Vajinal Kuruluk Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Vajinal kuruluk kadının yaşam kalitesini etkileyebilecek ağrılı ve acılı bir durum olarak karşınıza çıkar. Normal şartlarda vajinadaki astar, vajinayı kalın ve elastik tutmaya yardımcı olan bir sıvı ile kaplar. Ancak vajinal kuruluk durumunda, dokular incelir. Yeterince neme sahip olmayan vajinada, kuruluk olur. Bu durum tuvalet ihtiyacını giderme, egzersiz yapma, oturma ve cinsel ilişki esnasında ağrıya sebep olabilir. 

Vajinal Kuruluğun Nedenleri

Vajinal kuruluk sebepleri arasında birçok faktör olabilir. Emzirme ve doğuma, doğum kontrol hapı kullanmaya, kemoterapi veya hormon tedavisi almaya, yumurtalıkların alınmasına, sjögren sendromuna, vajina ve çevresine kokulu kozmetik ürünler kullanılmasına, depresyona, sigara içmeye, sürekli strese maruz kalmaya veya diyabete bağlı olarak kuruluk yaşanabilir. Vücuttaki östrojen seviyesine ve menopoza bağlı olarak da vajinada kuruma olabilir.

Menopoz ve Hormonal Değişikliklerin Rolü

Menopoz ve vajinal kuruluk birbiriyle bağlantılı durumlardır. Menopoz sırasında ve sonrasında oluşan vajinal kuruluk, östrojen üretimindeki azalmanın vajinal duvarlardaki incelmeye neden olmasıyla meydana gelebilir. Duvarların incelmesi vajinadaki nemi de azaltır. Ancak kuruluk yaşamanız için illa ki menopoza girmenize gerek yoktur. Diğer faktörlerden bir tanesine de sahip olabilirsiniz.

Vajinal Kuruluğun Belirtileri ve Tanısı

Vajinal kuruluk için farklı belirti ve tanı yöntemleri vardır. Vajinal kuruluk belirtileri arasında aşağıdaki maddeler olabilir:

• Cinsel ilişki esnasında ağrı,
• Vajinada kaşıntı ve yanma,
• Vajinadaki dokuların açılmasına bağlı olarak cinsel ilişki sonrasında kanama,
• Vulvada ağrı,
• Sürekli tekrarlayan maya mantarı enfeksiyonları veya idrar yolu enfeksiyonları,
• Sık sık idrar yapma ihtiyacı,
• Ağrıya bağlı olarak cinsel ilişkiye girmek istememek.

Vajinada kuruluğun tanısı bir jinekolog tarafından yapılabilir. Uzman doktorunuz geçmiş sağlık öykünüzü alarak işe başlayabilir ve belirtilerinizi sorgulayabilir. Sonrasında vajinal muayene yapılması gerekebilir. Muayene sırasında, vajinada bir incelme veya kızarıklık olup olmadığı kontrol edilir. Ayrıca doktorunuz sizden pap smear testi ve hormon seviyelerini tespit etmek için bir kan testi yaptırmanızı isteyebilir.

Vajinal Kuruluk için Tedavi Yöntemleri

Vajinal kuruluk tedavisi için çeşitli yöntemler bulunur. Bu yöntemler evde doğal malzemelerle veya doktor reçetesiyle yapılabilir. Evde yapılan tedavilerde üzüm çekirdeği, zeytin, ayçiçeği veya hindistan cevizi gibi doğal yağlar kullanılarak vajina nemlendirilmeye çalışılabilir. Cinsel ilişki öncesinde de bu yağlar kullanılabilir. Ancak dikkat edilmesi gerekilen noktalar bulunur. Vajinal kuruluk için evde denenebilecek yöntemleri denediyseniz ve hala ağrı hissediyorsanız, doktora başvurmanız tavsiye edilir.

Tıbbi Tedavi Seçenekleri

Vajinal kuruluk için doktorunuz vajinal kuruluk kremleri veya ilaçlar reçete edebilir. Vücuttaki düşük östrojenden kaynaklanan vajinal kuruluğa, krem, tablet veya halka verilebilir. Krem ve tablet doğrudan vajinaya uygulanabilir. Çoğu zaman rahatlama olana kadar kullanılması tavsiye edilir. Östrojen halkaları ise vajinaya yerleştirilir ve üç ay orada durabilir. Yeni bir halka gerekirse üç ay sonunda tekrar yerleştirilebilir. Bazı ilaçlar ağızdan da alınabilir.

Vajinal Kuruluk İlaç Tedavisi

Ospemifen etken maddesi içeren ilaçlar ağızdan alınan ilaç seçeneklerinden birisidir. Vücuda girdiğinde östrojen hormonu gibi davranarak, durumu tedavi etmeye çalışır. Dehidroepiandrosteron ise menopoza girmiş kadınların vajinal kuruluğunu tedavi etmede kullanılabilir. Östrojen seviyelerini yükselten bu etken maddeli ilaçları uzman doktorunuza başvurmadan kesinlikle kullanmamanız gerekir. Herkeste farklı etki gösterebilecek olan bu ilaçlar, özellikle meme kanseri riski yüksek olan veya geçirmiş kişiler için güvenli olmayabilir.

Vajinal Kuruluk ve Cinsel Sağlık

Vajinal kuruluğunuz doğrudan cinsel hayatınızı etkileyebilir. Bu yüzden vajinal kuruluk için olan kayganlaştırıcı ve jellerden yararlanabilirsiniz. Bu jeller, vajina duvarını sağlıklı bir şekilde korumaya çalışır. Prezervatif kullanımı sırasında yağ bazlı değil de su bazlı kayganlaştırıcılar kullanmanız tavsiye edilir. Ayrıca vazelin veya gliserin içerikli bir kayganlaştırıcı da kullanmanız sakıncalı olabilir. Gliserinin vajina üzerinde tahriş edici etkiler olabilir. Cinsel ilişkiden önce vajinayı ve partnerinizin penisine bir miktar kayganlaştırıcı sürebilirsiniz.

Cinsel ilişki öncesinde, kayganlaştırıcı kullanmanın yanı sıra cinsel uyarılma da kayganlığı sağlayabilir. Partnerinizden bunu yapmasını isteyebilirsiniz. Tüm bunlara rağmen vajinal kuruluğa bağlı olarak ağrı çekiyorsanız, cinsel ilişki gerektirmeyen cinsel aktiviteler deneyebilir ve birbirinizi farklı aktivitelerle tatmin edebilirsiniz.

Vajinal Kuruluk İçin Egzersiz

Vajinal kaslar, vücuttaki östrojen seviyelerinin düşmesiyle birlikte zamanla zayıflar. Zayıf vajinal kasların güçlenmesi için pelvik taban egzersizleri uygulayabilirsiniz. Bunlara kegel egzersizleri örnek verilebilir. Kasları güçlendirdiği gibi vajinadaki kan akışının artmasına da yardımcı olur.

Vajinal Kuruluğun Önlenmesi

Vajinal kuruluğa sebep olabilecek durumları ortadan kaldırarak, önleyebilirsiniz. Ancak bu önlemler kesin olarak vajinal kuruluk yaşamamanızı sağlayamayabilir. Kuruluk durumu yaşamadan veya yaşadıktan sonra tekrarlanmaması için dikkat etmeniz gereken bazı noktalar şunlardır:

• Yeterli su tüketimi: Günlük olarak su tüketiminin yeterli miktarda olması, vücutta ve aynı zamanda vajinadaki nem dengesini sağlayabilir.
• Yeterli ve dengeli beslenme: Sağlıklı ve dengeli beslenmek, vajina sağlığına olumlu yönde etkileyebilir. Özellikle omega-3 açısından zengin besinler, vajinanın nem seviyesine katkıda bulunabilir.
• Cinsel uyarım: Cinsel ilişkiden önce yeterli düzeyde cinsel uyarım, vajinal salgıları arttırabilir.
• Kayganlaştırıcı kullanmak: Cinsel ilişkiden önce vajinada kuruluğu önlemek için kayganlaştırıcılar tercih edilebilir.
• Parfüm kullanmamak: Vajinada kokulu ürünler ve parfümler kullanmak, vajinanın iç dengesini bozabilir. Bu yüzden parfüm ve kokulu kozmetik ürünler kullanmaktan kaçınabilirsiniz. Ayrıca günlük pedler veya pedler de kokulu olursa pH dengesini bozabilir. Bundan dolayı vajina pH dengesini bozmayacak pedler seçmeniz önemlidir.
• Takviyeler: Eğer doktorunuz öneriyorsa, size uygun olan vitamin veya mineral takviyelerini kullanabilirsiniz.
• Muayene: Tüm bu önlemlere rağmen vajinada kuruluk yaşarsanız, doktorunuza danışarak size uygun tedavi yöntemlerini öğrenebilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular

Menopoz Dışında Vajinal Kuruluğa Ne Sebep Olur?

Menopoz dışında pek çok durum vajinal kuruluk nedenleri arasında olabilir. Vajinanın kokulu ürünlerle temizlenmesi, depresyon, sigara içmek gibi oldukça yaygın sebeplerden vajinal kuruluk yaşayabilirsiniz.

Vajinal Kuruluk İçin Hangi Doktora Gidilir?

Vajinal kuruluk için kendi doktorunuza veya bir jinekoloğa başvurabilirsiniz.

Ne Zaman Doktora Başvurmalı?

Vajina kuruluğu yaşadığınızda eğer günlük aktiviteleriniz, cinsel yaşamınız etkileniyorsa ve vajinal kanamalarınız oluyorsa, doktora başvurmanız tavsiye edilir. Doktora başvurmadan önce reçetesiz yöntemler deneyebilirsiniz. Ancak bu yöntemlerle vajinal kuruluk evde tedavi edilemeyebilir.

Vajinal Kuruluk Yaygın Bir Durum mu?

18 ile 50 yaş arasındaki kadınların %17’sinin, menopoza girmemiş olsa bile vajinal kuruluk yaşayabildiği tespit edilir. Ayrıca menopoza giren kadınların %50’sinden fazlasının vajinal kuruluk yaşadığı bilinir.

Vajinal Kuruluk İçin Ne Yemeli?

Vajinal kuruluğu önleyebilen belirli bir besin yoktur. Ancak yeterli miktarda su içmek vücudun nemlenmesine yardımcı olabilir.

Vajinal Kuruluk Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Vajinal kuruluğun tedavi edilmemesi, vajina duvarlarının iltihaplanmasına yol açabilir. Cinsel ilişkideki belirtilere ek olarak, sık sık idrar yolu enfeksiyonu, idrar miktarında artış ve idrar kaçırma, vajinal kanama, cinsel ilişkiye girmeseniz bile vajinada kanamalar olması, tahriş ve kaşıntı gibi belirtiler yaşayabilirsiniz.