Kırık Kalp Sendromu Nedir?

Kırık kalp sendromu, stresli durumlar ya da yoğun duygular karşısında kalpte ortaya bir tür kalp rahatsızlığıdır. Kırık kalp sendromunun tetiklenmesi için illa ki duygusal bir olay yaşanmasına gerek yoktur, ciddi bir fiziksel rahatsızlık ya da ameliyat sonrasında da tetiklenerek ortaya çıkabilir. Kırık kalp sendromu genellikle geçici bir durumdur, ancak bazı kişiler bu sendromu atlattıktan ve kalpleri iyileştikten sonra da kötü hissetmeye devam edebilirler.

Kırık kalp sendromu kalp krizine benzer şekilde ortaya çıkar. Ani göğüs ağrısı ve nefes darlığı nedeniyle kalp krizi ile karıştırılabilir. Kırık kalp sendromu kalbin bir bölümünü etkiler ve kısaca kanın pompalanması işlevini kesintiye uğratır. Kalbin geri kalanı normal bir şekilde işini yapmaya devam eder, hatta bazen bu kesintiyi telafi etmek için daha şiddetle kasılır.

Kırık kalp sendromunun bilinen dört tane adı vardır:

• Stres kardiyomiyopatisi,
• Takotsubo kardiyomiyopatisi,
• Tekrarlayan takotsubo kardiyomiyopatisi,
• Apikal balonlaşma sendromu.

Kırık Kalp Sendromu Belirtileri Nedir?

Kırık kalp sendromu nasıl anlaşılır diye düşünenler bu sendromun belirtilerinden haberdar olabilirler. Kırık kalbin en yaygın görülen semptomları: göğüs ağrısı (tıbbi adıyla angina) ve nefes darlığıdır. Daha önce kalp rahatsızlığı yaşamamış olan hastalarda bile görülebilen bu rahatsızlık, aritmiler (kalp ritmindeki normal olmayan atımlar) ya da kardiyojenik şok durumu ile ortaya çıkabilir. Kardiyojenik şok, kalbin aniden zayıflayarak vücudun ihtiyaç duyduğu miktarda kanı vücuda pompalayamaması sonucu ortaya çıkan ve tedavi edilmezse ölümcül olabilen bir durumdur. Kalp krizi vakalarındaki en yaygın ölüm nedenlerinden birisi kardiyojenik şok olarak bilinir.

Aynı belirtileri gösterseler de kalp krizi ile kırık kalp sendromu birbirinden oldukça farklıdır. Kırık kalp sendromunda belirtiler, bir tür travma ya da stres gibi yoğun duygusal tepkilerin ardından birden bire ortaya çıkarken kalp krizinde durum böyle olmak zorunda değildir. Kalp krizi ile kırık kalp sendromunun diğer farkları da şu şekildedir:

• EKG (Elektrokardiyografi: kalbin elektrik aktivitesini kaydeden invaziv olmayan test) sonuçları, kalp krizi geçiren hastalarla farklılık gösterir.
• Kan testleri kalp krizindeki gibi kalp hasarı belirtisi göstermez.
• Kırık kalp sendromunda yapılan testlerde, koroner arterlerde (kalbi besleyen damarlar) tıkanıklık belirtisi görülmez.
• Kırık kalp sendromunda yapılan testlerde, sol kalp odacığının (sol ventrikül) balonlaşması ve olağan dışı hareketi görünür.
• Kalp krizi için bir ay veya daha uzun olan iyileşme süresi, kırık kalp sendromunda daha kısadır. Genellikle günler ya da haftalar sürer.

Kırık Kalp Sendromu Nedenleri Nelerdir?

Kırık kalp sendromunun nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte; yoğun strese neden olabilen boşanma, araba kazası veya işten çıkarılma ve benzeri durumların bu rahatsızlığı tetikleyebileceğine dair araştırmalar var. Fiziksel ve duygusal strese tepki veren vücut çeşitli hormonlar salgılar. Bu hormonlar, adrenalin, noradrenalin, epinefrin ve norepinefrin gibi stres sırasında vücudu koruyan hormonlardır. Ancak ani ve yoğun stresle kalp üzerinde güçlü etkileri olabileceği için, araştırmacılar bu hormonların kırık kalp sendromuna neden olup olmadığını araştırıyor.

Takotsubo kardiyomiyopatisi yani kırık kalp sendromu, spesifik bir tetikleyici etken olmadan da ortaya çıkabilir. Ancak tetikleyici olmadan ortaya çıkması oldukça nadir görülen bir durum olarak tanımlanır.

Kırık kalp sendromuna ani duygusal ve fiziksel stresin neden olabileceğini söyledik. Bunlar sıradan günlük streslerden farklı olarak yoğun duygular uyandıran stresörlerdir. Yoğun duygular uyandıran ani stresörlere örnek vermek gerekirse:

• Sevilen birinin ölümünden kaynaklanan ya da büyük bir kayıp (değerli bir ilişkinin bitmesi, evsiz kalmak, büyük para kaybı veya sevilen bir evcil hayvanın ölümü) sonrasında hissedilen keder,
• Heyecanlandırıcı bir iyi haber (sürpriz partiler, piyangoyu kazanma) almak,
• Kötü haber almak,
• Yoğun korku (kamu önünde konuşma, silahlı soygun) yaşamak veya
• Aşırı öfke duymak.

Duygusal olanların yanı sıra yoğun fiziksel stres de kırık kalp sendromuna yol açabilir. Bunun için ani bir fiziksel stres kaynağı olması gerekir. Ani fiziksel stresörlere örnek vermek gerekirse:

• Şiddetli acıya neden olan bir durum yaşamak,
• Yorucu bir fiziksel olay yaşamak,
• Astım atakları,
• Nefes almada zorluk (dispne),
• Nöbet,
• İnme,
• Yüksek ateş,
• Düşük kan şekeri (hipoglisemi),
• Büyük kan kaybı veya
• Ameliyat olmayı gerektiren büyük sağlık sorunları.

Kırık Kalp Sendromu Çeşitleri Nelerdir?

Kırık kalp sendromu kalpte etkilediği bölgelere göre çeşitlere ayrılır. Kırık kalp sendromu çeşitleri 4 tanedir:

• Apikal: Apikal kırık kalp sendromu, en yaygın tiptir. Hasarlanma, kalbin alt yarısını etkiler.
• Mid-ventriküler: Bu tip, ventriküllerin (yani kalp odacıklarının) orta bölümünü etkiler. Hasarlanmadan etkilenen bölge, kalbin etrafında bir kemer ya da halka gibi görünür. Kalbin bu şeklin dışında kalan kısımları normal bir şekilde çalışmasına devam eder.
• Bazal: Orta ventrikülere benzer şekilde, hasarlanmadan etkilenen bölge bir halka veya kemer gibi görünür. Fakat bu tip hasarlanmada kemer görünümü daha yukarıdadır. Yalnızca kemerin altındaki alan, normal şekilde çalışır . Bu tip diğerlerine kıyasla çok nadir görülür.
• Fokal: Bu en nadir görülen kırık kalp sendromu tipidir ve diğer tiplere göre çok daha küçük bir alanı etkiler. Hasarlı bölge, kalbin sağlam kısmından net bir şekilde ayrılan bir çıkıntı oluşturur. Kalbin karşı tarafı çıkıntıya doğru içe doğru kıvrılır.

Kırık Kalp Sendromu Teşhisi Nasıl Konulur?

Kırık kalp sendromu testi gibi bir test olmadığı için tanı koyma işini, genel bir değerlendirme yaptıktan sonra ancak bir hekim yapabilir. Hekim, hastanın öyküsünü alıp fizik muayenesi gerçekleştirir. Hastanın tıbbi geçmişini de inceledikten sonra kırık kalp sendromundan şüphelenirse testlerle bunu doğrulaması gerekir. Bu nedenle aşağıda sıralanan testleri isteyebilir:

• Hasar görmüş kalp kası hücrelerine has bir enzim olup olmadığını kontrol etmek için kan testi,
• Kalbin elektriksel aktivitesini görmek için EKG (elektrokardiyografi),
• Kalbin damarlarını incelemek için koroner anjiyografi,
• Kalbi görüntülemek için ekokardiyografi,
• Göğüs röntgeni,
• Kalbin yumuşak dokusunu görüntülemek için kalp MRG (Manyetik Rezonans Görüntüleme).
• Kalbin sol odacığına boya enjekte edilerek röntgen aracılığıyla buranın büyüklüğünün ve kalbin pompalama etkisinin görüntülendiği ventrikülogram

Sayılan görüntülemeler aracılığı ile hasarlı kalp bölgeleri incelenebilir, ancak yalnızca anjiyografi kırık kalp sendromu ile kalp krizini ayırt edebilir. Çünkü kalp krizinden farklı olarak, kırık kalp sendromunda kalp damarlarında tıkanıklık görülmez.

Kırık Kalp Sendromu Tedavisi Nedir?

Kırık kalp sendromu nasıl geçer sorusunun ne yazık ki bilinen net bir cevabı yoktur. Ancak bu durumun tedavisinde etkili olan ilaçlar kullanıldığında sonuç alınabilir. İlaç kullanan insanlarda tamamen iyileşme durumu görülebilir. Kullanılan ilaçlar;

• Dolaşımı iyileştirmek ve kan pıhtılarının oluşmasını önlemek için aspirin,
• Kan basıncını (yani tansiyon) düşürmek ve inflamasyon ile savaşmak için ACE (Anjiyotensin Dönüştürücü Enzim) İnhibitörleri ya da ARB'ler (Anjiyotensin Reseptör Blokerleri),
• Kalp atış hızını yavaşlatmak için beta blokerler,
• Sıvı birikimini azaltmak için diüretikler şeklinde sıralanabilir.

İlaç kullanmadan önce hekiminize başvurmak; tanının doğru konulması ve tedavi için gerekli ilaçların doğru kullanılması açısından oldukça önemlidir. Tedaviye ihtiyacınız olduğunu düşünüyorsanız en yakındaki sağlık kuruluşuna başvurmayı düşünebilirsiniz.