Uyku Bozukluğu Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Uyku Sorunum Var Ne Yapmalıyım?

Uyku, biyolojik temelleri ve düzeni olan, yaşa göre normal süresi farklılık gösterebilen bir süreçtir. Fiziksel ve zihinsel olarak geçirilen aktif sürecin sonrasında vücudun ve beynin kendini yenilemesini sağlar. Normal bir uykudan sonra yeni güne zihinsel ve bedenen dinlenmiş olarak başlarız. Yeterli süre veya kalitede uyku gerçekleşmediğinde devam eden günde fiziksel yetersizlikler ve konsantrasyon güçlükleri nedeniyle yaşam ve mesleki kalitede azalmalara yol açar ve bu durum kronikleşirse önemli bir sağlık sorunu olarak karşımıza çıkar. Uyku bozuklukları solunum yollarında fiziksel problemler, santral sinir sisteminin hastalıkları, birçok metabolik hastalıklar, psikolojik tablolar sonucunda karşımıza çıkabilir.


 

Uyku Bozukluğu Tek Bir Hastalık mıdır? Çeşitleri Var mıdır?

Uyku sorunlarının birçok çeşidi vardır, bunlardan bazıları:

• İnsomni: Uykunun başlamasında ve sürdürülmesinde sorun vardır.
• Aşırı Uykululuk - Hipersomni: Normali aşan oranda fazla uyumak 
• Narkolepsi: Engellenemeyen uyku ataklarıdır, iş yaparken, sohbet ederken ders dinlerken ortaya çıkabilir.
• Uyku Apneleri: Uyku sırasında solunumun durmasıdır. Bu durum belirli oranda normal karşılanabilir. Ancak yoğunluğu yani tekrarı fazla ve kronik bir durumsa yeterli oksijen sağlanamaması nedeniyle problemlere yol açar. Santral ve obstrüktif olmak üzere iki türü vardır. Bazen her ikisinin birlikte olduğu miks tip veya kompleks uyku apnesi formu vardır.
• Uykuda Hareket Bozuklukları: Özellikle “huzursuz bacak sendromu” olarak karşımıza çıkar. İlerlemiş olgularda uyku saatinden daha erken dönemde başlayabilirler. Çoğunlukla istirahate geçildiğinde yatağa girildiğinde başlarlar ve uykuya başlamayı ve sürdürmeyi güçleştirirler.
• Uyku Döngüsünün Kayması: Gece-gündüz döngüsünün bozulmasıdır. Uyku-uyanıklık saat ayarının uyumsuz olduğu durumlarda ortaya çıkar, uykunun gündüze kayması nedeniyle gece uyuyamamaya neden olur.

 

Hangi Tür Uyku Bozukluğum Var? Nasıl Anlaşılır?

Uyku bozukluğu tedavisi, nedeni ve bozukluğun tipini saptamakla başlar. Hastadan alınan öykü çok önemlidir, ayırıcı tanı ve tanıyı kesinleştirmek için polisomnografi testi gerekebilir.
 

Uyku Bozukluğunu Saptamak İçin Bir Test Var mı?

Uyku bozukluklarını saptamak ve doğru tanı ile doğru tedaviye yönlendirmek için en önemli yöntem polisomnografidir.
Bu tetkikte kişinin uykusu birçok parametre ile izlenir. Kişinin uyku derecesi, uyku sırasında solunum fonksiyonu, solunum kaslarının aktivitesi, oksijen düzeyi, bacak hareketleri, kalp hızı kayıtlanır. Elde edilen kayıtlar tek tek analiz edilerek bir uyku hastalığı olup olmadığı ve varsa ne tipde olduğu rapor edilir.