Prematüre Bebek Nedir?

Erken doğum, bebeklerin normal sürede doğan yaşıtlarına göre farklı sorunlarla karşılaşmasına neden olabiliyor. Normal gebelik süresi 38-42 hafta arasında değişiklik gösterir. Gebeliğin 37. haftadan önce gerçekleşmesi, erken doğum olarak adlandırılır. Peki prematüre bebek nedir, prematüre bebeklerde görülen sağlık sorunları nelerdir? Bu yazımızda prematüre bebek ile ilgili bilinmesi gereken bilgileri derledik.

Prematüre Bebek Nedir?

Prematüre bebek, beklenen doğum tarihinden 3 hafta önce doğan bebekler şeklinde tanımlanabilir. 37. hafta tamamlanmadan doğumun gerçekleşmesi, bebeğin tam olarak gelişemeden dünyaya gelmesine neden olur. Bir bebeğin ne kadar erken doğduğuna bağlı olarak bebeğin doğum zamanı şu şekilde sınıflandırılabilir:

Geç Preterm Doğum

Bebek, 34 ila 36 haftalar arasında dünyaya gelir. Erken doğan bebeklerin büyük bir kısmı bu sınıfta yer alır.

Orta Preterm Doğum

Bebeğin 32 ila 34. haftalar arasında dünyaya gelmesi durumunda orta preterm doğum meydana gelir.

Erken Preterm Doğum

32 haftadan daha kısa sürede gerçekleşen doğumlar erken preterm doğum olarak adlandırılır. Genellikle 24 ila 31. haftalar arasında doğum gerçekleşir. Erken preterm doğumlarda bebeklerin sağlık sorunlarıyla karşılaşma riski son derece fazladır.

Prematüre bebek özellikleri, prematüre doğum ile karakterize edilebilir. Erken doğan bebeklerde genellikle şu özellikler ön plana çıkar:

• Düşük vücut ısısı
• Emme sorunu
• Düşük yağ oranı
• Solunum güçlüğü
• Cilt hassasiyeti
• Başın vücuda oranla daha büyük olması

Bu ve bunun gibi özelliklerin her biri, erken doğumlarda ortaya çıkabilir.

Prematüre Doğumun Nedenleri

Prematüre bebek, doğumun olağan süreden daha önce gerçekleşmesiyle meydana gelir. Erken doğumun görülme nedenleri farklılık gösterebilir. Aşağıdaki gibi sıralanabilen durumların her biri, prematüre doğum nedenleri arasında değerlendirilebilir:

• Plasentanın doğum yolunu kapatması
• Rahim ağzı yetmezliği
• Alkol ve sigara tüketimi
• Enfeksiyon ya da diyabet içeren kronik sağlık sorunları
• Hamilelik sırasında enfeksiyon ya da vajinal kanama görülmesi
• Gebelikler arasında çok az zaman olması
• İkizler veya üçüzler gibi çoğul gebeliklerin görülmesi
• Az sıvı tüketimi

Bu ve bunun gibi unsurların her biri, erken gebeliği düşündürebilir. Erken doğumun bilinen bir neden olmadan da gerçekleşmesi mümkündür.

Prematüre Bebeklerin Bakımı

Prematüre bebeklerde bakım, bebeğin sağlığı açısından son derece önemlidir. Prematüre doğumların yanı sıra normal doğumlarda da bakım oldukça önemli bir konudur. Prematüre bebek bakımı genel olarak şu şekilde olmalıdır:

• Beslenme sırasında bebeğin başı 45 derecelik bir açıda tutulmalıdır. Ayrıca biberon emziğinin akış hızını ayarlamak da oldukça önemlidir. Eğer bebek ilk olarak aktif bir şekilde emiyor ve sonra uyku durumuna geçiyorsa, bebeğin gazı olduğu ihtimali ön planda tutulmalıdır. Beslenme esnasında, biberon kullanıldığı durumlarda parmağınızla bebeğin çenesinden destek sağlayabilirsiniz. Çünkü prematüre bebeklerde çene kasları henüz tam anlamıyla gelişmemiştir.
• Beslenme esnasında bebeğin hareketleri ve rengi oldukça titiz bir şekilde gözlemlenmelidir. Renk değişikliği meydana geldiğinde uzman doktor desteği alınmalıdır.
• Bebeğin günlük kaka sayısı, idrar miktarının yanı sıra öğün saatleri not alınmalıdır. Olağandışı bir durumun görülmesi halinde doktor ile gerekli hususlar paylaşılmalıdır.
• Oda ısısının 23 ila 25 derece aralığında olması gerekir.

Belirtilen hususların her biri, prematüre bakımı açısından dikkat edilmesi gerekenleri içerir.

Prematüre Bebeklerin Sağlık Sorunları

Prematüre bebek sorunları, bebeğin erkenden dünyaya gelmesi nedeniyle çeşitli şekillerde görülebilir. Meydana gelen sağlık sorunları kısa veya uzun vadeli olabilir. Bazı sorunlar, doğumla birlikte kendini belli eder. Fakat ilerleyen yaşlarda sağlık sorunlarının görülmesi de olanaklıdır. Prematüre bebek gelişimi noktasında önemli bir yer edinen ve genellikle ilk haftalarda ortaya çıkabilen komplikasyonlar genel hatlarıyla aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Kalp sorunları
• Solunum problemleri
• Sindirim sisteminde görülen çeşitli problemler
• Beyin kanaması
• Kansızlık ve sarılık
• Bağışıklık sisteminde zayıflık
• Kan şekeri düşüklüğü
• Erken doğumun uzun vadede neden olduğu sağlık sorunları ise şu şekildedir:
• Görme problemleri
• Öğrenme güçlüğü
• Serebral palsi
• Diş problemleri
• Astım, enfeksiyon ve beslenme problemleri başta olmak üzere çeşitli türde kronik sağlık sorunları
• İşitmeye yönelik sağlık sorunları

Bu ve bunun gibi sağlık sorunları, ilerleyen yaşlarda meydana gelebilir.

Prematüre Bebeklerin Beslenmesi

Prematüre bebekler ilk olarak kuvözde gözlemlenir. Çünkü bebeklerin fiziksel gelişimleri tamamlanmadığı için çeşitli sağlık sorunları meydana gelebilir. Bu süreç içinde bebeklere damar yolundan şeker, yağ ve protein takviyesi yapılır. Belirli bir ağırlığa ulaşan bebekler kuvöz dışına çıkarılabilir. 

Fakat dışarıda bebeklerin emme durumları ve vücut ısıları gözlemlenir. Taburcu edilen bebeklerde beslenme alışkanlıklarının nasıl olması gerektiğine dair bilgilendirme yapılması, ev ortamında annelerin doğru adımları uygulamasını sağlayacaktır. Prematüre bebeklerde beslenme ile ilgili detaylar öğrenildiğinde, gelişim süreci olması gerektiği gibi ilerleyebilir.

Erken Doğan Bebekler İçin Beslenme Rehberi

Prematüre bebek bakımı ve beslenmesi, bebeğin fiziksel gelişiminin tamamlanamaması açısından oldukça önemli bir konudur. Bebeklerin genellikle emme-yutma refleksleri tam olarak gelişmemiştir. Bununla birlikte çene kasları da güçlü değildir. Bu nedenle bebeğin doğum zamanına göre ilk haftalarda damar yolu ile beslenme sağlanabilir. Bu şekilde yağ, şeker ve protein desteği yapılabilir. 

İlerleyen zamanlarda çok az miktarda anne sütü ile başlanmakta olup anne sütü, prematüre bebeklerin gelişimi açısından oldukça önemlidir. Prematüre doğumu gerçekleştiren annelerin sütleri, diğer annelerin sütlerine oranda daha fazla protein içerdiğinden, anne sütünün bebek için faydası oldukça fazladır. Anne sütünün bulunmaması durumunda içeriği zenginleştirilmiş bebek mamalarının kullanımı mümkündür.  

Prematüre Bebeklerin Gelişimi

Prematüre bebeklerin sağlıklı gelişimi için bazı hususlara dikkat edilmesi gerekir. Doğum sonrasında enfeksiyonlara yatkınlık, beslenme problemleri, kemik erimesi gibi sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Bunun yanı sıra bebeğin taburcu edilmesi sonrasında prematüre bebeklerin %10’unda nörolojik sorunlar görülebilir. %1’inde ise işitme sorunları meydana gelebilir.

Prematüre Bebeklerde Uzun Vadeli Bakım

Prematüre bebeklerin hastalıkları ilerleyen dönemlerde de ortaya çıkabilir. Bu nedenle bebeğin belirli aralıklarla doktor kontrolüne götürülmesi son derce önemlidir. Prematüre bebek gelişimi için bebeğin taburcu edildikten sonra belirli aralıklarla bu konuda tecrübe sahibi çocuk doktoru ya da yenidoğan uzmanına götürülmesi gerekir. 

Bunun temel nedeni, bebekte meydana gelebilecek sağlık sorunlarının tespit edilmesidir. Örneğin göz ve işitme testleri düzenli olarak yapılmalıdır. Bunun yanı sıra bebeğin nörolojik gelişimi takip edilerek herhangi bir sorun görülmesi durumunda gerekli müdahaleler gerçekleştirilmelidir.

Sıkça Sorulan Sorular

Prematüre Bebekler Ne Zaman Eve Gidebilir?

Prematüre bebeklerin hangi haftada doğduğu ne zaman taburcu edilebileceklerini anlama konusunda son derece önemlidir. Prematüre doğum sonrasında ilk olarak bebek yenidoğan yoğun bakım kapsamında, normal doğum sürecine kadar özel olarak bakılır. Prematüre bebeklerin taburcu edilebilmesi için çeşitli şartların karşılanmış olması gerekir. Bunlar;

• Ağızdan beslemeyi tam olarak başarması,
• Oda sıcaklığında vücut sıcaklığını koruyabilmesi,
• Düzenli kilo alması,
• Düzenli solunum yapabilmesi şeklinde sıralanabilir. 

Bebeğin bu şartları karşılaması durumunda taburcu edilmesi mümkündür. Prematüre bebek tedavisi tamamlandıktan ve bebek taburcu edildikten sonra belirli aralıklarla fiziksel muayeneleri gerçekleştirilmelidir.

Prematüre Doğumun Gelecekteki Gebeliklere Etkisi

Prematüre doğumun gelecekteki gebeliklerde prematüre riskini arttırması mümkündür. Bu nedenle diğer gebelik süreçlerinde, gebeliğin oldukça titiz bir şekilde takip edilmesi gerekir.

Prematüre Bebek Kaç Kilo Olur?