Androloji Laboratuvarı
Androloji Laboratuvarı Nedir
Androloji laboratuvarı, erkek üreme sağlığıyla ilgilenen bir laboratuvar türüdür. Bu laboratuvarlar, erkek üreme sistemiyle ilgili çeşitli testleri ve analizleri gerçekleştiren birimlerdir. Sperm analizleri, hormon seviyelerinin değerlendirilmesi, genetik testler ve diğer androlojik tetkikler, bu laboratuvarlarda gerçekleştirilen yaygın test ve analizler arasında yer alır. Androloji laboratuvarları, üreme sağlığı konusunda çeşitli bozuklukları tanılamak ve tedavi etmek amacıyla önemli bir rol oynar.
Liv Hospital Androloji Laboratuvarı
Liv Hospital'ın Androloji Laboratuvarı, erkek üreme sağlığı konusunda modern teknoloji ve uzman bir ekiple donatılmıştır. Laboratuvar, sperm analizi, hormon seviyelerinin değerlendirilmesi, genetik testler ve diğer androlojik tetkikleri yüksek hassasiyet ve güvenilirlikle gerçekleştirerek hastalara kişiselleştirilmiş tedavi planları sunar. Liv Hospital Androloji Laboratuvarı, üreme sağlığını ön planda tutarak erkek hastalara özel çözümler sunma konusunda öncü bir sağlık hizmeti sağlar.
Sperm örneğinin alınması
Rutin androloji laboratuvarı işlemleri için öncelikle erkekten mastürbasyon yoluyla semen (ejakulat) örneği alınması gerekiyor. Hastanın bu şekilde ejakülat vermesinin mümkün olmadığı durumlarda;
- İçerisinde sperm öldürücü kimyasallar içermeyen özel prezervatifler kullanılarak cinsel ilişki yoluyla,
- Elektroejakulasyon olarak adlandırılan, erkek cinsel organının uygun dozda elektrik sinyalleri ile uyarılması yoluyla boşalma sağlayan cihazların kullanımıyla,
- Halk arasında kuru boşalma denilen (Retrograd ejakulasyon) durumlarda, semen boşalma esnasında mesaneye boşalmaktadır. Bu durumda boşalmadan hemen sonra alınan idrar örneği içerisindeki sperm hücreleri alınmasıyla,
- Semen örneğinin dışarı çıkmasını engel olacak şekilde sperm kanallarında herhangi bir tıkanıklık olması halinde, testislerde olgunlaşmış spermlerin biriktirildiği epididim bölgesinden enjektör ile örnek alınması yoluyla,
- Azospermi olarak tanımlanan, semen örneğinde sperm bulunmaması ya da sperm kanallarındaki tıkanıklık ya da sperm hücre üretiminin azaldığı durumlarda TESE veya TESA yöntemleri ile testis dokusundan parça ya da örnek alınmasıyla sperm elde edilebilir.
Bu işlem için ideal zamanlama hastanın eşinin yumurtalarının toplanacağı zaman ile eşzamanlı uygulamalardır. Semen analizi infertil çiftlerde, erkek üreme potansiyelini değerlendirmek amacıyla ilk olarak başvurulan testtir ve ejakülatın aşağıdaki parametreleri değerlendirilir:
Semen hacmi ve pH ve akışkanlığının değerlendirilmesi
Sperm sayısı, hareketliliği ve morfolojisi (şekilsel özellikleri)
Semen analizi için kullanılacak sperm örneği 2-8 günlük cinsel perhiz sonrası alınır. Bu süre uygun sperm sayı/canlılık oranının elde edilebilmesi bakımından önemlidir. İki günden az cinsel perhiz düşük sayıda sperm hücresinin görülmesine, 8 günden fazla cinsel perhiz hareketliliğin azalmasına neden olur.
Semen analizi sonuçları, WHO (World Health Organization-Dünya Sağlık Örgütü) tarafından belirlenen standartlara göre yorumlanır:
Normal Değerler:
- Hacim – 1.5 mL
- pH – <8.0
- Sperm Sayısı –15 milyon sperm/mL
- Toplam sperm sayısı – 39 milyon sperm/ejakulat
- Morfoloji – %4 normal şekilli sperm, Kruger Strict kriterlerine göre
- Vitalite – %58 canlı sperm
- İleri hareketlilik – %32
- Toplam hareketlilik – %40
- Lökosit – <1 milyon/mL
- İmmatür germ hücre – <1 milyon/mL
Normal yoldan gebelik elde edilebilmesi için gerekli minimum eşik değerler olarak tanımlanır. Semen analizinin yeterli olmadığı durumlarda ek testler yapılabilir.
Özel Semen Analiz Testleri:
- Semen biyokimyası: Semen içerisinde fruktoz seviyesinin ölçümü amacıyla uygulanan testler, seminal kanallarda mevcut olabilecek tıkanıklıkların tespiti açısından yol gösterici olur.
- Semen kültürü: Semen örneğindeki olası bir enfeksiyonun tespiti için kullanılır.
- Sperm fonksiyon testleri: Spermin dölleme kabiliyetini ölçmeye yönelik testlerdir.
- Akrozom reaksiyon testi
- ROS(reactive oxygen species) lçümü
- HBA (Hyaluronan Bağlanma Testi)
- Son yıllarda sperm dölleme kapasitesi ile ilgili en gelişmiş testtir.
Genetik Testler
Periferik karyotip analizi: Sayısal kromozom analizidir. Özellikle fazla ya da eksik kromozom tespiti (47XXY Klinefelter sendromu v.b.) için uygulanır.
Y kromozomu mikrodelesyonları: Y kromozomu üzerinde bulunan AZFa ve AZFb olarak tanımlanan bölgelerin yokluğu, tanıları için uygulanır. Özellikle daha önce TESE/TESA yapılan hastaların tekrar bu operasyonu geçirmesi kararı için kullanılır.
Hormonal (Endokrin) Testler
Sperm üretimini düzenleyen testosteron, LH, FSH ve AMH hormonlarının kandaki seviyelerinin ölçümü
Sperm Hazırlık Yöntemleri
Androloji laboratuvarında sperm hazırlığı, sperm hücrelerinin ejakülat sıvısından (meni) uzaklaştırılıp hücrelerin izole edilmesi için uygulanır.
- Swim-up yöntemi: Dölleme kabiliyetini arttırmaya yönelik kültür sıvılarının içerisine sperm hücrelerinin yüzdürülerek ayrıştırılması.
- Gradient yöntemi: Mikroskopik boyutlarda silicon gel partikülleri içeren hazır solüsyonlar kullanılarak ejakülat'ın filtre edilmesidir.
- PICSI/spermslow yöntemi: Olgun ve DNA kırıkları olmayan spermlerin seçim yöntemidir.
- Microchip yöntemi: Özellikle son dönemlerde popüler olarak uygulanan ve spermlerin sadece hareket ve normal şekilde olanlarının değil aynı zamanda DNA olgunluğunu sağlamış spermlerin de ayrıştırıldığı yöntemdir.