Fraksiyonel Üreterorenoskopi
Taş hastalığı genellikle bir şikayet vererek doktora başvurmanızı sağlar. En sık ortaya çıkan belirti ağrıdır. Ağrı böbrekte olabileceği gibi, idrar kanallarındaki yerleşimine bağlı olarak idrar yapma alışkanlığında bozulmalarla da kendini belli edebilir. Ağrı dışında; bulantı-kusma, idrar alışkanlıklarında bozulma, idrarda kanama, enfeksiyon ve böbrek fonksiyonlarında bozulmaya yol açabilir. Bu durumlarda bir üroloji uzmanı tarafından görülerek uygun tedavilerin planlanması gerekir.
Nasıl tanı konulur?
Bazı böbrek taşları genel sağlık muayeneleri sırasında çekilen filmlerde tesadüfen saptanır. Daha sıklıkla şiddetli ağrı ve idrarda renk değişikliği olan hastalarda yapılan idrar tahlili ve ultrasonografik görüntüleme ile tanı konur. Böbrek ve mesane arasındaki kanal (üreter) içine girmiş taşların tanısında ultrasonografik inceleme yetersiz kalmakta, bilgisayarlı tomografi ile net tanı konması mümkün olmaktadır. Kontrast vererek çekilen görüntüleme yöntemlerinde ise; böbrek fonksiyonları yanında idrar yolları anatomisinin değerlendirilebilmesi de mümkün olmaktadır. Bu yolla, yapılması planlanan tedavinin biçimi hakkında da fikir edinilebilir.
Taş ne zaman tedavi edilmelidir?
- Ağrının ilk başladığı günden itibaren 3-4 haftalık bir süre geçmiş ve taş hala düşürülememiş ise
- 6-7 mm ve üzerindeki taşlar (bazen daha küçükleri)
- Ağrı yeterince giderilememişse
- İdrar kanalı ve böbrekte belirgin tıkanıklık bulguları veya genişleme varsa
- Enfeksiyon riski mevcutsa
- Hasta tek böbrekli ise ve bunda da tıkanıklık varsa
- İki taraflı taş hastalığında
- Hastanın mesleğine göre
Üreteroskopik tedavi
Makul bir süre beklenmesine rağmen kendi kendine düşmeyen ya da şok dalga tedavisi için uygun olmayan taşlarda endoskopik ameliyatlar tercih edilir. Üreter (iç idrar kanalları) taşlarının tedavisinde idrar yolundan üreteroskopla (URS) girilerek taşa ulaşılmakta ve lazerle taş kırılarak vücut dışına alınabilmektedir. Günümüzde artık böbrek içindeki makul büyüklükteki (2 cm’e kadar) taşlarda da kapalı, yani endoskopik ameliyatla taşlar temizlenebilmektedir. Bu yöntemde; gövdesi kıvrılıp bükülebilen, ucu cerrah tarafından kumanda edilebilen çok ince cihazlarla (fleksibl üreteroskopi; F-URS) böbrek içindeki taşlar lazerle kırılıp vücut dışına alınabilmektedir. Bu tedaviler genellikle günübirlik veya 1 günlük yatışlarla halledilebilmektedir.