Check Up Nedir? Check Up Nasıl Yapılır?

Check Up

Check up kişilerin henüz belirti vermeyen ya da ileri dönemde meydana gelebilecek hastalıklarının önceden kontrolü içindir. Fakat sadece kontrol sağlamakla kalmaz var olan hastalıklarında tespitini sağlamaya yardımcı olur. Yıllık fizik muayene sırasında standart laboratuvar testleri yoktur. Bununla birlikte, bazı doktorlar rutin olarak bazı testler isterler.

Check Up Nedir?

Check-up, kişinin genel sağlık durumunu değerlendirmek, olası sağlık sorunlarını erken teşhis etmek ve sağlıklı bir yaşam sürdürmek için yapılan kapsamlı bir sağlık taramasıdır. Tıpkı bir aracın periyodik bakımı gibi, vücudumuzun da düzenli olarak kontrol edilmesi önemlidir. Örneğin kalp hastalığı için risk faktörlerine sahip birini doktor daha sık kontrol edebilir. Aynı zamanda kan tahlilinde anormal kolesterol seviyeleri kalp krizi ve felç riskini artırdığı için testlerin genişletilmesi gerekebilir. Rutin paketlerde bulunan ekokardiyografi bu risk için kalbi incelemeye yardımcı olur. Yapılan ilk tahlillere göre gerekli diğer testler belirlenebilir. Aynı zamanda kişinin cinsiyeti, yaşı ya da var olan diğer hastalıkları check up paketleri ile şekillendirilebilir. 

Check Up Ne İşe Yarar?

Mevcut bir hastalığı önlemek, tedavi etmekten daha kolay bir süreçtir. Check up yönteminin kişilere sağladığı en önemli yararlardan biri ise kuşkusuz, olası bir hastalık durumunu önleyebilir olmasıdır. Kişinin sağlıklı, konforlu yaşaması için bazı riskli durumlara önlem alınarak ileride yaşayabileceği komplikasyonlar engellenebilir. Bu sebeple, detaylı sağlık kontrollerinin yapılmasına olanak sağlayan check up’ın düzenli periyotlarla yapılması gerekir. Düzenli yapılan kontroller, risk faktörlerinin değerlendirilmesine ve kötü yaşam tarzı alışkanlıklarının değiştirilmesine olanak tanır. Bu sayede ayrıca, doktorunuz size sağlıklı yaşam tarzı önerileri de verebilir.

Neden Check Up Yaptırmalısınız?

Check-up, hiçbir belirti göstermeseniz bile, sağlık durumunuz hakkında genel bir fikir edinmek ve olası sağlık sorunlarını erken teşhis etmek için yapılan kapsamlı bir sağlık taramasıdır. Neden check-up yaptırmalısınız?

İşte bunun birkaç önemli nedeni:

• Erken Teşhis: Birçok hastalık, erken evrelerinde belirti vermez. Check-up sayesinde bu hastalıklar, tedaviye daha açıkken tespit edilebilir.
• Önleyici Tıp: Düzenli check-uplarla, risk faktörleriniz belirlenir ve bu sayede hastalıkların önüne geçebilecek yaşam tarzı değişiklikleri veya tedaviler uygulanabilir.
• Sağlıklı Yaşam: Genel sağlık durumunuz hakkında bilgi sahibi olmak, daha bilinçli yaşam kararları vermenizi sağlar.
• Huzurlu Bir Yaşam: Sağlıklı olduğunuzdan emin olmak, size ve çevrenizdekilere huzur verir.

Check Up İçeriği Nedir?

Check up sayesinde birçok farklı hastalığın önlenmesi ve erken tespiti sağlanabilir. Check up işleminde kadın erkek fark etmeksizin bakılan durumlardan bazıları ise aşağıdaki gibidir:

• Yüksek tansiyon
• Kalp hastalığı
• Tip 2 diyabet
• Obezite
• Depresyon
• 15-65 yaş arası yüksek riskli kişiler için HIV taraması
• 1945-1965 yılları arasında doğanlar için Hepatit C
• Sigara kullanan 55-80 yaş arasındaki kişiler için akciğer kanseri taraması

Check up, yukarıda belirtilenlerin dışında, kadın ve erkeklere özel ayrı ayrı planlanabilir.

Check Up Paketinde Neler Var?

Check Up paketi içerikleri hastaneler arasında değişiklik gösterse de genel olarak aşağıdaki gibi pek çok check up programı bulunur:

• Kanser tarama
• Covid sonrası sağlık
• Yaş grubuna göre kadın
• Erkek ve çocuk check upları
• Gastroenteroloji
• Endokrinoloji
• İleri kardiyolojik tanı
• Sporcu sağlığı
• Meme ve prostat check up

Fakat ailecek hizmet almak isteyen kişiler için daha kapsamlı aile check up paketleri de mevcuttur.

Kolesterol seviyelerinin ve kan trigliseritlerinin kontrol edilmesi pek çok hastalık için önemlidir. Yüksek seviyeler, kalp hastalığı da dahil olmak üzere çeşitli sağlık sorunları riskinin arttığını gösterebilir.

Yüksek kalp hastalığı riski bulunan kişilerin 40 yaşından itibaren her yıl test yaptırması gerekebilir. Bu nedenle 40 yaş check up paketleri tercih edilebilir. 40 yaş altındaki kişilerin tansiyonu normal olsa dahi ailesinde tansiyon problemi varsa her 2 yılda bir kontrol edilmesi gerekir.

Diyabet de zaman zaman kontrol edilmesi gereken hastalıklardandır. Diyabet, kandaki glikozun (şekerin) normalden yüksek olduğu ciddi bir durumdur. Bu, vücudun birçok bölümünü etkileyebilir ve yönetilmezse ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Gerekli durumlarda geriatri  Check Up paketleri hizmeti ile bu risk kontrol edilebilir.

Kadın Check Up'ta Nelere Bakılır?

Kadın hastalıkları için bazı dönemler daha detaylı bir Check Up paketi seçilmesi önerilebilir. Rutin paketlerden farklı olarak kadın check up paketleri şunları içerebilir:

• Göğüs muayenesi: Meme kanserinin, erken teşhis edilmesi başarılı bir şekilde tedavi edilmesi ve hayatta kalma şansını artırmak daha olasıdır. Anormal kitle hissi meme kanserini veya iyi huylu meme hastalıklarını tespit edebilir. Doktor ayrıca koltuk altı bölgesindeki lenf düğümlerini de kontrol edecek ve meme ve meme uçlarındaki görsel anormallikleri arayacaktır.
• Cinsel hastalık muayenesi: Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar için rutin kontroller sıklıkla yapılır. Rahim ağzı kanseri taraması belirli yaş aralığında gerçekleştirilmesi gereken testlerdendir. Çünkü erken teşhis ile tedavi edilmesi mümkündür ve risk faktörü bulunan kişilerde önlenebilir. Cinsel olarak aktif kadınlarda Pap testi ve HPV testi rahim ağzı kanseri taraması yapabilir ve riskin değerlendirilmesine yardımcı olabilir.
• Hamilelik dönemi genel kontrol: Bazı rahatsızlıklar gebe kalmadan önce araştırıldığında önlenebilir. Bu nedenle hamile kalma kararı alındığında yapılması gereken testler mevcuttur. Hamileyken, düzenli doğum öncesi kontroller bebeğin gelişimini izlemeye, anormallikleri tespit etmeye ve sağlığı değerlendirmeye yardımcı olur. Hamilelik dönemindeki yapılan Check Up testlerinde ultrason, idrar ve kan testi, genetik test gibi uygulamalar bulunur. Bazı testler Check Up içerisinde sadece hamile kadınlar için önerilir. Bazı testler ise hamile kadınlara uygulanmaz.
  

Erkek Check Up'ta Nelere Bakılır?

Erkekler için uygulanması gereken rutin taramalar da vardır. Bu kontroller ilerleyen zamanlarda ciddi sorunlara neden olabilecek hastalıkların riskini ölçmeye ve erkenden teşhis edilmesine yardımcı olur. Rutin kontrollere ek olarak erkek check up paketinin detayları aşağıdakileri içerebilir:

• Testis ve penis muayenesi: Bir doktor her testiste yumru, hassasiyet veya boyut değişikliği olup olmadığını kontrol edebilir. Testis tümörünün ilk belirtileri arasında ele gelen şişlik bulunabilir. Peniste şişlik fark eden erkeklerin mutlaka doktor kontrolüne gitmesi gerekir. Aynı zamanda penis de cinsel enfeksiyonlara karşı incelenir.
• Fıtık muayenesi: Bağırsaklar ve skrotum arasındaki karın duvarında bir zayıflık olup olmadığı kontrol edilir.
• Prostat muayenesi: Doktorun prostat büyüklüğü ve şüpheli alanlar için prostat kontrolünü sağlar. Belirli yaştan sonra bu muayenenin Check Up içerisinde bulunması önemlidir.

40 Yaş Üstü Check Up Paketleri

İlerleyen yaş, hem erkeklerde hem de kadınlarda osteoporoz için önemli bir risk faktörüdür. Kemik yoğunluğu testi, kemiklerin sağlığını belirlemeye yardımcı olur. Genel olarak 50 yaş üzerindeki kişilerin kemik yoğunluğu testi yaptırması önemlidir. Yaş ile artan sağlık risklerinin araştırılması için çeşitli Check Up paketleri mevcuttur. 

Bu paket içeriğinde kemik erimesinin değerlendirilmesi, kan tetkikleri, düşme riskinin değerlendirilmesi, yürüme hızı ölçümü, Romberg testi, idrar kaçırma problemlerinin değerlendirilmesi, ultrasonlar gibi kontroller bulunur. Unutkanlık, depresyon ve uyku problemleri incelenir.

Bu paket kapsamında mini-cog testi, depresyon ölçeği, uyku kalitesi sorgulama ve gerekli kan testleri bulunur. Çoklu ilaç kullanan kişilerin olası sağlık sorunlarını incelemek için uygulanan Check Up paketi de mevcuttur. Aynı zamanda kas erimesi, kas kuvveti ve denge problemleri de ayrıntılı vücut analizi ile ölçülür. Glokom, katarakt, diyabetik retinopati ve maküler dejenerasyon gibi ciddi göz rahatsızlıkları yaşla birlikte daha sık görülür. 65 yaşından büyük kişiler yıllık muayene yaptırmalıdır.

Kanser Check Up'ta Çıkar mı?

Yaş ilerlemesine bağlı düşme, kırılma gibi problemlerin taranması için uygulanır. Herhangi bir semptomu olmayan 50 ile 74 yaş arası kişilerde bağırsak kanseri taraması, kanseri erken bulmaya yardımcı olur. Ailede bağırsak kanseri öyküsü varsa, hangi tarama seçeneklerinin kişi için uygun olduğu konusuna doktor tarafından karar verilir. Ailesinde bağırsak kanseri geçmişi bulunan kişilerin ise ortalama her 5 yılda bir kolonoskopi yaptırması gerekebilir. Bu test sırasında doktor, rektum ve kalın bağırsağı herhangi bir anormallik açısından görsel olarak kontrol edilir.