-
Göz Kararması Nedir?
-
Göz Kararması Nedenleri
-
Göz Kararması Belirtileri
-
Göz Kararması Tanısı Nasıl Konulur?
-
Göz Kararması Tedavisi
-
Göz Kararmasına Karşı Alınabilecek Önlemler
-
Hangi Durumlarda Doktora Başvurmalısınız?
-
Sık Tekrarlayan Göz Kararması
-
Sıkça Sorulan Sorular
Günlük hayatın içinde aniden beliren ve sadece saniyeler sürebilen kararma, bulanıklık ya da görüş kaybı hissi bazen basit yorgunlukla açıklansa da, bazen de fark edilmeyen bir sağlık sorununun ilk işareti olabilir.
Bu durumlardan biri olan göz kararması, hem yaygın görülmesi hem de farklı nedenlerle ortaya çıkabilmesi nedeniyle dikkatle ele alınması gereken bir belirtidir.
Göz Kararması Nedir?
Göz kararması, görüş alanının ani şekilde karararak ya da bulanıklaşarak görme fonksiyonunun geçici süreyle bozulmasına neden olan bir durumdur. Genellikle birkaç saniye sürer ve sonrasında kendiliğinden düzelir. Ancak bu süreçte kişi, denge kaybı, halsizlik, çarpıntı veya nefes darlığı gibi farklı belirtiler de yaşayabilir.
Göz Kararması ve Bayılma Arasındaki Fark
Bayılma, bilinç kaybıyla birlikte kas tonusunun kaybolmasıdır. Çoğu zaman göz kararması bayılmanın ön belirtisi olarak ortaya çıksa da her göz kararması bayılma ile sonuçlanmaz. Göz kararması yaşayan birey bilincini kaybetmeden sadece geçici bir görsel kararma ve bazen de sersemlik hali hisseder.
Göz Kararması Nedenleri
Göz kararması, vücuttaki farklı sistemlerin etkilenmesiyle ortaya çıkabilir. Nedene yönelik doğru bir tanı, uygun tedaviye ulaşmak için çok önemlidir.
Göz kararmasının başlıca nedenleri:
- Düşük Tansiyon (Hipotansiyon) ve Göz Kararması
- Kansızlık (Anemi) ve Göz Kararması
- Kan Şekeri Düşüklüğü (Hipoglisemi) ve Göz Kararması
- Dehidrasyonun Göz Kararmasına Etkisi
- Kalp ve Damar Hastalıklarının Rolü
- Nörolojik Sorunlar ve Göz Kararması
- İlaçların Yan Etkileri
- Anksiyete ve Panik Atakların Tetiklediği Göz Kararması
Düşük Tansiyon (Hipotansiyon) ve Göz Kararması
Tansiyonun aniden düşmesi gibi durumlarda, birçok kişi ani göz kararması neden olur sorusunu kendine sormaktan kendini alamaz. Hipotansiyon, yani tansiyonun normalin altına düşmesi, beyine yeterli kan gitmemesine neden olur. Bu da görme bozukluğu, sersemlik ve dengesizlik gibi belirtilere yol açar.
Kansızlık (Anemi) ve Göz Kararması
Anemi, vücudun ihtiyacı olan oksijeni taşıyan alyuvarların yetersizliğiyle ortaya çıkar. Oksijen taşımasının azalmasıyla birlikte beyne yeterli oksijen gitmez ve bu da göz kararmasına neden olabilir.
Kan Şekeri Düşüklüğü (Hipoglisemi) ve Göz Kararması
Uzun süre aç kalma, dengesiz beslenme ya da şeker hastalığına bağlı şeker düşüklüğü yaşandığında hipoglisemi ortaya çıkar. Bu durum; şiddetli halsizlik, terleme, titreme ve göz kararması ile kendini gösterebilir.
Dehidrasyonun Göz Kararmasına Etkisi
Yeterli sıvı alınmadığında veya aşırı terleme, kusma, ishal gibi durumlarda vücut sıvı kaybeder ve bu da dolaşımı etkileyerek göz kararmasına yol açabilir. Özellikle yaz aylarında, yaşlılarda ve yoğun fiziksel aktivite sırasında daha sık görülür.
Kalp ve Damar Hastalıklarının Rolü
Kalbin yeterli kan pompalayamaması, ritim bozuklukları veya damar tıkanıklıkları, göz kararmasına yol açabilir. Kalp yetmezliği, kalp kapağı hastalıkları ve ritim problemleri nedeniyle beyin kısa süreli oksijensiz kalabilir. Bu tür durumlar için kalp hastalıkları sayfasına göz atabilirsiniz.
Nörolojik Sorunlar ve Göz Kararması
Beyinle ilgili hastalıklar, örneğin epilepsi, migren, multiple skleroz ya da beyin tümörleri, görme bozukluklarına yol açabilir. Özellikle epilepsi nöbetleri öncesi aura döneminde geçici görme kayıpları ya da kararmalar yaşanabilir. Bu gibi durumlar için bir nöroloji uzmanına başvurulması gerekir.
İlaçların Yan Etkileri
Bazı tansiyon ilaçları, antidepresanlar, idrar söktürücüler ve sedatif etkili ilaçlar göz kararmasına yol açabilir. Özellikle doz aşımları, ilaç etkileşimleri ve kişinin yapısal özellikleri bu yan etkileri daha da belirgin hâle getirebilir.
Anksiyete ve Panik Atakların Tetiklediği Göz Kararması
Yoğun stres, panik atak ve anksiyete bozukluklarında solunumun hızlanması ve hiperventilasyon göz kararmasına neden olabilir. Bu tarz psikolojik rahatsızlıklar fiziksel belirtilerle kendini gösterebilir.
Göz Kararması Belirtileri
Göz kararması belirtileri, yalnızca geçici görme kaybıyla sınırlı kalmaz. Bu durum sıklıkla baş dönmesi, kulak çınlaması, çarpıntı veya halsizlik gibi sistemik semptomlarla birlikte görülür. Bu eşlik eden belirtiler, altta yatan tıbbi sorunun belirlenmesi açısından önemli ipuçları verebilir.
- Göz Kararması ve Baş Dönmesi: Baş dönmesiyle birlikte görme alanının kararması yaşayan bireyler, doğal olarak "Baş dönmesi ve göz kararması neden olur?" şeklinde bir açıklama arayışına girerler. Baş dönmesi ve göz kararması birlikte görüldüğünde genellikle dolaşım sistemiyle ilgili bir sorun düşünülmelidir. Damarların daralması, ani pozisyon değişiklikleri veya iç kulak kaynaklı rahatsızlıklar bu ikili belirtileri ortaya çıkarabilir. Vertigo gibi hastalıklarla karıştırılmamalıdır.
- Göz Kararması ve Kulak Çınlaması: İç kulakta meydana gelen basınç değişiklikleri, kulak çınlamasına ve eşlik eden göz kararmalarına neden olabilir. Meniere hastalığı gibi durumlarda denge bozuklukları da eşlik eder.
- Göz Kararması ve Çarpıntı: Çarpıntı ile birlikte gelen göz kararması, kalp ritmindeki ani değişikliklerin göstergesi olabilir. Bu, özellikle genç bireylerde bile ciddi bir durumun belirtisi olabilir.
- Göz Kararması ve Nefes Darlığı: Nefes darlığı ile eş zamanlı yaşanan göz kararmaları, hem solunum hem de dolaşım sisteminin etkilendiğini gösterir. Bu durumda oksijenlenmenin azalması önemli bir rol oynar.
- Diğer Eşlik Eden Belirtiler:
- Terleme
- Bulantı
- Soğuk soğuk terleme
- El ve ayakta uyuşma
- Bilinç bulanıklığı
Göz Kararması Tanısı Nasıl Konulur?
Göz kararmasının altında yatan nedenleri doğru tespit edebilmek için kapsamlı bir değerlendirme süreci gereklidir. Bu süreçte hastanın öyküsü, fiziksel muayene bulguları, laboratuvar testleri ve gerekirse ileri tetkikler devreye girer. Tanı ne kadar doğru konulursa, uygulanacak tedavi de o kadar etkili olur.
Fiziksel Muayene ve Anamnez
Tanı süreci, hastanın ayrıntılı bir şekilde sorgulanması ile başlar. Doktor, göz kararmasının süresi, ne zaman ortaya çıktığı, eşlik eden diğer belirtiler gibi bilgileri alarak bir ön değerlendirme yapar. Bu anamnez, tanıya giden yolda önemli bir adımdır.
Kan Testleri ve Gerekli Görüntüleme Yöntemleri
Kansızlık, enfeksiyon, kan şekeri dengesizlikleri gibi sistemik nedenleri ortaya çıkarmak için kan testleri istenebilir. Ayrıca gerek duyulursa beyin ya da kalp kaynaklı problemleri tespit etmek amacıyla tomografi veya MR gibi görüntüleme yöntemlerine başvurulabilir.
Elektrokardiyografi (EKG) ve Kalp Testleri
Kalp kaynaklı göz kararmalarının tespiti için EKG, efor testi ve ritim holter gibi kardiyolojik testler uygulanabilir. Kalp ritmi, kan akışı ve kalp fonksiyonları detaylı bir şekilde değerlendirilir.
Nörolojik Değerlendirme
Eğer hastanın hikâyesinde baş ağrısı, nöbet veya bilinç değişikliği gibi belirtiler varsa, bir nöroloji uzmanı tarafından yapılacak muayene önem kazanır. EEG ya da beyin MR’ı gibi yöntemlerle nörolojik hastalıklar dışlanabilir.
Göz Kararması Tedavisi
Göz kararması, çoğu zaman başka bir sağlık probleminin belirtisi olarak ortaya çıktığı için, tedavi süreci doğrudan altta yatan nedene yöneliktir. İnsanlar bu durumu yaşadıklarında genellikle "Göz kararması nasıl geçer?" diyerek hızlı ve etkili çözümler aramaya başlarlar. Kimi durumlarda basit yaşam tarzı düzenlemeleri yeterliyken, bazı vakalarda medikal ya da ileri düzey tedavi yaklaşımları gerekebilir.
Altta Yatan Nedenin Tedavisi
Tedavi süreci tamamen göz kararmasına neden olan hastalığa odaklanmalıdır. Örneğin kansızlık saptanırsa demir takviyesi yapılabilir, hipotansiyon varsa tuz alımı artırılabilir ya da kalp hastalıkları için medikal tedavi başlanabilir.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri ve Öneriler
- Düzenli ve dengeli beslenmek
- Yeterli miktarda su içmek
- Günlük egzersiz rutini oluşturmak
- Alkol ve kafein tüketimini sınırlamak
- Uyku düzenine özen göstermek
Bu yaşam tarzı değişiklikleri, hem mevcut şikâyetleri azaltır hem de gelecekte oluşabilecek rahatsızlıkların önüne geçilmesine yardımcı olur.
Göz Kararmasına Karşı Alınabilecek Önlemler
Göz kararmasının altında ciddi sağlık problemleri yatabiliyorsa da, çoğu zaman alınacak basit ama etkili önlemlerle bu durumun sıklığı ve şiddeti azaltılabilir. Özellikle yaşam tarzında yapılacak bazı değişiklikler, kan dolaşımı ve beyin sağlığı üzerinde olumlu etkiler yaratarak göz kararmasının önüne geçebilir.
Yeterli Sıvı Tüketimi ve Beslenme
Su içmek, tansiyon ve dolaşım sistemi üzerinde doğrudan etkili olduğundan günlük 2 ila 2.5 litre su tüketimi önerilir. Ayrıca düzenli ve dengeli beslenme, kan şekeri dalgalanmalarını önlemeye yardımcı olur.
Ani Hareketlerden Kaçınma
Yataktan hızla kalkmak, uzun süre ayakta durduktan sonra oturmak gibi ani hareketlerden kaçınmak gerekir. Bu tür pozisyon değişikliklerinde yavaş ve kontrollü hareket edilmelidir.
Stresi Yönetme Teknikleri
Meditasyon, nefes egzersizleri ve terapi gibi yöntemlerle stresin yönetilmesi, anksiyeteye bağlı gelişen göz kararmalarını azaltabilir.
Düzenli Egzersiz ve Fiziksel Aktivite
Kan dolaşımını düzenleyen tempolu yürüyüş, bisiklet sürme veya yüzme gibi aktiviteler önerilir. Ancak bu egzersizlerin aşırıya kaçmadan, kişiye özel planlanması gerekir.
Uyku Düzenine Dikkat Etme
Uyku bozukluğu ve kalitesiz uyku, vücut sistemlerinin işleyişini doğrudan etkileyebilir. Uyku hijyenine dikkat etmek, göz kararmasını tetikleyen birçok sebebin ortadan kaldırılmasını sağlar.
Hangi Durumlarda Doktora Başvurmalısınız?
Göz kararması bazı durumlarda zararsız olabilirken, belirli belirtilerle birlikte seyrettiğinde daha ciddi bir sağlık sorununun işareti olabilir. Özellikle bu belirti sık tekrarlıyor, günlük yaşamı etkiliyor ya da bayılma ve bilinç kaybı gibi riskli durumlara yol açıyorsa vakit kaybetmeden tıbbi destek alınması gerekir.
Sık Tekrarlayan Göz Kararması
Eğer göz kararması günlük hayatınızı etkiliyorsa, sık sık tekrarlanıyorsa veya baş dönmesi, bayılma, çarpıntı gibi diğer belirtilerle birlikte seyrediyorsa mutlaka uzman bir hekime danışılmalıdır. Özellikle araç kullanırken ya da merdiven çıkarken bu tarz şikâyetler yaşanıyorsa, ciddi sonuçların önüne geçmek adına doktor kontrolü ihmal edilmemelidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Ayakta kalkınca gözüm kararıyor, ne yapmalıyım?
Bu durum genellikle ortostatik hipotansiyonla ilişkilidir. Yavaş kalkmak, sıvı tüketimini artırmak ve gerekirse doktor önerisiyle tuz alımını düzenlemek faydalı olabilir.
Göz kararması normal mi?
Ara sıra ve kısa süreli olması genellikle zararsızdır. Ancak sık tekrarlaması ya da başka belirtilerle birlikte görülmesi durumunda tıbbi değerlendirme gerekir.
Göz kararması ve baş dönmesi neden birlikte olur?
Genellikle kan basıncında ani düşüşler ya da iç kulak kaynaklı denge problemleri nedeniyle bu ikili birlikte görülür.
Hamilelikte göz kararması normal mi?
Hormonal değişiklikler, damar genişlemeleri ve kansızlık nedeniyle hamilelikte göz kararması yaşanabilir. Ancak sıklaşırsa doktora başvurmak gerekir.
Göz kararması ve halsizlik neden olur?
Göz kararması neden olur? sorusu, çoğu kişinin ani baş dönmeleri veya bayılma hissi yaşadığında aklına gelen ilk sorulardan biridir. Bu ikili genellikle kansızlık, düşük tansiyon veya yetersiz beslenmeyle ilişkilidir.
Göz kararması için hangi bölüme başvurmalıyım?
İlk etapta dahiliye uzmanına başvurulmalı; gerekirse nöroloji, kardiyoloji veya endokrinoloji gibi branşlara yönlendirme yapılmalıdır.
Tansiyonum normal olmasına rağmen gözüm kararıyor, sebebi ne olabilir?
Bu durumda hipoglisemi, stres, uyku bozuklukları ya da nörolojik nedenler değerlendirilmelidir.
* Web sitemizdeki içerikler sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz. Sayfa içeriğinde Liv Hospital'da tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. .
