Dondurma (Kriyoablasyon)
Oluşturma Tarihi: 17.04.2024 14:51 | Son Güncelleme: 18.04.2024 08:30
Kriyoablasyon, kanser hücreleri de dahil olmak üzere hastalıklı dokuyu dondurmak ve yok etmek için aşırı soğuk kullanan minimal invaziv bir tedavidir. Kriyoterapi, perkütan kriyoterapi veya hedeflenen kriyoablasyon tedavisi olarak da adlandırılır.
Kriyoablasyon (Dondurma) Nedir?
Dondurma prosedürü, özellikle ağrılı bölgelerdeki sinir uçlarını etkisiz hale getirmek amacıyla kullanılır. Bu işlem sırasında, ilgili sinir uçlarına soğuk bir element uygulanır. Bu soğuk uygulama, sinirlerin iletişimini geçici olarak keser veya azaltır, bu da ağrı sinyallerinin beyne ulaşmasını engeller.
Kriyoablasyon, bu tür bir dondurma prosedürünün bir örneğidir. Özellikle kanser tedavisinde kullanılan bir tekniktir. Kriyoablasyon sırasında, kanser hücrelerini yok etmek için dokuya çok düşük sıcaklıklarda soğutma uygulanır. Bu işlem, kanser hücrelerinin ölmesine ve tümörün küçülmesine veya yok olmasına neden olabilir. Bu, özellikle cerrahi müdahaleye uygun olmayan durumlarda veya cerrahiye alternatif olarak kullanılabilir.
Kriyoablasyon Hangi Hastalıkların Tedavisinde Kullanılır?
Kriyoablasyon, birçok farklı türde kanseri tedavi etmek için kullanılabilen minimal invaziv bir tedavidir. En sık tedavi edilen kanser türleri şunlardır:
- Karaciğer kanseri: Karaciğerdeki erken evre kanserli tümörleri tedavi etmek için etkili bir yöntemdir. Karaciğerin tamamını çıkarmadan tümörü yok edebilir ve bu da nakil ihtiyacını azaltabilir.
- Böbrek kanseri: Böbrekteki küçük ve orta büyüklükteki tümörleri tedavi etmek için kullanılabilir. Böbreğin tamamını çıkarmadan tümörü yok edebilir ve böbrek fonksiyonunu korur.
- Akciğer kanseri: Akciğerlerde bulunan küçük ve orta büyüklükteki tümörleri tedavi etmek için kullanılabilir. Ameliyata uygun olmayan hastalar için bir seçenek olabilir.
- Kemik kanseri: Kemikteki tümörleri tedavi etmek için kullanılabilir. Tümörü kemiği çıkarmadan yok edebilir ve bu da uzvun korunmasına yardımcı olabilir.
- Yumuşak doku tümörleri: Kas, yağ ve bağ dokusu gibi yumuşak dokularda bulunan tümörleri tedavi etmek için kullanılabilir.
Bunlara ek olarak, kriyoablasyon aşağıdakiler de dahil olmak üzere diğer bazı durumları tedavi etmek için de kullanılabilir:
- İyi huylu tümörler: Kanserli olmayan ancak büyüyerek sorunlara neden olabilen tümörleri yok etmek için kullanılabilir.
- Kronik ağrı: Sinirleri dondurarak ve ağrı sinyallerini bloke ederek kronik ağrıyı tedavi etmek için kullanılabilir.
- Düzensiz kalp atışı: Anormal kalp atışlarına neden olan kalp dokularını yok etmek için kullanılabilir.
Kriyoablasyonun Avantajları Nelerdir?
Kriyoablasyon, bir dizi avantaja sahip olan minimal invaziv bir tedavi yöntemidir. Bu yöntemin en önemli avantajlarından biri, cerrahi müdahaleye göre daha az invazif olmasıdır; yara iyileşmesi süreci daha hızlıdır ve hastaların hastanede kalış süresi daha kısadır. Ayrıca, kriyoablasyon genellikle lokal anestezi altında gerçekleştirilebilir, bu da genel anesteziye ihtiyaç duymayan bir prosedür olduğu anlamına gelir. Tedavi sırasında uygulanan soğuk, çevre dokulara minimal zarar verirken kanser hücrelerini etkili bir şekilde öldürebilir. Diğer bir avantajı ise tekrar edilebilir olmasıdır; gerektiğinde birkaç kez tekrarlanabilir ve diğer tedavi yöntemleriyle birlikte kullanılabilir.
Kriyoablasyon Nasıl Yapılır?
Kriyoablasyon, minimal invaziv bir prosedürdür ve genellikle lokal anestezi veya sedasyon altında ayakta tedavi bazında veya kısa bir hastanede kalışla gerçekleştirilir. Prosedürün adımları şunlardır:
- Görüntüleme: Tümörün doğru yerleştirilmesi için ultrason, BT veya MRI kullanılır.
- İğne yerleştirilmesi: Cildinizden tümöre kadar ince bir iğne yerleştirilir.
- Soğutma: Sıvı azot veya argon gazı gibi çok soğuk bir gaz iğneden tümöre pompalanarak -40°C ile -150°C arasında bir sıcaklığa ulaşır ve tümörü dondurarak öldürür.
- Buz topu oluşumu: Dondurulan doku bir buz topu oluşturur.
- Buz topunun erimesi: Gaz akışı kesildikten sonra buz topu erimeye başlar ve eriyen doku vücut tarafından doğal olarak emilir.
- Takip: Doktorunuz, prosedürden sonra sizi takip edecek ve iyileşmenizi kontrol edecektir.
Kriyoablasyon prosedürü genellikle 30 dakika ile 2 saat arasında sürer ve sonrası bazı yan etkiler görülebilir. Bu etkiler genellikle hafiftir ve birkaç gün içinde geçer.
Kriyoablasyon İşlemi Sonrası Süreç
Kriyoablasyon minimal invaziv bir prosedür olduğu için iyileşme süreci genellikle kısa ve kolaydır. Hastalar genellikle aynı gün taburcu edilir ve evde dinlenme ve bol sıvı tüketimi ile iyileşir. Ağrı ve şişlik gibi yan etkiler genellikle hafiftir ve doktor tarafından reçete edilen ilaçlarla kontrol edilebilir. Doktor, prosedürden sonra bir veya iki kez takip muayenesi yaparak iyileşmeyi ve tümörün yok olup olmadığını kontrol eder. Gerekirse, tekrar kriyoablasyon yapılabilir. Uzun vadeli sonuçlar, kanser türüne ve bireye bağlı olarak değişmekle birlikte, kriyoablasyon birçok kanser türü için etkili bir tedavidir ve uzun süreli hayatta kalma sağlayabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Kriyoablasyon işleminin kimler için uygun olduğu ve yapılan işlemin detayları hasta ile hasta yakınları tarafından merak edilmektedir.
Kriyoablasyon Kimler İçin Uygundur?
Kriyoablasyon, birçok farklı kanser türü ve diğer durumlar için etkili bir tedavidir. Ancak, her hasta için uygun bir tedavi seçeneği değildir. Kriyoablasyonun sizin için uygun olup olmadığını doktorunuzla görüşmelisiniz.
Kriyoablasyon genellikle aşağıdakiler için uygun olabilir:
- Erken evre kanserleri
- Küçük tümörler
- Ameliyat için uygun olmayan tümörler
- Metastaz yapmamış tümörler
- Bazı iyi huylu tümörler
- Ağrıya neden olan tümörler
Kriyoablasyon aşağıdakiler için uygun olmayabilir:
- Büyük tümörler
- Metastaz yapmış tümörler
- Kalp, akciğerler veya beyin gibi hayati organlara yakın tümörler
- Kan pıhtılaşma bozukluğu olanlar
- Enfeksiyonu olanlar
- Hamile olanlar
Kriyoablasyonda Kullanılan Farklı İğne Türleri
Kriyoablasyonda kullanılan farklı iğne türleri kullanılmaktadır. İğne türleri şunlardır:
- Tek iğneli kriyoablasyon: En yaygın kullanılan yöntemdir. Tek bir iğne tümöre yerleştirilir ve soğutucu gaz iğneden tümöre pompalanır.
- Çok iğneli kriyoablasyon: Büyük veya karmaşık tümörler için kullanılır. Birden fazla iğne tümöre yerleştirilir ve soğutucu gaz tüm iğnelerden pompalanır.
- Laparoskopik kriyoablasyon: Karın veya pelvis bölgesindeki tümörleri tedavi etmek için kullanılır. Bir laparoskop (küçük bir kamera) ve cerrahi aletler karın duvarında küçük kesilerden yerleştirilir ve iğneler tümöre yerleştirilir.
- Robotik kriyoablasyon: Laparoskopik kriyoablasyona benzer, ancak daha fazla hassasiyet ve kontrol sağlayan robotik kollar kullanılır.