PCOS Nedir?
Üreme çağındaki kadınların yaklaşık %4 ila 8’ini etkileyen PCOS en sık rastlanan hormonal bozukluklardan bir tanesidir. Adını sağ ve sol yumurtalıklardan birinde veya her ikisinde birden görülen çok sayıda iyi huylu kistten alan PCOS adet düzensizliğinin ve kadın kaynaklı infertilitenin (kısırlık) başlıca nedenlerindendir. PCOS yani polikistik over sendromu kadınlar arasında yaygın olarak rastlanan başta adet düzensizliği olmak üzere tüylenme, kilo artışı, ciltte yağlanma gibi semptomlara neden olan bir çeşit yumurtlama (ovulasyon) bozukluğudur.
PCOS Nedir?
Ergenlik ile birlikte her adet döneminde kadınların yumurtalıklarında bir adet yumurta hücresi büyür ve çatlar. Polikistik over sendromunda ise yeteri kadar büyümeyen, bu nedenle çatlayamayan çok sayıda yumurta kesesi (kisti) bulunur. PCOS sorunu olan kadınlarda ultrasonografik görüntüleme sırasında yumurtalıkların çevresinde 2-8 mm çapında çok sayıda folikül görülür. Kelime anlamı olarak bakıldığında PCOS çoklu (poli) kist bulunan yumurtalık (over) anlamına gelir.
PCOS Hastalığı Nedir?
PCOS çoğu zaman bir hastalıktan ziyade sendrom olarak ifade edilir. Bunun en önemli nedenlerinden bir tanesi kadınların büyük çoğunluğunda yumurtalık çevresindeki çoklu kistik görünüme androjen hormonu gibi hormonal bozuklukların ve erkek tipi saç dökülmesi, kilo artışı, tüylenme gibi metabolik bozuklukların eşlik etmesidir. Bu nedenle üreme çağındaki kadınların çoğunu etkileyen bu durum uzmanlar tarafından bir sendrom olarak değerlendirilir.
PCOS Neden Olur?
PCOS’un nedeni günümüzde kesin olarak bilinmemekle birlikte yapılan pek çok bilimsel çalışma genetik faktörlerin polikistik over sendromu üzerinde etkisi olduğunu göstermektedir. Ek olarak başlıca PCOS nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
- İnsülin direnci: İnsülin seviyesindeki artış ile birlikte yumurtalıklardan daha fazla androjen hormonu salınırken karaciğerde SHBG (seks hormonu bağlayıcı globulin) hormonunun üretiminde azalma olabilir. Kanda SHBG hormonunun azalması ise androjen hormonunun serbest hale gelerek kana karışmasına, bunun neticesinde yumurtlama bozukluklarına neden olabilir.
- Hormonal problemler: Polikistik over sendromunun en önemli nedenlerinden bir tanesi FSH ve LH hormonu düzeylerindeki bozulmadır. Normal şartlarda LH ve FSH oranı 1 ila 2 arasındadır. Herhangi bir sebeple bu oran yükselirse yumurtlama problemleri ve PCOS ortaya çıkabilir.
- Düşük dereceli inflamasyon: İnflamasyon kısaca vücuttaki bir hasara veya bozukluğa karşı bağışıklık sisteminin verdiği cevap olarak tanımlanabilir. İnflamasyon akut ve kronik olmak üzere iki sınıfta incelenir. Akut inflamasyon ani şekilde başlayıp kısa sürede iyileşirken kronik inflamasyon daha hafif bir seyir izleyip yıllarca sürebilir. Kronik inflamasyon ise düşük dereceli veya yüksek dereceli olabilir.