Diyabetseniz Yolculukta İlaçlarınız Valizde Değil Yanınızda Olsun

Yaz geldi çattı, sıcaklar kavurmaya başladı. Şimdi deniz, kum ve güneş üçlüsüne teslim olma zamanı! Özellikle diyabet (şeker) gibi kronik hastalığı olanların daha dikkatli olması gerektiğini söyleyen Liv Hospital Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanları tatilcileri uyarıyor: “Bir diyabet hastası çantasında hipoglisemi riskine karşı şeker ya da meyve suyu, ara öğün, kan şekeri ölçüm cihazı, eğer kullanıyorsa hap, insülin ve insülin iğne uçlarını bulundurmalı. Ama seyahatte bunları bagaja vermemeli, yanında taşımalı. Bu basit ama etkili bir püf noktası ve hayati önem taşıyor.”



Pankreasın ürettiği insülinin yetersizliği veya dokularda etkisizliğinden kaynaklanan şeker hastalığının tipik belirtileri çok su içmek, çok acıkmak, sık idrara çıkmaktır. Ayrıca iştahsızlık, halsizlik, çabuk yorulma, bulanık görme, açıklanamayan kilo kaybı, kaşıntı, inatçı enfeksiyonlar (örneğin diş eti iltihapları, kadınlarda tekrarlayan vajinal mantar enfeksiyonları), ayaklarda geceleri artan yanma, ağrı, his kaybı ve başka birçok bulgu şeker hastalığının belirtisi olabilir.

 

Kimler şeker hastalığı riski altında?

Şişman veya kilo fazlalığı olan, bel çevresi kalın kişilerde 40 yaşından sonra daha belirgin olmak üzere diyabet riski artar. Aşağıdakilerden bir veya daha fazlası eşlik ediyorsa bu risk artışı daha da fazladır; Birinci derece yakın akrabasında (anne, baba, kardeş) diyabet bulunanlar, iri bebek doğuran veya daha önce gebelik şekeri tanısı almış kadınlar, yüksek tansiyonu olan kişiler, kan yağları yüksek olan kişiler, daha önce açlık şekeri sınırda yüksek (100-125 mg/dl) bulunanlar, gizli şeker tespit edilenler, polikistik over sendromu (PKOS) olan kadınlar, atar damar hastalığı bulunanlar, düşük doğum tartılı doğan kişiler, fizik aktivitesi düşük olan kişiler, doymuş yağlardan zengin ve posa miktarı düşük beslenme alışkanlığı olanlar, şizofreni hastaları ve atipik antipsikotik ilaç kullanan kişiler, organ (özellikle böbrek) nakli yapılmış hastalar diyabet için risklidir.
 

Diyabetli Kişi Tedavide Sorumluluk Almalı

Diyabetli hastanın günlük hayatta yapması gerekenler sağlıklı yaşamak isteyen herhangi bir kişiden çok farklı değildir. Diyabetli kişi sağlıklı beslenmeli, sigara içmemeli, alkol tüketimi kısıtlı olmalı, düzenli egzersiz yapmalı, ilaçlarını düzenli kullanmalı, sağlık kontrollerini aksatmamalıdır. Diyabetlinin hastalığını ve kullanmakta olduğu ilaçları iyi tanıyıp gerektiğinde acil çözümler üretebilmesi, hastalığın yönetiminde sorumluluk alması gerekir. Bunun için de hastalığı ile ilgili yeterli eğitime ve sağlık profesyonelleri ile sıkı iletişime ihtiyacı vardır.
 

Diyabetli Hastalara Yaz Önerileri

•    Bol bol su için: Yeterli sıvı alamamak kan şekerinin yükselmesine, böbrek sorunlarına yol açabilir. Yaz aylarında su tüketimini artırmak, diyabetliler için çok önemlidir.
•    Egzersiz yapın: Yaz ayları açık mekanlarda yapılan egzersiz için iyi bir fırsattır. Sabah veya akşam, aşırı sıcak olmayan saatlerde, yemekten bir saat sonra yürüyüş, yüzme gibi egzersizlerin yapılması bir yandan iyi vakit geçirmenizi sağlar, öte yandan kan şekeri kontrolü, kilo verme, kalp damar hastalıklarından korunma gibi faydalar getirir. 
•    Güneşlenin ama aşırıya kaçmayın: Birçok diyabet hastasında hastalığa eşlik eden tansiyon yüksekliği de vardır. Aşırı sıcakta ve güneşte uzun süre kalmak tansiyon yükselmesi, kalp krizi, beyin kanaması gibi riskleri artırır. Bununla birlikte güneş iyi bir D vitamini kaynağıdır. Diyabetlilerin aşırı sıcak olmayan saatlerde günde 15 dakika civarında güneşlenmeleri çok faydalıdır. Ancak cilt kanseri riski taşıyan kişilerin önce doktorlarına danışmaları gereklidir.
•    Ayaklarınıza iyi bakın: Yazın terlik, açık ayakkabı kullanımı artar. Parmak arası terlikler diyabetlilerde ayak yaralarına neden olabilir. Ayaklarında duyu kaybı gelişmiş olan diyabetlilerin ayakkabı seçimine dikkat etmeleri, çıplak ayakla dolaşmamaları gerekir.
•    Cildinizi nemlendirin: Yazın cilt kurumaya meyillidir. Nemlendirici kullanılarak cildinizin kurumasını önleyin. 
•    İlaçlarınızı sıcaktan koruyun: Haplar, insülinler, kan şekeri ölçüm cihazları ve çubukları aşırı sıcaktan korunmalıdır, çünkü bozulurlar. Unutmayın ! İnsülin bozulduğu halde normal görünebilir.
•    Hipoglisemiden korunun: Egzersiz sıklık ve miktarının artışı, insülinin sıcak havada ciltten daha hızlı emilmesi gibi nedenlerle yazın hipoglisemi (kan şekerinin aşırı düşmesi) riski fazladır. Hipoglisemi belirtilerine karşı uyanık olun.
•    Tatile çıkarken çanta hazırlayın: Seyahate giderken diyabet çantası hazırlanmalı, bu çanta bagaja vermemelidir. Çünkü yolculuk esnasında acil ihtiyaç olabilir, valiz kaybolabilir ve hepsinden önemlisi valizin aşırı sıcak veya soğuk ortamda kalmasından ötürü ilaçlar bozulabilir. Çantanızda şunlar bulunmalıdır; kan şekeri ölçüm cihazı, ara öğün, hipoglisemi riskine karşı şeker ya da meyve suyu, eğer kullanıyorsanız hap, insülin ve insülin iğne uçları.