Senkop (Bayılma) Nedir?

Senkop nedir? sorusu tıp literatüründe karşılaşılan bir soru olup kişiler sebepsiz bayılma durumlarında tedavi arayışlarında hastaların sıklıkla sordukları sorulardandır. Kan basıncındaki düşüklük beyne yeterli seviyede oksijen gitmemesine neden olur. Bu durumun neden olduğu beynin oksijensiz kalması çoğunlukla birden hızlı kalkma, çok uzun süre boyunca ayakta durma, aşırı açlık durumu veya susuz kalma gibi nedenler tarafından tetiklenebilir. Çoğunlukla ciddi bir sağlık sorunu nedeni ile meydana gelmeyebilir.

Senkop (Bayılma) Nedir?

Ani, geçici bir bilinç ve duruş kaybı olan senkop, beyne giden kan miktarında farklı sebeplerden kaynaklanan ani, geçici bir düşüş olduğunda meydana gelir. Çoğu zaman zararsız olan bu durum, kişide kısa süreli bir bayılmaya neden olur. Sebepleri arasında kan basıncındaki ani düşüşler, kalp atış hızınızdaki anormallikler sonucu oluşan düşüş veya tramvaya bağlı olarak vücudun bazı bölgelerindeki kan miktarında değişiklikler olabilir. Bayılma çoğunlukla birkaç saniye veya dakika sonra sona erer ve kişini bilinciniz açılabilir.

Senkop (Bayılma) Neden Olur?

Senkop, beyne yeterli miktarda kan gitmediğinde bilinç kaybı ile meydana gelir. Senkobun sinir sistemini veya kalp basıncını etkileyen altta yatan rahatsızlığa bağlı olarak birçok nedeni olabilir. Senkopun görülmesinde etkili olan faktörler:

• Kan Basıncı Düşüşü: Hızlı bir hareketle yerden kalkma, gün içinde istirahat etmeden çok uzun süre ayakta durma veya hızlı bir şekilde yapılan pozisyon değişiklikleri, kan basıncının aniden düşmesine yol açarak senrop atağını tetikleyebilir.
• Vazovagal Senkop: En yaygın görülen senkop nedenidir. Sinir sisteminin istemsiz bir refleksi olarak meydana gelir. Kişilerin günlük aktivitelerinde uzun süre ayakta durması, aşırı sıcak veya  kalabalık ortamlar veya duygusal olarak yaşanan problemler nedeni ile ortaya çıkabilir.
• Durumsal Senkop: Durumsal senkop günlük yaşamda karşılaşılan durumların sinir sistemini etkileyerek bayılmaya yol açması ile meydana gelir. Dehidrasyon (su kaybı), yoğun duygusal stres, endişe, korku, ağrı, açlık, alkol veya uyuşturucu kullanımı, hiperventilasyon gibi sebepler senkop oluşumunu tetikleyebilir.
• Postüral Senkop: Postüral senkop (postüral hipotansiyon), kişilerin istirahat anında yattıktan sonra kalkarken hızlı pozisyon değişikliği nedeniyle kan basıncının aniden düşüşü ile meydana gelir. Kullanılan bazı ilaçların yan etkileri ve dehidrasyon bu duruma yol açabilir. Bu tür senkop rahatsızlığı bulunan kişilerde çoğunlukla kan basıncında, ayakta durdukları durumdaki kan basıncına oranla ciddi düşüklükler meydana gelir.
• Kardiyak Senkop: Beyne giden kan akışını etkileyen kalp veya kan damarı rahatsızlıkları kardiyak senkop meydana getirebilir. Anormal kalp ritmi durumu, hipertrofik kardiyomiyopat, miyokardiyal iskemi, kalp kapakçığı rahatsızlıkları, aort daralması, kan pıhtılarının oluşturduğu tıkanmalar ve kalp yetmezliği gibi rahatsızlıklar kardiyak senkoba neden olabilir.
• Sinir Sistemi Bozuklukları: Sinir sistemi ile ilgili meydana gelen problemler, beyin ve sinirler arasındaki senkronizasyonu etkileyerek senkop atağını tetikleyebilir.

Senkop (Bayılma) Belirtileri Nelerdir?

Ani bilinç kaybı birçok farklı neden ile görülebilir. Senkop atağı kişinin veya çevresindekilerin fark edebileceği belirgin işaretler içerir. Yaygın görülen belirtiler şunlardır:

• Göz Kararması
• Baş dönmesi
• Nedensiz birden düşmek
• Uykulu veya sersem hissetmek
• Ayakta dururken dengesiz veya zayıf hissetmek
• Görüşteki değişiklikler
• Baş Ağrısı
• Soğuk Terleme
• Mide Bulantısı

Senkop (Bayılma) Nasıl Tedavi Edilir?

Senkop tedavisinde, rahatsızlığa neden olan hastalığın teşhisi ve tedavi edilmesi önemlidir. Tedavi, uzman doktor tarafından yapılan teşhise göre belirlenir. Doktor kontrolünde senkop tedavisinde kullanılan yöntemlerden bazıları şunlardır:

• Yaşam Tarzında Yapılan Değişiklikler: Dengeli su tüketimi ve sıvı alımı düzenli bir beslenme programı, yeterli uyku ve düzenli egzersiz uygulamaları gibi yaşam tarzında yapılan değişiklikle ilei vücudun genel sağlığına olumlu katkı sağlanabilir. Bu tarz faydalı değişiklikler senkop atağını önlemede önemli bir rol oynayabilir.
• İlaç Tedavisi: Doktor kontrolünde ilaç tedavisi veya halihazırda kişilerin kullandığı ilaçlarda değişiklik yapmak faydalı olabilir. Tedavi için kullanılan ilaçlar arasında kan basıncını ve kalp ritmini düzenleyenler veya kandaki sıvı dengesini sağlayan ilaçlar bulunabilir.
• Medikal Cihazlar: Doktor kontrolünde tedavi destekleyici medikal cihazlar ve araçlar kullanılması fayda sağlayabilir. Kalp ritmi sorunlarına bağlı senkop vakalarında kalp pili veya diğer cihazlar kullanılabilir. Ayrıca kan dolaşımını iyileştirmek için destekleyici giysiler veya kompresyon çorapları yararlı olabilir.
• Tetikcileticilerden Kaçınma: Senkop atağına neden olan uzun süre ayakta durmak, sıcak ortamlar veya duygusal stres faktörleri gibi durumlardan veya ortamlarda kaçınmak faydalı olabilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Senkop kişilere günlük yaşamda ciddi rahatsızlık veren bir durumdur. Teşhis ve tedavisinde geç kalındığı zaman farklı rahatsızlıklar meydana gelebilir ve altta yatan hastalıkların semptomları şiddetlenebilir.

Senkop Ne Demek?

‘’Senkop bayılma nedir?’’ sorusu bu rahatsızlığı yaşayanlar için önemli bir sorudur. Senkop bayılma durumunun tıp literatüründeki adıdır. Senkop, beyne giden kan akışının ani olarak geçici azalmasından kaynaklanır. Beyindeki kan akışındaki bu geçici azalma, sinirsel rahatsızlıklardan, durumsal etkilerden veya kalp hastalıklarından kaynaklanabilir.

Vazovagal Senkop Nedir?

Vazovagal senkop nedir tıp literatüründe karşılaşılan ve hastalar tarafından tedavi arayışlarında sordukları sorulardan biridir. Daha çok sinir sisteminin istemsiz bir tepkisi olarak ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Çoğunlukla çok uzun süre ayakta durma, aşırı sıcak veya kalabalık ortamlarda uzun süre bulunma gibi durumlarda beynin, vücudun ihtiyaç duyduğu yeterli oksijeni alamadığında ortaya çıkar.

Kardiyak Senkop Nedir?

Kardiyak senkop, kalp sorunlarına bağlı olarak ortaya çıkan bayılma türü olup erken teşhis ve tedavide geç kalınırsa ciddi rahatsızlıklara neden olabilir. Kişinin bilinç kaybının kaynağı çeşitli kalp rahatsızlıklar nedeni ile kalbin beyne yeterli besin ve oksijen sağlaması durumunda ortaya çıkar. Bu kalp sorunu kalpteki bir ritim bozukluğu veya kardiyak sisteminde oluşan diğer rahatsızlıklar nedeni ile olabilir.

Senkop Hangi Hastalıklarda Görülür?

Senkop, birçok farklı sağlık durumu veya hastalıkla ilişkilidir. Öncelikle, ortostatik hipotansiyon adı verilen durum, ayağa kalkma sırasında kan basıncının düşmesiyle karakterizedir ve senkopa neden olabilir. Ayrıca, kalp aritmileri, yüksek veya düşük kalp hızı ile ilişkili olarak senkopa yol açabilir. Dehidrasyon, vücuttan yeterli sıvının alınmaması sonucu senkop riskini artırabilir. Kalp yetmezliği olan bireylerde, kalbin yetersiz kan pompalaması senkopa neden olabilir.

Senkop Kaç Dakika Sürer?

Senkop atakları genellikle birkaç saniye ile birkaç dakika arasında değişebilir. Bir kişi senkop yaşadığında, bilincini kaybedebilir, bayılabilir ve vücut pozisyonunu kaybedebilir. Bayılma genellikle kısa bir süreliğine olur, ancak kişi kendine geldikten sonra bir süre boyunca hafif baş dönmesi, sersemlik veya zayıflık hissi yaşayabilir. Senkopun süresi, altta yatan nedenlere, tetikleyicilere ve kişinin genel sağlık durumuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir.