Chia Tohumu Faydaları

Karbonhidrat, yağ ve protein, vitamin, mineral ve fenolik bileşiklerden zengin chia tohumu tohum, un ve yağ şeklinde kullanılabilir. Omega-3 başta olmak üzere çoklu doymamış yağ asitleri içeriği nedeniyle kardiyovasküler ve inflamatuar hastalıklar, hipertansiyon, hiperglisemi ve bazı kanser türlerine karşı koruyucu etkinlik gösterebilir.

Chia Tohumu Faydaları Nelerdir?

Omega-3 içeriği ile kardiyovasküler hastalıklar ve kansere karşı koruyucu etkinlik gösterebilir, bağışıklığın güçlenmesini destekleyebilir. Omega-3 yağ asitleri olan EPA kalp ve damar sağlığı, DHA ise beyin ve sinir sisteminin gelişimi için önemli bileşiklerdir. Beyinde DHA seviyelerinin azalması sonucu depresyon, hafıza kaybı, şizofreni ve Alzheimer görülme riskleri artabilir. Ayrıca chia tüketimi kolesterolün düşürülmesinde etkili olabilir. Kanda bulunan trigliserit ve kötü kolesterol olarak bilinen LDL kolesterolün düşürülmesi, iyi kolesterol olarak bilinen HDL kolesterolün arttırılması chia tohumunun diğer işlevlerindendir.

Chia Tohumu Besin Değerleri

Chia tohumu yüksek besin değerine sahip besinler arasındadır. Özellikle yüksek oranda diyet lifi (posa) ve yağ içeriği ile bilinir. Chia tohumlarının yaklaşık %85-93`ü çözünmez diyet lifi ve %7-15`i çözünür diyet lifi içerir. Kuru meyveler, kuruyemişler ve tahılların lif içeriğinden yüksek diyet lifi içeriğine sahiptir denebilir. Tohumlar karbonhidrat, protein ve yağ besin ögeleri açısından yeterli bir besin sayılabilir. Chia tohumları kütlelerinin yaklaşık %18-24`ü bitki proteinlerinden oluşabilir. Esansiyel aminoasitler olan fenilalanin, arjinin, lösin, valin ve lizin dışarıdan alınması gereken aminoasitlerdir ve chia tohumlarında mevcuttur. Ek olarak glisin, alanin, serin, glutamik ve aspartik asitler de tohumlarda bulunan diğer aminoasitlerdir.

Chia Tohumu İçeriği

Gluten içermeyen chia tohumları tüm yağ asitlerinin yaklaşık %60`ını içerebilir. Özellikle omega-3 yağ asidi çeşidi olan ALA yüksek oranlarda bulunabilir. Keten tohumuna kıyasla chia tohumu daha fazla omega-3 yağ asidi içerebilir.

Ek olarak tohumlarda bulunan vitamin ve mineraller şunları içerebilir:

• Fosfor,
• Kalsiyum,
• Potasyum,
• Magnezyum,
• Demir,
• Çinko,
• Bakır,
• Manganez,
• A, B1, B2, B3 vitaminleri ve folat.

Vücutta yüksek biyolojik aktivite gösteren bileşikler olan polifenoller, tokoferoller, sitosteroller chia tohumunda belirli miktarlarda bulunabilir.

Chia Tohumu Cilde Faydaları

Cildin en dış tabakası olan epidermis yağ aitleri, kolesterol ve seramidlerden oluşan bir bariyerdir. Bu bariyer cildin alt katmanların nemli kalmasını sağlayabilir, dış etkilere karşı koruyabilir ve maddelerin derindeki hücrelere taşınmasına yardımcı olabilir. Chia tohumları omega-3 yağ asitleri içeriği en yüksek bitkiler arasında sayılabilir. Cildin üst tabakası olan epidermis chia tohumlarında bulunan omega-3 ve omega-6 yağ asitleri ile güçlendirilebilir. Ayrıca içerdiği antioksidan bileşikler ile cilt bariyerinin iyileştirilmesine katkıda bulunabilir. Cilt yüzeyinin nemlendirilmesini sağlayarak bariyer güçlendirilebilir. Chia tohumu cilde faydaları arasında yaşlanma karşıtı etkinlik gösterilebilir.

Chia Tohumu Cinselliğe Faydaları

Chia tohumu cinselliğe faydaları açısından giderek artan kullanıma sahiptir. Omega- 3 yağ asitleri içeren chia tohumları kardiyovasküler sağlığın iyileştirilmesine katkıda bulunabilir. Damarlarda kolesterol birikimini önleyerek kan akışının iyileştirebilir. Sağlıklı cinsel aktivite için gereken kan akışını sağlayabilir. Beyin gelişimi ve fonksiyonlarının sürdürülmesi için omega-3 gerekli yağ asitleridir.

Chia Tohumu Erkekler ve Kadınlarda Etkileri

Beyin işlevlerinin ve dolaylı olarak hormon regülasyonunun iyileştirilmesi cinsel isteğin arttırılmasında çeşitli etkilere sahip olabilir. Ayrıca yüksek oranda protein içeren tohumlar vücutta testosteron hormonu yapımını teşvik edebilir. Testosteron seviyelerinin yükseltilmesine ve kas kütlesinin artmasına yardımcı olabilir. Antioksidan bileşikler, demir, magnezyum, çinko ve çeşitli vitaminler içeren chia, sağlıklı yumurta hücreleri üretilmesine yardımcı olabilir. Kadınlarda hormonların düzenlenmesini sağlayabilir ve üreme organlarına giden kan akışını arttırabilir.

Chia Tohumu Yağı Faydaları

Chia tohumu yağı kaşıntı, kserozis, diyabet ve böbrek yetmezliği olan kişilerde cilt rahatsızlıklarının hafifletilmesinde etkili olabilir. Yağ asitlerinden zengin chia tohumları cildin nemlendirilmesini teşvik edebilir. Chia tohumu yağı faydaları arasında epidermal geçirgenlik ve bariyer fonksiyonlarında iyileşmeler yer alabilir. Bu sayede vücuttan su kaybını azaltmaya yardımcı olabilir. Yapılan çalışmalara göre tüketilen chia tohumu yağı dislipidemi ve insülin direnci vakalarında yağlanmayı ve insülin direncini iyileştirebilir. Ayrıca yüksek karbonhidrat ve yağ alınmasına ek olarak tüketilen chia, yağların karın bölgesinden farklı bölgelere dağılımını teşvik edebilir.

Chia Tohumu Yağı Saça Faydaları

Chia tohumu yağ asitleri açısından zengin bir kaynaktır. EPA, DHA, araşidonik asit, palmitik asit, stearik asit, oleik asit, palmitoleik asit vb. yağlar chia tohumlarında mevcuttur. Saçlara bakım amacıyla kullanılan yağlar arasında chia tohumu yağı da bulunabilir.

Chia tohumu yağı saça faydaları arasında şunlar bulunabilir:

• Saç ve saç derisindeki nem oranı dengelenebilir.
• Saçtaki su kaybını kontrol altına alabilir.
• Saça yumuşaklık ve elastikiyet sağlayabilir.
• Saç derisinin doğal sebum dengesinin korunmasına yardımcı olabilir.
• Saç derisinin pul pul dökülmesinin önüne geçebilir.
• Saç foliküllerinin sayısının artmasına ve saç büyümesine teşvik edebilir.

Chia tohumu yağ asitleri elastin ve kollajen üretimini destekleyerek güçlü saçların oluşmasını sağlayabilir, saç dökülmesini azaltabilir. Saç gövdesinde tabaka oluşturarak su kaybını aza indirebilir.

Chia Tohumu Zayıflamak İçin Kullanılır Mı?

Chia tohumları, yüksek lif ve protein içeriği sayesinde tokluk hissi yaratır ve atıştırmaları azaltmaya yardımcı olabilir. Ayrıca suyla temas ettiklerinde şişerler, bu da mide hacmini artırarak açlık hissini azaltabilir. Bu nedenle, chia tohumları düşük kalorili bir diyetin parçası olarak zayıflamaya yardımcı olabilir, ancak yine de dengeli bir beslenme ve egzersizle desteklenmelidir. Herhangi bir kilo verme planına başlamadan önce sağlık profesyoneli veya beslenme uzmanından tavsiye almak önemlidir.

Chia Tohumu Zararları

Sağlığa faydaları nedeniyle chia diyetlerde yaygın olarak tüketilen tohumlardır. Bununla birlikte aşırı dozlarda tüketilmesi birtakım yan etkilerin oluşmasına sebebiyet verebilir. Fazla miktarlarda tüketilen chia tohumu, kabızlık veya ishale, gaz problemleri ve şişkinlik gibi sindirim sorunlarına neden olabilir. Chia tohumu zararları yan etkiler şeklinde görülebilir. Ayrıca var olan Crohn hastalığı gibi iltihaplı bağırsak hastalıklarının tetiklenme riskini arttırabilir. Chia tohumları kan şekerinin ve yüksek tansiyonun düşürülmesine yardımcı olabilir. Bu nedenle diyabet ve hipertansiyon ilaçları kullanıldığında chia tohumu tüketimine dikkat edilmesi gerekebilir.

Chia Tohumu Nasıl Tüketilir?

Kuru ve tohum halinde tüketilen chia tohumları suyu emerek hemen şişebileceğinden dolayı dikkatli tüketilmesi önerilir. Kuru chia tohumları boğaza yapışabilir veya boğulma tehlikesi oluşturabilir. Bu nedenle ıslatılarak tüketilmesi önerilebilir. Ayrıca nadiren de olsa bazı insanlarda chia tohumuna karşı alerjiler ortaya çıkabilir. Dil ve dudaklarda şişme, kızarıklık ve kaşınma, kusma, ishal gibi semptomlar varlığında mutlaka tıbbi müdahalenin sağlanması gerekir. Günlük olarak önerilen chia miktarı yaklaşık 12 gramdır (1 yemek kaşığı). 12 gram tohum ile vücuda 2500 mg omega-3 alınabilir ve gereksinim karşılanabilir. Tüketilebilen maksimum chia miktarının günlük 48 gram olmasına dikkat edilmelidir.

Chia Tohumu Nasıl Kullanılır?

Tohumlar arasında chia, birçok farklı şekilde mutfaklarda kullanılabilir. Günlük beslenme ve diyetlerde tercih edilebilir. Karanlık ve serin olarak saklanması önerilir.

Chia tohumu nasıl kullanılır sorusuna cevap verilecek olursa:

• Kek, ekmek vb. unlu mamullerine ekleyerek,
• Süt veya meyve suları ile karıştırılarak puding şeklinde,
• Smoothie ve ev yapımı çorbalara ekleyerek,
• Un haline getirilerek ve diğer unlarla karıştırılarak,
• Diğer baharatlar ve tohumlarla birlikte enerji barlarında kullanarak,
• Salataların üzerine serperek,
• Yulaf ezmesi karışımlarına ekleyerek kullanılabilir.

Chia tohumları öğütülerek veya öğütülmeden kolayca kullanılabilir. İnce yapısı sayesinde kolaylıkla parçalanabilir ve çeşitli besinlere eklenebilir.