Prostat Biyopsisi Nasıl Yapılır?

Son yıllarda gelişen teknoloji ile sağlık alanında ciddi ilerlemeler kaydedildi. Bu gelişmeler, ürolojik hastalıkların tanı ve tedavisinde de yenilikler sağladı. Yeni teknolojiler ve en güncel yöntemlerle tanıların daha doğru konulduğunun altını çizen Liv Hospital Üroloji Uzmanı Doç. Dr. Eymen Gazel prostat kanseri hakkında bilgiler verdi. Prostat kanserinin teşhisinde prostat biyopsisi, en güvenilir yöntem olarak göze çarpıyor. Prostat biyopsisinde son yenilik ise biyopsi işlemin rektum (makat)’dan değil perineal bölgeden yani cilt yüzeyinden gerçekleştirilmesidir.

Prostat Kanseri Nedir?

Prostat kanseri erkekler arasında en sık görülen kanser türlerinden biridir. Fakat erken teşhis edildiğinde uygun şekilde tedavi edilebilir. Prostat kanserinin tedavisi için prostat neden olur? sorusunun cevabı verilerek hastalığın gelişim faktörleri ele  alınmalıdır. Prostat kanseri, prostat bezinde bulunan hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalması sonucu oluşur. Prostat bezi, erkeklerde idrar torbasının altında bulunan, yaklaşık ceviz büyüklüğünde bir organdır. Prostat bezi, spermin beslenmesine yardımcı olan seminal sıvıyı üretir.

Prostat Kanseri Risk Faktörleri Nelerdir?

Prostat kanserinin kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak, bazı risk faktörleri olduğu düşünülmektedir. Bu risk faktörleri arasında şunlar yer alır:

• Yaş: Yaşla birlikte daha yaygın hale gelir. 65 yaşın üzerindeki erkeklerde prostat kanseri riski, 50 yaşın altındaki erkeklere göre daha fazladır.
• Aile öyküsü: Prostat kanseri öyküsü olan erkeklerde, prostat kanseri geliştirme riski daha yüksektir.
• Irk: Afrikalı Amerikalı erkeklerde, prostat kanseri riski diğer ırklardan erkeklere göre daha yüksektir.
• Genetik mutasyonlar: Bazı genetik mutasyonlar, prostat kanseri riskini artırabilir.

Prostat Kanseri Belirtileri

Prostat kanseri belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve bazen belirgin olmayabilir. Ancak bazı belirtiler hastalığın teşhis evresinde açıkca gözlemlenebilir:

1. İdrar Problemleri: Prostat, idrar yolunun hemen altında yer aldığından, büyüdüğünde idrar yapma ile ilgili sorunlara neden olabilir. Sık idrara çıkma, özellikle gece, zor idrar yapma veya idrar yaparken zorlanma ve idrar akışında zayıflama veya kesilme gibi
2. Kan İdrarda veya Menide: Hasatalık, idrar yolunu veya seminal vezikülleri etkileyebileceğinden, kan idrarda veya menide görülebilir.
3. Erektil Disfonksiyon: Bazı erkeklerde prostat kanseri, erektil disfonksiyona (sertleşme sorunlarına) neden olabilir.
4. Sırt veya Kalça Ağrısı: Prostat kanseri ilerledikçe, kemiklere yayılabilir ve bu durum sırt veya kalça ağrısına neden olabilir.

Prostat belirtileri hastalığın erken evrelerinde genellikle kendini göstermez, bu nedenle düzenli tıbbi kontrol ve taramalar önemlidir.

Prostat Kanseri Teşhisi

Prostat kanseri teşhisi, birkaç testin bir kombinasyonu kullanılarak konulur.

• Prostat spesifik antijen (PSA) testi: PSA, prostat bezinden salgılanan bir proteindir. PSA seviyesi yüksek olan erkeklerde prostat kanseri riski daha yüksektir.
• Rektal muayene: Rektal muayenede, doktor prostat bezini parmakla kontrol eder.
• Prostat biyopsisi: Prostat biyopsisi, prostat bezinin şüpheli bölgelerden doku örnekleri alınması işlemidir. Bu işlem, prostat kanserinin tanısında en güvenilir yöntemdir.

Prostat kanseri teşhisi konan hastalarda, kanserin evresini belirlemek için başka testler gerekebilir.

Prostat Biyopsisinde Son Yenilik: Cilt Yüzeyi Biyopsisi

Kan tahlili ile bakılan Prostat Spesifik Antijen (PSA) gibi bilinen taramaların yanı sıra üç tesla prostat manyetik rezonans (MR) gibi gelişmiş görüntüleme yöntemlerinin de kullanılması, doğru ve erken tanı imkanını artırmaktadır. Tüm bu tarama testleri kanser açısından bize bir risk oranı vermekteyken asıl tanı biyopsi yardımıyla yapılan patolojik inceleme ile koyulur.

Şüpheli Lezyondan Örnek Almak

Prostat erkeklerde bulunan bir salgı bezidir. Şekil ve yapı itibariyle portakala benzetilmektedir. Prostat kanseri şüphesi ile çekilen MR görüntülerinde bu bezin bir ya da birkaç bölgesinde bazen 1cm den de küçük olabilen kanser odakları izlenmektedir. Hastaya doğru tanı koyulabilmesi de bu küçük lezyonlardan parça alınması (biyopsi) ile mümkündür.

Bu küçük şüpheli alanları yakalayabilmek amacıyla günümüzde artık prostat biyopsisinde MR-ultrason (USG) füzyon yöntemi kullanılır. Bu yöntemde hastanın daha önce çekilen multiparametrik MR görüntüleri, biyopsi yapılan ultrason (USG) cihazına aktarılarak tümörün tam yeri belirlenebilmekte, böylece klasik biyopsilerdeki gibi “körleme” parça almak yerine “hedef gözeterek” doğrudan şüpheli odaktan biyopsi yapılır. Bu şekilde hastalara daha erken ve daha doğru tanı konulmuş olur.

Yeni Nesil Mr-Ultrason Füzyon Biyopsi

Prostat biyopsisinde son yenilik ise biyopsi işlemin rektum (makat)’dan değil perineal bölgeden yani cilt yüzeyinden gerçekleştirilmesidir. Bu sistemin fark ve avantajları ve avantajları:

• MR ve Usg görüntüleri birleştirilerek şüpheli lezyon hedeflenir.
• İşlem rektum (makat) içinden değil de perineal (cilt) bölgeden yapıldığından enfeksiyon riski minimalize edilir.
• Hastanın biyopsi haritası bilgisayar sisteminde kayıt altına alınır. Bu sayede şayet alınan örnek kanser çıkarsa lezyonun tam koordinatları bilindiğinden ameliyatsız (fokal) tedavilere olanak sağlar.

Bu yöntem sayesinde hastaların prostat biyopsi işleminden en çok çekindikleri enfeksiyon riski ve gaytada kanama olması görülmemektedir. Bu sebeple perineal (ciltten) yapılan biyopsiler çok daha konforlu ve güvenli kabul edilmektedir.

Prostat Kanseri Tedavisi

Prostat kanseri tedavisi, hastanın genel sağlık durumu, tümörün yayılma derecesi ve diğer faktörler göz önüne alınarak kişiselleştirilir. Tedavi planı genellikle şu yöntemleri içerir:

1. Gözlem (Bekle ve Gör): Bazı durumlarda, prostat kanseri yavaş büyüyebilir ve hastaya belirli bir süre boyunca gözleminde bir sorun olmayabilir. Doktor hastanın durumunu yakından izleyebilir.
2. Cerrahi: Prostat kanserinin tedavisinde sıkça kullanılan bir seçenek cerrahidir. Prostat ameliyatı, prostat bezinin çıkarılması veya düzeltilmesi amacıyla gerçekleştirilen cerrahi bir müdahaledir.
   Radikal prostatektomi adı verilen bu ameliyat, prostatın tamamının veya bir kısmının çıkarılmasını içerir.
3. Radyoterapi: Yüksek enerjili ışınlar kullanılarak tümör hücrelerinin öldürülmesi veya büyümesinin kontrol altına alınması amaçlanır.
4. Hormon Tedavisi: Prostat kanseri genellikle hormonlara tepki gösterir. Hormon tedavisi, hormon üretimini veya etkilerini bloke ederek tümör büyümesini kontrol altına almaya çalışır.
5. Kemoterapi: Prostat kanseri hücrelerini öldürmek veya büyümesini kontrol altına almak için kullanılan ilaçlarla yapılır. Kemoterapi genellikle ileri evre prostat kanserinde tercih edilir.
6. Immunoterapi: Bağışıklık sistemini güçlendirmek veya prostat kanseri hücrelerine karşı reaksiyonu artırmak amacıyla kullanılan bir tedavi yöntemidir.
7. Hedefe Yönelik Tedaviler: Prostat kanseri hücrelerinde belirli genetik veya moleküler özelliklere odaklanan ilaçlarla yapılır. Bu tedaviler, kanser hücrelerini doğrudan hedef almayı amaçlar. Prostat ilacı, prostat hastalıklarının tedavisinde kullanılan ve genellikle semptomları hafifleten farmasötik bir tedavi yöntemidir.

Prostat Kanseri Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Prostat kanseri hakkında genellikle insanlar, belirtileri, risk faktörlerini, erken teşhis yöntemlerini ve çeşitli tedavi seçeneklerini merak ederler. Öte yandan, hastalar ve hasta yakınları, prostat kanserinin nasıl önlenebileceği ve tedavi sonrası yaşam kalitesi konularında da birçok sorunun cevabını araştırmaktadır.

Prostat Kanseri Öldürür Mü?

Prostat kanseri, tedavi edilmezse öldürücü olabilir. Ancak, erken teşhis edilir ve etkili bir şekilde tedavi edilirse, ölüm riski önemli ölçüde azalır.

Prostat Kanseri Başka Organlara Sıçrar Mı?

Prostat kanseri, vücudun diğer bölgelerine yayılabilir (metastazlar). Prostat kanserinin yayılabileceği yerler arasında kemikler, karaciğer, akciğer ve beyin bulunur.

Prostat Kanseri Kesin Tedavisi Var Mı?

Tedaviler kanseri kontrol altına alabilir veya ortadan kaldırabilir ve yaşam süresini uzatabilir. Prostat kanseri tedavisi, kanserin evresine, hastanın genel sağlık durumuna ve hastanın tercihlerine göre değişir.