PCT Nedir?

Hastalık belirtileriyle hastaneye başvuran bir kişi, hastalığın temelinde yatan ana problemin bulunabilmesi için çeşitli tetkiklere tabi tutulur. Kan değerlerini incelemek üzere yapılan laboratuvar tetkikleri sırasında vücutta enfeksiyon bulunup bulunmadığını anlamak üzere PCT değerine tam adı ile prokalsitonin değerlerine bakılır. PCT değerlerinin normal seviyelerinin üzerinde olması halinde hastanın vücudunda enfeksiyonel bir durumun söz konusu olduğu tespit edilebilir. PCT tanı koyma ve tedavi belirlemede önemli parametrelerden biridir. “Hemogram PCT nedir?” veya “Hematoloji PCT nedir?” sorularının detaylı açıklamaları ile PCT değerinin önemi anlaşılabilir.

PCT Değeri Nedir?

Hemogram tahlili sonucunu inceleyen bir birey laboratuvar sonuçlarının arasında genellikle PCT değeriyle de karşılaşır. Bu durum hastalarda “PCT değeri nedir?” sorusunu uyandırabilir. PCT, bakteriyel enfeksiyona karşı oldukça duyarlı ve vücutta enfeksiyon gelişimine yönelik spesifik bir bulgu elde edilmesinde faydalanılan bir pro-hormondur. Prokalsitonin bakteriyel enfeksiyon varlığının tespit edilmesini sağlayabileceği gibi enfeksiyonun ciddiyeti hakkında da bilgi sahibi olunmasını sağlar. Tanı koymada etkili yöntemlerden biri olan PCT, günümüzde antibiyotiğe maruz kalmayı azaltmak üzere de başvurulan bir parametredir.

PCT, 116 aminoasitten oluşan bir proteindir. Vücutta inflamatuar reaksiyonlar sonucunda bakteriyel enfeksiyonlara yanıt olarak kanda bulunma miktarı artar. Tiroid bezinin C hücreleri tarafından üretilen kalsitonin hormonunun öncüsü olan prokalsitonin, sağlıklı bir bireyde hızlıca kalsitonine dönüşür. Ancak vücutta enfeksiyonel bir durumun söz konusu olması halinde bu sistematik reaksiyon sekteye uğrayabilir ve kanda PCT yüksekliği gelişebilir.

PCT Tahlili Nedir?

“Hemogram kan PCT nedir?” ve “PCT testi nedir?” soruları aynı cümleler ile cevaplanabilecek sorulardır. Prokalsitonin testi, doktorun enfeksiyonel bir durumdan şüphelenmesi halinde başvuracağı kan değerlerinden biridir. Yapılan test sayesinde vücutta enfeksiyon veya sepsisin var olup olmadığı belirlenebilir. Sepsis, bağışıklık sisteminin bakterilerden kaynaklı gelişen bir enfeksiyona aşırı tepki vermesi olarak tanımlanabilir. Hali hazırda sahip olunan bakteriler nedeniyle gelişen zincirleme reaksiyonların sonucunda iltihaplanma veya kan pıhtılaşması gibi problemler yaşanabilir. Hızlı tedavi edilmesi gereken bir durum olan sepsis PCT testi ile teşhis edilebilir. Sepsise yol açan enfeksiyonlar genellikle akciğer, deri, idrar yolları veya sindirim sisteminde görülebilir.

Prokalsitonin testi sayesinde vücutta gelişen enfeksiyonların bakteriler veya virüsler nedeniyle gelişip gelişmediği anlaşılabilir. Bu sayede doğru tedavi yöntemlerine başvurulabilir. Söz konusu olan enfeksiyonun temelinde virüslerin yer aldığı durumlarda antibiyotik tedavisine ihtiyaç duyulmadığı konusunda bilgi verebilir. Antibiyotikler bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde kullanılan ilaçlar olup viral enfeksiyonlar üzerinde etkili ilaçlar değildir.

Hemogram PCT değerleri sayesinde sadece vücutta enfeksiyonel bir durumun varlığı tespit edilmez. Tanı yöntemi olmasının yanı sıra PCT ölçümleri, hastanın tedavi süreci içerisinde kullanılan antibiyotiklere yanıt verip vermediğini ve tedavinin nasıl ilerlemesi gerektiğini de gösteren bir değerdir.

PCT Testi Nasıl Uygulanır?

“Kan tahlili PCT nedir?” sorusu cevaplandırırken PCT testinin nasıl uygulanacağı da anlatılabilir. PCT testi, laboratuvar ortamında gerçekleştirilen, bir laboratuvar hemşiresi veya sağlık uzmanı tarafından alınan kan örneklerinin incelemesine dayalı bir testtir. Küçük bir iğne aracılığı ile hastanın kolundan damar yoluna ulaşılarak kan örneği alınır. Alınan kan laboratuvar ortamında incelenir. İncelemeler ardından kandaki PCT değeri tespit edilebilir ve hastanın vücudunda enfeksiyon durumu varlığı hakkında net bir bilgiye sahip olunabilir.

PCT testi öncesinde herhangi bir hazırlığa ihtiyaç duyulmaz. Bazı hastalarda 5 dakika içerisinde geçen küçük bir acı şikâyeti yaratabilen test genel olarak güvenli bulunan bir tahlil yöntemidir.

“Fitness PCT nedir?” sorusu uygulama kısmında cevaplanabilir. Fitness PCT olarak adlandırılan durum prokalsitonin taraması değildir. Post- cycle terapisi açılımına sahip olan bu kavram testosteron kürü gibi anabolik steroid kullanan sporcular için gündeme gelen bir kavramdır. Değişime uğrayan hormon seviyelerini düzeltmek üzere başvurulan bir yöntemdir. Kullanılan ilaçlar nedeniyle testosteron seviyeleri kür sonrasında ani bir düşüş yaşayabilir ve bu durum çeşitli semptomlar yaratabilir. Post- cycle terapisi ile hormon seviyelerinin daha hızlı bir şekilde düzenlenmesi desteklenebilir. Ancak yapılan çalışmalar PCT’nin etkinliğini hala tam olarak kanıtlayamamıştır.

PCT’ye yönelik araştırma yapılırken bu iki kavram birbiri ile karıştırılmamalıdır. Prokalsitonin testi vücutta enfeksiyon durumunu tespit etmek üzere uygulanan bir tarama yöntemi olurken postü cycle terapisi hormon seviyelerini dengelemek üzere uygulanan bir tedavi protokolüdür.

PCT Yüksekliği Nedir?

Prokalsitonin sağlıklı bireylerde hızlı bir şekilde kalsitonine dönüşür. Bu durumun sistematik bir şekilde ilerlemesi halinde kanda bulunan PCT değerleri düşük seviyelerde olur. Sağlıklı bir kişinin PCT değeri genellikle 0.1 µg/l’den azdır. Ancak vücutta enfeksiyon veya sepsis gelişmesi halinde PCT seviyelerinde yükseliş görülür. PCT değerinin 0.25 ng/mL üzerinde olması halinde vücutta enfeksiyon varlığı anlaşılabilir. Sepsis varlığı söz konusu ise bu değerler 10 µg/L ve üzerine kadar artabilir.

“PCT yüksekliği nedir?” sorusu cevaplanırken PCT değerinin artışıyla beraber gelişebilecek olan risklere de değinilmelidir. Prokalsitonin seviyelerinin biraz yüksek olması hâlinde sepsis geliştirme riski mevcut durumda düşüktür. Ancak aşağıda yer alan sağlık problemlerinin bir işareti olarak düşünülebilir.

• İdrar yolu enfeksiyonu gibi lokal gelişen bakteriyel enfeksiyonlar
• Virüs gibi başka nedenlerden kaynaklı gelişebilecek olan enfeksiyonlar
• Yeni başlayan sistemik bakteriyel enfeksiyonlar

0.5- 2 µg/L değerlerinde PCT testi sonuçları elde edildiği durumlarda ise orta ila hafif yüksek prokalsitonin seviyeleri söz konusudur. Bu değerler ise aşağıdaki durumların habercisi olabilir.

• Sistemik bakteriyel enfeksiyonların erken aşamaları
• Çocuklarda gelişen böbrek enfeksiyonu
• Travma nedeniyle oluşan; ciddi yanıklar, yakın zamanda geçirilen ameliyatlar sonucunda oluşan doku hasarı

2-10 µg/L değerleri aralığında sonuç elde edildiği durumlarda ise orta ve yüksek sepsis riski söz konusudur. Yüksek prokalsitonin seviyeleri derhal müdahale edilmesi gereken sağlık problemlerinin haberci olarak kabul edilir. Değerlerdeki bu artışın temelinde ise aşağıdaki etkenler rol alıyor olabilir.

• Sepsis gelişimi
• Organların verimli bir şekilde çalışması için ihtiyaç duyduğu kanı alamaması
• Sistemik bakteriyel enfeksiyonlar

PCT Değerlerinin yüksek seviyelerde olması septik şok riskinin yüksek olduğu anlamını taşıyabilir. Bu nedenle bu durum aksatılmamalı ve derhal tedaviye başlanmalıdır.

PCT Düşüklüğü Nedir?

“Tam kan PCT nedir?” sorusu cevaplanırken genellikle yüksek seviyelere odaklanılır. Ancak bazı kişilerde PCT düşüklüğü ile karşılaşılması da söz konusu olabilir. PCT Düşüklüğü olumsuz bir durum olarak düşünülebilir. Ancak bu durum genellikle vücutta enfeksiyon olmadığının bir göstergesidir. Bazı vakalarda viral enfeksiyon nedeniyle gelişen inflamatuar hastalıklar sonucunda da PCT değerlerinde düşüş olabilir. Bu durum PCT testi sayesinde vücutta viral veya bakteriyel enfeksiyonlardan hangisinin geliştiğine yönelik fikir sahibi olunmasını sağlar.

PCT değerlerinde düşüş gözlemlenmesi bakteriyel enfeksiyon nedeniyle tedavi görmeye başlayan kişilerin tedavi olumlu yanıt verdiğini de gösterebilir.

Kişilerde; ateş, bilinç bulanıklığı, aşırı ağrı, kalp atışında hızlanma, nefes darlığı veya düşük kan basıncı gibi belirtiler açığa çıkması halinde vücuttaki enfeksiyon durumunun sorgulanması gerekir. Bu noktada PCT testine başvurulur. LİV Hospital bünyesinde hizmet veren laboratuvarlarda PCT testi uygulamaları yapılarak hastanın ana sağlık problemi ve ne tür bir tedaviye ihtiyaç duyduğu tespit edilebilir.