Boyun Fıtığı

Omurga, vücudun dik durmasını sağlayarak hareket kabiliyeti kazandırır. Omur kemiklerinden oluşan omurga, disk adı verilen yapılarla desteklenir. Bu diskler hem omurlar üzerine yük binmesine engel olur hem de omurganın daha kolay hareket etmesine yardımcı olur. Ancak zaman zaman bu omurga kemikleri arasındaki disklerde hasarlanmalar olabilir. Bunlardan biri de disklerin omurilik kanalına yer değiştirmesi sonucu fıtık oluşmasıdır. Fıtıklar boyunda, belde veya sırtta meydana gelebilir. Boyun fıtığı nedir ve boyun fıtığı belirtileri nelerdir tarzı soruların daha kapsamlı yanıtlarını öğrenmek için yazının devamını okuyabilirsiniz.

Boyun Fıtığı Nedir?

Boyun fıtığı, boyun bölgesindeki omurilik veya omurilik dışı dokuların anormal bir şekilde dışarıya doğru çıkması durumudur. Bu durum boyun bölgesindeki disklerin (omurlar arasındaki yastıklar) zayıflaması veya yırtılması sonucunda oluşabilir. Bunun sonucunda içeriklerini koruyamayan diskler, omurilik ve sinir kökleri üzerinde baskı oluşturabilir.

Boyun Fıtığı Neden Olur?

Boyun fıtığının nedenleri çeşitli faktörlere bağlıdır ve genellikle birden fazla etken bir araya gelerek oluşur. Boyun fıtığının oluşumunda aşağıdaki faktörler rol oynayabilir:

• Yaşlanma: Yaş ilerledikçe vücudumuzdaki dokuların yıpranması ve zayıflaması daha olasıdır. Boyun bölgesindeki diskler yaşlanma süreciyle birlikte kurur, sertleşir ve daha kolay yırtılabilir hale gelir.
• Düzgün olmayan duruş: Yanlış duruş boyun omurlarında ve disklerde anormal stres oluşturabilir. Uzun süre boyun eğik veya bükük bir şekilde çalışmak, boyun fıtığı riskini artırabilir.
• Yaralanma: Boyun bölgesine gelen yaralanmalar disklerde hasara yol açabilir ve boyun fıtığına neden olabilir. Örneğin, araba kazaları, düşmeler veya spor aktiviteleri sırasında gelen darbeler boyun fıtığına zemin hazırlayabilir.
• Aşırı kilo: Fazla kilolu olmak boyun bölgesindeki ekstra yükü artırabilir ve disklerin daha hızlı yıpranmasına neden olabilir.
• Genetik faktörler: Aile geçmişinde boyun fıtığı olan kişilerde bu duruma yatkınlık olabilir. Genetik faktörler disklerin doğal olarak zayıf veya daha az dayanıklı olmasına neden olabilir.
• Sigara içme: Sigara içmek boyun bölgesindeki disklerin kan akışını azaltabilir ve beslenmesini olumsuz etkileyebilir. Bu da disklerin zayıflamasına ve fıtık oluşumuna katkıda bulunabilir.
• Tekrarlayan hareketler: Sürekli tekrarlanan hareketler boyun omurlarında ve disklerde aşırı stres oluşturabilir. Örneğin, sürekli olarak ağır yük kaldırmak veya aynı hareketleri yapmak boyun fıtığı riskini artırabilir.

Boyun Fıtığı Belirtileri Nelerdir?

Boyun fıtığı belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve fıtığın bulunduğu bölgeye ve sinirlere olan etkisine bağlı olarak farklılık gösterebilir. Genel olarak boyun fıtığına bağlı olarak ortaya çıkabilen bazı yaygın belirtiler şunlardır:

• Boyun ağrısı: Boyun fıtığı boyun bölgesinde şiddetli ağrıya yol açabilir. Ağrı genellikle boyunun arkasından başlayıp omuzlara, kollara ve hatta ellerinize yayılabilir.
• Omuz ağrısı: Boyun fıtığının sebep olduğu ağrılardan biri de omuz ağrısıdır. Omuz ağrısı genellikle boynun yan tarafında hissedilir ve kol ve el bölgesine yayılabilir.
• Kol ve el ağrısı: Boyundaki fıtık sinir köklerine baskı yaparak kol ve ellerde ağrıya yol açabilir. Bu ağrı genellikle uyuşma, karıncalanma veya yanma hissi ile birlikte olabilir.
• Güçsüzlük: Boyun fıtığı sinirleri etkilediğinde kol ve ellerde güçsüzlük hissi ortaya çıkabilir. Örneğin, nesneleri kavrama veya taşıma güçlüğü yaşanabilir.
• Baş dönmesi: Boyun fıtığı bazen baş dönmesi veya denge sorunlarına neden olabilir. Bu belirti, boyun bölgesindeki sinirlere baskı yapılmasından kaynaklanabilir.
• Boyun ve omuz sertliği: Boyun fıtığı olan kişilerde boyun ve omuz bölgesinde sertlik ve hareket kısıtlılığı hissedilebilir. Kişi başını döndürmek veya boyun hareketlerini yapmakta zorlanabilir.
• Baş ağrısı: Boyun fıtığı baş ağrısı yapar mı sorusu merak edilen sorulardan biridir. Boyun fıtığı bazen şiddetli baş ağrılarına yol açabilir. Bu baş ağrıları genellikle boynun arkasında veya başın bir tarafında hissedilir.

Boyun Fıtığı Nasıl Teşhis Edilir?

Boyun fıtığı teşhisinin konması için bir dizi prosedür gerekir. Öncelikle doktor belirtilerin ne zaman başladığı, şiddeti ve yaygınlığı gibi detayları dinleyerek hastalık öykünüzü alır. Ardından boyun bölgenizin ve sinirlerin durumunu değerlendirmek için fizik muayene yapar. Daha sonra daha detaylı inceleme için görüntüleme yöntemlerine başvurabilir. Bunlardan biri manyetik rezonans görüntülemedir (MRI). Bu test, boyun omurlarının ve disklerin detaylı görüntülerini oluşturmak için manyetik alan ve radyo dalgalarını kullanır. MRI, sinir köklerine ve çevre dokulara olan baskıyı ve fıtığın konumunu belirlemek için yaygın olarak kullanılır. Ayrıca boyun omurlarının genel durumunu değerlendirmek için röntgen de kullanılabilir. Röntgen fıtığın teşhisi için tek başına yeterli olmayabilir, ancak diğer görüntüleme testleriyle birlikte kullanılabilir.

MRI testinin yanı sıra bilgisayarlı tomografi (BT) taraması da gerekebilir. BT taraması kesitsel görüntüler elde etmek için X ışınlarını kullanır. Boyun bölgesindeki kemik yapısını ve disklerin durumunu daha ayrıntılı bir şekilde göstermek için kullanılabilir. Boyun fıtığı teşhisi için kullanılan bir diğer görüntüleme yöntemi de elektromiyografi (EMG) ve sinir iletim hızı (SİH) testidir. Bu testler sinirlerin ve kasların işlevini değerlendirmek için kullanılır. İğne elektrotlar ve elektriksel uyarılar kullanılarak sinir iletim hızı ve kas aktivitesi ölçülür. Ayrıca bu testler boyun fıtığından kaynaklanan sinir hasarını saptamaya da yardımcı olabilir.

Boyun Fıtığı Tedavisi Çeşitleri Nelerdir? 

Boyun fıtığı tedavisi belirtilerin şiddetine, hastanın genel sağlık durumuna ve fıtığın yerine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genel olarak boyun fıtığı için kullanılan tedavi yöntemleri şu şekilde sıralanabilir:

• İlaç tedavisi: Doktor ağrıyı hafifletmek, iltihabı azaltmak ve sinirlerin rahatlamasını sağlamak için ağrı kesiciler, kas gevşeticiler veya kortikosteroid ilaçlar gibi ilaçlar önerebilir.
• Fizik tedavi: Fizyoterapistler boyun fıtığı olan kişilere spesifik egzersizler ve tedavi yöntemleri sağlayarak ağrıyı azaltmaya ve boyun kaslarını güçlendirmeye yardımcı olabilirler. Ayrıca doğru duruş ve hareket tekniklerini öğretebilirler.
• Boyun çekme (traksiyon) tedavisi: Bu tedavi yönteminde boyun bölgesine uygulanan çekme kuvvetiyle diskler arasındaki baskı azaltılmaya çalışılır. Bu sayede sinirlerin sıkışması önlenerek ağrının azaltılması sağlanabilir. Boyun çekme tedavisi uzman bir fizyoterapist tarafından uygulanmalıdır.
• Enjeksiyon tedavisi: Doktorunuz iltihaplanmayı azaltmak ve ağrıyı hafifletmek için boyun bölgesine kortikosteroid enjeksiyonları yapabilir. Bu enjeksiyonlar genellikle sinir köklerine veya disklerin yakınına uygulanır.
• Cerrahi müdahale: Boyun fıtığı tedavisinde cerrahi genellikle son çare olarak düşünülür ve diğer tedavi yöntemleri etkili olmadığında veya ciddi sinir hasarı durumlarında tercih edilir. Boyun fıtığı ameliyatı sinir köklerini serbest bırakmak için disk materyalinin çıkarılmasını veya fıtığın düzeltilmesini içerebilir.

Boyun Fıtığına Ne İyi Gelir?

Boyun fıtığına ne iyi gelir sorusuna birden fazla şekilde cevap verilebilir. Ancak herhangi bir tedavi yöntemine başlamadan önce doktorunuza danışmanız önemlidir. Boyun fıtığı nasıl geçer veya nasıl hafifletilebilir sorusunun yanıtları şu şekilde sıralanabilir:

• İstirahat: Ağrıyı hafifletmek ve iyileşmeyi desteklemek için boyun bölgesine dinlenme sağlamak önemlidir. Aşırı fiziksel aktivitelerden kaçınmak ve boyununuzu uygun bir şekilde destekleyen bir yastık kullanmak faydalı olabilir.
• Soğuk ve sıcak uygulama: İlk 24 ila 48 saat içinde boyun bölgesine soğuk uygulama yapmak, (buz torbası veya soğuk kompres) şişlik ve ağrıyı azaltabilir. Daha sonra sıcak uygulama (sıcak su torbası veya sıcak duş) kasları rahatlatabilir ve kan dolaşımını artırabilir.
• Egzersiz ve esneme hareketleri: Fizyoterapistler tarafından önerilen spesifik egzersizler ve boyun esneme hareketleri, kasları güçlendirebilir, esnekliği artırabilir ve ağrıyı hafifletebilir. Ancak boyun fıtığı  egzersizleri bir uzman eşliğinde yapılmalıdır.
• Doğru duruş ve ergonomi: İyi bir duruş pozisyonu korumak, boyun omurgasına ve disklere ekstra baskıyı azaltabilir. Dik oturmak, bilgisayar veya masa başında çalışırken doğru pozisyonu korumak, boyun için önemlidir.
• Stres yönetimi ve gevşeme teknikleri: Stres ve gerginlik boyun kaslarında gerilmeye ve ağrıya neden olabilir. Ancak meditasyon ve yoga tarzı gevşeme teknikleri boyun kaslarının rahatlamasına yardımcı olabilir.
• Destekleyici aksesuarlar: Boyun fıtığı için tasarlanmış uygun destekleyici boyun fıtığı yastığı veya yastık ürünleri kullanmak, boyun omurgasına ve uyku sırasında doğru pozisyonu korumaya yardımcı olabilir.

Boyun Fıtığı Ameliyatı Riski Var mıdır?

Ameliyatlar her zaman bir takım riskler içerir ve her hasta için risk seviyesi farklı olabilir. Boyun fıtığı cerrahisi riskli bir prosedür olabilir çünkü boyun bölgesi hassas bir alandır ve sinirler ile omurilik gibi önemli yapıları içerir.

Boyun fıtığı ameliyatı riskleri arasında enfeksiyon, kanama, sinir hasarı, omurilik yaralanması, omurga yapısının bozulması, yara iyileşmesinde sorunlar ve anesteziye bağlı komplikasyonlar bulunabilir. Ayrıca ameliyat sonrası ağrı, sertlik veya hareket kısıtlamaları gibi komplikasyonlar da ortaya çıkabilir. Ancak bu risklerin olasılığı genellikle deneyimli bir cerrah tarafından yapılan doğru bir değerlendirme ve uygun cerrahi tekniklerin kullanımı ile minimize edilebilir. Cerrahınız ameliyatın avantajları ve riskleri hakkında daha fazla bilgi sağlayabilir ve size spesifik risklerin boyutunu açıklayabilir.

Boyun fıtığı belirtilerine sahip olduğunuzu düşünüyorsanız, erken teşhis ve tedavi için en yakın sağlık kuruluşuna başvurmayı ihmal etmeyin.