liv sağlık köşesi

Hıçkırık Nasıl Geçer

Oluşturma Tarihi: 28.08.2023 16:25 | Son Güncelleme: 04.09.2023 14:05

Hıçkırık Nasıl Geçer

Hıçkırıklar, ses tellerinin kapanmasından kaynaklanan 'hık' sesiyle ortaya çıkan bir durumdur. Bu durum diyaframda tekrarlayan spazmların oluşması sonucunda oluşum gösterir. Diyafram, göğüs kafesinin altında göğüs ve karın bölgesini ayıran bir kastır. Bu kas, solunum sürecinin önemli bir parçasıdır. Nefes alırken aşağı, nefes verirken yukarı doğru hareket eder. Hıçkırık oluşması sonucunda iki durum ortaya çıkar:

  1. Diyafram kası nefes alış veriş arasında aşağı doğru çekilerek havanın emilmesine neden olur.
  2. Glottis (ses telleri arasındaki boşluk) daha fazla hava girişini durdurmak için kapanır.

Bu durumlar sonucunda hıçkırık sesi ortaya çıkar. Hıçkırık süreci çok hızlı gerçekleşir ve genellikle herhangi bir tıbbi tedavi gerektirmeden kendiliğinden iyileşme gösterir. Bazı durumlarda hıçkırık uzun süre devam edebilir. Uzun süre devam eden hıçkırık kilo kaybına ve aşırı yorgunluğa neden olabilir.

Çok yemek yemek, alkollü veya gazlı içecekler içmek veya aniden heyecanlanmak hıçkırık oluşmasına neden olabilir. Bununla birlikte bazı durumlarda, hıçkırık altta yatan bir tıbbi sorunun işareti olabilir.

Hıçkırık Nedir?

Diyafram, göğsü ve karın bölgenisini birbirinden ayıran ve nefes almada önemli bir rol oynayan kastır. Diyaframda kontrol dışı oluşum gösteren ve  tekrarlayan spazmlar hıçkırık oluşmasına neden olabilir. Normalde, diyafram nefes alındığında havanın ciğerlere girmesi için aşağı doğru çekilir ve nefes verme sırasında gevşer. Bu durum sonucunda hava ciğerlerinizden geri akarak burnundan ve ağızdan çıkar. Herhangi bir nedenle diyaframda tahriş oluşması durumunda diyafram kasılabilir ve aniden havayı gırtlağınıza yönlendirebilir.

Hıçkırık Neden Olur?

Hıçkırık Neden Oluşur

Diyaframın kas aktivitesi sinirler tarafından kontrol edilir. Hıçkırıklar, belirli uyaranların sinirleri tetikleyerek diyaframı spazmlara göndermesi durumunda ortaya çıkar. Hıçkırık oluşumuna fiziksel ve duygusal birçok farklı faktör neden olabilir. Hıçkırık neden tutar? sorusunun cevaplarından bazıları şu şekildedir:

  • Çok fazla veya çok hızlı yemek yemek,
  • Gergin veya heyecanlı hissetmek,
  • Çok fazla alkol veya gazlı içecek tüketmek,
  • Stresli olmak,
  • Ani sıcaklık değişiklikleri,
  • Hava yutmak,
  • Çok sıcak veya soğuk içecekler tüketmek,
  • Kemoterapi almak.

Bu tür durumlar sonucunda hıçkırık oluşumu ortaya çıkabilir.

Hıçkırık Nasıl Durdurulur?

Hıçkırık Nasıl Geçer

Hıçkırık oluşumu genellikle birkaç dakika içerisinde kendiliğinden iyileşme gösterir. Bununla birlikte bazı durumlarda bir süre devam edebilir. Kendiliğinden iyileşme göstermeyen hıçkırık oluşumu bazı yöntemlerin kullanılması ile durdurulabilir. Bu yöntemlerden bazıları şu şekildedir:

  • Nefesi tutmak ve yutmak,
  • Bir kese kağıdına nefes vermek,
  • Su içmek,
  • Bir çay kaşığı şeker yutmak,
  • Gargara uygulamak,
  • Yavaşça dili çekmek,
  • Göz bebeklerini nazikçe ovuşturmak,
  • Derin nefes almak,
  • Biraz taze zencefil yemek,
  • Limon emmek,
  • Bal yemek,
  • Dizlerin üzerinde oturmak ve öne doğru eğilmek.

Bu tür uygulamalar hıçkırık geçmesine yardımcı olabilir. Bununla birlikte hıçkırık geçmesi için kesin çözüm oluşturmayabilir. Bu nedenle iyileşme göstermeyen hıçkırıkların bir doktor tarafından değerlendirilmesi oldukça önemlidir.

Hıçkırık Nasıl Önlenir?

Elbette hıçkırığı önlemenizi sağlayacak bazı pratik ipuçları verebiliriz. Öncelikle yavaş ve kontrollü bir şekilde yemek yemek, hava yutma riskini azaltarak hıçkırık oluşumunu engelleyebilir. Aşırı hızlı yemek yemekten kaçınmak önemlidir. Aşırı yemek yemek veya aşırı şişkinlik hissiyatı hıçkırığa yol açabilir, bu yüzden porsiyonları daha küçük tutmak ve yemekleri daha fazla çiğnemek faydalı olabilir. Gazlı içecekler, alkol ve baharatlı yiyecekler gibi tetikleyici maddelerden kaçınmak da hıçkırık riskini azaltabilir. Stres ve ani duygusal tepkiler de hıçkırık nedeni olabilir, bu nedenle rahatlama teknikleri, meditasyon veya derin nefes alma egzersizleri gibi stresi azaltmaya yardımcı yöntemler uygulamak da hıçkırığı önlemeye yardımcı olabilir. Hıçkırığı engellemek için bu basit önlemleri uygulamak, rahatsız edici hıçkırık nöbetlerini önlemeye yardımcı olabilir.
 

Hıçkırık İle İlgili Sık Sorulan Sorular

Hıçkırık oluşumu ile ilgili sık sorulan sorulardan bazıları şu şekildedir:

Geçmeyen Hıçkırık Neden Olur?

Hıçkırık oluşumu genellikle geçicidir, ancak nadir durumlarda bir süreliğine iyileşme göstermeyebilir. Bu tür durumlar diyaframa bağlı sinirlerin hasar görmesi veya ağırlaşması nedeniyle oluşum gösterebilir. Bununla birlikte şeker hastalığı ve böbrek yetmezliği gibi bazı hastalıklar nedeniyle de hıçkırık oluşabilir. Uzun süre oluşum gösteren hıçkırık nedenlerinden bazıları şu şekildedir:

  • Özofajit (yemek borusu iltihabı),
  • Aşırı aktif tiroid bezi,
  • Plörezi (akciğerleri çevreleyen zarın iltihab),
  • Pnömoni (akciğer iltihabı),
  • Böbrek hastalığı,
  • Beynin diyaframı kontrol eden bölgesini etkileyen inme veya tümör gibi beyin hasarı,
  • Karın ve göğüs cerrahisi,
  • Bazı epilepsi ilaçları,
  • Nikotin sakızı.

İki günden fazla süren ve yemek yemeyi, nefes almayı, uyumayı engelleyecek kadar şiddetli olan bir hıçkırık mutlaka bir doktor tarafından değerlendirilmelidir.

Bebeklerde Hıçkırık Nasıl Geçer?

Hıçkırık, çocukların geliştirdiği ilk alışkanlıklardan biridir. Bu durum çocuğun beyin ve solunum gelişimi için çok önemlidir.

Bebeklerde hıçkırık oluşumu oldukça sık görülür. Bu durum bebeğinizin sağlıklı olduğunun ve iyi geliştiğinin bir işareti olabilir. Hıçkırık oluşumu bebeklerin beslenmelerini ve uyku durumunu etkilemeyerek birkaç dakika içerisinde kendiliğinden iyileşme gösterebilir. Bununla birlikte geçmeyen hıçkırık için bazı yöntemler uygulanabilir. Bunlar şu şekildedir:

  • Beslenme Sırasında Bebeğin Gazını Çıkarmak:  Bebekler, midelerini tahriş eden fazla gazı olduğu için beslenme sırasında hıçkırmaya başlayabilir. Bebekleri dik tutmak ve sırtlarına hafifçe vurmak bu durumun iyileşmesine yardımcı olabilir.
  • Beslenme İhtiyacını Yavaş Yavaş Gidermek: Bebekleri çok hızlı beslemek hıçkırık oluşmasına neden olabilir. Bebeklerin beslenmesini yavaş yavaş tamamlamak bebeğinizin hıçkırık tutma olasılığını azaltabilir.
  • Bebeği Besledikten Sonra Dik Tutmak: Bebeği dik bir pozisyonda tutmak bebeğinizin sindiriminin sorunsuz bir şekilde gerçekleşmesini sağlamaya yardımcı olur.
  • Bebeğin Hava Yutmasını Önlemek: Biberonla beslenen bebeklerde, bebeğinizi beslemeden önce emzikteki havayı azaltmak hıçkırık oluşumunu önlemeye yardımcı olabilir. Bebeğin ekstra hava alması hıçkırmayı daha da kötüleştirebilir.

Yenidoğan Hıçkırık Nasıl Geçer?

Yenidoğanda oluşan hıçkırık gelişim döneminin doğal bir parçası olarak kabul edilir. On iki aylıktan küçük bebekler sıklıkla hıçkırık yaşayabilir. Oluşan hıçkırığın herhangi bir olumsuz etkisi olmasa da ebeveynler tarafından sık oluşan hıçkırıklar iyileştirilmek istenebilir. Yenidoğan bebekleri emzirerek hıçkırığın durmasına yardımcı olabilir.

Hıçkırık İlacı Var Mı?

İyileşme göstermeyen ve kırk sekiz saatten daha uzun süren tipik hıçkırıklar altta yatan nedene göre tedavi edilir.  Asit reflünün neden olduğu hıçkırıklar ilaçla tedavi edilebilir. Doktor tarafından antasitler, antihistaminikler veya bir proton pompası inhibitörü reçete edilebilir.

Bazen ilacı denedikten sonra bile hıçkırıklar devam edebilir. Bu tür hıçkırıklarda daha invaziv tedavi yöntemleri uygulanabilir. Bunlardan bazıları şu şekildedir:

  • Akupunktur: Akupunktur, vücudun belirli noktalarına yerleştirilen ince iğneler içeren geleneksel çin tıbbının bir şeklidir. İyileşme göstermeyen hıçkırık akupunktur ile tedavi edilebilir.
  • Pozitif Basınçlı Ventilasyon: Bu uygulama bir çeşit solunum aleti yardımı ile ciğerlerinizdeki havanın tutulmasına yardımcı olarak hıçkırık tedavisinde etkili olabilir.
  • Vagus Siniri Uyarıcıları: Bu tedavi, vagus sinirinize elektriksel impulsların gönderilmesini içerir. Vagus sinir uyarıcıları iyileşme göstermeyen hıçkırık tedavisinde etkili olabilir.
  • Stellate veya Frenik Sinir Blokları: Bu enjeksiyonlarda hedef siniri uyuşturan ilaçlar kullanılır. Sinir blokları hıçkırığın iyileşmesine katkı sağlayabilir.

Uzun süren hıçkırıklar ilaçla tedavi edilebilir. Uzun süreli hıçkırıklar için kullanılan reçeteli ilaçlar şunları içerir:

  • Gabapentin,
  • Baklofen,
  • Klorpromazin.

Uzun Süren Hıçkırık Neyin İşareti Olabilir?

Uzun süreli hıçkırıklar nadir olarak oluşum gösterir. Bu durum stresli ve yorucu olabilir. İnatçı hıçkırıklar altta yatan daha büyük bir tıbbi sorunun parçası olabilir ve bu sorun düzeltilene kadar ortadan kalkmayabilir. Hıçkırık oluşumuna neden olan tıbbi durumlardan bazıları şunları içerir:

  • Kanser ve tümörler,
  • Felç,
  • GERD (bir gastrointestinal ve abdominal bozukluk) dahil olmak üzere mide veya yemek borusu bozuklukları,
  • Diyaframın plörezi,
  • Üremi,
  • Akciğer iltihaplanması,
  • Bağırsak hastalıkları,
  • Pankreatit ve mesane tahrişi,
  • Hepatit ve karaciğer kanseri,
  • Tümörler ve lezyonlar.

Hıçkırık oluşumu bu tür ciddi durumlar sonucunda oluşabilir. Bu nedenle iyileşme göstermeyen hıçkırığın bir uzman tarafından değerlendirilmesi oldukça önemlidir.

* Bu içeriğin geliştirilmesinde Liv Hospital Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
* Web sitemizdeki içerikler sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz. Sayfa içeriğinde Liv Hospital'da tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir.

Uzmanına Sor / Görüntülü Görüşmeler ve Sağlık Hizmetleri Evinizde