Juvenil İdyopatik Artrit Programı

Genel Bakış

Juvenil İdyopatik Artrit (JIA),sürekli eklem iltihabı ile karakterize kronik bir hastalıktır. "İdiopatik" kelimesi, hastalığın nedeninin bilinmediğini ifade eder. Eklem iltihabının bulguları ise ağrı, şişme ve hareket kısıtlılığı ve sabah tutukluğudur. JIA terimi, çocuklukta ortaya çıkan ve kaynağı bilinmeyen, 16 yaşından önce başlayan ve 6 haftadan uzun süren bütün kalıcı artrit çeşitlerini içerir. JIA başlığı altında değişik artrit tipleri tanımlanmıştır. JİA’nın çeşitli tipleri vardır. Bu tipler temel olarak, tutulan eklemlerin sayısına (oligoartiküler ya da poliartiküler JİA) ve ateş, döküntü ve başka ek belirtilerin (sistemik JİA) olup olmamasına göre birbirinden ayrılır.

Eklem iltihabı ve ağrısı viral ve bakteriyel enfeksiyon, tümörler ve kanser türleri (lösemi, lenfoma, kemik kanserleri ve kemik dışı kanserler) ve diğer romatizmal hastalıklarda da görülebileceği için, diğer bütün hastalıkların elenerek ayırıcı tanının yapılması gerekir.

Juvenil İdyopatik Artrit Tipleri Nelerdir?

JİA’nın çeşitli tipleri vardır. Bu tipler temel olarak, tutulan eklemlerin sayısına (oligoartiküler ya da poliartiküler JİA) ve ateş, döküntü ve başka ek belirtilerin (sistemik JİA) olup olmamasına göre birbirinden ayrılır.

Oligoartiküler JİA

En sık görülen JİA alt tipidir. Büyük eklemleri (dizler ve ayak bilekleri gibi) olmak üzere, 5’ten daha az eklemin tutulumuyla karakterizedir. Oligoartrit genellikle 6 yaştan önce başlar ve en sık kızlarda görülür. Hastaların bir kısmında gözü saran damar tabakasının iltihaplanması (üveit) gibi ciddi göz komplikasyonları gelişebilir. JİA'da bu durum, ağrı veya kızarıklık gibi belirtilere neden olmadan sinsice gelişebilir. JİA'nın erken başlangıçlı olması ve Anti Nükleer Antikor (ANA) pozitifliği olması üveit gelişimi için risk faktörüdür.

Bu nedenle yüksek risk altındaki çocukların bir göz doktoru tarafından yarık lamba olarak bilinen özel bir alet kullanılarak düzenli göz kontrolünden geçmesi zorunludur. Muayenelerin sıklığı genelde her 3 ayda bir olup uzun süre devam ettirilmelidir.

Poliartiküler JİA

Beş ya da daha fazla eklemin tutulumu ile karakterizedir. RF negatif ve RF pozitif JİA olarak ikiye ayrılır.

RF-Pozitif Poliartiküler JİA

Çocuklarda oldukça nadirdir . Çoğu kez özellikle el ve ayakların küçük eklemlerini etkileyen ardından diğer eklemlere uzanan simetrik artrite neden olur. Kızlarda erkeklere göre çok daha sıktır ve başlangıcı genellikle 10 yaşından sonradır.

RF Negatif Poliartiküler JİA

Herhangi bir eklem tutulabilir ve çoğu kez hem büyük hem de küçük eklemlerde iltihap oluşur.

Sistemik JİA

Sistemik JİA, artritten önce veya artrit seyri esnasında ortaya çıkabilen ateş, döküntü ve vücutta çeşitli organlarda yoğun enflamasyon ile karakterizedir. ateş genellikle sabah akşam yükseklikler yapar. Çoğunlukla da gövdeye yerleşen makülopapüler döküntü ile birliktedir. sJIA'yı diğer JIA alt guruplarından ayıran klinik özellik 39 Oc veya üzerine çıkan ateştir.
Diğer belirtiler arasında kas ağrısı, karaciğer, dalak veya lenf düğümlerinde büyüme, kalp (perikardit) ve akciğerlerin (plörit) etrafındaki zarlarda iltihap yer alır.

Juvenil İdyopatik Artrit Tanısı Nasıl Koyulur?

Tanı koyarken en önemli kriter bir veya daha fazla eklemde, altı haftadan uzun süren şişliklerin görülmesi ve uzun süreli istirahattan sonra ortaya çıkan eklem sertliğidir.
Eklem iltihabı ve ağrısı viral ve bakteriyel enfeksiyon, tümörler ve kanser türleri (lösemi, lenfoma, kemik kanserleri ve kemik dışı kanserler) ve diğer romatizmal hastalıklarda da görülebileceği için, diğer bütün hastalıkların elenerek ayırıcı tanının yapılması gerekir.

Juvenil İdyopatik Artrit Tedavisi Nedir?

Juvenil İdiopatik Artrit tedavisinin amacı ağrıyı ve sertliği azaltmak, deformiteleri önlemek ve çocuğunuzun mümkün olduğunca normal ve aktif bir yaşam tarzı sürdürmesine yardımcı olmaktır.Tüm tipler için tedavi erken, tanı teyit edildikten sonra en kısa sürede planlanmalıdır.
Juvenil idiopatik artrit tipine göre ve hastalığın şiddetine ağrıyı azaltmak ve eklem hasarını azaltmak için ilaçlar verilir.
Ağrı ve iltihabı azaltmak için steroid olmayan antienflamatuvar ilaçlar (NSAID'ler)
Steroidlerin doğrudan etkilenen eklem (ler) e enjeksiyonu
Metotreksat gibi hastalığı değiştiren anti-romatizmal ilaçlar (DMARDS). Bu ilaçlar ayrıca sedef hastalığı döküntüsüne de yardımcı olabilir.
Adalimumab veya etanersept gibi biyolojik ilaçlar. Bu ilaçlar, vücudun her yerinde artriti iyileştirmeye yardımcı olur ve ayrıca sedef hastalığından deride iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olur.
Düzenli egzersiz
Kas ve eklem fonksiyonunu iyileştirmek ve sürdürmek için fizik tedavi