Güneş Alerjisi

Güneş alerjisi güneş ışığı veya diğer ultraviyole (UV) radyasyon kaynaklarına maruz kalınması sonucu cilt dokusunda kaşıntılı döküntülerin oluşmasına neden olan bir cilt rahatsızlığıdır. Güneş alerjisinin en yaygın görülen türü Polimorf Işık Erüpsiyonudur (PMLE). Bu durum, çoğunlukla cildin aşırı duyarlılığından kaynaklanan bir reaksiyon olarak ortaya çıkar. Güneşin ultraviyole (UV) ışınlarına maruz kaldığında, bazı kişilerde ciltte kızarıklık, kaşıntı, kabarma ve döküntüler meydana gelir.

Güneş Alerjisi Nedir?

Güneş alerjisi nedir? sorusunu, kişide güneş ışığına maruz kaldıktan sonra döküntü ve kaşıntı şeklinde belirtiler meydana getiren bağışıklık sisteminin güneş ışığına verdiği tepki olarak cevaplayabiliriz. Çoğunlukla kaşıntılı, kırmızı bir döküntü olarak görülür. En yaygın yerler arasında boynun öndeki "V" kısmı, ellerin arkası, kolların dış yüzeyi ve alt bacaklar bulunur. Alerjinin semptomları hafiften şiddetliye kadar değişebilir ve günlük aktiviteleri kısıtlayabilir. Nadir durumlarda, cilt reaksiyonu daha şiddetli görülebilir ve kişilerin kapalı cilt bölgelerinde dahi yayılabilen kurdeşenlere veya küçük kabarcıklara neden olabilir.

Güneş Alerjisi Çeşitleri Nedir?

Kızarıklığın türüne, nedenine ve en sık etkilenen kişilere bağlı olarak farklı güneş alerjisi türleri vardı. Bu alerjiler çeşitli türlerde olabilir:

• Polimorf Işık Erüpsiyonu Alerjisi (PMLE): En yaygın güneş alerjisi türlerinden biridir. PMLE tipik olarak güneşe maruz kaldıktan sonra bir ile iki saat içinde kaşıntılı veya yanıcı bir döküntü ile görülür. 
• Aktinik prurigo (kalıtsal PMLE): Aktinik Prurigo, daha koyu tenli olan Latin Amerika ve Amerikan Kızılderili popülasyonlarında yaygındır. Kalıtsal nedenler ile oluşan bu tür alerjilerin semptomları genellikle klasik PMLE'den daha yoğundur ve çoğunlukla daha erken, çocukluk veya ergenlik döneminde başlayabilir
• Fotoalerjik Reaksiyonlar: Bu tür güneş alerjisi, cilde uygulanan kimyasal maddelerin güneş ışığıyla etkileşime girmesiyle meydana gelir. Nedenler arasında ilaçlar, güneş kremleri, makyaj malzemeleri ve kokular yer alabilir
• Güneş Ürtikeri: Ciltte kaşıntılı kabarıklıklar, kızarıklıklar ve bazen şişliklere neden olan bu alerji türü, hızlı ortaya çıkan bir tür alerjidir. Bu tür güneş alerjisi, güneşe maruz kaldıktan sadece birkaç dakika sonra kurdeşene neden olabilir. 
• Güneş Yanığı Alerjisi: Uzun süre güneş ışığına maruz kalma sonucu oluşan güneş yanığının ciltte meydana getirdiği aşırı hassasiyet bu tür bir alerjiyi neden olabilir. Ciltte yanma, kaşıntı ve kabarıklıklar görülebilir.

Güneş Alerjisi Nasıl Olur?

Güneş alerjisi, vücudun güneş ışığına özellikle ultraviyole (UV) ışınlarına aşırı tepki vermesi sonucu ortaya çıkar. Bu durumun temel nedenleri genellikle genetik faktörler, bağışıklık sistemi reaksiyonları ve cilt yapısıyla ilgilidir. Güneş alerjisinin oluşumunda önemli bir etken, cildin UV ışınlarına maruz kaldığında bağışıklık sisteminin aşırı tepki göstermesidir. Bağışıklık sistemi UV ışınlarını bir tehdit olarak algılar ve vücudu korumak için histaminler gibi inflamatuar kimyasalları UV ışınlarına maruz kalınan bölgelere yönlendirir. Bu durumda, cildin savunma mekanizmaları normalden daha fazla çalışmaya başlar ve ışığa maruz kalan bölgelerde kızarıklık, kaşıntı, kabarıklık ve döküntüler gibi semptomlar görülür.

Güneş Alerjisi Neden Olur?

Genetik faktörler güneş alerjisinin gelişiminde rol oynayabilir. Aile geçmişinde güneş alerjisi öyküsü bulunan kişilerde, bu duruma yatkınlık daha yüksek olabilir. Hormonal değişiklikler, önceki güneş yanıkları, bazı ilaçlar ve güneşe maruz kalmanın süresi gibi çeşitli faktörler de bu alerjinin ortaya çıkmasını etkileyebilir. Kişilerin güneş alerjisi genellikle genel sağlık durumuyla ve altta yatan faktörlerle ilişkilidir. Bu nedenle, güneş alerjisinin nedenleri kişiden kişiye değişebilir.

Güneş Alerjisinin Belirtileri Nelerdir?

Güneş alerjisi belirtileri kişilerin güneşe maruz kalmalarında birkaç dakika, saat veya gün sonra ortaya çıkabilir. Maruz kalan cilt yüzeyi miktarı, güneşte geçirilen süre, güneş ışığının yoğunluğu, güneş alerjisi türü gibi nedenler bağlı olarak değişen ve hafiften şiddetliye kadar olabilen semptomlar görülebilir. Döküntü çoğunlukla güneş ışığına maruz kalan bölgelerde ortaya çıkar. Ancak bazen cildin başka yerlerinde de görülebilir.

Güneş alerjisinin yaygın belirtileri şunlardır:

• Kızarıklık
• Kaşıntı
• Sızıntı
• Şişme
• Ağrı
• Kırmızılık
• Kabuklanma
• Nodüller, kabarcıklar veya kurdeşen
• Batma veya yanma hissi

Nadiren güneş alerjisi sistemik semptomlara neden olabilir:

• Baş ağrısı
• Sersemlik veya bayılma
• Mide bulantısı ve kusma
• Hırıltı veya nefes darlığı
• Hayatı tehdit eden anafilaksi

Güneş Alerjisi Nasıl Teşhis Edilir?

Hastanın semptomları, maruz kalma öyküsü ve genel sağlık durumu göz önüne alınarak uzman doktor tarafından yapılır. Doktor tarafından, hastanın güneşle temas sonrası ortaya çıkan belirtileri detaylı bir şekilde incelenir. Bu süreçte daha önce geçirilen benzer durumlar olup olmadığı, ailede güneş alerjisi öyküsü, alerjiye bağlı diğer durumlar ve kullanılan ilaçlar da bakılır. Doktor hastanın cilt reaksiyonlarını doğrudan değerlendirmek için bir fiziksel muayene yapar. Bu muayene, ciltteki kızarıklık, kabarıklık, döküntüler ve diğer belirtileri gözlemlemeyi içerir.

Güneş Alerjisi Teşhisinde Hangi Testler Kullanılır?

Teşhise yardımcı olmak için bazı durumlarda, fototest ve yama testi gibi güneş ışığına maruz kalma testleri yapılabilir. Bu testlerde, belirli bir süre cildin belirli bölgelerini kontrollü bir şekilde güneş ışığına maruz bırakarak olası cilt reaksiyonları gözlemlenir. Ayrıca nadiren, kan testleriyle bağışıklık sistemi reaksiyonları incelenebilir.

Güneş Alerjisi Nasıl Geçer?

Güneş alerjisinin en etkili tedavi yöntemi güneşe maruz kalmaktan kaçınmaktır. Güneşten kaçınamayan veya daha yoğun alerjik tepkiler gösteren kişiler için bazı tedaviler yardımcı olabilir. Güneş alerjilerinin tedavisinde doktor kontrolünde planlama yapılması önemlidir. Güneş alerjisinin tedavisinde kullanılan bazı yöntemler şunlardır:

• Güneşten Kaçınma: En etkili tedavi yöntemlerinden biri, güneş ışığına maruz kalmaktan kaçınmaktır. Özellikle güneşin en yoğun olduğu saatlerde (öğle saatleri) dışarıda uzun süre kalmaktan kaçınılmalı ve gölge bölgeler tercih edilmelidir.
• İlaç Tedavisi: Güneş alerjisi ilaç tedavisi, çoğunlukla antihistaminik ilaçları içerir. Bu ilaçlar, alerjik reaksiyonların neden olduğu kaşıntı, kızarıklık ve tahrişi hafifletmeye yardımcı olabilir. Doktor tarafından önerilen oral antihistaminikler, güneşe maruz kaldıktan sonra ortaya çıkan belirtileri azaltmak için kullanılabilir. Ayrıca, şiddetli durumlarda doktorlar topikal kortikosteroid kremleri önerebilir. Bu kremler, ciltteki inflamasyonu kontrol altına alarak güneş alerjisi belirtilerini hafifletmeye yardımcı olabilir.
• Güneş Alerji Kremleri: Güneş alerjisi kremi doktor kontrolünde kullanılması gerekir. İçeriğinde çoğunlukla antihistaminik, kortikosteroid veya nemlendiriciler bulunur. Bu kremler, ciltteki kaşıntıyı, kızarıklığı ve inflamasyonu azaltarak rahatlatmaya yardımcı olabilirler.
• Güneş Koruyucu Kullanımı: Doktor tarafından önerilen güneş koruyucu kremlerin kullanılması, cildi UV ışınlarından koruyarak alerjik reaksiyonları azaltabilir. Güneş koruyucu, açık renkli giysiler ve geniş kenarlı şapka gibi fiziksel engeller de etkili olabilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Güneş alerjisi çoğunlukla genetik yatkınlık nedeni ile görülen rahatsız edici bir cilt hastalığıdır. Gerekli tedavi ve koruyucu önlemler alınmadığında semptomlar şiddetlenebilir.

Güneş Alerjisi Kaşıntı Nasıl Geçer?

Güneş alerjisi kaşıntısı ile başa çıkmak için, öncelikle güneş koruyucu kullanımına dikkat edilmelidir. Ayrıca, doktor tarafından verilen antihistaminik ilaçlar veya topikal kortikosteroid kremler, kaşıntıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.

Güneş Alerjisi ve Güneş Yanığı Aynı Mıdır?

Güneş alerjisi ve güneş yanığı aynı şey değildir. Güneş alerjisi, güneş ışığına karşı cildin anormal bir reaksiyonu olarak ortaya çıkan bir cilt hastalığıdır. Güneş yanığı ise, güneş ışınlarının cilt hücrelerine zarar vermesi sonucu ortaya çıkan bir cilt hasarıdır.

Güneş Alerjisine Hangi Bölüm Bakar?

Güneş alerjisi dermatologlar tarafından incelenir ve tedavi edilir. Dermatologlar, ciltle ilgili sorunlar, alerjik reaksiyonlar ve güneşe karşı hassasiyet gibi durumlar konusunda uzmanlaşmış doktorlardır.