Vajinal Mantar Nedir?

Vajinal mantar, başta Candida albicans olmak üzere çeşitli Candida türü mantarların bulaşması sonucu oluşan bir vajinal enfeksiyondur. Vajinal mantar enfeksiyonu, kadınların çoğunluğunun hayatlarında en az bir kez yaşadığı bir sağlık sorunudur. Vajinal mantar enfeksiyonlarının birçok farklı nedeni olabilir. Bunlar arasında hormonal değişiklikler (örneğin hamilelik veya doğum kontrol hapları kullanımı), bağışıklık sistemi zayıflığı, antibiyotik kullanımı, aşırı şeker tüketimi ve nemli ortamlarda uzun süre kalma gibi durumlar yer alır.

Vajinal Mantar Neden Olur?

Vajinal mantar enfeksiyonunun en sık rastlanan kaynağı Candida albicans olmakla birlikte enfeksiyon nedenleri şunlar da olabilir:

• Bağışıklık Sistemi Zayıflığı: Bağışıklık sistemi normal işlevini yerine getirmediği takdirde mantarlar gibi enfeksiyonlara karşı savunma düşebilir. HIV/AIDS, kortikosteroid ilaç kullanımı, kanser tedavileri gibi bağışıklık sistemini zayıflatan faktörler vajinal mantar enfeksiyonlarının riskini artırabilir.
• Hormonal Değişiklikler: Hamilelik ve hormon tedavileri gibi hormonal değişikliklere neden olabilecek durumlar vajinal flora dengesini etkileyebilir ve mantar üremesine uygun ortam hazırlayabilir.
• Antibiyotik Kullanımı: Antibiyotikler, zararlı bakterileri öldürdüğü gibi vajinadaki yararlı bakterileri de etkileyebilir. Bu, mantarların çoğalma fırsatını artırabilir.
• Şekerli Beslenme: Aşırı şekerli veya yüksek karbonhidratlı bir diyet, mantarların büyümesini destekleyebilir. Candida türü mantarlar şekerle beslendiği için şekerli bir diyet, mantarların üremesi için uygun bir ortam oluşturulabilir.
• Nem ve Isı: Sıkı iç çamaşırları veya nemli mayo gibi nedenlerle vajina bölgesinin aşırı nemli ve sıcak olması, mantar üremesi için uygun bir ortam sağlayabilir.
• Yanlış Hijyen: Aşırı temizlik veya agresif hijyen ürünleri kullanmak, vajina bölgesindeki doğal mikrobiyom dengesini bozabilir ve mantar enfeksiyonlarının riskini artırabilir.
• Korunmasız Cinsel İlişki: Cinsel temas sırasında partnerin vücudundan Candida mantarları geçebilir ve enfeksiyona neden olabilir.
• Stres ve Yorgunluk: Uzun süreli stres veya yorgunluk, bağışıklık sisteminin zayıflamasına ve mantar enfeksiyonlarının riskinin artmasına yol açabilir.

Vajinal Mantar Belirtileri Nelerdir?

Vajinal mantar enfeksiyonunun belirtileri kişiden kişiye ve enfeksiyonun derecesine göre farklılık gösterebilse de genellikle aşağıdaki şekillerde belirtiler ortaya çıkar:

• Kaşıntı: Vajina ve vulva (dış cinsel organlar) bölgesinde şiddetli ve rahatsız edici kaşıntı hissi en sık görülen belirtidir.
• Yanma: İdrar yaparken veya cinsel ilişki sırasında yanma veya rahatsızlık hissi yaşanabilir.
• Akıntı: Beyaz veya hafif renkte, peynir kesiği gibi görünen ve kalın bir kıvama sahip akıntı ortaya çıkabilir.
• Kızarıklık ve Şişlik: Vajina ve vulva bölgesinde kızarıklık, şişlik veya hassasiyet olabilir.
• Ağrı: Bazı durumlarda vajina bölgesinde hafif ağrı veya rahatsızlık hissi olabilir.

Vajinal Mantar Nasıl Teşhis Edilir?

Vajinal mantar enfeksiyonunun doğru bir şekilde teşhis edilmesi için bir sağlık uzmanına gidilmesi önerilir. Teşhis şu aşamalarla gerçekleştirilir:

• Tıbbi Geçmiş Alınması: Doktorunuz, semptomlarınızı ve tıbbi geçmişinizi değerlendirmek için size sorular sorarak enfeksiyonun olası nedenlerini ve risk faktörlerini anlamalarına yardımcı olabilir.
• Muayene: Doktor, vajinal ve vulva bölgelerini muayene ederek kızarıklık, akıntı, şişlik gibi belirtilere bakar.
• Akıntı Örneği Testi: Vajinal akıntı örneği alınarak laboratuvara gönderebilir ve mikroskop altında incelenerek mantarların varlığı tespit edilebilir.
• pH Testi: Vajinal mantar enfeksiyonları genellikle vajinanın normal pH dengesini değiştirdiği için pH değeri ölçülebilir.
• Laboratuvar Testi: Doktor, semptomlarınıza ve muayene bulgularına dayanarak vajinal mantar enfeksiyonunu teşhis edebilir. Ama bazen diğer vajinal enfeksiyonlarla benzer semptomlar görülebilir, bu nedenle daha kesin bir teşhis için laboratuvar testleri gerekebilir.

Vajinal Mantar Nasıl Geçer?

“Vajinal mantar doğal yöntemler ile nasıl geçer?” sorusunun cevabı merak edilse de vajinal mantar enfeksiyonu genelde ilaçlarla tedavi edilir. Bu ilaçlar vajinal supozituar veya krem şeklinde kullanılır ve mantarların üremesini engeller. Doktorun önerdiği tedavi planına uyarak ilaçları düzenli olarak kullanmak, hijyen kurallarına dikkat etmek, pamuklu iç çamaşırları tercih etmek ve şekerli yiyecekleri sınırlamak enfeksiyonun geçmesine yardımcı olabilir. Ayrıca mantar enfeksiyonunun hızlı tedavi edilmesi ve sık tekrarlamaması için, çay ağacı yağı ve kekik yağı gibi bitkisel yağlar, doğal probiyotik takviyeler kullanılabilir. Eğer semptomlar devam ederse veya tekrarlar ise doktorunuza danışmanız önemlidir.

Vajinal Mantar Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Vajinal mantar enfeksiyonunun tedavisi genellikle antifungal ilaçlar kullanılarak yapılsa da bazı ek önlemler de uygulanabilir. Vajinal mantarın tedavisinde kullanılabilecek önlemler şunlardır:

• Antifungal Kremler veya Supozituvarlar: Enfeksiyonun hızla kontrol altına alınması için genellikle vajinal supozituvarlar veya krem şeklinde antifungal ilaçlar kullanılır. Vajinal mantar kremi doğrudan vajinaya uygulanır ve mantarların büyümesini engellemeye yardımcı olur.
• Oral Antifungal İlaçlar: Doktorunuz, daha yaygın veya dirençli enfeksiyonlar için ağız yoluyla alınan antifungal ilaçlar önerebilir. Oral olarak alınan vajinal mantar ilaçları tüm vücut genelindeki mantarları hedefler.
• Diyet Değişiklikleri: Şekerli yiyecek ve içecekleri sınırlamak veya azaltmak, mantarların beslenmesini ve üremesini engelleyebilir. Bu nedenle mantar tedavisinden diyet değişiklikleri tedavi sürecine destek olur.
• Hijyen Kurallarına Dikkat Etmek: Vajinal bölgeyi doktorun önerdiği şekilde temizlemek ve parfümlü ürünlerden kaçınmak önemlidir. Rahat ve pamuklu çamaşırlar tercih etmek ve genital bölgeyi nemli tutmaktan kaçınmak da enfeksiyon riskini azaltabilir.
• Partner Tedavisi: Cinsel partnerinizde de belirtiler varsa veya sık tekrarlayan enfeksiyonlar yaşıyorsanız, partnerinizin de tedavi olması gerekebilir.

Vajinal Mantar Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Kadınların sık yaşadığı sorunlardan biri olan geçmeyen vajinal mantar durumu çözüm aradıkları konulardan biridir. Sık tekrarlayan vajinal mantar rahatsızlığı yaşamamak için alınabilecek önlemler, vajinal mantar varlığında nasıl tedavi edileceği ile ilgili akıllarda pek çok soru oluşur. Vajinal mantar hakkında sıkça sorulan sorulardan bazıları şöyle açıklanabilir:

Antibiyotik Sonrası Vajinal Mantar Nasıl Geçer?

Antibiyotik kullanımı sonrasında vajinal mantar görülmesi sık karşılaşılan bir durum olduğu için kişinin probiyotik takviyeler kullanımı gibi önlemler alınması önerilir. Antibiyotik kullanımı sonrasında en az 2 saat ara vererek alınan probiyotik takviyeler, vajinanın doğal florasını korumaya yardımcı olur. Böylece mantar enfeksiyonu oluşma veya oluşsa da çabuk geçer. Doğal yollarla veya probiyotik takviyeler ile alınan önlemler yeterli olmadığında ise ilaç kullanımına ihtiyaç olur. Vajinal mantarın tedavisi için doktorun önerdiği ve antibiyotiklerle etkileşime girmeyen ilaçlar kullanılabilir.

Vajinal Mantar Bulaşıcı mı?

Vajinal mantar enfeksiyonuna neden olan Candida mantarları kişiden kişiye temas yoluyla geçebildiği için  bulaşıcı bir hastalıktır. Cinsel temas yolu ile hastanın partnerine enfeksiyon geçme riski olduğu için ilişki öncesi gerekli önlemler alınmalıdır. Aktif cinsel hayatları olan kişilerin partnerlerine de mantar tedavisi önerilebilir. Ayrıca doğum sırasında ve emzirme sürecinde de anneden bebeğe mantar enfeksiyonu geçme riski bulunur.

Vajinal Mantar Tekrarlar mı?

Vajinal mantar enfeksiyonu kadınların sık yaşadığı sağlık sorunlarından biri olmasından anlaşılacağı üzere tekrarlayan bir rahatsızlıktır. Mantar enfeksiyonunun tekrarlamaması için uygun tedavi uygulanmalı ve gerekli önlemler alınmalıdır. Mantar rahatsızlığının tekrarlamaması için pamuklu iç çamaşırı kullanmak, aşırı şekerli ürünlerin tüketiminden kaçınmak, vajinal flora uygun şekilde hijyen uygulamak, stresten kaçınmak önerilir. Ayrıca en önemli vajinal mantar sebeplerinden biri antibiyotik kullanımı olduğu için gereksiz antibiyotik kullanımından da uzak durmak gerekir.

Eğer sık vajinal mantar sorunu yaşıyorsanız mutlaka uzman bir doktora danışarak uygun bir tedavi planı uygulayınız.