Sezaryen Doğum Nedir? Avantajları ve Riskleri Nelerdir?

Sezaryen doğum gerekli durumlarda bebeğin cerrahi olarak alındığı bir doğum yöntemidir. Avantajları ve riskleri her anne ve bebek özelinde değişebilir.

Sezaryen Doğum Nedir?

Sezaryen doğum, vajinal yolla doğumun mümkün olmadığı durumlarda annenin karın duvarında ve rahminde kesi yaparak bebeğin alındığı cerrahi bir doğum yöntemidir. Bazı durumlarda bu doğum yöntemi bebeğin güvenli bir şekilde dünyaya gelmesi ve annenin sağlığının korunması açısından kritik öneme sahip olabilir. “Sezaryen doğum nedir?”, “Sezaryen doğum kaçıncı haftada olur?” gibi soruların cevapları ve sezaryen doğuma ilişkin merak edilenler anne adaylarının cevabını merakla aradığı sorular arasında yer almaktadır.

Sezaryen Doğum Nasıl Yapılır?

Sezaryen günümüzde en sık kullanılan doğum yöntemlerinin başında gelir. Peki, riskli gebelikler ve acil durumlar dışında planlı olarak da gerçekleştirilebilen sezaryen nedir? Sezaryen doğum vajinal doğumun, halk arasında bilinen adıyla normal doğumun, herhangi bir sebeple mümkün olmadığı ve/veya anne ve bebek sağlığı için vajinal doğumun risk taşıdığı durumlarda başvurulan cerrahi doğum tekniğidir. Ameliyat ile doğum olarak da bilinen sezaryen steril bir ameliyathane ortamında annenin karın ön duvarına ve rahmine kesi yapılarak gerçekleştirilir.

Sezaryen Doğumun Avantajları

Sezaryen doğum anne ve/veya bebek sağlığı açısından risk taşıyan durumlarda doğumun güvenle gerçekleşmesine yardımcı olan önemli bir doğum tekniğidir. Ancak diğer cerrahi işlemlerde olduğu gibi sezaryenin de bazı avantajları ve riskleri vardır. Başlıca sezaryen avantajları şu şekilde sıralanabilir:

• Sezaryen yöntemle doğumun en önemli avantajı anne ve/veya bebek sağlığı için risk taşıyan durumlarda doğumun güvenle gerçekleşmesine yardımcı olmasıdır.
• Doğum sırasında bebeğin oksijensiz kalma riskini en aza indirebilir.
• Doğum kanalından geçiş sırasında bebekte ortaya çıkması muhtemel travma riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
• Sezaryen doğum sonrasında annede idrar kaçırma gibi sorunlara daha az rastlanır.

Sezaryen Doğumun Riskleri

Sezaryen, doğumun cerrahi olarak gerçekleştirildiği bir tekniktir. Bu nedenle pek çok cerrahi girişimde olduğu gibi sezaryen doğumun da bazı riskleri vardır. Buna göre başlıca sezaryen riskleri aşağıdaki gibidir:

• Sezaryen sonrası iyileşme süresi vajinal doğuma kıyasla daha uzun olabilir.
• Sezaryen sonrası normal doğum yapma ihtimali daha düşüktür.
• Doğum sonrasında bebeği emzirme sürecinde bazı zorluklar yaşanabilir.
• Özellikle 39. haftadan önce doğan bebeklerde bazı solunum problemleri görülebilir.
• Sonraki gebeliklerde plasentada anormallikler ortaya çıkabilir.
• Nadiren de olsa bebekte yaralanma görülebilir.
• Mesane ve bağırsakta yaralanma olabilir.

2. ve 3. Sezaryen Ne Zaman Yapılır?

Ek olarak sezaryen cerrahi bir doğum yöntemi olduğu için kanama ve enfeksiyon gibi komplikasyonlar da görülebilir. Bu durumda anne adayları normal doğum mu sezaryen mi yaptırmaları gerektiği konusunda endişe yaşayabilir. Uzmanlar anne ve bebek sağlığı açısından herhangi bir riskin bulunmadığı gebeliklerde genellikle normal doğumu önerebilir. Ancak unutulmamalıdır ki daha önceden sezaryen ile doğum yapmış olmak, anne de gebelik tansiyonu gibi herhangi bir sağlık problemi bulunması veya bebeğin sağlığını tehdit eden durumlarda sezaryen doğum hayati rol oynayabilir.

Bir defa sezaryen doğum yöntemi ile doğum yapmış kadınların gelecekte de sezaryen ile doğum yapma ihtimali yüksektir. Bu nedenle 3. sezaryen doğum kaçıncı haftada olur?, 2 sezaryen doğum kaçıncı haftada olur anne adaylarının uzmanlara en sık yönelttikleri sorulardandır. Normal doğumda olduğu gibi sezaryen doğumda da gebelik süresinin tamamlanması önemlidir. Bir diğer ifadeyle tekrarlayan sezaryen operasyonlarının da mümkünse 39. hafta itibariyle gerçekleştirilmesi önerilir. Ancak gerekli durumlarda daha erken dönemde de sezaryen doğuma başvurulabilir.

Sezaryen Doğum Süreci

Bazı durumlarda doğumun sezaryen yöntemi ile gerçekleştirilmesi doktor ve hasta tarafından daha önceden planlanır. Planlı sezaryen doğumlar genellikle gebeliğin 39. haftasından itibaren uygulanabilir. Sezaryen süreci de ameliyatın planlı/plansız olmasına göre değişiklik gösterebilir. Sezaryen doğum steril bir ameliyat ortamında anestezi yardımıyla gerçekleştirilir. Planlı sezaryen operasyonlardan önce anestezi uzmanları hastaya en uygun anestezi yöntemini belirlemek için bazı tetkikler yapabilir.

Operasyon, anne adayının tamamen uyutulduğu genel anestezi yardımıyla gerçekleştirilebileceği gibi genellikle anne adayının sadece bel bölgesinden aşağısının uyuşturulduğu lokal bir anestezi yöntemi olan epidural/spinal anestezi yöntemiyle gerçekleştirilir. Bu sayede anne doğum sırasında vajinal doğumda olduğu gibi uyanık kalarak bebeğinin dünyaya geldiği ilk anlara tanıklık edebilir.

Sezaryen Doğum Nasıl Gerçekleştirilir?

Anestezinin ardından annenin karnı özel bir solüsyonla temizlenir. Bu sırada bebeğe giden oksijeni artırmak için annenin ağzına ve burnuna oksijen maskesi yerleştirilir. Ardından kadın hastalıkları ve doğum uzmanı bikini bölgesinde yaklaşık 8-10 cm’lik bir kesi yaparak operasyona başlar. Karın ön duvarındaki kesi genellikle yatay olarak yapılmakla birlikte bazı durumlarda göbek deliğinin altından kasık bölgesine uzanacak şekilde dikey kesi de yapılabilir. Karın kesisinin ardından bebeğe ulaşabilmek için rahim duvarının altından da kesi yapılması gerekir. Bu kesi de genellikle yatay olarak yapılır. Ancak bebeğin rahim içindeki durumuna bağlı olarak rahim kesisi dikey olarak da yapılabilir.

Yapılan kesilerden bebek dışarı çıkarıldıktan sonra göbek bağı kesilir ve kesiler dikişle kapatılır. Bu noktada “sezaryen doğum kaç saat sürer?” sorusu anne adaylarının uzmanlara en sık yönelttikleri soruların başında gelir. “Sezaryen doğum ne kadar sürer?” sorusuna kesin bir yanıt vermek zordur. Normal şartlarda alanında uzman bir ekip tarafından gerçekleştirilen sezaryen 10-15 dakika sürer. Ancak bazı durumlarda bebeğin acil olarak çıkarılması gerekebilir. Bu durumda uzmanlar sadece birkaç dakika içerisinde doğumu gerçekleştirebilir.

Sezaryen Sonrası Bakım ve İyileşme Süreci

Sezaryen sonrası süreç vajinal yolla doğuma kıyasla anne için biraz daha zorlu geçebilir. Sezaryen cerrahi bir operasyon olduğu için anne ve bebeğin 2-3 gün hastanede kalması gerekebilir. Uzman doktor anestezinin etkisi geçtikten sonra kabızlığı önlemek ve kan pıhtılaşma riskini en aza indirmek için hastaya bol su içmesini ve yürümesini önerir. Hastaneden sonra evde de tam iyileşmenin gerçekleşmesi için annenin ve yakınlarının dikkat etmesi gereken bazı noktalar vardır. Daha kısa sürede normal hayata dönebilmek için uygulanabilecek sezaryen sonrası bakım yöntemleri şu şekildedir:

• Sezaryen bir karın ameliyatı olduğu için operasyon sonrasında yorgunluk ve halsizlik yaygın rastlanan semptomlardır. Bu süreçte dinlenmek ve birkaç hafta ağır kaldırmaktan kaçınmak iyileşmeye yardımcı olabilir.
• Enfeksiyon riskini en aza indirmek için doktorun önerdiği süre boyunca, genellikle 6 hafta, cinsel ilişkiden uzak durmak önemlidir.
• Emzirme döneminde de gebelikte olduğu gibi çoğu ilacın kullanımı güvenli kabul edilmez. Ancak sezaryen sonrasında uzmanlar anne adayına nispeten güvenli kabul edilen bazı ağrı kesici ilaçlar önerebilir.

Yukarıda sayılanların yanı sıra operasyon bölgesinde kanama, şişlik, kızarıklık gibi semptomların devam etmesi halinde vakit kaybetmeden alanında uzman bir doktora danışılması önemlidir. Ek olarak sezaryen sonrasında tekrar gebelik için belirli bir süre beklenilmesi gerekir. Bu süre hakkında uzmanlar çiftleri operasyon sonrasında bilgilendirir. İlk gebeliğinde sezaryen yöntemle doğum yapan kadınların ikinci doğumlarını da bu yöntemle yapması olasıdır. Peki gerekli olması halinde 2. sezaryen doğum kaçıncı haftada olur? İkinci sezaryen doğumun ne zaman gerçekleştirilebileceği konusunda kesin bir tarih vermek zordur. Genellikle 39. hafta itibariyle gerçekleştirilebilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Sezaryen günümüzde sıklıkla başvurulan doğum yöntemlerinden bir tanesidir. Bebeğin cerrahi operasyonla alınması olarak da bilinen sezaryen hakkında sıklıkla merak edilen sorulardan bazıları aşağıda detaylı olarak ele alınmıştır.

Sezaryen Sonrası Normal Doğum Mümkün mü?

Sezaryen sonrasında normal doğum yapma ihtimali daha düşüktür. Ancak bazı kriterlerin sağlanması halinde sonraki doğumun vajinal doğum yöntemiyle gerçekleştirilmesi de mümkündür. İlk doğumun üzerinden belirli bir zaman geçen, sezaryen sırasında doktorun enine bir kesi uyguladığı veya sezaryen yapılmasının tek nedeninin bebeğin ters pozisyonda olması olan durumlarda sezaryen sonrası normal doğum mümkün olabilir. Ancak sezaryen sonrası normal doğumun riskleri hakkında anne adayı önceden bildirilir.

Sezaryen Sonrası İyileşme Süreci Ne Kadar Sürer?

Sezaryen sonrası tam anlamıyla iyileşmesinin gerçekleşmesi 4-6 hafta sürebilir. Bu sürede annenin mümkün olduğu kadar dinlenmesi ve doktorun önerilerini dikkate alması iyileşme sürecini hızlandırabilir. Sezaryen doğum gerekli durumlarda anne sağlığının korunması ve bebeğin güvenli şekilde dünyaya gelmesi açısından kritik öneme sahiptir.