Omuz, günlük aktiviteleri sürdürmenizi sağlayan, eklemli, kaslı, tendonlu bir uzuvdur. Bu bölgede ağrı hissedilmesi oldukça yaygındır. Bu nedenle “Omuz ağrısı nedir ve neden olur?” gibi sorularla sık sık karşılaşırız. Omuz ağrısı, omuz ve çevresinde hissedilen herhangi bir sebepten kaynaklanan ağrı olarak tanımlanabilir. Bu ağrıların altında yatan nedenin belirlenmesi tedavi için önem taşır. Geçmeyen omuz ağrısı çok basit nedenlerden, çok komplike nedenlere kadar pek çok sebepten olabilir. Basit durumlar sonucu meydana gelen omuz ağrısının evde tedavi yöntemleri bulunur.

Omuz Ağrısı Nedenleri ve Risk Faktörleri Nelerdir?

Sağ ya da sol omuz ağrısı genellikle birçok farklı şekilde ortaya çıkabilir. Bunların başında yaygın yaralanmalar gelir. Bu yaralanmalar omuz bölgesindeki 3 ana kemiği kapsayabilir. Bunlar, köprücük, kürek ve humerus kemiği olarak geçer. “Humerus nedir?” diye sorulduğunda kolun üst kısmındaki kemiktir ve omuz ve dirsek arasında bulunur, şeklinde yanıtlanabilir. Bu yaralanmalar şu şekilde sıralanabilir:

• Çıkık: Eğer omuz çok sert bir şekilde geri çekilir veya gereğinden fazla döndürülürse, omuz yerinden çıkabilir. Böyle bir durumda ağrı, güçsüzlük, şişlik, uyuşukluk ve morarma belirtilerini görebilirsiniz.
• Yırtılma: Köprücük kemiği ile kürek kemiğinin birleştiği eklemi etkileyen bir durumdur. “Kürek kemiği neresi?” diye merak ediyorsanız, göğüs kafesinin arkasında, köprücük kemiği ile humerusu birleştirir. Düşme ya da sert bir darbe sonucu oradaki bağlar yırtılır. Aynı zamanda köprücük kemiği yerinden çıkarsa bir şişlik oluşabilir. Böyle bir durum hangi tarafta meydana gelirse, örneğin sol, sol kürek kemiği ağrısı hissedilebilir.
• Kırık: Düşme ve sert darbe sonucu kemik kırılması ya da çatlaması olabilir. Köprücük kemiği ve humerusta yaygın olarak kırılmalar meydana gelebilir. Eğer sol taraftaki köprücük kemiğiniz kırılırsa kolunuzu kaldıramayabilir, sol omuz ve kol ağrısı çekebilirsiniz. Aynı zamanda omuzda sarkma meydana gelebilir.
• Kıkırdak yırtılması: Omuz çevresindeki kıkırdağın yırtılması sonucu, örneğin sağ kıkırdak, uzandığınızda sağ omuz ağrısı ya da sürtünme hissi yaşanabilir. Kıkırdak bir hareketi çok fazla yaptığınızda yırtılabilir.
• Rotator manşet yırtığı: Omuz eklemini sağlamlaştıran ve kolların hareketini sağlayan rotator manşet kaslarının yırtığı düşmeden kaynaklanabilir. Ayrıca bu kaslar, yaş ilerledikçe aşınma ve yıpranma göstermeye başlar, harekette çatırtı sesleri  duyulabilir.
• Donuk omuz: Tüm omuzu çevreleyen dokunun sertleşmesidir. Omzun hareketini sınırlar.

Omuz ağrısı yaralanmaların yanı sıra farklı nedenlerden de kaynaklanabilir.

• Osteoartrit (Kireçlenme): Kireçlenme omuzlar dahil olmak üzere pek çok eklemi etkileyebilir. Kireçlenmede kemiklerin arasındaki kıkırdak parçalanır ve kemikler birbirine sürter.
• Refere ağrı: Başka bir organın sebep olduğu bir durum, omuzda ağrıya neden olabilir.
• Kalp krizi: Omuz ağrısıyla birlikte nefes almakta zorluk çekiyorsanız ya da göğüs sıkışıklığı yaşıyorsanız kalp krizinden şüphelenilebilir. Böyle bir durumda acilen hastaneye başvurmanız gerekebilir.
• Tendinit: Rotator manşetlerin iltihabıdır.
• Kemik mahmuzları: Kemiklerin etrafında gelişen kemik uzantılarıdır ve rotator manşet kaslarına sürtünerek onları aşındırır, yırtar. Omzun hareketini engeller.

Omuzda İltihap Belirtileri Nelerdir?

Omuzda farklı çeşitlerde iltihaplar meydana gelebilir. Bunlardan birisi bursit olarak adlandırılır. Bursit omuzdaki bursa keseciğinin iltihabı olarak geçer. Belirtileri, omuz sertliği veya şişliği, hareketle birlikte ağrı, etkilenen omuzda gece yatarken ağrı şeklinde sıralanabilir. Bir diğeri ise tendinittir. Tendonlarda ve çevresinde ağrı meydana gelir. Özellikle kalsiyum birikiminde ağrı ani ve şiddetli olabilir. Omuzda hareket kaybı olabilir.

Omuz Ağrısı Nasıl Geçer?

Sol ve sağ omuz ağrısı nedenleri değiştikçe iyileşme süreci de değişir. İyileşmeye yardımcı olabilecek bazı ipuçları bulunur.

• Omuz bölgesine 15 dakika buz koyduktan sonra 15 dakika mola vererek kompres yapabilirsiniz. Bunu günde 3-4 kez, 2 ile 3 gün arasında yapabilirsiniz. Ancak omza koyduğunuz buzun bir beze sarılı olmasına dikkat etmeniz önemlidir.
• Birkaç gün boyunca omuzu çok yoracak hareketlerden kaçınabilir ve omzunuzu dinlendirebilirsiniz.
• Birkaç günün sonunda yavaş yavaş normal hareketlere dönebilirsiniz.
• Rotator manşet sorunlarında evde egzersizler öğrenilerek yapılabilir.

Omuz Ağrısına Ne İyi Gelir?

Omuz ağrısı her yaşta meydana gelebilen bir durumdur ve can sıkıcı olabilir. Bu ağrı için evde uygulanabilecek doğal çözümler bulunur. Eğer bir iltihap varsa zerdeçal ve hindistan cevizi yağını karıştırarak omza sürebilirsiniz. Masajın yanı sıra zeytinyağı, somon, domates, çilek, portakal, ceviz gibi besinler tüketerek, vücudunuzun iltihabı yenmesine destek olabilirsiniz. Eğer gerginlik ve şişlik yaşıyorsanız, nane ve lavanta yağı gibi ağrı giderici yağlar kullanabilirsiniz. Bu tür yağları 3-4 damla damlatarak ağrıyan bölgeye sürebilirsiniz. Eğer evde tedavi yöntemleri ağrınıza iyi gelmiyorsa, doktora gidebilirsiniz.

Omuz Ağrısı İçin Ne Zaman Doktora Gidilir?

Ani sol kol ağrısı ile birlikte omuz ağrısı kalp krizinin habercisi olabilir. Omuzda ani ve ezici bir baskı varsa, özellikle bu ağrı göğüsten sol çeneye doğruysa, nefes darlığı, baş dönmesi ve terlemeyle birlikte ortaya çıktıysa acil olarak doktora başvurulması tavsiye edilir. Yakın zamanda bir yaralanma yaşadıysanız ve sağ kol ağrısı, omuz ağrısı ya da sol kürek kemiği ağrısı yaşıyorsanız, şişme, morarma varsa acil servise başvurmalısınız.

Duruma göre doktorunuzun uygulayacağı tedavi yöntemleri değişiklik gösterir. Eğer tendonlardan bir yaralanma varsa eklemin desteklenmesi için omuz ortezi kullanılabilir. İltihap gibi durumlarda ilaç tedavileri kullanılabilir. Bazı durumlarda fizik tedavi yapılabilir. Fizik tedavi ve ilaç tedavisine yanıt verilmeyen durumlarda cerrahi yöntemler de kullanılabilir. Bu işlemde, eklemin içine kamera gönderilir ve omuzdaki sorunun sebebi saptanır.

Omuz Ağrıları Nasıl Önlenir?

Henüz omuz ağrısına sahip değilseniz, günde en az bir kez baş, ense ve sırta ellerinizi koyarak esneme yapabilirsiniz. Ağrınız varsa, ağrı olan tarafın üzerine yatmanız ağrının şiddetini arttırabilir. Bu yüzden üzerine yatmaktan kaçınmanız tavsiye edilir. Kolları sık olarak omuz seviyesinin üzerine kaldırıp indirmek bir soruna yol açabilir. Bunun için bir yere uzanma durumunda sandalye yardımı almanız daha iyi olabilir. Ağır yük taşımak omuz ağrısının en temel sebeplerinden olabilir. Taşıdığınız yükün belli bir ağırlığın üzerine çıkmamasına dikkat etmelisiniz. Gün içerisindeki postürünüzün kötü olması omuz ağrısına sebep oluyor olabilir. Bu yüzden ayakta dururken, günlük işleri yaparken dik durmaya dikkat edebilirsiniz. Ayrıca dengeli ve yeterli beslenmek, kemik ve kasları güçlendirdiği için ağrıları minimuma indirebilir.

Omuz Ağrısını Önlemek ve Gidermek için Egzersiz Önerileri

Eğer herhangi bir yaralanma yoksa, hafif esneme hareketleri omuz kaslarını güçlendirir ve ağrıyı hafifletebilir. Dikkat etmeniz gereken nokta, en fazla kendinizi rahat hissettiğiniz dereceye kadar kaslarınızı germelisiniz. Bunun için yapılacak birkaç egzersiz önerisi şunlar olabilir:

• Göğüse doğru kolu esnetme: Bu egzersiz omuz çevresi kaslarının esnekliğini ve hareketliliğini arttırır. Eğer yaparken bir ağrı hissederseniz, bırakmalısınız. 1 dakika boyunca kolu esnetip bırakabilirsiniz.
• Boyun esnetme: Eğer boyun arkasında bir gerginlik hissediyorsanız, başınızı yavaşça sola ve sağa eğerek 1 dakika boyunca başınızı tutmalısınız.
• Göğüs germe: Ayaktayken egzersiz bandını iki elinizle arkanızdan tuttuktan sonra kolları arkaya, göğsü öne doğru germelisiniz. 30 saniye bu şekilde durmaya çalışabilir ve 3-5 defa tekrarlayabilirsiniz.
• Oturarak gerilme: Kalçalarınız öne bakacak şekilde oturduktan sonra üst vücudu sağa çevirip sol elinizi uyluğa yerleştirmeniz gerekir. Bu şekilde omuz ve boynunuzu esnetebilirsiniz.

Omuz bölgesindeki kaslarda incinme ve yırtılma, omuz bölgesinde özellikle kol hareketi ile artan ağrıya neden olur ve omuz sıkışma sendromu adı altında değerlendirilir. Omuz ağrısı olan hastalarda omuzu besleyen sinir üzerine uygulanan pulsed radyofrekans tedavisi ile hem omuz ağrısı azalır hem de fizik tedavi seanslarını hasta ağrısız yapabilir.