Çocuklarda Kasık Fıtığı

Kasık bölgesi çocuk cerrahisi ameliyatlarının en sık yapıldığı bölgedir. Bunların içinde de kasık fıtığı tamiri hem çocuk cerrahisinin hem de kasık bölgesinin en sık uygulanan operasyonudur. Çocuklardaki kasık fıtığı hem oluşumu hem tipi hem de onarım tekniği olarak yetişkinlerden farklılık gösterir. Çocukluk çağında kasıkta fark edilen zaman zaman ortaya çıkıp kaybolabilen şişlik akla öncelikle kasık fıtığını getirmelidir. Her 100 erkek çocuğundan yaklaşık üçünde kasık fıtığı gelişir. Erken doğan veya düşük doğum kilolu bebeklerde fıtığa çok daha sık rastlanır. Liv Hospital Çocuk Cerrahisi ve Çocuk Ürolojisi Uzmanı Prof. Dr. Selami Sözübir kasık fıtığı ile ilgili erak edilenleri anlattı.

 

Kasık Fıtığı Nasıl Oluşur?

Erkek bebeklerin testisleri (erkek yumurtası) anne karnında gelişmelerini tamamlarken İlk oluştukları yer olan karının İçinden aşağıya doğru bir inme gerçekleştirerek olmaları gereken yer olan yumurta keselerine (torba) yerleşirler. Bu yolculuk 3. ay civarında başlar ve doğuma yakın olarak biter. Karın içinden karın dışına çıkan testisler kasık kanalı dediğimiz kanalın içinden geçerler. Bu kanalda normal şartlarda doğumla beraber işlevini kaybederek kapanır. Ancak bu kanallardan birisi veya ikisi birden kapanmazsa o zaman fıtıklaşma olur. Eğer kanal açıklığı darsa ve sadece karın içi sıvısının geçmesine izin veriyorsa bu şişlik çocuk uyanık ve hareketliyken artar.
Çocuk uyuyup sakin yatınca azalabilir ya da kaybolur. Tıp dilinde "Hidrosel" olarak bilinen bu hastalığın halk arasında ki adı ise “su fıtığı”dır. Eğer açık kalan kanal genişse bu kanaldan karın içindeki organlar ve en sık olarak da barsak fıtıklaşır işte bu gerçek kasık fıtığıdır. Şişlik kasık veya yumurta kesesinde olabilir. Ağrı yapmaz ancak husursuzluk, rahatsızlık bazen de kusma yapabilir. Ancak şu da vurgulanmalıdır ki kasık fıtığı sadece erkeklerde değil kızlarda da olabilir. Kız çocuklarında kasık fıtığına daha az rastlanır ve kızlarda dışarı fırlayan organ çoğunlukla barsak değil yumurtalıklardır.
 

Kimlerde Daha Sık Görülür Ve Çevresel Faktörler Fıtık Oluşumunda Etkili Midir?

Erkeklerde, düşük doğum ağırlıklı, prematüre bebeklerde ve bazı doğumsal bağ dokusu hastalıkları olan çocuklarda daha sık rastlanır. Erkeklerde rastlanma oranı kızlardan 5–6 kat fazladır. Çevresel faktörler kasık fıtığına direkt olarak neden olmaz. Ancak bazı durumlarda kasık fıtığının belirgin hale gelmesine neden olabilir. Yukarda bahsettiğimiz testisin yumurta kesesine geçmesi için açılan kanalın bazı durumlarda kapanmasa bile kasık fıtığına neden olmadığını artık biliyoruz. İşte çevresel faktörler bu hafif açıklığın büyümesine ve daha belirgin hale gelmesine neden olabilir. Bu çevresel faktörlerin başlıcaları ise kronik kabızlık, ateş ve öksürükle seyreden boğmaca gibi şiddetli enfeksiyonlar ya da karın içi basıncını artıran şiddetli kusma gibi durumlardır. Ancak unutulmamalıdır ki bunlar çocuklarda fıtığa neden olmaz sadece mevcut olan açıklığın büyüyerek fıtık kesesi haline gelmesine yol açar.
 

Neden Hemen Ameliyat?

Çünkü çocuklarda kasık fıtığı özellikle oluşturabileceği problemlerle oldukça tehlikeli hatta sinsi bir hastalıktır. Özellikle fıtığın içine giren bağırsağın boğulma riski nedeniyle acil ameliyat gerektirebilir. Unutulmamalıdır ki çocuklarda özellikle bebeklerde acil ameliyat demek artan risk demektir. Halk arasında fıtık boğulması diye tanımlanan bu durumda, fıtık kesesine girerek sıkışan organların kanlanmaları ve beslenmeleri birkaç saat içinde bozulur ve çürüme meydana gelir. Bu da hayati tehlikeyi artırır ve çürüyen organların çıkarılması yani kaybı anlamına gelir.
 

Fıtık Ameliyatı Zor Mudur?

Eğer fıtık acil şartlar olmadan tespit edildikten hemen sonra uygun şartlarda ameliyat edilirse zor bir ameliyat değildir. Bu ameliyat "günübirlik cerrahi" olarak uygulanır. Hastaların önemli bir bölümü ameliyattan 2–3 saat kadar sonra evlerine gidebilir ve hastanede yatmaları gerekmez. Ayrıca bu ameliyat hem açık ameliyat biçiminde hem de laparoskopik yani kapalı ameliyat biçiminde gerçekleştirilebilir. Bu ameliyattaki temel prensip, açık kalan kanalın kapatılarak karın içi ile olan iştirakin ortadan kaldırılmasıdır. Hastanemizde çocuk ameliyatlarında uzman çocuk anestezistlerinin gözetiminde alınan özel ağrı önlemleri sayesinde ameliyat sonrası ağrı sorunu çok daha hafif olabilmektedir.