliyatı başarıyla uygulanır. 

Ameliyat nasıl yapılıyor?

Orbital dekompresyon ameliyatı; göz çukurunu (orbitayı) genişletmek için uygulanan bir ameliyattır. Göz çukuru (orbita), göz küresi ve çevresindeki kaslar ile sinirleri içerisinde barındıran kemik bir kemik yapıdır. Kemik duvarlarının sert olması nedeniyle bu duvarlar esneyemezler. Göz ve çevresinde hacim artışına neden olan tümör veya tiroide bağlı oftalmobati (graves) gibi durumlarda, kemik duvarlar eseneyemediği için göz küresi ve göz siniri basınç altında kalacaktır. Bu tür olgularda orbitanın kemik duvarları açılarak orbita hacmi genişletilir ve göz siniri ve göz küresi üzerindeki basınç artışı tedavi edilmiş olur. 

Sıklıkla tiroid ile ilişkilidir

Sıklıkla tiroit ilişkili olarak gelişen göz irileşmesi bu durumun en iyi örneğidir. Bu tip hastalarda göz çevresindeki kas ve yağ dokularında artış meydana gelir. Orbita duvarlarının kemik yapısı nedeniyle göz öne doğru itilir ve arkada görme siniri (optik sinir) sıkışmaya başlar. Bu durumun uzun sürmesi halinde görme siniri sıkışma nedeni ile hasar görecektir. Ayrıca bu hastalar göz ve çevresindeki belirgin basınç artışı ve ağrıdan dolayı şikayet ederler. Bu tür olgularda orbital dekompresyon ameliyatı uygulanarak göz çukurunun (orbitanın) hacmi genişletilerek göz ve optik sinir çevresindeki basınç artışı normale indirilmiş olur. Bu işlem ile hastalar görme kaybından korunduğu gibi ağrı ve basınç hissinden de kurtulmuş olacaktır. 

Detaylı tomografi gerekir

Orbital dekompresyon ameliyatı planlanırken göz çukuru ve çevresinin (burun sinüslerinin) detaylı tomografileri çekilmelidir. Böylelikle göz çukurunun çevre komşulukları incelenerek orbita hacminin ne kadar genişletilebileceğine karar verilir.

Anestezi gerekiyor mu?

Uygulanacak olan cerrahi işlem genel anestezi altında yapılır. İşlem esnasında göz çukurunun (orbitanın) dış (kulak tarafındaki) duvarı alınarak orbital boşluk derin şakak bölgesine doğru genişletilir. Ardından orbitanın iç duvarı (burun tarafı) alınarak orbital boşluk burun çevresindeki sinüslere doğru genişletilir. Bu işlem bittiğinde öne doğru itilmiş olan göz küresi tekrar geriye gelecektir ve daha doğal görünüme kavuşacaktır. Ayrıca daha derinde risk altında bulunan görme siniri (optik sinir) basınç artışı ve baskıdan kurtarılmış olacaktır. 

Hangi durumlarda ameliyat gerekiyor?

Orbital dekompresyon ameliyatı, sıklıkla optik sinirin basınç altında bulunduğu tiroit ilişkili göz hastalarında (graves oftalmobati hastalığında) uygulanır. Bunun dışında optik sinirin baskı altında olduğu travma ve kaza olgularında da gerekli olabilir. Bu tür hastaların çoğunda orbital dekompresyon ameliyatı aciliyet teşkil eder ve mümkün olan en kısa zamanda yapılır. Aksi takdirde görme sinirinde kalıcı hasar meydana gelecek ve geri dönüşü olmayan görme kaybına neden olacaktır. 

Acil ameliyat gerekebilir

Bu olguların aciliyeti ve ameliyattan sonra görülebilecek şaşılık (%20) veya görme kaybı (%1-3) gibi problemlerin oranının günümüzde oldukça düşürülmüş olmaları nedeni ile bu cerrahi işlem günümüzde eskiye oranla daha sık uygulanır. Bu şekilde son yıllarda orbital dekompresyon ameliyatı acil olgular dışında, aşırı iri gözlerin tedavisinde de daha sıklıkla kullanılır olmuştur. 

Kozmetik amaçla da uygulanabilir

Cerrahi teknik ve tıbbi cihazlardaki gelişmeler ile cerrahi riskler günümüzde azalmış ve bu ameliyatın kozmetik amaçla uygulanmasını da mümkün kılmıştır. Bu nedenle orbital dekompresyon ameliyatı, gözleri çok çıkık olan hastaların kozmetik amaçlı tedavisinde de kullanılabilir hale gelmiştir.