Juvenil Spondiloartrit

Genel Bakış

Juvenil SpA/ entezit ilişkili artrit eklemlerdeki yangı (artrit) ile bazı kemiklere bağlanan tendon ve ligament (bağlardaki) yangı (entezit) ile seyreden bir grup iltihabi kronik hastalıktır. Ağırlıklı olarak bacakları ve bazı vakalarda leğen ve belkemiği eklemlerini (sakroiliit - kalça ağrısı ve spondilit - bel ağrısı) etkiler. 

 

Juvenil Spondiloartrit Neden Olur?

Spondiloartritlerin kesin nedeni bilinmemekle beraber,  hastaların %20'sinde hastalığı olan birinci veya ikinci derece akrabalarında da  olduğu bilinmektedir. Juvenil SpA-EİA genetik bir faktör olan HLA-B27 bakımından pozitif olan kişilerde daha sık görülür. 
 

Juvenil Spondiloartrit Belirtileri Nelerdir?

En sık belirtiler; eklemlerde ağrı, şişlik ve eklem hareketlerinin kısıtlılığıdır. En sık tutulan eklemler; diz, ayak bileği, ayak tarak kemikleri (orta ayak) ve kalça eklemleri olup daha ender olarak ayağın küçük eklemleri de tutulabilir. Bazı çocuklarda artrit kol eklemlerinde, özellikle de omuzlarda görülebilir.

Entezit, entezin (bir tendon ya da ligamentin kemiğe eklendiği yer) iltihaplanması olup SpA-EİA'sı olan çocuklarda hastalığın en sık görülen ikinci ortaya çıkış şeklidir. Topuk, orta ayak ve diz kapağı sık etkilenen bölgelerdir. Sırt ağrısı, omurga tutulumuna bağlı olup,  başlangıçta çok nadir olup bazı çocuklarda hastalığın ileri aşamalarında ortaya çıkar. Bu hastalarda en sık gözlenen yakınma, özellikle sabah saatlerinde uykudan uyandıran ve hastanın yatakta hareket etmesini bile engelleyen bel ve kalça ağrılarıdır. Birlikte bel tutukluğu da olur. Gün içerisinde hareketle bu yakınmalar azalır. 
En sık belirtileri geceleyin bel/sırt ağrısı, sabahları tutulma ve hareket kısıtlılığıdır. Hastaların üçte birinde akut anterior üveit (göz iltihabı) görülebilir.
Crohn hastalığı ve ülseratif kolit gibi enflamatuar bağırsak hastalığı olan bazı çocuklarda, spondiloartropati gelişebilir. Bazı çocuklarda, bağırsak iltihabı sessizdir (sindirim kanalı tutulumu belirtileri yoktur) ve eklem tutulumu belirtilerinin şiddeti daha fazla olup özel tedavi gerektirmektedir.

 

Juvenil Spondiloartrit Tanısı Nasıl Koyulur?

16 yaşından  küçük çocuklarda, özel klinik ve radyografik bulgulara göre konulur. Pozitif bir HLA-B27 testi, özellikle de tek bir belirtisi olan çocuklarda juvenil SpA-EİA tanısı için faydalıdır. HLA-B27 belirtecinin tek başına varlığı tanı için yeterli olmamakta , SpA-EİA klinik karakteristik bulgu ve belirtileri ile olan uyumu önemlidir. Eritrosit sedimentasyon hızı (ESH) ve C-reaktif protein (CRP) gibi tetkikler, yaygın iltihap oluşumu ve böylece dolaylı olarak hastalığın aktivitesi hakkında bilgi verebilir.  

 

Juvenil Spondiloartrit Tedavisi Nedir?

• SpA tedavisi, çocuğunuzun semptomlarına, yaşına ve gelişimine ve diğer koşullara bağlı olarak değişebilir. İlaçları ve / veya fizik tedaviyi içerebilir. 
• Ağrı ve iltihabı azaltmak için steroid olmayan antienflamatuvar ilaçlar (NSAID'ler)
• Metotreksat gibi hastalığı değiştiren anti-romatizmal ilaçlar (DMARDS). 
• Metotreksat gibi hastalığı değiştiren anti-romatizmal ilaçlara rağmen tam iyileşme sağlanamayn çocuklarda  adalimumab veya etanersept gibi biyolojik ilaçlar tedaviye eklenebilir.
• Çoğu durumda, eklemlerini güçlendirmek, sırtın bir kısmını germek ve hareketliliği teşvik etmek için fizik tedavi ve egzersizler gerekir.